Πέμπτη 13 Φλεβάρη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 12
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ - ΜΙΚΡΟΙ ΕΒΕ
Απέναντι στο νέο Ασφαλιστικό - λαιμητόμο για τα ασφαλιστικά δικαιώματα

Στις 18 Φλεβάρη χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι πρέπει να βρεθούν στο δρόμο!

Μετά «βαΐων και κλάδων» η κυβέρνηση της ΝΔ δημοσιοποίησε το σχέδιο νόμου της για το Ασφαλιστικό, αφού προηγήθηκε η καθιερωμένη μέτρηση των αντιδράσεων, με «διαρροές» και συνεντεύξεις κυβερνητικών παραγόντων, για να προετοιμάσουν το έδαφος.

Ο νέος νόμος είναι συνέχεια των επιδιώξεων δεκαετιών, με κορύφωση το νόμο 4387/2016 - τον περιβόητο νόμο Κατρούγκαλου - του ΣΥΡΙΖΑ, και αποτελεί το επιστέγασμα όλων των προηγούμενων αντιδραστικών μέτρων. Στην πράξη, κατοχυρώνεται και διευρύνεται ο βασικός πυρήνας του νόμου Κατρούγκαλου - παρά τις διακηρύξεις περί ανατροπής του - αλλά και όλων των προηγούμενων αντιασφαλιστικών διατάξεων.

Δεδομένο, λοιπόν, το ψαλίδι στο ύψος της σύνταξης, δεδομένη η καρατόμηση της 13ης και της 14ης, δεδομένες οι αυξήσεις στα όρια συνταξιοδότησης και η εξίσωσή τους για άντρες και γυναίκες στα 67 έτη, τα κλεμμένα αποθεματικά κ.λπ.

Για όσους πιστεύουν τα περί αυξήσεων στις συντάξεις που λέει η κυβέρνηση, θυμίζουμε ότι το αντίστοιχο κονδύλι του κρατικού προϋπολογισμού είναι μειωμένο κατά 200 εκατ. ευρώ για φέτος και έπεται συνέχεια.

Αλλωστε, στο ίδιο το νομοσχέδιο θεσμοθετείται το πάγωμα των συντάξεων μέχρι το 2022. Τις όποιες αυξήσεις, από εκεί και πέρα, στο επίπεδο του πληθωρισμού, θα τις καταβροχθίσει πιθανότατα η περίφημη «προσωπική διαφορά», που διαιωνίζεται. Και για όσους ονειρεύονται δικαστικές προσφυγές, με τον νέο νόμο η κυβέρνηση «κλείνει» όσα νομικά κενά υπήρχαν, για να έχει το κεφάλι της ήσυχο.

Ο ένας κόβει, ο άλλος ράβει


Ο νόμος Κατρούγκαλου έκανε ένα βήμα μπροστά σε σχέση με τις αντιασφαλιστικές ρυθμίσεις των προηγούμενων δεκαετιών. Θεσμοθέτησε σημαντικές πλευρές της πολιτικής της ΕΕ για τους «τρεις πυλώνες» στο ασφαλιστικό σύστημα.

Το πιο χαρακτηριστικό μέτρο ήταν η διχοτόμηση της σύνταξης σε «εθνική» - σε επίπεδα προνοιακού επιδόματος - που εγγυάται το κράτος και σε «ανταποδοτική», από την «απόδοση» των εισφορών των ασφαλισμένων. Μέχρι τότε, το κράτος επιχορηγούσε τα ασφαλιστικά ταμεία, για να χορηγούν μία ενιαία σύνταξη. Σε περίπτωση μείωσης των εσόδων των Ταμείων (π.χ. ανεργία στους εργαζόμενους ή χρέη στους αυτοαπασχολούμενους), η κρατική επιχορήγηση επιχειρούσε να μπαλώσει όπως - όπως τα ελλείμματα. Την περίοδο της οικονομικής κρίσης οι αστικές κυβερνήσεις έλυσαν τον «γόρδιο δεσμό» της χρηματοδότησης, με πετσόκομμα των συντάξεων. Είναι προφανές όμως ότι τους ενδιαφέρουν πιο μόνιμες αντιλαϊκές λύσεις. Με το διαχωρισμό αυτό, από τη μία η συμμετοχή του κράτους προσδιορίστηκε πολύ συγκεκριμένα ανεξάρτητα από τα έσοδα των Ταμείων, από την άλλη το ανταποδοτικό τμήμα φορτώθηκε εξολοκλήρου στους ασφαλισμένους ως ατομική τους ευθύνη.

Το νέο νομοσχέδιο, πάνω στον βασικό «καμβά» του νόμου Κατρούγκαλου, «κεντάει» νέες αντιλαϊκές ρυθμίσεις.

Τι κρατάει;

Φυσικά το διαχωρισμό της σύνταξης σε «εθνική» και «ανταποδοτική» και τους εξευτελιστικούς συντελεστές αναπλήρωσης ως θεμέλιο λίθο. Η μικρή αύξηση των συντελεστών για πάνω από 30 έτη ασφάλισης, που διαφημίζεται από την κυβέρνηση, δεν έχει στόχο την αποκατάσταση των αδικιών αλλά επιδοτεί την εργασία μέχρι τα βαθιά γεράματα, δηλαδή αυτό που κομψά ονομάζουν στην ΕΕ «ενεργό γήρανση». Ελάχιστοι, δε, θα είναι αυτοί που θα καταφέρουν να συμπληρώσουν 40 έτη ασφάλισης.

Τι καινούργιο φέρνει;

Την επαναφορά των κλάσεων για τους αυτοαπασχολούμενους σε νέα εκδοχή. Το σύστημα αυτό προβάλλεται ως δήθεν δικαιότερο, όμως η υποκρισία περισσεύει.

Προβλέπεται αύξηση της κατώτατης εισφοράς την οποία σήμερα πληρώνει το 82% των αυτοαπασχολούμενων, κατά 19%. Ο κ. Βρούτσης δήλωσε ότι αυτό επιτρέπεται από τη μείωση της φορολογίας. Ωστόσο η φορολογία από το πρώτο ευρώ, το τέλος επιτηδεύματος, ο ΕΝΦΙΑ, οι υπέρογκοι έμμεσοι φόροι, οι αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές, τα έξοδα για Υγεία, Παιδεία, θέρμανση κ.λπ. παραμένουν. Αν προσθέσουμε και τις δεκαετείς 120 δόσεις για τα συσσωρευμένα χρέη, ο λογαριασμός γίνεται βαρύτερος. Πόσοι λοιπόν θα τα φέρνουν βόλτα όταν, σύμφωνα με δημοσιεύματα, περίπου το 40% των τωρινών ασφαλισμένων δυσκολεύονται και σήμερα να πληρώσουν τις εισφορές τους;

Οσο για τη δήθεν ελεύθερη επιλογή κλάσης, που διαφημίζεται από την κυβέρνηση, υπήρχε σε άλλη μορφή και στον προηγούμενο νόμο, που καθόριζε την κατώτατη εισφορά ως ποσοστό στο εισόδημα. Τότε, το 82% των αυτοαπασχολούμενων στριμώχτηκε στην κατώτατη κλίμακα, με προοπτική συντάξεις - ψίχουλα. Το ίδιο θα συμβεί και σήμερα, με τη νέα κατώτατη εισφορά των 220 ευρώ.

Σε συνθήκες μονοπώλησης και πτώσης του βιοτικού επιπέδου, η πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων οδηγείται ή στη «Σκύλλα» της σύνταξης που δεν καλύπτει τις ανάγκες, μέσω της χαμηλότερης δυνατής εισφοράς, ή στη «Χάρυβδη» της διόγκωσης των χρεών προς το ασφαλιστικό ταμείο, που μπορεί να φέρει ακόμα και την απώλεια κάθε δικαιώματος στη σύνταξη.

Εν κατακλείδι, η δήθεν «ελευθερία» επιλογής κλάσης είναι ψευδεπίγραφη για τους πολλούς, οδηγεί στο ίδιο αδιέξοδο. Είναι φτιαγμένη από τα ίδια υλικά, υπηρετεί την ίδια κατεύθυνση, της παραπέρα επιδείνωσης του κοινωνικού χαρακτήρα της Ασφάλισης. Ο εκβιασμός της κυβέρνησης είναι ολοφάνερος, κι ας μην ομολογείται. Μόνοι ωφελημένοι θα βγουν οι επιχειρηματίες με 70 και 80 χιλιάδες ευρώ εισόδημα, οι οποίοι θα πληρώνουν την ίδια ασφαλιστική εισφορά με αυτοαπασχολούμενους των 10 χιλιάδων και σε πολλές περιπτώσεις μικρότερη ακόμα και από τους υπαλλήλους τους!

Παραπέρα απαλλαγή του αστικού κράτους και ορμητική είσοδος του ιδιωτικού κεφαλαίου

Τι προωθεί το νομοσχέδιο;

Την απαλλαγή του αστικού κράτους από την ευθύνη της Κοινωνικής Ασφάλισης και την ορμητική είσοδο του ιδιωτικού κεφαλαίου. Δηλαδή οι εισφορές των ασφαλισμένων γίνονται κεφάλαιο στα χέρια των καπιταλιστών, που προσδοκούν και τα ανάλογα κέρδη. Το τζογάρισμα των αποθεματικών των Ταμείων, τη «χρυσή εποχή» του χρηματιστηρίου, ήταν ένα πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Τώρα τα βήματα γίνονται άλματα. Οσο για την τύχη των κεφαλοποιημένων πια εισφορών σε περίπτωση οικονομικής κρίσης, υπάρχει εμπειρία. Το PSI «κούρεψε» τα αποθεματικά σαν να ήταν κεφάλαιο...

Ο νόμος Κατρούγκαλου σχηματοποίησε τον «πρώτο πυλώνα» του ασφαλιστικού συστήματος - τον κρατικό - και τον μισό «δεύτερο», αν υπολογίσουμε και τα επικουρικά ταμεία. Η κυβέρνηση φιλοδοξεί να ολοκληρώσει τους «τρεις πυλώνες» των κατευθύνσεων της ΕΕ με τον νέο νόμο και τους επόμενους που είναι στα σκαριά.

Δείτε πόσο χαρακτηριστικά περιγράφει αυτήν την κατεύθυνση το ΙΟΒΕ σε έκθεσή του που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα: «Η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού τομέα με τόνωση του 2ου (σ.σ. επαγγελματικής) και 3ου πυλώνα (σ.σ. αμιγώς ιδιωτικής) ασφάλισης, σε συνδυασμό με την προώθηση φορολογικών κινήτρων στα νοικοκυριά για χρηματικο-οικονομικές επενδύσεις με μακροχρόνιο ορίζοντα, θα περιορίσει το "κενό επενδύσεων", συμβάλλοντας στη συνέχιση και επιτάχυνση της ανάπτυξης, όπως επίσης στην αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπου».

Η μεταφορά υποχρεωτικών εισφορών από τον πρώτο πυλώνα στον δεύτερο είναι στα άμεσα σχέδια της κυβέρνησης. Οι συντελεστές αναπλήρωσης, που καταβαραθρώθηκαν με τον προηγούμενο νόμο και παραμένουν σε ισχύ με μικροδιαφορές, θα φέρουν τις συντάξεις των υποχρεωτικών εισφορών πιο κοντά στις αποδόσεις των προγραμμάτων ιδιωτικής ασφάλισης. Να πώς θα πέσει σαν «ώριμο φρούτο» στους ασφαλισμένους ο τρίτος πυλώνας - παρότι εθελοντικός - από τις χαμηλές επιδόσεις των άλλων δύο. Το ίδιο δεν γίνεται στον τομέα της δημόσιας Υγείας; Τα προβλήματα και οι ελλείψεις των δημόσιων νοσοκομείων είναι ο τροφοδότης του ιδιωτικού τομέα, των ΣΔΙΤ κ.ο.κ.

Εν ολίγοις, δικαίως πανηγυρίζει ο κ. Βρούτσης: «Με το νομοσχέδιο», λέει, «θα έχουμε ολοκληρώσει μια μεγάλη ασφαλιστική μεταρρύθμιση ως ένα αποτέλεσμα από το 2010, από την περίοδο του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ»...

Ασφάλιση: Ατομική ευθύνη ή κοινωνικό δικαίωμα;

Η εμπειρία των αυτοαπασχολούμενων από τις κυβερνητικές πολιτικές «για τη σωτηρία των Ταμείων» είναι εξαιρετικά αρνητική, ιδιαίτερα την περίοδο της κρίσης. Εκατοντάδες χιλιάδες έμειναν χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, λόγω χρεών στο ασφαλιστικό ταμείο, και μάκρυναν οι λίστες των κατασχέσεων και των πλειστηριασμών. Αρκετές χιλιάδες ασφαλισμένοι σε συντάξιμη ηλικία κινδυνεύουν να χάσουν ή έχουν ήδη χάσει οριστικά τη σύνταξή τους για τον ίδιο λόγο.

Οι αστικές κυβερνήσεις γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν χρειάζεται να διαλαλήσουν την επιδείνωση των όρων ασφάλισης, μπορούν κάλλιστα να τη δικαιολογήσουν ως ατομική επιλογή των αυτοαπασχολούμενων. Η μονοπώληση και ο αδηφάγος ανταγωνισμός στην αγορά θα τους οδηγήσουν αργά ή γρήγορα στο ίδιο αποτέλεσμα, στις χαμηλές εισφορές και τις συντάξεις ψίχουλα, με την κυβέρνηση να παριστάνει τον Πόντιο Πιλάτο.

Πίσω από τη φράση «ό,τι δώσεις θα πάρεις» εξαγνίζεται η απεμπλοκή του κράτους από τη χρηματοδότηση της Ασφάλισης, εξισώνονται δικαιώματα και παροχές προς τα κάτω, απαλλάσσονται οι μεγαλοεπιχειρηματίες, εξανεμίζεται ο κοινωνικός χαρακτήρας της.

Χαμένοι είναι η μεγάλη πλειοψηφία, αυτοί που τα εισοδήματά τους δεν επαρκούν για μια υψηλότερη εισφορά και έτσι στερούνται ακόμα και τη στοιχειώδη ασφαλιστική και υγειονομική κάλυψη. Ολοι αυτοί ζημιώνονται από τη λογική της ανταποδοτικότητας και της ατομικής λύσης. Ολοι αυτοί έχουν συμφέρον μόνο από την ενίσχυση του κοινωνικού χαρακτήρα της Ασφάλισης, που μπορεί να αποτελέσει ασπίδα στην επιδείνωση των όρων διαβίωσης των αυτοαπασχολούμενων, εν ενεργεία και συνταξιούχων.

Το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που καταψήφισε όλες τις αντιασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις των κυβερνήσεων ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, με τις οποίες χτίστηκε το σημερινό αντιασφαλιστικό οικοδόμημα. Είναι το μόνο κόμμα που υποστηρίζει ότι σήμερα υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για να διευρυνθεί η πρόσβαση των εργαζόμενων σε σύγχρονα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα (πλήρη σύνταξη στα 30 έτη ασφάλισης, θεμελίωση δικαιώματος στα 60 για τους άντρες και στα 55 για τις γυναίκες, αξιοπρεπείς συντάξεις και κατώτατη σύνταξη για όλους στα 600 ευρώ κ.λπ.), να διευρυνθούν σύγχρονες υπηρεσίες Υγείας - Πρόνοιας για όλους, δωρεάν και με την αποκλειστική ευθύνη του κράτους. Ο πλούτος που παράγεται και συσσωρεύεται συνεχώς, αρκεί για να υπερκαλύψει όλα αυτά τα δικαιώματα. Η κατοχύρωση και η διεύρυνσή τους πρέπει να μπει στο στόχαστρο της λαϊκής πάλης και οι αυτοαπασχολούμενοι έχουν κάθε συμφέρον να δώσουν το αγωνιστικό τους «παρών».

Ο νόμος Κατρούγκαλου - Βρούτση να μην περάσει! Σύγχρονα ασφαλιστικά δικαιώματα, Υγεία - Πρόνοια δημόσια και δωρεάν για όλους

Ηδη Ομοσπονδίες και δεκάδες Σωματεία των αυτοαπασχολούμενων έχουν αποφασίσει συμμετοχή στις απεργιακές κινητοποιήσεις στις 18 Φλεβάρη.

Το κάλεσμα αυτό πρέπει να διευρυνθεί, χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι να βρεθούν στο δρόμο.

Εμπόδιο αποτελούν οι ηγεσίες των ΓΣΕΒΕΕ - ΕΣΕΕ. Οι ευθύνες τους είναι μεγάλες, η σιωπή τους είναι εκκωφαντική όλο αυτό το διάστημα και πρέπει να προβληματίσει κάθε αυτοαπασχολούμενο. Το «νέο Ασφαλιστικό» έχει δημοσιοποιηθεί εδώ και μήνες, με «διαρροές» και συνεντεύξεις, και δεν στέκει το επιχείρημα ότι δεν είχε κατατεθεί επίσημα. Τώρα που κατατέθηκε είναι σίγουρο ότι θα αρχίσουν τις βόλτες στα υπουργεία, τις προσφυγές στα δικαστήρια, τη συμμετοχή στους «κοινωνικούς διαλόγους». Τα ίδια έκαναν με τον νόμο Κατρούγκαλου, τέτοιες ήταν οι θέσεις τους για το πρόσφατο φορολογικό νομοσχέδιο κ.λπ. Ετσι εξυπηρετούνται μια χαρά τα συμφέροντα μιας χούφτας μεσαίων επιχειρήσεων που έχουν κάνει «ευαγγέλιο».

Ομως δεν λένε τίποτα για τις αγωνίες των αυτοαπασχολούμενων, που είναι εγκλωβισμένοι στις μυλόπετρες της κατώτατης εισφοράς. Δεν τους απασχολούν η μείωση των συντάξεων, τα κλεμμένα αποθεματικά των Ταμείων, η κρατική χρηματοδότηση που θα πάρει την κατηφόρα, το δικαίωμα, τελικά, κάθε αυτοαπασχολούμενου στην Κοινωνική Ασφάλιση, να ζήσει με αξιοπρέπεια σήμερα ή αύριο ως συνταξιούχος. Η πλειοψηφία της ΓΣΕΒΕΕ και της ΕΣΕΕ νομιμοποιούν, με τις θέσεις τους και τη στάση τους, τις αντιλαϊκές πολιτικές και την ίδια στιγμή υπονομεύουν κάθε σκέψη για αγωνιστική δράση.

Ελπίδα και προοπτική υπάρχει μόνο από την ενίσχυση της συλλογικής πάλης για να βγουν στο προσκήνιο οι λαϊκές ανάγκες και τα δικαιώματα. Μόνο μια τέτοια κατεύθυνση στο συνδικαλιστικό κίνημα μπορεί να υπηρετήσει τα πραγματικά συμφέροντα των αυτοαπασχολούμενων.

Η απεργία στις 18 Φλεβάρη αυτήν την προοπτική υπηρετεί και ο κάθε αυτοαπασχολούμενος πρέπει να πάρει θέση με την ενεργή συμμετοχή του στις συγκεντρώσεις και στα συλλαλητήρια.


Του Βασίλη ΜΑΜΑΗ*
*Ο Β. Μαμάης είναι μέλος του Τμήματος ΕΒΕ της ΚΕ του ΚΚΕ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ