Σάββατο 23 Οχτώβρη 2021 - Κυριακή 24 Οχτώβρη 2021
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 23
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
«Πράσινη» ή μαύρη, η καπιταλιστική ανάπτυξη είναι αντίθετη με τις ανάγκες του λαού

Αποσπάσματα από την εισηγητική ομιλία του Γρηγόρη Λιονή

Στην ομιλία του εισηγητικά, ο Γρηγόρης Λιονής σημείωσε μεταξύ άλλων πως «η πείρα που έχουμε αρκεί για να αποδείξει πως το περιβάλλον όχι μόνο δεν προστατεύεται, όχι μόνο δεν βελτιώνεται η ποιότητά του, αλλά πως, αντίθετα, μέρα με τη μέρα, το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής μας, στην πραγματικότητα, συνεχώς επιδεινώνεται. Η πείρα αποδεικνύει πως η ίδια η καπιταλιστική ανάπτυξη πατάει πάνω στην καταστροφή του περιβάλλοντος (...) έχοντας ως αποκλειστικό κριτήριο το κέρδος και το ποσοστό του, όχι απλά αδιαφορεί για το περιβάλλον, αλλά στην πραγματικότητα το αξιοποιεί ως πεδίο κερδοφορίας».

Εφερε ως ενδεικτικά παραδείγματα την «προσπάθεια να εμφανιστεί η καύση των απορριμμάτων και η αξιοποίησή τους ως ενεργειακής πρώτης ύλης ως πυρήνας μιας φιλοπεριβαλλοντικής πολιτικής διαχείρισης των απορριμμάτων», τις «συνεχείς μεταβολές σε χρήσεις γης προς όφελος του κατασκευαστικού και του τουριστικού κεφαλαίου», όπως στην περίπτωση του Σέιχ Σου και των αστικών αναπλάσεων, την ανάπτυξη της βιομηχανικής ζώνης της πόλης, όπου «μεγάλες βιομηχανικές μονάδες αναπτύσσονται και λειτουργούν σε απόσταση αναπνοής από πυκνοκατοικημένες περιοχές, με τη βιομηχανική ρύπανση να απειλεί ευθέως την υγεία και τη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων».

Και βέβαια το παράδειγμα των πρόσφατων πλημμυρών, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «δείχνουν πως η τεράστια αποτελεσματικότητα του κράτους αφορά τη διασφάλιση των κερδών και της εξουσίας του κεφαλαίου, με την προστασία της ζωής και της υγείας του λαού να είναι σε δεύτερη μοίρα», αλλά και την αναρχία του καπιταλιστικού τρόπου οργάνωσης, η οποία «αντανακλάται στην πολεοδομική αναρχία και στην αδυναμία ουσιαστικής αντιπλημμυρικής θωράκισης του αστικού ιστού».

Προπαγανδιστικό σχήμα με στόχο τη μετάβαση του καπιταλισμού σε μια νέα φάση ανάκαμψης

Οπως σημείωσε: «Τα λίγα παραδείγματα που εμφανίσαμε αρκούν για να αποδείξουν περίτρανα πως η προστασία του περιβάλλοντος που προτάσσουν κυβερνήσεις, κόμματα, κανάλια και επιχειρήσεις είναι πέρα για πέρα υποκριτική. Ο πραγματικός τους στόχος πρέπει να αναζητηθεί αλλού. Η αλήθεια είναι πως η προστασία του περιβάλλοντος, η λεγόμενη "πράσινη ανάπτυξη" δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα βολικό προπαγανδιστικό σχήμα, πραγματικός στόχος του οποίου δεν είναι άλλος παρά η μετάβαση του καπιταλισμού σε μια νέα φάση ανάπτυξης.

Με απλά λόγια, η πολιτική αυτή αφορά την απαξίωση, την καταστροφή ενός μεγάλου τμήματος του κεφαλαίου που είναι ήδη επενδυμένο στην παραγωγική διαδικασία, με το πρόσχημα του ότι δεν είναι "φιλικό στο περιβάλλον". Δρόμοι και το σύνολο των μεταφορικών μέσων, σπίτια που δεν είναι υψηλής ενεργειακής απόδοσης, βιομηχανικές εγκαταστάσεις που δεν συμμορφώνονται με διάφορα και συνεχώς μεταβαλλόμενα πρότυπα, ενεργειακές εγκαταστάσεις παλαιού τύπου, όλα αυτά βγαίνουν εκτός παραγωγικής διαδικασίας με το πρόσχημα της "ρύπανσης" του περιβάλλοντος, με μοναδικό στόχο να επενδυθούν νέα κεφάλαια σε άλλα, καινούργια μέσα παραγωγής, που θα είναι, τάχα, φιλικότερα στο περιβάλλον. Τα αστικά κράτη χρηματοδοτούν τους ομίλους που προχωρούν σε τέτοιες πράσινες επενδύσεις χρησιμοποιώντας πόρους της επεκτατικής διαχείρισης, το τύπωμα νέου χρήματος και τον κρατικό δανεισμό, πολλαπλασιάζοντας την ταχύτητα με την οποία προχωρούν οι επενδύσεις αυτές και την ίδια στιγμή προχωρούν σε μέτρα απαξίωσης του κεφαλαίου που αποτιμάται ως "μη πράσινο". (...)

Οι νέες επενδύσεις είναι πανάκριβες. Το δραστικά αυξημένο κόστος των "πράσινων" λύσεων τις κάνει, αντικειμενικά, απωθητικές για τον λαό, στον οποίο φορτώνεται το επιπλέον κόστος της Ενέργειας, που μεγάλο μέρος του αποκλείεται απ' την ίδια τη δυνατότητα μεταφοράς, αφού δεν θα μπορεί να αγοράσει ηλεκτρικό αυτοκίνητο, που θα αναγκαστεί να περιορίσει το μέγεθος του σπιτιού του για να αγοράσει πανάκριβο πράσινο σπίτι.

Για να υπερπηδήσει αυτό το εμπόδιο, η αστική τάξη καταφεύγει σε δύο τεχνάσματα. Αφενός κρύβει την αλήθεια. Κρύβει, για παράδειγμα, ότι σημαντικό κομμάτι της ακρίβειας οφείλεται στην πράσινη μετάβαση, στα πανάκριβα πράσινα τέλη, στην πανάκριβη πράσινη Ενέργεια, κρύβει ότι ο λιγνίτης παράγει ρεύμα με φυσικό κόστος 3-4 μικρότερο απ' τις ΑΠΕ, φορτώνοντάς του ένα κόστος διοξειδίου του άνθρακα που υπολογίζεται αυθαίρετα σε εκείνο το επίπεδο που χρειάζεται ώστε να καθιστά τη λιγνιτοπαραγωγή ασύμφορη. Κρύβει επίσης ότι η ίδια η επεκτατική πολιτική που στηρίζει την πράσινη μετάβαση και το τύπωμα δισ. ευρώ νέου χρήματος είναι επίσης μια απ' τις βαθύτερες ουσιαστικές αιτίες της ακρίβειας και του νέου γύρου επίθεσης στο εργατικό - λαϊκό εισόδημα.

Το δεύτερο τέχνασμα είναι η επίκληση της καταστροφής του περιβάλλοντος ως κεντρικού οικουμενικού προβλήματος, έξω από κόμματα και πολιτικές, για το οποίο οι θυσίες δεν είναι απλά ανεκτές αλλά επιβεβλημένες. Μας λένε, δηλαδή, "πράσινη ανάπτυξη γιατί αλλιώς θα πεθάνουν τα παιδιά σας...".

Πλάνη ότι το αστικό κράτος μπορεί να αποτρέψει την καταστροφή του περιβάλλοντος από το κεφάλαιο

Η αλήθεια όμως είναι τελείως διαφορετική. Πρώτα και κύρια, η ανάπτυξή τους δεν προστατεύει το περιβάλλον. Τα παραδείγματα που αναφέραμε νωρίτερα αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. (...) Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι η ανάπτυξή τους δεν προστατεύει και δεν μπορεί να προστατεύσει το περιβάλλον. Και ο λόγος είναι απλός. Στον καπιταλισμό, κριτήριο κάθε ξεχωριστής επένδυσης είναι το κέρδος. Ο κάθε καπιταλιστής θα κάνει ό,τι μπορεί για να το αυξήσει. Και η αξιοποίηση του περιβάλλοντος είτε ως φθηνής πηγής πρώτων υλών με υπέρμετρη επίδραση στο περιβάλλον, είτε ως σημείου απόρριψης παραπροϊόντων είναι φυσική πορεία των πραγμάτων.

Το κάθε αστικό κράτος, απ' τη μεριά του, λειτουργεί υπέρ του συλλογικού συμφέροντος του κεφαλαίου. Ετσι είναι φτιαγμένο, απ' τα γεννοφάσκια του. Ο χαρακτήρας και η αποστολή του δεν αλλάζουν, δεν μεταβάλλονται. Το αστικό κράτος δεν φτιασιδώνεται, ούτε μπορεί να γίνει περισσότερο φιλολαϊκό αν αλλάξει κάπως μια κυβέρνηση. Αυτήν την απλή, αλλά δύσπεπτη ίσως αλήθεια, την είδε για μια ακόμα φορά ο ελληνικός λαός στο πετσί του την περίοδο με τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα, οι ίδιες δυνάμεις με λίγο διαφορετική συνταγή καλούν στην ίδια αδιέξοδη κατεύθυνση. Εχουμε όμως και πείρα και θεωρητική γνώση. Ο χαρακτήρας του κράτους, ο αντιλαϊκός προσανατολισμός του, η φύση του, δεν είναι αποτέλεσμα πολιτικής βούλησης της μιας ή της άλλης κυβέρνησης. Γι' αυτό και άδικα κουράζονται όσοι επαναλαμβάνουν την ερώτηση για το τι θα κάνει το ΚΚΕ στο ενδεχόμενο μιας "αριστερής" κυβέρνησης. Θα κάνει ό,τι κάνει με κάθε άλλη αστική κυβέρνηση. Θα βρίσκεται αποφασιστικά απέναντί της, θα αντιπαλεύει το πρόγραμμά της, που είναι ήδη γνωστό και αφορά τις δεσμεύσεις της επόμενης περιόδου και τις ανάγκες του κεφαλαίου. Αντισταθήκαμε με αποφασιστικότητα την περίοδο 2012-2015 στην πίεση του αντιπάλου, και η πείρα αυτή είναι η παρακαταθήκη για το τι θα κάνουμε σήμερα.

Ο χαρακτήρας του αστικού κράτους είναι αυτός που καθορίζει και το πόσο το κράτος μπορεί να εμποδίσει το κεφάλαιο να καταστρέψει το περιβάλλον. Τα όρια που θέτει το κράτος αφορούν τους ανταγωνισμούς μεταξύ των μερίδων του κεφαλαίου και τις ανάγκες του συνολικού κεφαλαίου για να χρησιμοποιήσει το περιβάλλον. Είναι λοιπόν πλάνη, αυταπάτη η θεώρηση ότι το αστικό κράτος μπορεί να εμποδίσει το κεφάλαιο, τις επιχειρήσεις, τους ομίλους απ' το να καταστρέψουν το περιβάλλον. Ρόλος και αποστολή του είναι να κάνει ακριβώς το ανάποδο. Να στηρίξει το κεφάλαιο στον αγώνα για ακόμα μεγαλύτερα κέρδη. Γι' αυτό και η ανάθεση στο κεφάλαιο και το κράτος του να προστατέψει το περιβάλλον είναι τουλάχιστον αστεία.

Ο μονόδρομος για τον λαό βρίσκεται στη ριζικά διαφορετική πρόταση του ΚΚΕ

Η "πράσινη ανάπτυξη" δεν αποτελεί λύση στα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα και που αφορούν και σε μια ολοένα κλιμακούμενη επιδείνωση και του φυσικού περιβάλλοντος. Ο μονόδρομος για τον λαό βρίσκεται στον αντίποδα της πολιτικής αυτής, βρίσκεται στον αντίποδα της ίδιας της καπιταλιστικής ανάπτυξης, βρίσκεται στη ριζικά διαφορετική πρόταση του ΚΚΕ για την εργατική εξουσία, τον σοσιαλισμό.

Μόνο ο σοσιαλισμός, στη βάση της κοινωνικής ιδιοκτησίας των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής και της γης και του επιστημονικού κεντρικού σχεδιασμού της οικονομίας, μπορεί να διασφαλίσει τη συνδυασμένη ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, τη συνεχή αύξηση του βιοτικού επιπέδου, τη βελτίωση των όρων εργασίας και την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον. Η σοσιαλιστική παραγωγή μπορεί να υπολογίσει το σύνολο των επιδράσεων στο περιβάλλον, γιατί οργανώνει την παραγωγή στο σύνολό της, μπορεί να χωροθετήσει κατάλληλα στη βάση της κοινωνικής ιδιοκτησίας στη γη και να αποφασίσει ποιες δραστηριότητες και σε ποιον βαθμό είναι χρήσιμες και απαραίτητες ή περιττές και ζημιογόνες για την κοινωνική ευημερία. Αυτός ο ριζικά διαφορετικός χαρακτήρας της σοσιαλιστικής παραγωγής είναι που της επιτρέπει να απαντά στα προβλήματα του λαού και αναφορικά με το περιβάλλον.

Το ΚΚΕ καλεί τους εργαζόμενους σήμερα να αναλογιστούν, με κριτήριο την πείρα τους. Να βγάλουν συμπεράσματα για τις κάλπικες απαντήσεις που ορθώνονται απέναντί τους, όπως την πρόταση της "πράσινης ανάπτυξης" και των "πράσινων" επενδύσεων, για την οποία ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ διαγκωνίζονται για το ποιος θα την υλοποιήσει αποτελεσματικότερα.

Το ΚΚΕ επιμένει να φωτίζει πως οι ανάγκες και τα συμφέροντα του λαού βρίσκονται στον αντίποδα των συμφερόντων του κεφαλαίου, των επιχειρήσεων, της αστικής τάξης, πως δεν υπάρχει κανένα κοινό σημείο ανάμεσά τους. Το παράδειγμα της "πράσινης ανάπτυξης" είναι χαρακτηριστικό. (...) Το ΚΚΕ επιμένει να φωτίζει πως η καπιταλιστική ανάπτυξη, μαύρη ή πράσινη, με το μπλε της ΝΔ ή το ροζ του ΣΥΡΙΖΑ, είναι για τους εργαζόμενους ίδια και στην ουσία απαράλλαχτη, αντίθετη με τις ανάγκες και τα δικαιώματά τους.

Το ΚΚΕ μπαίνει μπροστά, οργανώνει την πάλη του λαού. Τα εμβληματικά παραδείγματα της πάλης για ελεύθερους χώρους, για τη λήψη μέτρων εναντίον της βιομηχανικής ρύπανσης, για να αποκρουσθεί ο νέος γύρος επίθεσης με την καύση, όπως οι δικοί σας αγώνες, φωτίζουν τον δρόμο. Φωτίζουν τον δρόμο ενός αγώνα που για να έχει συνέπεια, συνέχεια και νικηφόρα προοπτική, πρέπει αναγκαστικά να εστιάζει στο κύριο, στο ουσιαστικό. Να αναδεικνύει τον πραγματικό αντίπαλο του λαού, να αναδεικνύει πως η αιτία και των περιβαλλοντικών προβλημάτων μαζί με όλα τα υπόλοιπα προβλήματα του λαού είναι το ίδιο το κίνητρο του κέρδους, η καπιταλιστική εξουσία, η αστική πολιτική και κάθε εκφραστής της. Να φωτίζουν τελικά και οι αγώνες αυτοί πως ουσιαστική απάντηση δεν μπορεί να δοθεί μέσα στα τείχη της εξουσίας των μονοπωλίων και να οργανώνουν την αντεπίθεση του λαού. Να φωτίζουν την ουσία που κρύβει το σύνθημα του ΚΚΕ, πως μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό, βαδίζοντας στο δρόμο της ανατροπής».

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Εκσυγχρονισμός της περιβαλλοντικής νομοθεσίας προς όφελος του κεφαλαίου(2020-05-09 00:00:00.0)
Νομοσχέδιο στα μέτρα των αναγκών της καπιταλιστικής ανάπτυξης που θρυμματίζει τις ανάγκες του λαού(2020-05-05 00:00:00.0)
Κάλπικες κορόνες υπέρ του περιβάλλοντος(2012-06-06 00:00:00.0)
Από τη Δανία στη ...Νότια Κορέα(2009-12-02 00:00:00.0)
Το οικολογικό «περιβάλλον» των μονοπωλίων(2009-05-29 00:00:00.0)
Η κρίση και οι αντιλαϊκοί στόχοι της «πράσινης οικονομίας»(2009-03-29 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ