Ο σπουδαιότερος συνθέτης προβλημάτων όλων των εποχών | ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΣΚΑΚΙ

ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΣΚΑΚΙ

ΣΑΜ ΛΟΪΝΤ

Ο σπουδαιότερος συνθέτης προβλημάτων όλων των εποχών

1. «Checkmate», 1903

Σε προηγούμενο φύλλο (30/11 - 1/12) επιχειρήσαμε μια πρώτη εισαγωγή στο καλλιτεχνικό σκάκι, το οποίο όπως δείξαμε χωρίζεται ουσιαστικά σε δύο σκέλη, την καλλιτεχνική σπουδή και το σκακιστικό πρόβλημα. Ετσι, μετά το αφιέρωμα στον σπουδαιότερο εκπρόσωπο του πρώτου είδους, τον Σοβιετικό συνθέτη και πρωταθλητή Γκένριχ Κασπαριάν (21-22/9) συνεχίζουμε στο φύλλο αυτό παρουσιάζοντας τον Αμερικανό Σαμ Λόιντ, τον μεγαλύτερο συνθέτη σκακιστικών προβλημάτων που γνώρισε μέχρι τώρα ο σκακιστικός κόσμος.

Ο Σαμ Λόιντ (1841 - 1911) θεωρείται κατά γενική ομολογία η μεγαλύτερη ιδιοφυία στο χώρο του σκακιστικού προβλήματος. Γεννήθηκε στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ το Γενάρη του 1841 και σε ηλικία μόλις 15 ετών άρχισε να δημοσιεύει σπουδαία σκακιστικά προβλήματα, κερδίζοντας τα πρώτα του διεθνή βραβεία, ενώ πέντε χρόνια αργότερα θεωρείτο ήδη ο σπουδαιότερος συνθέτης σε όλο τον κόσμο.

Ο Λόιντ δημοσίευσε πάνω από 800 σκακιστικά προβλήματα - το ένα πιο ευφάνταστο από το άλλο - αλλά ασχολήθηκε και με κάθε λογής σπαζοκεφαλιές, κυρίως μαθηματικού περιεχομένου, που άφησαν εποχή στις ΗΠΑ. Οι περισσότερες δημιουργίες του δημοσιεύονταν στο περιοδικό που εξέδιδε ο ίδιος, το «Sam Loyd's Puzzle Magazine», ενώ το 1914, μετά το θάνατό του, ο γιος του εξέδωσε έναν συγκεντρωτικό τόμο της δουλειάς του υπό τον τίτλο «Cyclopedia of 5.000 Puzzles».

2. «London Era», 1861

O Λόιντ υπήρξε και πολύ αξιόλογος σκακιστής - μάλιστα έλαβε μέρος στο ισχυρό τουρνουά του Παρισιού το 1867 - αν και η αχαλίνωτη φαντασία του συχνά τον παρέσυρε από τους άμεσους πρακτικούς στόχους του αγωνιστικού σκακιού.

Παρακάτω παρουσιάζουμε δύο από τα ωραιότερα προβλήματα του Λόιντ, καθώς και μια σπουδαία παρτίδα του εναντίον του κορυφαίου σκακιστή της εποχής, Σάμιουελ Ρόζενταλ, χαρακτηριστική για το συνδυαστικό δαιμόνιο του Αμερικανού συνθέτη...

1. «Checkmate», 1903

Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε τρεις κινήσεις

(Προσοχή πριν την απάντηση! Το πρόβλημα αυτό ξεκινά με την πιο αναπάντεχη, την πιο παράξενη κίνηση που μπορεί να φανταστεί κανείς!)

2. «London Era», 1861

Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε πέντε κινήσεις

Το πρόβλημα αυτό συνοδεύεται και από μια πικάντικη ιστορία. Ο Λόιντ το συνέθεσε για κάποιον φίλο του, ονόματι Ντένις, ο οποίος ισχυριζόταν ότι σε κάθε πρόβλημα μπορεί αμέσως να εντοπίσει ποιο κομμάτι δεν δίνει το ματ. Ενα βράδυ, λοιπόν, ο Λόιντ τού παρουσίασε το πρόβλημα αυτό, καλώντας τον να υποδείξει το κομμάτι που δεν επρόκειτο να δώσει το ματ. Ο φίλος του κοίταξε για λίγο τη σκακιέρα, επεσήμανε ένα απομακρυσμένο λευκό πιόνι και το έδειξε στον δαιμόνιο δημιουργό. Ωστόσο δοκίμασε πικρή έκπληξη όταν ο Λόιντ του είπε πως έκανε λάθος...