Απεργιακές κινητοποιήσεις και μαζικές διαδηλώσεις βρίσκονται σε εξέλιξη από τον Δεκέμβρη σε πετρελαϊκές επιχειρήσεις στο δυτικό Καζακστάν, με τους απεργούς να βρίσκονται και πάλι αντιμέτωποι με σκληρή καταστολή από τις δικαστικές αρχές και την εργοδοσία.

Για ακόμη μια φορά οι εργάτες σε κοιτάσματα και υποδομές πετρελαιοπαραγωγής ξεσηκώνονται ενάντια στα αποτελέσματα της ιδιωτικοποίησης του κλάδου, που επιδείνωσε τους όρους εργασίας για χιλιάδες εργαζόμενους, χωρίς σταθερό και αξιοπρεπή μισθό, χωρίς σταθερή δουλειά και με κατάργηση κοινωνικών παροχών. Οι συνθήκες εργασίας έχουν γίνει επικίνδυνες και συχνά είναι τα εργατικά «ατυχήματα».

Από τις 11 Δεκέμβρη οι περίπου 500 εργαζόμενοι της εταιρείας παροχής υπηρεσιών στον πετρελαϊκό κλάδο «West Oil Software LLP» στο κοίτασμα Zhetybai, στην περιοχή Mangystau, απεργούν και διαδηλώνουν, ενώ εκδηλώνεται ένα συγκλονιστικό κύμα αλληλεγγύης από εργαζόμενους και κατοίκους των γύρω περιοχών.

Διεκδικούν την αναβάθμιση του απαρχαιωμένου εξοπλισμού, μέτρα Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, να ενταχθούν ως μόνιμοι εργαζόμενοι στην κρατική πετρελαϊκή εταιρεία KazMunaiGas και την καθιέρωση ενιαίου μισθολογικού συστήματος.

Παλιότερα η εταιρεία «West Oil Software» αποτελούσε μέρος της KazMunaiGas και στη συνέχεια - όπως και εκατοντάδες άλλες αντίστοιχες σε όλη τη χώρα - μετατράπηκε σε ιδιωτική εργολαβική εταιρεία που ανταγωνίζεται άλλους εργολάβους για να εξασφαλίσουν την παροχή υπηρεσιών για έναν χρόνο, με τους εργαζόμενους να μην έχουν σταθερή δουλειά, με μισθούς πείνας, χωρίς συνδικαλιστικά δικαιώματα.

Αμεση ήταν η αντίδραση της εργοδοσίας και των κρατικών αρχών. Ηδη από τις 12 Δεκέμβρη, περιφερειακό δικαστήριο χαρακτήρισε την απεργία «παράνομη» και ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις βρέθηκαν στο πεδίο Zhetybai, ενώ ήταν συγκεντρωμένοι χιλιάδες απεργοί, κάτοικοι και εργάτες των γειτονικών επιχειρήσεων. Δεκάδες απεργοί απολύθηκαν ενώ ο εισαγγελέας της περιφέρειας Karakiyansky άσκησε ποινικές διώξεις «για συμμετοχή σε παράνομη απεργία» και «για υποκίνηση κοινωνικής διχόνοιας».

Τα αιτήματα των απεργών στηρίζονται από εκατοντάδες άλλους εργάτες που δουλεύουν σε αντίστοιχες «εργολαβικές εταιρείες» στον κλάδο της πετρελαιοπαραγωγής, η δε απεργία έχει μετατραπεί σε ορόσημο για όλη την περιοχή.

Στις 19 Δεκέμβρη εργαζόμενοι της «εργολαβικής εταιρείας» «Buzachi Opereting LTD» στην περιοχή Mangystau προχώρησαν σε απεργία με παρόμοια αιτήματα, ενώ οι εργαζόμενοι της εταιρείας παροχής υπηρεσιών «Munaispetssnab» στο Zhanaozen πραγματοποίησαν προειδοποιητική απεργία στις 23 Δεκέμβρη. Στις 30 Δεκέμβρη πήραν απόφαση να κάνουν κινητοποίηση στην Αστάνα και να ζητήσουν συνάντηση με την κυβέρνηση.

Αντίστοιχες απεργίες ενάντια στην ιδιωτικοποίηση και τα αποτελέσματά της είχαν πραγματοποιηθεί όλη την περασμένη χρονιά στο Καζακστάν, όπως η απεργία για αρκετούς μήνες των εργαζομένων της εταιρείας «Burgylau LLP», των εργαζομένων της εταιρείας «Berali Mangistau Company» κ.ά., αντιμετωπίζοντας καταστολή, συλλήψεις, τρομοκρατία.

Το Σοσιαλιστικό Κίνημα Καζακστάν καλεί τους εργαζόμενους να οργανωθούν, επισημαίνοντας ότι στην πραγματικότητα απαγορεύονται τα συνδικάτα, οι απεργίες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από τα δικαστήρια παράνομες, απεργοί και συνδικαλιστές απολύονται στη συνέχεια. Τονίζει πως ο σημερινός αγώνας των εργαζομένων στην παραγωγή πετρελαίου στην περιοχή Mangystau δεν είναι μόνο για υψηλότερους μισθούς, αλλά και ενάντια στην ιδιωτικοποίηση, ενάντια στην αύξηση του ποσοστού εκμετάλλευσης, για το δικαίωμα στον συνδικαλισμό και στην απεργία.

Την ίδια ώρα, η ηγεσία του Καζακστάν ακολουθεί τον δρόμο των κρατών της Βαλτικής και της Ουκρανίας, αποκαθιστώντας συνεργάτες των ναζί κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, μέλη της Λεγεώνας του Τουρκεστάν της Βέρμαχτ και των μουσουλμανικών μονάδων SS που πολέμησαν εναντίον του Κόκκινου Στρατού και της Σοβιετικής Ενωσης.

Η Κρατική Επιτροπή αποφάσισε την αποκατάσταση χιλιάδων εγκληματιών και συνεργατών των ναζί ως «θυμάτων του σταλινικού καθεστώτος».

Οπως σημειώνει το Σοσιαλιστικό Κίνημα Καζακστάν (ΣΚΚ), «το διάταγμα για τη σύσταση της Κρατικής Επιτροπής Αποκατάστασης είναι στην πραγματικότητα αντίγραφο του σχεδίου νόμου για την τελική αποκατάσταση στο γειτονικό Κιργιστάν που προετοιμάστηκε από το τοπικό Ιδρυμα Soros και το Open Government που χρηματοδοτείται από την USAID» (τη γνωστή κυβερνητική υπηρεσία «διεθνούς ανάπτυξης» των ΗΠΑ, που προωθεί τα αμερικανικά συμφέροντα).

«Τον Οκτώβρη κυκλοφόρησε στο Καζακστάν μια εφτάτομη έκδοση της Ιστορίας του Καζακστάν, στην οποία η ΕΣΣΔ εμφανίζεται ως κράτος που διέπραξε γενοκτονία του λαού του Καζακστάν για 70 χρόνια», καταγγέλλει ακόμη το ΣΚΚ.

Εξάλλου, από το 2018, με σχετικό Προεδρικό Διάταγμα, δεκάδες μνημεία του Λένιν και Σοβιετικών έχουν κατεδαφιστεί και δεκάδες χιλιάδες ονόματα πλατειών, λεωφόρων και οικισμών έχουν αντικατασταθεί.

Στους 84 υπολογίζονταν οι νεκροί από τον ισχυρό σεισμό μεγέθους 7,6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που έπληξε την κεντρική νήσο Χονσού της Ιαπωνίας, ανήμερα την Πρωτοχρονιά, με τη δόνηση να εκδηλώνεται με εστιακό βάθος μόλις 16 χιλιομέτρων, στη χερσόνησο Νότο. Από τους πάνω από 330 τραυματίες, την Πέμπτη τουλάχιστον 25 εξακολουθούσαν να νοσηλεύονται σοβαρά, ενώ μεγάλωνε η αγωνία για την πρόσβαση στις πληγείσες περιοχές, όπου συνεχίζονταν ακόμα τα σοβαρά προβλήματα με την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και νερού. Σημειωτέον, η ιαπωνική Μετεωρολογική Υπηρεσία εξέδωσε και έκτακτο δελτίο, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο κατολισθήσεων, ενώ οι θερμοκρασίες άγγιζαν ακόμα και τους μηδέν βαθμούς Κελσίου.

Στην επαρχία Ισικάουα (όπου ήταν το επίκεντρο του σεισμού), περίπου 29.000 νοικοκυριά παρέμεναν χωρίς ηλεκτροδότηση, ενώ πάνω από 110.000 δεν είχαν ύδρευση! Εκπρόσωποι της κυβέρνησης αναγνώρισαν ότι «είναι δύσκολο να παραδοθούν ακόμη και είδη πρώτης ανάγκης, όπως ροφήματα, νερό και πάνες», μετά από τις σημαντικές ζημιές στο οδικό δίκτυο, εξαιτίας των οποίων υπήρχαν αποκλεισμένες περιοχές. Ηλικιωμένος κάτοικος της Σούζου, που κοιμόταν σε αυτοσχέδιο κέντρο φιλοξενίας σε δημοτικό σχολείο, δήλωσε στο «Ασοσιέιτεντ Πρες», 72 ώρες μετά τον σεισμό, ότι του είχαν δώσει μόνο ένα μικροσκοπικό χάρτινο φλιτζάνι, μισογεμάτο με νερό που «εξαφανίστηκε σε μια γουλιά» και για να τραφεί λιγοστές «μικρές μπάλες ρυζιού»...

Στους 34.000 υπολογίζονταν όσοι είχαν χάσει τα σπίτια τους στην Ισικάουα.

Τα σωστικά συνεργεία συνέχιζαν την αναζήτηση για επιζώντες, αν και αρμόδιοι σημείωναν ότι οι πιθανότητες επιβίωσης μειώνονται 72 ώρες μετά από έναν σεισμό. Οι αγνοούμενοι άγγιζαν τους 180.

Τρεις μέρες μετά τη βασική δόνηση, η πρόσβαση σε 30 χωριά της Ισικάουα ήταν αδύνατη.

Ο δήμαρχος της πόλης Ουαζίμα, Σιγκέρου Σακαγκούσι, δήλωσε την Τετάρτη πως τα 3.000 γεύματα και τα 5.000 μπουκάλια νερού που είχαν διανεμηθεί μέχρι τότε δεν επαρκούσαν για τους 11.000 σεισμοπαθείς.

Σε όλη την Ισικάουα καταγράφονταν σοβαρά προβλήματα σε σχεδόν 100 δρόμους του περιφερειακού οδικού δικτύου. Ταυτόχρονα στον τοπικό Τύπο καταγράφονται μαρτυρίες ανθρώπων που είχαν υποστεί ζημιές στα σπίτια τους σε προηγούμενους σεισμούς και δεν μπόρεσαν να τα επισκευάσουν αφού δεν υπήρξε καμία κρατική μέριμνα, με αποτέλεσμα αυτά να καταρρεύσουν με τον τωρινό ισχυρό σεισμό.

Στο μεταξύ, συνεχίζεται η έρευνα για τις συνθήκες του δυστυχήματος που έγινε με αεροσκάφη στις 2 Γενάρη, όταν συγκρούστηκαν στο αεροδρόμιο Χανέντα του Τόκιο ένα «Airbus A350-900» των Ιαπωνικών Αερογραμμών (JAL - με 379 επιβαίνοντες που απομακρύνθηκαν έγκαιρα, όλοι σώοι) και ένα «Bombardier Dash 8» της ιαπωνικής ακτοφυλακής (με 6μελές πλήρωμα από το οποίο διασώθηκε μόνο ο πιλότος), το οποίο αναμενόταν να επιχειρήσει στις πληγείσες περιοχές. Εκπρόσωπος της JAL δήλωσε ότι οι πιλότοι του αεροσκάφους αφηγήθηκαν πως «δεν μπορούσαμε να έχουμε οπτική επαφή (με το αεροπλάνο της ακτοφυλακής)», με πολλούς να μιλούν βιαστικά για «ανθρώπινο λάθος», ελλιπή ειδοποίηση και συνεννόηση για την απογείωση - προσγείωση κ.τ.λ.

Πάντως, τις τελευταίες βδομάδες αυξήθηκαν οι διεθνείς συστάσεις για την ανάγκη διερεύνησης των αυξημένων κινδύνων για συγκρούσεις σε διαδρόμους προσγείωσης - απογείωσης αεροδρομίων. Στις 20 Δεκέμβρη, η αμερικανική Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας (FAA) ανακοίνωσε τη σύσταση ομάδας ειδικών για να ερευνηθούν οι συνέπειες από τους όρους απασχόλησης των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, μετά από απανωτά «near-miss incidents» (αεροπορικά ατυχήματα που αποφεύχθηκαν τελευταία στιγμή). Μεταξύ άλλων εκφράζεται ανησυχία επειδή οι ελεγκτές κάνουν πολλές, μαζεμένες υπερωρίες, δουλεύοντας με 6ήμερο καθεστώς κ.τ.λ.