Associated Press

Οι Ισπανοί τιμώρησαν τη συντηρητική κυβέρνηση για τα ψέματά της, αλλά και για την εμπλοκή της χώρας τους στον παράνομο πόλεμο εναντίον του λαού του Ιράκ

Η ψήφος τιμωρίας, όπως ήταν αναμενόμενο, λειτούργησε υπέρ του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSOE), που είδε τα ποσοστά του να εκτοξεύονται περίπου κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες από τις προηγούμενες εκλογές. Φυσικά, η εκλογική «ανάσταση» του Σοσιαλιστικού Κόμματος λίγο έχει να κάνει με το πραγματικό περιεχόμενο των πολιτικών του και πολύ περισσότερο με την παραδοσιακή λειτουργία που ασκεί στο μετα-διδακτορικό πολιτικό σύστημα της Ισπανίας, δηλαδή αυτήν του «φυσικού κόμματος εξουσίας».

Φυσικά, προεκλογικά, ο ηγέτης των Σοσιαλιστών, Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο, είχε υποσχεθεί την απόσυρση των ισπανικών στρατιωτών από το Ιράκ μέχρι τα τέλη Ιούνη. Ωστόσο και προεκλογικά είχε κάνει σαφές ότι στην περίπτωση που ο έλεγχος στο Ιράκ περάσει στα χέρια του ΟΗΕ, οι στρατιώτες θα παραμείνουν. Μετά τη νίκη του, ο Θαπατέρο επανέλαβε τη δέσμευση αυτή, ενώ έκανε σαφές ότι η ισπανική εξωτερική πολιτική θα επιστρέψει σε πιο παραδοσιακούς στόχους, δηλαδή στην προσήλωσή της στο γαλλο-γερμανικό άξονα και στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Παράλληλα, ο Θαπατέρο έσπευσε να πλαισιώσει την πολιτική αυτή με τις δηλώσεις εκείνες, που θα βαθύνουν το έρεισμά του ανάμεσα στο βαθύτατα δυσαρεστημένο ισπανικό λαό (η ίδια τακτική, άλλωστε, έδωσε και τη νίκη στο Γερμανό Καγκελάριο, Γκέρχαρντ Σρέντερ, στις τελευταίες εκλογές). Ο Θαπατέρο αποκάλεσε την κατοχή του Ιράκ «φιάσκο», τη συμμετοχή της Ισπανίας στον πόλεμο «σφάλμα», μίλησε για «ψέματα» σε ό,τι αφορά στους λόγους που οδήγησαν στον πόλεμο και μέσες άκρες υποστήριξε ότι η βία γεννά περισσότερη τρομοκρατία. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει ότι ήταν οι Σοσιαλιστές που έβαλαν την Ισπανία στο ΝΑΤΟ το 1986 (από τους κόλπους τους προέρχεται και ο πρώην γγ του ΝΑΤΟ Χαβιέ Σολάνα), ενώ κανένα πρόβλημα δεν είχαν με τον πόλεμο κατά της Γιουγκοσλαβίας.

Παράλληλα, ο μελλοντικός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι η καταπολέμηση της τρομοκρατίας θα είναι προτεραιότητα της κυβέρνησής του, πράγμα που θα βρει σύμφωνους και τους Γαλλο-Γερμανούς, με τους οποίους επιθυμεί να αποκαταστήσει τις «έξοχες» σχέσεις της Ισπανίας. Αλλωστε, οι Ευρωπαίοι ηγέτες μεθόδευσαν συστηματικά τη βδομάδα που πέρασε την κατάρτιση ενός «συγκεκριμένου σχεδίου δράσης κατά των τρομοκρατών». Είναι, λοιπόν, σαφές ότι ο ρόλος των αστυνομικών δυνάμεων και των λοιπών υπηρεσιών ελέγχου στην Ισπανία τα επόμενα χρόνια θα γίνει πολύ πιο σημαντικός, καθώς θα πλανάται η «ισλαμική απειλή». Παράλληλα, θα διατηρηθεί και ο υπάρχων «αντι-τρομοκρατικός» νόμος, που επιτρέπει την κράτηση των υπόπτων για πέντε μέρες χωρίς καμία επικοινωνία - νόμος που επικρίθηκε και από την Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ.

Σε ό,τι αφορά στο οικονομικό πεδίο, εκεί πραγματικά οι Ισπανοί εργαζόμενοι δεν έχουν τίποτα να περιμένουν από τη νέα κυβέρνηση. Το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι ιστορικά από τα πιο φιλελεύθερα της Ευρώπης (αν υπάρχουν σοβαρές διαβαθμίσεις μεταξύ τους) και ο Θαπατέρο είναι θιασώτης του Μπλερικού «Τρίτου Δρόμου». Το οικονομικό πρόγραμμά του, άλλωστε (που δεν έχει σχεδόν καμία διαφορά από αυτό του Λαϊκού Κόμματος), φτιάχτηκε από τον Μιγκέλ Σεμπαστιάν, έναν ανεξάρτητο φιλελεύθερο τεχνοκράτη με θητεία σε μεγάλα χρηματο-πιστωτικά ιδρύματα. Ο Θαπατέρο, μάλιστα, βιάστηκε να διευκρινίσει ότι η νέα κυβέρνηση θα εφαρμόσει κατά γράμμα τις πολιτικές του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ανεξάρτητα από το ποια μικρά κόμματα της προσφέρουν την απαραίτητη αυτοδυναμία. Οι υπουργοί, το πιθανότερο, θα είναι όλοι Σοσιαλιστές, με την εξαίρεση ορισμένων ανεξάρτητων (πιθανώς τεχνοκρατών).

Τέλος σε ό,τι αφορά στις σχέσεις με τις αυτόνομες περιοχές (θέμα σε έξαρση τα τελευταία χρόνια), εκεί οι υποσχέσεις για λιγότερες αντιπαραθέσεις με τις τοπικές κυβερνήσεις θα αποδειχθούν μόνο στην πράξη. Σίγουρο είναι ότι οι Σοσιαλιστές κυβερνούν στην Καταλονία μαζί με το κόμμα της Καταλανικής Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς (ERC), που μιλάει για ανεξαρτησία της περιοχής, αλλά επίσης σίγουρο είναι ότι οι Σοσιαλιστές δε θέλουν να ακούν τίποτα για ανεξαρτησία. Παράλληλα, είναι ενάντιοι και στο σχέδιο του Προέδρου της Χώρας των Βάσκων, Χουάν Χοσέ Ιμπαρέτσε, που κάνει λόγο για σύνδεση δύο ισότιμων κρατών (της Ισπανίας και της Χώρας των Βάσκων).