«Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια της κυβέρνησης θα πρέπει να συνεχιστεί με την ίδια ένταση και στο προσεχές διάστημα, προκειμένου να αποφύγει η χώρα τους κινδύνους από την παγκόσμια επιβράδυνση και να κεφαλαιοποιηθούν οι θετικές προσδοκίες που έχουν διαμορφωθεί στο εσωτερικό, αλλά και στις διεθνείς αγορές», τονίζει η Τράπεζα της Ελλάδας στην «ενδιάμεση έκθεση για την νομισματική πολιτική», που κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή από τον διοικητή της, Γ. Στουρνάρα.

Η ΤτΕ «βλέπει» ρυθμό ανάκαμψης 2,4% για το 2020 (έναντι 2,8% στον κρατικό προϋπολογισμό) και 2,5% για το 2021, που βέβαια προϋποθέτουν την κλιμάκωση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων και στην επόμενη περίοδο, με φόντο τις «αβεβαιότητες» και πολλαπλές επισημάνσεις που περιέχονται στην έκθεση γύρω από την παγκόσμια επιβράδυνση, ακόμα και για το ενδεχόμενο «νέας ύφεσης» στην Ευρωζώνη.

Ταυτόχρονα, δίνοντας και το υπόβαθρο της ανάπτυξης για λογαριασμό του κεφαλαίου, η έκθεση διαπιστώνει πως «η αποφασιστική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και η επιτάχυνση της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα ενισχύσουν περαιτέρω την εμπιστοσύνη των επενδυτών στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και θα συμβάλουν στην αναβάθμιση του αξιόχρεου του Ελληνικού Δημοσίου στην επενδυτική βαθμίδα», προκειμένου να ενισχυθούν «η παραγωγικότητα και μέσω αυτής η ανταγωνιστικότητα και ο μακροχρόνιος ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας».

Οι άξονες που χαράσσει η ΤτΕ αναφορικά με τις «προϋποθέσεις για την επιτάχυνση της ανάκαμψης και την αντιμετώπιση των εξωτερικών κινδύνων» εστιάζουν στα παρακάτω:

-- Ριζική αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τραπεζικό τομέα. Πέραν της εφαρμογής του σχεδίου «Ηρακλής» θα πρέπει να εξεταστούν και άλλα σχήματα, όπως αυτό που επεξεργάζονται οι υπηρεσίες της ΤτΕ αναφορικά με την «αντιμετώπιση» της αναβαλλόμενης φορολογίας των τραπεζών. Πρόκειται βέβαια για το ζήτημα νέας δέσμης κρατικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, την ίδια ώρα που θα κλιμακώνονται οι εκβιασμοί και οι πλειστηριασμοί για τα λαϊκά στρώματα.

«Ιδιαίτερα σημαντική πρόκληση είναι επίσης ο εκσυγχρονισμός και η εναρμόνιση των καθεστώτων αφερεγγυότητας και πτώχευσης επιχειρήσεων και νοικοκυριών». Πρόκειται για το νέο μέτρο που σχεδιάζει η κυβέρνηση αναφορικά με την «ενιαία διαχείριση» των κάθε είδους οφειλών για τα νοικοκυριά και για τις επιχειρήσεις. Σε αυτό θα υπάγονται τα «κόκκινα» δάνεια στις τράπεζες, οι οφειλές προς τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό, προς ασφαλιστικά ταμεία, ΟΤΑ, ενδεχομένως και προς επιχειρήσεις υπό κρατικό έλεγχο (π.χ. ΔΕΗ).

Ταυτόχρονα, η ΤτΕ επισημαίνει ότι «ανησυχητικά υψηλό παραμένει το ποσοστό των δανείων που είχαν τεθεί σε καθεστώς ρύθμισης, αλλά εμφάνισαν και πάλι καθυστέρηση μετά τη συνομολόγηση της ρύθμισης».

-- Μείωση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα μέχρι το 2022. Αυτό με τη σειρά του, όπως χαρακτηριστικά τονίζεται, θα έρθει «σε συνδυασμό με την υλοποίηση των απαραίτητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας, καθώς και του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων». Με αυτές τις προϋποθέσεις, σύμφωνα με ειδική μελέτη που παρατίθεται στην έκθεση, «η μείωση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος δεν θα υπονόμευε τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους».

-- Ενίσχυση του «τριγώνου της γνώσης», δηλαδή Εκπαίδευσης - Ερευνας - Καινοτομίας, μεταξύ άλλων με μεταρρυθμίσεις που «τονώνουν την επιχειρηματικότητα και ενισχύουν τους δεσμούς μεταξύ επιχειρήσεων, ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων».

-- «Αντιμετώπιση» της υψηλής ανεργίας. Τα ποσοστά ανεργίας των νέων, των γυναικών και των μακροχρόνια ανέργων παραμένουν υψηλά και «αναδεικνύουν την ανάγκη διατήρησης της ευελιξίας της αγοράς εργασίας», σε συνδυασμό με «πρόσθετες στοχευμένες πολιτικές στήριξης της απασχόλησης για αυτές τις ομάδες», όπως βαφτίζονται οι επιπλέον «διευκολύνσεις» στην εργοδοσία, τάχα για να προσλαμβάνει.

-- «Αντιστροφή του brain drain», σχετικά με τη «μαζική φυγή στο εξωτερικό ενός σημαντικού τμήματος του ανθρώπινου δυναμικού με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, δεξιότητες και επαγγελματικά προσόντα». Πρόκειται βέβαια για εργατικό δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης το οποίο κρίνεται αναγκαίο για την ενίσχυση της παραγωγικότητας του εγχώριου κεφαλαίου. Σύμφωνα με την ΤτΕ, «η χάραξη και η αξιόπιστη εφαρμογή μιας ολιστικής εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής που θα βασίζεται στην ενδελεχή ανάλυση των κλάδων παραγωγής με σκοπό την ταυτοποίηση των απαιτούμενων δεξιοτήτων υψηλής εξειδίκευσης είναι προτεραιότητα για την αναστροφή του φαινομένου».

-- Συνέχιση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων «ώστε να καλύπτουν το σύνολο των τομέων όπου υστερεί η Ελλάδα σε σχέση με τους Ευρωπαίους εταίρους στους διεθνείς δείκτες ανταγωνιστικότητας», όπως η επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, η βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση κ.ά.

Τέλος, αναφορικά με τις εκκρεμότητες γύρω από την «εμβάθυνση της ΟΝΕ» υπογραμμίζεται: «Eξαιτίας της υποχώρησης της οικονομικής δραστηριότητας στη ζώνη του ευρώ και του ενδεχομένου νέας ύφεσης, κρίνεται αναγκαία η ανάληψη δράσεων και πολιτικών για τον επιμερισμό του κινδύνου και την ενδυνάμωση της αλληλεγγύης στην Ευρωζώνη, καθώς και για την ενίσχυση της πραγματικής σύγκλισης, η οποία έχει υποχωρήσει από το 2010 και μετά».