Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στη Νίκαια, μια από τις πολλές προσφυγικές γειτονιές του Πειραιά, με πλήθος κόσμου να γεμίζει τον αμφιθεατρικό χώρο της πλατείας Χαλκηδόνας, για να παρακολουθήσει τόσο την ομιλία όσο και το μουσικό πρόγραμμα με μικρασιατικά τραγούδια.

Την ομιλία έκανε ο Αναστάσης Γκίκας, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ. Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήρε το χορευτικό τμήμα του Εξωραϊστικού Συλλόγου «Αγία Τριάδα», της ομώνυμης Νικαιώτικης περιοχής, παρουσιάζοντας χορούς με τις ρίζες τους στην ευρύτερη περιοχή της Μ. Ασίας όπως καρσιλαμά, χασάπικο κ.ά., κερδίζοντας το θερμό χειροκρότημα των παρευρισκομένων. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μουσική και τραγούδια, από τους Παύλο Γιαννακούρο και Χάρη Γιαχνή, τα οποία αντηχούσαν στις προσφυγικές γειτονιές και μας συντροφεύουν μέχρι σήμερα.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε η Διαμάντω Μανωλάκου, βουλευτής Πειραιά του ΚΚΕ.

Στην ομιλία του ο Αν. Γκίκας μεταξύ άλλων σημείωσε:

«100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή οι εικόνες φρίκης του ιμπεριαλιστικού πολέμου και των καραβανιών των ξεριζωμένων συνεχίζουν να είναι - δυστυχώς - εικόνες πολύ γνώριμες: Στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή, στην Ουκρανία κ.α. Πέρυσι μάλιστα (πριν δηλαδή τον πόλεμο στην Ουκρανία) ο ΟΗΕ καταμετρούσε πάνω από 26 εκατομμύρια πρόσφυγες ανά τον κόσμο: Αριθμός που, σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελούσε τον υψηλότερο καταγεγραμμένο αριθμό προσφύγων στην Ιστορία της ανθρωπότητας.

Τι είναι όμως ο πόλεμος και η προσφυγιά; Είναι "φυσικά φαινόμενα"; Απλά συμβαίνουν; Οχι βέβαια. Τόσο ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος όσο και η προσφυγιά αποτελούν εγγενή, φυσικά χαρακτηριστικά (κομμάτι του DNA), του ίδιου του σάπιου, ανθρωποφάγου συστήματος οργάνωσης και λειτουργίας του σύγχρονου κόσμου. Του συστήματος αυτού που ονομάζουμε καπιταλισμό και το οποίο βασίζεται και επιβιώνει μέσα από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, την απομύζηση του ιδρώτα των πολλών από τους λίγους, την αρπαγή των πόρων και γενικότερα μέσα από το διαρκές, ακόρεστο και αδυσώπητο κυνηγητό του κέρδους, ακόμα και επί πτωμάτων αν χρειαστεί.

Ο Α' Παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός Πόλεμος επιτάχυνε και διευκόλυνε τις επιδιώξεις της τουρκικής αστικής τάξης, που πλέον "καλύπτονταν" ως προς τη βαναυσότητά τους και πίσω από την εμπόλεμη κατάσταση.

Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος όμως επιδείνωσε τα πράγματα και για έναν ακόμη πρόσθετο - πολύ βασικό - λόγο, αφού κατέστησε τα εδάφη, τα πλούτη και τους λαούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο επίκεντρο των μαινόμενων τότε αδυσώπητων συγκρούσεων και ανταγωνισμών για τον έλεγχο των παγκόσμιων πλουτοπαραγωγικών πηγών και αγορών.

Πράγματι, Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία και τσαρική Ρωσία μοίραζαν και ξαναμοίρζαν τη μελλοντική πολεμική λεία αναμεταξύ τους με παζάρια κάτω από το τραπέζι, μυστικές συμφωνίες και πρωτόκολλα, προσπαθώντας συνεχώς να "ρίξουν" ο ένας τον άλλο στη μοιρασιά.

Την ίδια στιγμή δε που συναποφάσιζαν αναμεταξύ τους για το ποιος θα πάρει τι, υπόσχονταν στους λαούς της οθωμανικής αυτοκρατορίας "ελευθερία" και "ανεξαρτησία". Και πράγματι, οι αραβικοί λαοί πίστεψαν τα παχιά τους λόγια και ξεσηκώθηκαν εναντίον των Οθωμανών στο πλευρό των Συμμάχων. Αποτέλεσμα; Μετά τον πόλεμο, οι περιοχές τους έγιναν αποικίες, ενώ οι όποιες διαμαρτυρίες τους πνίγηκαν στο αίμα. (...)

Μέσα σε αυτό το κουβάρι, λοιπόν, των αδυσώπητων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και συγκρούσεων, ήρθαν να προστεθούν και οι επιδιώξεις της ελληνικής αστικής τάξης. (...)

Η ιμπεριαλιστική μικρασιατική εκστρατεία, η επιχείρηση δηλαδή επιβολής διά των ελληνικών όπλων του ιμπεριαλιστικού διαμελισμού της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μεταξύ των νικητών του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, είχε καταστροφικές συνέπειες για τους ελληνικούς άμαχους πληθυσμούς της Μικράς Ασίας και του Πόντου. (...)

Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος, όμως, είχε τραγικές συνέπειες και για τον ελληνικό λαό, ο οποίος κλήθηκε να σηκώσει τα δυσβάσταχτα βάρη του, τόσο στο μέτωπο όσο και στα μετόπισθεν. (...)

Οι δεσμοί του ΚΚΕ με τη φτωχολογιά των προσφύγων που σφυρηλατήθηκαν στο καμίνι της ταξικής πάλης κατά τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής τους στην Ελλάδα όχι μόνο άντεξαν, αλλά και ατσαλώθηκαν ακόμη περισσότερο με την πάροδο του χρόνου: Στην πάλη κατά των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους, στις μάχες του Δεκέμβρη του 1944, στην κρίσιμη ταξική σύγκρουση του 1946-1949, στους σκληρούς αγώνες που δόθηκαν μέσα σε συνθήκες άγριας αστικής τρομοκρατίας το 1950-1967, στην πάλη κατά της δικτατορίας, στους πολλούς και πολύμορφους αγώνες που δόθηκαν μετά το 1974, έως και τις μέρες μας!

Και συνεχίζουμε μαζί, στην πάλη για την οριστική κατάργηση της αιτίας που γεννά όλα αυτά τα δεινά για τον εργαζόμενο άνθρωπο, τη φτώχεια, την ανεργία, την πείνα, τον πόλεμο και την προσφυγιά. Για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, την ανατροπή αυτού του σάπιου και ανθρωποφάγου συστήματος, του καπιταλισμού. Και για το κτίσιμο ενός κόσμου πραγματικά ειρηνικού, πραγματικά ελεύθερου, πραγματικά ανθρώπινου. Οπου ο εργαζόμενος άνθρωπος θα είναι ο πραγματικός κύριος του μόχθου του, του τόπου και της μοίρας του. Για τον σοσιαλισμό».