Το Κυπριακό, το Προσφυγικό και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρέθηκαν - σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές - στο επίκεντρο της συνάντησης που είχε χτες το βράδυ ώρα Ελλάδας ο πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν.

Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές ο Αλ. Τσίπρας υποστήριξε την προσήλωση της κυβέρνησης σε «δίκαιη και βιώσιμη λύση» και στην επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο όπου σταμάτησαν στην Ελβετία, ενώ από την πλευρά του ο Ρ. Τ. Ερντογάν έθεσε εκ νέου τις πάγιες τουρκικές θέσεις.

Οι δύο φαίνεται να συμφώνησαν ακόμη σε εντατικοποίηση των συνομιλιών για την «οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης», την ενίσχυση της συνεργασίας για τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών, πάντα υπό τη σκέπη της απαράδεκτης ευρωτουρκικής συμφωνίας, ενώ σύμφωνα με το Μέγαρο Μαξίμου «ξαναμπήκε στο τραπέζι η θετική ατζέντα μεταξύ των δύο πλευρών για την οικονομία», όπως π.χ. η ακτοπλοϊκή σύνδεση Σμύρνης - Θεσσαλονίκης. Ο Τούρκος Πρόεδρος φέρεται ακόμα να προσκάλεσε τον Ελληνα πρωθυπουργό στην Κωνσταντινούπολη.

Η σκυτάλη των σχετικών διεργασιών, ιδίως σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, περνάει την Πέμπτη στη συνάντηση με τον γγ του ΟΗΕ, Αντ. Γκουτέρες, ενώ την Παρασκευή θα μιλήσει στη ΓΣ του ΟΗΕ την Παρασκευή. Σήμερα Τετάρτη ο Αλ. Τσίπρας έχει προκαθορισμένη συνάντηση με στελέχη της «Bank of America Merrill Lynch», όπως και με στελέχη της «Morgan Stanley».

Την επιτάχυνση των διεργασιών γύρω από το Κυπριακό επιβεβαίωσε και η προγραμματισμένη για αργά χτες το βράδυ συνάντηση ανάμεσα στους ΥΠΕΞ των τριών «εγγυητριών δυνάμεων», Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας, Νίκου Κοτζιά, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Τζέρεμι Χαντ, στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Η συνάντηση ήταν ενταγμένη σε μια ευρύτερη επιχείρηση διερεύνησης προθέσεων αλλά και προϋποθέσεων για την επανάληψη των διαβουλεύσεων που είχαν «παγώσει» μετά τις συναντήσεις στο Κραν Μοντανά της Ελβετίας πέρυσι το καλοκαίρι.

Τουρκικά ΜΜΕ, όπως η «Χουριέτ», υποστήριζαν ότι στο επίκεντρό της θα βρίσκονταν ειδικά οι τουρκικές εγγυήσεις και η επιμονή της Αγκυρας να διατηρήσει ισχυρή στρατιωτική παρουσία (με τα τετελεσμένα που δημιούργησε η εισβολή του 1974), στο πλαίσιο ευρύτερων παζαριών στα οποία συμμετέχει η Τουρκία αξιολογώντας ανταλλάγματα και εναλλακτικές (βλέπε π.χ. σκέψεις για δημιουργία ναυτικής στρατιωτικής βάσης στα Κατεχόμενα).

Σημειώνουμε ότι τις επόμενες μέρες ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες θα συναντήσει και τον Κύπριο Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, αλλά και χωριστά τον κατοχικό ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί. Ο τελευταίος εμφανίζεται και φέτος στις εργασίες της ΓΣ του Οργανισμού, διεκδικώντας αναβάθμιση του ψευδοκράτους και αναγνώρισή του από ακόμα περισσότερους ως «παράγοντα σταθερότητας» στη Μέση Ανατολή.

Πάντως, ο ρόλος που πολλοί προσδοκούν να αναλάβει η Κύπρος στην προώθηση διαφόρων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών αναδείχθηκε και κατά τη συνάντηση που είχαν το απόγευμα της Δευτέρας οι ΥΠΕΞ Κύπρου και Ελλάδας, Νίκος Χριστοδουλίδης και Νίκος Κοτζιάς αντίστοιχα.

Ο Κύπριος υπουργός είπε ότι «συζητήσαμε και για τις δράσεις μας στην Ανατολική Μεσόγειο», χαρακτηρίζοντας «πολύ σημαντικό» το ότι «οι τριμερείς σχηματισμοί που έχουν δημιουργηθεί προκαλούν ενδιαφέρον τόσο από πλευράς κρατών - μελών της ΕΕ, αλλά και άλλων κρατών της περιοχής», προσθέτοντας μάλιστα ότι αύριο Πέμπτη θα γίνει για πρώτη φορά τριμερής συνάντηση με χώρα από τον Περσικό Κόλπο, συγκεκριμένα με το Μπαχρέιν. Μεταξύ άλλων μίλησε για προσέγγιση Αθήνας - Λευκωσίας «απόλυτα ταυτισμένη» όσον αφορά το Κυπριακό, αναφέροντας ότι «οι θέσεις που εκφράζονται είναι κοινές και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την επιθυμία μας είτε για επανέναρξη των συνομιλιών είτε για επίλυση του Κυπριακού. Και αυτό είναι το ξεκάθαρο μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις».

Από τη δική του μεριά, ο Ν. Κοτζιάς αποκάλυψε ότι «έχουμε συμφωνήσει από το κοινό ταξίδι που κάναμε στη Μέση Ανατολή να συγκροτήσουμε μια γραμματεία των τριμερών σχηματισμών, ασφαλώς με έδρα την Κύπρο, κάτι που θα ενδυναμώσει τον γεωπολιτικό της ρόλο». Και δήλωσε «πάρα πολύ ευτυχής που πλέον πάρα πολλές δυνάμεις - και ισχυρές - στον κόσμο αντιμετωπίζουν την Κύπρο όχι ως ένα πρόβλημα του ΟΗΕ, αλλά κυρίως ως μια χώρα με μεγάλη γεωστρατηγική και γεωπολιτική σημασία».

Να σημειωθεί ότι στο δικό του παράλληλο πρόγραμμα ο Ελληνας ΥΠΕΞ αναμενόταν σήμερα τα ξημερώματα να συναντηθεί με τον βοηθό υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουές Μίτσελ, αρμόδιο για θέματα Ευρασίας, ο οποίος έχει επιδείξει έντονη κινητικότητα το τελευταίο διάστημα στην κατεύθυνση του να προχωρήσουν οι ευρωατλαντικοί σχεδιασμοί για τα Βαλκάνια.

Το θέμα φαίνεται να θίχτηκε και σε συνάντηση που είχε ο Ν. Κοτζιάς με τον Ντ. Χάρρις, εκτελεστικό διευθυντή της Αμερικανικής Εβραϊκής Επιτροπής, ο οποίος διαρρέοντας την ατζέντα έκανε σαφές ότι μίλησαν για τα Βαλκάνια, την ΕΕ και τις διατλαντικές σχέσεις, την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, τα ενεργειακά πλάνα και τους ανταγωνισμούς.

Τέλος, το βράδυ τοπική ώρα Νέας Υόρκης ο Ελληνας ΥΠΕΞ αναμενόταν να παρακαθίσει στο λεγόμενο διατλαντικό δείπνο που παρέθεσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, στους ομολόγους του της ΕΕ.