Η ρύπανση των εσωτερικών χώρων είναι ένα πρόβλημα που έχει απασχολήσει σχετικά πρόσφατα τους επιστήμονες. Γύρω στο 70%-80% του χρόνου της ημέρας βρισκόμαστε σε κλειστούς χώρους, όπως το σπίτι, την εργασία κτλ. Στο εσωτερικό των χώρων αυτών η ποιότητα της ατμόσφαιρας συχνά δεν είναι καθόλου ακίνδυνη. Διάφοροι ρύποι, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, το μονοξείδιο του άνθρακα, τα οξείδια του αζώτου, το ραδόνιο-222, η φορμαλδεΰδη, από διαφορετικές πηγές, όπως το κάπνισμα, η θέρμανση, τα καθαριστικά επίπλων και διάφορα άλλα υλικά του νοικοκυριού και των χώρων εργασίας έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία μας.

Τρεις είναι οι παράγοντες που δημιουργούν τα «αρρωστημένα κτίρια», όπως αυτά έχουν ονομαστεί και τα οποία δε βρίσκονται μόνο στις πόλεις, αλλά και στα χωριά. Οι φυσικοί, στους οποίους ανήκουν ο θόρυβος, η υγρασία, οι δονήσεις και ο κακός εξαερισμός. Οι βιολογικοί, τα μικρόβια και οι μύκητες, κυρίως από τη σκόνη των χαλιών, και οι χημικοί, στους οποίους θα αναφερθούμε πιο αναλυτικά. Να σημειώσουμε, ότι στους εσωτερικούς χώρους, εκτός από τους ενήλικες βρίσκονται και μικρά παιδιά, γέροι και άρρωστοι, που είναι πιο ευπαθείς σε κάθε μορφής ασθένειες. Το διοξείδιο του άνθρακα, από τις καύσεις, προκαλεί σε χώρους που δεν εξαερίζονται καλά έντονο πονοκέφαλο και δυσκολία στην αναπνοή. Το μονοξείδιο του άνθρακα και τα οξείδια του αζώτου που προέρχονται από το φυσικό αέριο (την καύση του) μπορεί να αποτελέσουν αιτία για την εμφάνιση βρογχίτιδας, βήχα και προβλήματα στο στήθος, ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά.

Η φορμαλδεΰδη είναι η σημαντικότερη μορφή ρύπανσης στο εσωτερικό των σπιτιών. Περιέχεται σε μονωτικά υλικά, τα έπιπλα, τα κόντρα πλακέ, και σε πολλά κατασκευάσματα που χρησιμοποιούνται για καθαριστικά και βάψιμο. Τα επίπεδα της ουσίας αυτής που βρίσκονται στο εσωτερικό των σπιτιών είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά της ατμόσφαιρας. Στη Σουηδία μια έρευνα έδειξε ότι από 2000 οικοδομικά υλικά τα 66 εκπέμπουν φορμαλδεΰδη. Μια άλλη έρευνα στις ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι ποσοστό του πληθυσμού μέχρι και 20% μπορεί να επηρεαστεί ακόμα και από χαμηλές εκπομπές της ουσίας αυτής. Προκαλεί κάψιμο στα μάτια, δάκρυα, ερεθισμό στο αναπνευστικό σύστημα, βήχα και πονοκεφάλους. Σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις προκαλεί αλλεργία και καρκίνο στους πνεύμονες. Και ο καπνός του τσιγάρου, σύμφωνα με πιο πρόσφατες μελέτες ευθύνεται για την ύπαρξη της ουσίας αυτής.

Οι ίνεςαμιάντου είναι καρκινογόνες, αν τις εισπνεύσουμε με οποιοδήποτε τρόπο. Πάνω από 3.000 βιομηχανικά προϊόντα, όμως, περιέχουν αμίαντο. Ενδεικτικά αναφέρουμε διάφορα οικοδομικά υλικά που χρησιμοποιούνται στις οροφές και τα πατώματα, σωλήνες, υφάσματα, μονώσεις κ.ά.

Το ραδόνιο-222 είναι αέριο ραδιενεργό και μπορεί να προέρχεται από το έδαφος θεμελίωσης ενός κτιρίου, όπως επίσης και από υλικά λ.χ. τούβλα τσιμέντο, γύψος και σκυρόδεμα. Το ραδιενεργό αυτό υλικό επιβαρύνει τους ανθρώπους που ζουν σε σπίτια που είναι οικοδομημένα με τέτοια υλικά. Στη Σουηδία, μετά από συστηματικές έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι το 20% των καρκίνων του πνεύμονα οφείλεται στο ραδόνιο που υπάρχει κυρίως στο μπετόν και κυρίως σε κτίρια που δεν εξαερίζονται καλά. Η κατάσταση στο μέλλον θα χειροτερεύει μια και υπάρχει προσπάθεια παγκοσμίως να ελαχιστοποιηθεί η απώλεια ενέργειας από τα κτίρια, άρα ο εξαερισμός θα είναι ο ελάχιστος δυνατός...

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υποστηρίζει πως τα 2/3 των κατοίκων της Γης, στις αγροτικές περιφέρειες, κυρίως, κάνουν χρήση καυσόξυλων, λόγω οικονομικής αδυναμίας οποιασδήποτε άλλης χρήσης. Από την καύση των προϊόντων αυτών εκλύονται αέρια, όπως το μονοξείδιο του άνθρακα, το διοξείδιο του θείου και διάφορα οξείδια του αζώτου που συχνά οι συγκεντρώσεις τους μέσα στα σπίτια μπορούν να είναι μέχρι και είκοσι φορές πάνω από τα όρια που έχει θεσπίσει ο ΠΟΥ. Κάτι τέτοιο έδειξε μια μελέτη το 1987 στην Κένυα. Στην Ινδία και μερικές Αφρικανικές χώρες γίνεται προσπάθεια για την κατασκευή θερμαστρών που είναι αποτελεσματικότερες στην καύση. Στην Κίνα εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα κατασκευής θερμαστρών που καίνε βιοαέριο, που παίρνουν από τα οικιακά απόβλητα και άλλες οργανικές ύλες. Στην Ελλάδα μόνο τα τελευταία χρόνια είχαμε τα πορίσματα κάποιων μελετών του υπουργείου Υγείας για το ζήτημα αυτό. Ομως, οι έρευνες πρέπει να επεκταθούν και να συστηματοποιηθούν. Πρέπει άμεσα να ξεκινήσουν προγράμματα για υγιεινότερα κτίρια, που θα αποβλέπουν στη βελτίωση των οικοδομικών υλικών, στην παραγωγή «καθαρών» προϊόντων και στην ενημέρωση του κοινού. Ιδιαίτερα σε χώρους όπως σχολεία, νοσοκομεία, γηροκομεία κτλ. πρέπει να δοθεί προτεραιότητα. Τα συνδικάτα εργαζομένων και η επιστημονική κοινότητα θα πρέπει να κοιτάξει το θέμα σοβαρά. Τα συμφέροντα που υπάρχουν είναι τεράστια και μόνο αφελής θα πρέπει να είναι κάποιος να πιστέψει στην επίλυση του θέματος από την πολιτεία, αν δεν υπάρξουν σοβαρές πιέσεις.