Η συμφωνία του Ιούλη μεταξύ των ηγετών των κρατών - μελών της ΕΕ για το λεγόμενο «Ταμείο Ανάκαμψης», με το οποίο θα προστεθούν ακόμα 750 δισ. ευρώ στα άλλα χρηματοδοτικά πακέτα στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων που θα φορτωθούν οι λαοί και στο νέο ευρωενωσιακό προϋπολογισμό (ΕΣΠΑ), είχε ως αποτέλεσμα τη μεγάλη μείωση των κονδυλίων που προορίζονταν για την «ενεργειακή μετάβαση» και τη λεγόμενη διαδικασία «απολιγνιτοποίησης».

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η έκθεση της «δεξαμενής σκέψης» «The Green Tank», με τίτλο «Δίκαιη Μετάβαση: Ιστορικό, εξελίξεις και προκλήσεις σε Ελλάδα και Ευρώπη», τα συνολικά κονδύλια του «Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης» (ΤΔΜ) περιορίστηκαν από τα 40 δισ. ευρώ αρχικά, στα 17 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την προηγούμενη πρόταση της ΕΕ, η οποία είχε αναθεωρηθεί τον περασμένο Μάη, από τα αρχικά 40 δισ. ευρώ, για την Ελλάδα προορίζονταν για τη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών της Δ. Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης αρχικά κονδύλια ύψους 1,724 δισ. ευρώ, δηλαδή το 4,3% του Ταμείου.

Το ΤΔΜ αποτελεί τον «Δούρειο Ιππο» για την υλοποίηση της «απολιγνιτοποίησης», καθώς η «μετάβαση» αφορά αποκλειστικά την αναβαθμισμένη κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στην «πράσινη οικονομία», με οδυνηρές συνέπειες για το λαό τόσο των «λιγνιτικών» περιοχών όσο και συνολικά.

Ωστόσο, η διαπάλη μεταξύ μερίδων του κεφαλαίου για τον τρόπο με τον οποίο θα διαμοιραστούν τα ποσά αλλά και φυσικά το ύψος τους δεν έχει «κλείσει», καθώς η τελική συμφωνία για το ΤΔΜ αναμένεται έως το Δεκέμβρη του 2020.

Σε εθνικό επίπεδο, μεγάλη προσπάθεια καταβάλλεται από την κυβέρνηση αλλά και την Τοπική Διοίκηση στη Δυτική Μακεδονία για τη διεκδίκηση αλλαγής των κριτηρίων της ΕΕ για την κατανομή των πόρων, έτσι ώστε να ληφθεί υπόψη, μεταξύ άλλων, η ταχύτητα μετάβασης. Ο στόχος της όλης συζήτησης γύρω από το κριτήριο της ταχύτητας μετάβασης είναι διττός: Αφενός αφορά την προσπάθεια εξασφάλισης μεγαλύτερου κομματιού της πίτας για τα εγχώρια μονοπώλια, αφετέρου αποτελεί το «τυρί» στη φάκα της «απολιγνιτοποίησης» ώστε να αποδεχθούν και να συμβάλουν οι εργαζόμενοι και ο λαός στην ταχύτερη ολοκλήρωσή της.

Σε συνέδριο για τη «Δίκαιη μετάβαση» που πραγματοποιήθηκε το Φλεβάρη στην Πτολεμαΐδα, ο υπουργός Ανάπτυξης, Α. Γεωργιάδης, είχε υποστηρίξει σε ομιλία του πως «η Δυτική Μακεδονία με την απόφαση που λάβαμε θα γίνει ένα ευρωπαϊκό πρότζεκτ που μας δίνει πλεονέκτημα της μεγαλύτερης διαπραγματευτικής ισχύος στα ευρωπαϊκά συμβούλια, της διεκδίκησης επιπλέον χρημάτων, περισσότερες εξαιρέσεις, περισσότερα εργαλεία ώστε να έχουμε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε αυτό που προγραμματίζουμε».

Παράλληλα, μαζί με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κ. Χατζηδάκη, στις ομιλίες τους είχαν επιχειρήσει να κατευνάσουν τη λαϊκή οργή για τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης, παρουσιάζοντας την «απολιγνιτοποίηση» ως «τετελεσμένη» αλλά και τάχα «ευκαιρία» για το λαό της περιοχής. Οι «ευκαιρίες» ωστόσο φάνηκε από τα μέτρα που ανήγγειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας πως αφορούν τους επιχειρηματικούς ομίλους που θα επενδύσουν στις ΑΠΕ ή θα αναπτύξουν δραστηριότητα στην περιοχή, και για τους οποίους προβλέπονται σωρεία φορολογικών κινήτρων και επιδοτήσεις.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έλεγε άλλωστε τότε πως θα ζητηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «να κηρύξει τις λιγνιτικές περιοχές Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης ως ειδικές φορολογικές ζώνες, με ειδικά φορολογικά κίνητρα» για επενδύσεις στις ΑΠΕ και για την εγκατάσταση επιχειρήσεων στην περιοχή, δηλαδή παράδεισο προνομίων για το κεφάλαιο και συνάμα απέραντη «ειδική οικονομική ζώνη», γκέτο φτηνής εργατικής δύναμης. Από την άλλη, για τους χιλιάδες εργαζόμενους, που η κυβέρνηση παραδέχτηκε ουσιαστικά ότι θα βρεθούν αντιμέτωποι με την ανεργία, ο υπουργός διαβεβαίωσε προκλητικά πως θα υπάρξει... «ειδική φορολογική μεταχείριση για όσους χάνουν τη δουλειά τους και μέχρι να προσληφθούν σε νέα».

Μιλώντας στον «Ριζοσπάστη», ο Κώστας Χατζηδαμιανός, Γραμματέας της ΤΕ Ενεργειακού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας του ΚΚΕ, ανέφερε: «Το ΤΔΜ και η αντιπαράθεση που αναπτύσσεται γύρω από το ύψος του χρηματοδοτικού πακέτου είναι για τη διεκδίκηση από μεριάς των αστικών επιτελείων περισσότερων κονδυλίων για τους επιχειρηματικούς ομίλους και θα τους αποφέρουν υψηλά ποσοστά κέρδους.

Τα δικά τους συμφέροντα αφορά και η συζήτηση πίσω από την ταχύτητα υλοποίησης του χρονοδιαγράμματος της "απολιγνιτοποίησης" για τη διεκδίκηση περισσότερων χρημάτων από την κυβέρνηση της ΝΔ σε σχέση με άλλες χώρες της ΕΕ, η οποία παρ' όλα αυτά δεν εξασφάλισε για τους επιχειρηματικούς ομίλους περισσότερα χρήματα. Στο εσωτερικό της ΕΕ οι αντιθέσεις και τα αντικρουόμενα συμφέροντα οξύνονται παρά τους όποιους προσωρινούς συμβιβασμούς όπως π.χ. με το "Ταμείο Ανάκαμψης".

Σκορπίζουν οι αυταπάτες περί δίκαιης και ομαλής μετάβασης για το λαό της περιοχής, καθώς εξαρχής και από το σχέδιο της κυβέρνησης και τα νομοσχέδια που ήδη έχει ψηφίσει, όλα συνηγορούσαν πως δίκαιη και ομαλή θα είναι η "πράσινη μετάβαση" για τα μεγάλα συμφέροντα που θα αρπάξουν για ακόμη μια φορά χρήματα που προέρχονται από την εκμετάλλευση των εργαζομένων και την υπερφορολόγηση των λαών της ΕΕ.

Στόχο του κεφαλαίου και των εκπροσώπων του αποτελεί η προώθηση του σχεδιασμού της "απολιγνιτοποίησης" με το λαό συνένοχο στα σχέδιά τους. Το ΤΔΜ αποτελεί "συμβόλαιο θανάτου" για το λαό και τους εργαζόμενους της Δυτικής Μακεδονίας καθώς η προώθησή του είναι που θα οδηγήσει σε αύξηση της ενεργειακής φτώχειας, της ανεργίας και της εκμετάλλευσης των εργαζομένων μέσα από τις αρνητικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις».

Καταλήγοντας, είπε πως το ΚΚΕ διαθέτει πρόταση για τους εργαζόμενους και το λαό της περιοχής για έναν πραγματικά διαφορετικό, αλλά ανώτερο τύπο οργάνωσης της οικονομίας και της κοινωνίας, όπου στην Ενέργεια θα λειτουργεί ένας Ενιαίος Κρατικός Φορέας Ενέργειας όπου θα συμπεριλαμβάνονται η ΔΕΗ, το σύνολο των μονάδων παραγωγής, μεταφοράς, διανομής ηλεκτρικής ενέργειας από όλες τις μορφές (λιγνίτη, ΑΠΕ, φυσικό αέριο, πετρέλαιο κ.ά.) και ο οποίος θα υπηρετεί το σύνολο των λαϊκών αναγκών και όχι τις ανάγκες κερδοφορίας επιχειρηματικών ομίλων.

«Μονόδρομος για το λαό και την εργατική τάξη είναι η σύγκρουση, ώστε με τα κλειδιά της οικονομίας και το τιμόνι της εξουσίας στα χέρια τους, στο πλαίσιο του κεντρικού ενεργειακού σχεδιασμού που θα μπορεί να αξιοποιεί συνδυασμένα όλες τις διαθέσιμες εγχώριες πηγές και όλες τις διαθέσιμες τεχνικές λύσεις, το ενεργειακό προϊόν θα αποτελεί πλέον κοινωνικό αγαθό για όλους και όχι εμπόρευμα».