Τετάρτη 16 Ιούνη 2021 - 1η έκδοση
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 18
21ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΚΕ ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
Μια πλευρά για να ασχοληθούμε

Μία πλευρά που ακόμα το Κόμμα δεν έχει ασχοληθεί διεξοδικά, και αφορά την Εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες, είναι η αξιοποίηση των επιτραπέζιων παιχνιδιών ως παιδαγωγικού μέσου κατανόησης του κόσμου γύρω μας, ως μέσου υιοθέτησης συμπεριφορών. Γίνεται σωστά μια προσπάθεια, και μέσα από τον «Ριζοσπάστη», να αναδειχθεί το σκάκι. Αυτό είναι ένα μικρό δείγμα τού πώς ένα παιχνίδι μπορεί να κινητοποιήσει τον εγκέφαλο ενός ανθρώπου. Δεν αποτυπώνει όμως το πλούσιο υλικό που υπάρχει σήμερα και μπορεί να αξιοποιηθεί.

Ποιο είναι το αντικείμενο

Σήμερα υπάρχουν καταγεγραμμένα περίπου 125.000 επιτραπέζια παιχνίδια (στην πραγματικότητα υπάρχουν πολύ περισσότερα), 16.000 διαφορετικοί σχεδιαστές, 11.000 εταιρείες*. Ιδιαίτερα την τελευταία 15ετία άνθισε και στην Ελλάδα η ενασχόληση με το επιτραπέζιο παιχνίδι ως φθηνή διασκέδαση. Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι καθόλου φθηνή ενασχόληση. Θα τολμούσα να το χαρακτηρίσω «μικροαστικό» χόμπι. Απλώς αν κάποιος κάνει τα έξοδα και αγοράσει επιτραπέζια, μπορούν κι άλλοι άνθρωποι να παίξουν. Η πρόσβαση, όμως, στα επιτραπέζια παιχνίδια δεν μπορεί να είναι ατομική υπόθεση, να εξαρτάται από το πόσα χρήματα έχει ο καθένας στην τσέπη του.

Πώς μπορούν να επωφεληθούν τα παιδιά από την ενασχόληση με τα επιτραπέζια παιχνίδια

Μπορούν να βοηθηθούν να κατανοήσουν αρκετά γνωστικά αντικείμενα.

Γλώσσα: Ορθογραφία, σκέψη, έκφραση, προφορικός λόγος, συνώνυμα - αντώνυμα, παροιμίες κ.λπ.

Μαθηματικά: Πράξεις, σύνολα, γεωμετρία, εμβαδά, τρισδιάστατος χώρος κ.λπ.

Χημεία - Φυσική - Βιολογία: Μηχανική κίνηση, βολές, κρούσεις, στατικότητα, κύτταρα, φωτοσύνθεση, θεωρία της εξέλιξης κ.λπ.

Τέχνη: Παντομίμα, μουσική, επαφή με καλαίσθητες κάρτες, καλλιτεχνικά ρεύματα, επαφή ή ακόμα και βάψιμο σε μινιατούρες, επαφή με τη γλυπτική κ.λπ.

Ιστορία - Κοινωνιολογία: Λαογραφία, επαφή με την εποχή του λίθου, του χαλκού, ρόλος των εργαλείων, ανάπτυξη μέσων παραγωγής, αναπαράσταση μεγάλων ιστορικών γεγονότων, επαναστάσεων κ.λπ.

Φυσική Αγωγή: Υπάρχουν αρκετά παιχνίδια που έχουν κίνηση. Κάποια παίζονται σε εξωτερικούς χώρους (συνδυασμός επιτραπέζιου και παιχνιδιού στον εξωτερικό χώρο).

Προσοχή! Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε ότι τα παιχνίδια μπορούν να αντικαταστήσουν τη συστηματική μάθηση. Είναι λάθος να το πιστέψουμε αυτό. Μπορούν όμως να την ενισχύσουν.

Ποιο είναι το πλεονέκτημα

Τα επιτραπέζια που βρίσκονται στα σχολεία έχουν πλεονέκτημα σε σχέση με αυτά που βρίσκονται στα σπίτια. Γιατί έτσι κι αλλιώς εκεί συναθροίζονται παιδιά της ίδιας ηλικίας στον ίδιο χώρο. Είναι κοινωνική δραστηριότητα (παρότι υπάρχουν και επιτραπέζια παιχνίδια που παίζονται ατομικά) που ενθαρρύνει και τον συναγωνισμό αλλά και τη συνεργασία. Αρέσουν υπερβολικά στα περισσότερα παιδιά. Χωρίς να το συνειδητοποιούν, κινητοποιούν το σώμα και το μυαλό τους για να πετύχουν τον στόχο τους. Τα παιχνίδια συγκαλύπτουν έντεχνα δύσκολες μαθησιακές διεργασίες.

Είναι καθοριστική η συμβολή τους στο να μάθουν τα παιδιά να πειθαρχούν σε κανόνες. Καταλαβαίνουν ότι αν δεν εφαρμόσουν τους κανόνες, το παιχνίδι χάνει το ενδιαφέρον του. Καμιά φορά τα παιδιά αλλάζουν τους κανόνες ώστε ένα παιχνίδι να γίνει πιο ενδιαφέρον για αυτά. Αλλες φορές πιο εύκολο, άλλες φορές πιο δύσκολο. Μια άλλη πλευρά είναι η ενσάρκωση ρόλων: Πυροσβέστης, γιατρός, αγρότης, έμπορος, αστυνόμος, μάγος (βοηθάει στην υιοθέτηση συμπεριφορών). Μέσα από αυτήν τη διαδικασία υιοθετούνται συμπεριφορές.

Συμπερασματικά

Τα επιτραπέζια είναι ένα κομμάτι του ανθρώπινου πολιτισμού. Μπορούν να γίνουν χρήσιμο διδακτικό εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων. Πρέπει το λαϊκό κίνημα, το κίνημα των εκπαιδευτικών να εντάξει και τα επιτραπέζια παιχνίδια δίπλα στα υπόλοιπα αιτήματα για παιδαγωγικά μέσα, υλικοτεχνική υποδομή.

Πρέπει να μπουν στα σχολεία όλων των βαθμίδων (από νηπιαγωγεία μέχρι πανεπιστήμια), με ευθύνη του κράτους. Εχοντας την ευθύνη όχι μόνο να αγοράσει, αλλά και να σχεδιάσει κατάλληλα παιχνίδια. Οι σχολικές βιβλιοθήκες πρέπει να συμπληρωθούν με επιτραπεζιοθήκες. Θα μπορούσε να γίνει μάθημα στα παιδαγωγικά τμήματα.

Τα επιτραπέζια παιχνίδια ως ενασχόληση ενηλίκων

Το Κόμμα μας προσπαθεί να προσεγγίσει την εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα μέσα από όλες τις πτυχές που αφορούν τη ζωή τους. Ενα μονοπάτι είναι και αυτό του πολιτισμού, στο οποίο τα τελευταία χρόνια έχουμε κάνει κάποια διακριτά, σημαντικά βήματα, αξιοποιώντας τον για να ανεβάσουμε το ιδεολογικοπολιτικό επίπεδο του λαού. Εχουμε αναδείξει την προοδευτική μουσική, το θέατρο, τη λογοτεχνία, την ποίηση, τη ζωγραφική, τον κινηματογράφο...

Μέσα σε αυτήν την προσπάθεια πρέπει να ενταχθούν και τα επιτραπέζια παιχνίδια. Δεν είναι ενασχόληση μόνο των παιδιών, όπως πιστεύουν αρκετοί. Είναι ενασχόληση και των ενηλίκων ανθρώπων. Δίνοντας μάλιστα και τη δυνατότητα για ακόμα πιο πολύπλοκα και δύσκολα παιχνίδια, μιας και οι δυνατότητες ενός ενήλικου ανθρώπου είναι μεγαλύτερες.

Πιο συγκεκριμένα, μπορούν να αξιοποιηθούν σε δημοτικές βιβλιοθήκες, σε κέντρα νεότητας, στέκια νεολαίας κ.λπ. Να αποτελέσουν δηλαδή δραστηριότητα, ποιοτική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου.

Οι δημοτικοί σύμβουλοι της «Λαϊκής Συσπείρωσης» μπορούν να εκφράσουν και τέτοια αιτήματα.

Μπορούν να αξιοποιηθούν από τις Οργανώσεις της ΚΝΕ, ως αρθρογραφία στο «κόκκινο Αερόστατο», στον «Οδηγητή». Μπορούν να ενισχύσουν τα ιδεολογικά μαθήματα στις μαθητικές ΟΒ, σε όλες τις ΟΒ γενικά. Να αποτελέσει γωνιά των Φεστιβάλ, του Διημέρου Κάμπινγκ κ.λπ.

Κλείνοντας

Ισως αυτή η συζήτηση να φαντάζει πολυτέλεια, μπροστά στα αμέτρητα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η εργατική τάξη, ο λαός. Παρ' όλα αυτά, η πολυμορφία στη δράση μας, η πρωτοπόρα προσέγγιση μπορεί κάποιες φορές να προβληματίσει, να εμπνεύσει. Να βρει χαραμάδα η πρωτοπόρα ιδεολογία μας να μπολιάσει το μυαλό και την καρδιά των νέων ανθρώπων.

*Με βάση στοιχεία από την ιστοσελίδα boardgamegeek.com, την πιο αξιόπιστη βάση δεδομένων για τα επιτραπέζια σήμερα


Γιώργος Τίγκας
Μέλος της Τομεακής Επιτροπής Καστοριάς - Βοΐου του ΚΚΕ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ