Σάββατο 19 Μάρτη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Διαβάστε σήμερα στο 4σέλιδο «Διεθνή και Οικονομία» τα εξής θέματα:

  • Αγορά ηλεκτρικής ενέργειας: Επίσπευση της «απελευθέρωσης» προωθούν κυβέρνηση και «εταίροι».
  • Αυτοκίνητα και ψηφιακή τεχνολογία: Οξύτατοι ανταγωνισμοί μεταξύ ισχυρών μονοπωλίων.
  • Γερμανία - Τουρκία: Γεωπολιτικές επιδιώξεις στη Μέση Ανατολή και ισχυρά μονοπωλιακά συμφέροντα εκφράζει η όλο πιο στενή προσέγγιση των αστικών τάξεων των δύο χωρών.
  • Διαπάλη πετρελαϊκών μονοπωλίων: Ο ανταγωνισμός για τη «σταθεροποίηση» της παραγωγής, με στόχο την αύξηση της κερδοφορίας τους γίνεται αφορμή, για να φορτωθούν νέα βάρη στα λαϊκά στρώματα. Ενδεικτική η έκθεση για τις συνέπειες της πτώσης της τιμής πετρελαίου στους εργαζόμενους χωρών του Περσικού Κόλπου.
Ιρανικό πετρέλαιο για τα ΕΛΠΕ

Στα τέλη Μάρτη αναμένεται η πρώτη παραλαβή ιρανικού πετρελαίου από τα ΕΛΠΕ, όπως προκύπτει από χτεσινό δημοσίευμα του ιρανικού πρακτορείου ειδήσεων «MEHR», στο οποίο σημειώνεται, επίσης, ότι το συμβόλαιο της κρατικής εταιρείας πετρελαίου του Ιράν NIOC με την ελληνική εταιρεία, έρχεται κατά σειρά αμέσως μετά από τα αντίστοιχα που υπεγράφησαν με ρωσικές, γαλλικές και ισπανικές εταιρείες. Στο ίδιο δημοσίευμα, ο διευθύνων σύμβουλος της NΙΟC σημειώνει ότι δεν μπορεί να γίνει ακριβής υπολογισμός για το ύψος των προμηθειών ιρανικού πετρελαίου από ελληνικές εταιρείες διύλισης καθώς για να επανέλθουν στα επίπεδα της προ κυρώσεων περιόδου θα πρέπει να επιλυθεί το ζήτημα των «υποχρεώσεων» από την ΝΙΟC. Υπενθυμίζεται ότι εξαιτίας της επιβολής κυρώσεων στο Ιράν από τη Δύση που περιελάμβανε και πάγωμα τραπεζικών λογαριασμών, τα ΕΛΠΕ συσσώρευσαν χρέος σχεδόν 800 εκατ. δολαρίων. Μία από τις προτάσεις που είχε καταθέσει η ιρανική πλευρά για την εξόφλησή του ήταν η απόκτηση μέρους των μετοχών των ΕΛΠΕ, πρόταση που, όπως φαίνεται και από το σχετικό δημοσίευμα, η ιρανική πλευρά διατηρεί στο «τραπέζι» της διαπραγμάτευσης.

ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Επισπεύδεται η «απελευθέρωση» στο όνομα των κερδών

Eurokinissi

Στη λήψη άμεσων μέτρων για την επίτευξη των στόχων που θέτει το τρίτο μνημόνιο για την εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση με τους δανειστές, με τις «λεπτομέρειες» να μένουν για κλείσιμο τις αμέσως επόμενες βδομάδες. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση έχει επεξεργαστεί σχέδιο για κοινές εταιρείες ΔΕΗ ΑΕ με ιδιώτες επιχειρηματίες που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια (μορφή ΣΔΙΤ τις αναφέρει το υπουργείο). Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η ελληνική κυβέρνηση παρουσίασε τους σχεδιασμούς στο κουαρτέτο, αντί για πώληση μονάδων της ΔΕΗ ΑΕ. Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες, η κυβέρνηση σχεδιάζει σπάσιμο της ΔΕΗ ΑΕ σε δύο κομμάτια και δημιουργία μονάδων παραγωγής με τη μορφή ΣΔΙΤ με κάθε κομμάτι της ΔΕΗ ΑΕ.

Οι πληροφορίες για τους παραπάνω σχεδιασμούς φαίνεται ότι είναι διαρροές από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά την καθιερωμένη συνάντηση με τους εκπροσώπους των δανειστών την περασμένη βδομάδα, παρουσιάζοντας το σενάριο των «συνεργασιών» της ΔΕΗ με ιδιωτικούς ομίλους ως «εναλλακτικό» των «σκληρών διαθέσεων» που επιδεικνύει το κουαρτέτο.

Σε αυτήν τη φάση, όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαπραγμάτευση, δηλαδή η κυβέρνηση με τους δανειστές, αλλά και οι ιδιώτες παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικά οι βιομήχανοι και μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν άμεσο συμφέρον από τη μια ή την άλλη απόφαση, συνομολογούν ο καθένας για δικούς του λόγους ότι η μείωση του ποσοστού της ΔΕΗ στην εγχώρια αγορά κατά 50% μέχρι το 2020 είναι δύσκολο, εάν όχι αδύνατο υπό τις σημερινές συνθήκες, να επιτευχθεί. Γενικά, υπάρχει ενδιαφέρον για συμπράξεις. Ετσι, ιδιώτες επιχειρηματίες ηλεκτροπαραγωγοί, Ελληνες και ξένοι, βρίσκονται σε συζητήσεις με τη ΔΕΗ.

Υπενθυμίζουμε πως ο τρόπος που είχε επιλεγεί για την... ενίσχυση του «ανταγωνισμού» στη λιανική αγορά ηλεκτρικού ρεύματος ήταν η εφαρμογή του γαλλικού μοντέλου δημοπρασιών, δηλαδή η πώληση σε ιδιώτες προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος που έχει παραχθεί από τα λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια της ΔΕΗ. Το πρόβλημα εδώ είναι ότι υπάρχει μεγάλη διαπάλη για την τιμή εκκίνησης των δημοπρασιών και εντέλει το πώς ορίζεται αλλά και το ποιος ορίζει το πραγματικό κόστος παραγωγής της ΔΕΗ.

Σύμφωνα με τα κυβερνητικά σχέδια, στο πρώτο σχήμα ΔΕΗ ΑΕ - ιδιωτών η ΔΕΗ θα συμμετέχει με τουλάχιστον δύο μονάδες (μία λιγνιτική, τη Μελίτη Ι στη Φλώρινα, και μία τουλάχιστον υδροηλεκτρική), ο δε ιδιώτης επενδυτής με μονάδες ηλεκτροπαραγωγής ή και κάποια κεφάλαια. Ο ιδιώτης επιχειρηματίας θα είναι κυρίαρχος στη νέα εταιρεία, έχοντας το μάνατζμεντ και πλειοψηφικό πακέτο μετοχών τουλάχιστον 51%. Ετσι περιορίζεται η ΔΕΗ σε «παθητικό ρόλο» σε μεγάλο βαθμό.

Σύμφωνα, επίσης, με τις προβλέψεις του τρίτου μνημονίου, είναι υποχρεωτική η παραχώρηση από τη ΔΕΗ του 50% του πελατολογίου της σε ιδιώτες προμηθευτές μέχρι το 2020 - από το 95% περίπου που είναι σήμερα και αυτό πρέπει να εφαρμοστεί. Σε αντίστοιχα ποσοστά πρέπει να κινηθεί το μερίδιο της ΔΕΗ και στη χονδρική αγορά, με στόχο επίσης μέχρι το 2020 να μην παράγει, αλλά ούτε και να εισάγει περισσότερο από το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται ετησίως.

Παίρνουν θέση τα μονοπώλια για το μεγάλο φαγοπότι

Η διοίκηση της ΔΕΗ έχει φροντίσει όλο το προηγούμενο διάστημα με συστηματικές και στοχευμένες παρεμβάσεις της να προωθεί την ιδέα «συνεργασιών» της επιχείρησης με ιδιωτικούς ομίλους για την από κοινού εκμετάλλευση κοιτασμάτων λιγνίτη και υδροηλεκτρικών σταθμών. Τα ΕΛΠΕ - που ήδη δραστηριοποιούνται στην αγορά ηλεκτρισμού έχοντας συστήσει κοινή εταιρεία με τον ιταλικό μονοπωλιακό όμιλο EDISON - έχουν δημόσια τοποθετηθεί θετικά γι' αυτό το ενδεχόμενο, με τη διοίκηση της ΔΕΗ να «καλωσορίζει» και να δηλώνει έτοιμη να συνεργαστεί. Αξίζει σε αυτό το σημείο να υπενθυμίσουμε πως το «θερμό» ενδιαφέρον που επιδεικνύουν ιταλικοί μονοπωλιακοί όμιλοι για την εγχώρια ενεργειακή αγορά είχε εκφραστεί ρητά κατά την επίσκεψη του Ιταλού υπουργού Εξωτερικών, Π. Τζεντιλόνι, στη χώρα μας στα μέσα του Φλεβάρη και στη συνάντηση που πραγματοποίησε με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Π. Σκουρλέτη. Σε αυτήν είχε εκφραστεί το ιταλικό ενδιαφέρον τόσο στον κλάδο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, αρχικά μέσω της εισόδου στο μετοχικό κεφάλαιο του ΑΔΜΗΕ, όσο και στη «συνεργασία» με τη ΔΕΗ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Ειδικότερα σε σχέση με τον ΑΔΜΗΕ, να σημειώσουμε ότι αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης με τους εκπροσώπους των δανειστών και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι παρουσιάστηκαν τα αρχικά αποτελέσματα της μελέτης της «Lazard» - είχε επιλεγεί ως τεχνικός σύμβουλος και αποτιμητής του σχεδίου ιδιωτικοποίησης της επιχείρησης - και θα μελετηθούν από τα τεχνικά κλιμάκια τις επόμενες μέρες. Το σχέδιο αυτό προβλέπει την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ και μεταφορά του σε τρίτη εταιρεία, στην οποία το Δημόσιο θα έχει αρχικά το 100% και στη συνέχεια θα παραχωρήσει το 20% σε στρατηγικό επενδυτή και το 29% θα πωληθεί μέσω Χρηματιστηρίου.

Η διέξοδος στην πρόταση του ΚΚΕ

Ενα ζήτημα που απασχολεί τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ είναι το πώς θα καταφέρει να συμβιβάσει και στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας αντικρουόμενα συμφέροντα μονοπωλιακών ομίλων του εσωτερικού και του εξωτερικού, που επιθυμούν να καρπωθούν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο από την εσωτερική αγορά ηλεκτρισμού. Την ίδια στιγμή, βέβαια, δέχεται πιέσεις από μια σειρά εγχώριων βιομηχανιών για τις οποίες το ενεργειακό κόστος αποτελεί σημαντικό στοιχείο του κόστους παραγωγής τους, οπότε η όποια επιλογή τελικά παρθεί θα λαμβάνει και αυτό υπόψιν.

Βέβαια, ανεξάρτητα από την εφαρμογή των παραπάνω σχεδιασμών, η εργατική τάξη, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι μικροί ΕΒΕ και οι μικρομεσαίοι αγρότες θα πληρώσουν το τίμημα της προώθησης της παραπέρα «απελευθέρωσης» της ηλεκτρικής ενέργειας, αφού η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος γι' αυτά τα νοικοκυριά θα αυξάνεται. Αλλωστε και η όποια μείωση της τιμής στο ρεύμα των βιομηχανιών θα μετακυλιστεί στις πλάτες του λαού. Αντίστοιχα, θα πληρώσουν και οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ ΑΕ, αφού έχει αποδειχτεί ότι η «απελευθέρωση» τσακίζει εργασιακά δικαιώματα ως ένα μέσο αύξησης της κερδοφορίας.

Οποιαδήποτε μορφή ιδιωτικοποίησης επιλεγεί, μόνο στόχο έχει την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων και της ΔΕΗ ΑΕ. Διέξοδος που να υπηρετεί πραγματικά τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων αποτελεί η πρόταση του ΚΚΕ για τη δημιουργία ενός Ενιαίου Κρατικού Φορέα Ενέργειας και μέσα σε αυτόν θα είναι ενταγμένος και ο τομέας ηλεκτρικής ενέργειας, τομέας που θα είναι κοινωνική ιδιοκτησία, δηλαδή ιδιοκτησία του λαού και όχι των καπιταλιστών και που με πανεθνικό - κεντρικό σχεδιασμό και εργατικό έλεγχο θα εξασφαλίζει θέσεις εργασίας με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, φτηνό ρεύμα για τα εργατικά - λαϊκά νοικοκυριά, επάρκεια της χώρας σε ενεργειακές πηγές.


Φ. Κ.

Οξύτατοι ανταγωνισμοί στην ψηφιακή τεχνολογία για αυτοκίνητα

Εσωτερικό αυτοκινήτου. Η εγκατάσταση ψηφιακής τεχνολογίας στα αυτοκίνητα αποτελεί πεδίο οξύτατων ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών
Εσωτερικό αυτοκινήτου. Η εγκατάσταση ψηφιακής τεχνολογίας στα αυτοκίνητα αποτελεί πεδίο οξύτατων ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών
Ενα ρεπορτάζ στην ιστοσελίδα «newsmakedonias.gr», με τίτλο: «ΠΟΛΕΜΟ άνοιξε η Γερμανία με Google - Apple» έγραφε: «Τη δική τους... απάντηση στους αμερικάνικους κολοσσούς Google - Apple και την "εισβολή" τους στο χώρο του αυτοκινήτου δίνουν οι τρεις πρώτες σε πωλήσεις εταιρείες κατασκευής πολυτελών μοντέλων. Ως γνωστόν, οι Audi - BMW - Mercedes συνεργάστηκαν στην εξαγορά των χαρτών HERE από τη Nokia (...) Η νέα πλατφόρμα θα επιταχύνει τη διαδικασία "ψηφιοποίησης" της οδήγησης, με τα οχήματα να είναι διαρκώς συνδεδεμένα με το περιβάλλον. Η αλληλεπίδραση θα διευκολύνει επίσης την ανάπτυξη της τεχνολογίας αυτόνομης οδήγησης, έναν τομέα στον οποίο επενδύουν μεγάλα ποσά η Google και η Apple. Η πλατφόρμα της HERE θα παρέχει χάρτες υψηλής ανάλυσης με ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο (π.χ. για έργα που γίνονται στο δρόμο και θα προτείνει παρακάμψεις).

Οι χάρτες και οι λοιπές υπηρεσίες HERE δεν θα είναι αποκλειστικό προνόμιο των αυτοκινήτων Audi - BMW - Mercedes, αλλά θα διατίθενται προς κάθε ενδιαφερόμενο (κατασκευαστή οχημάτων και όχι μόνο). Οι τρεις πολυτελείς μάρκες έχουν ίδιο ποσοστό στη HERE και έχουν υπογράψει συμφωνία ότι καμία δεν θα αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών».

Η υπόθεση «Volkswagen» και οι ...παρενέργειες

Αυτό το ρεπορτάζ μάς θύμισε την υπόθεση της «Volkswagen», η οποία εκτυλίσσεται από το Σεπτέμβρη του 2015. Τι ήταν αυτή η υπόθεση;

Στις ΗΠΑ αποκαλύφθηκε ότι η «Volkswagen» είχε τοποθετήσει ένα λογισμικό στους πετρελαιοκινητήρες των αυτοκινήτων της που παραπλανούσε τους ελέγχους καυσαερίων, ώστε να μετρώνται μειωμένοι οι ρύποι. Πώς το ανακάλυψαν; Με το ICCT (International Council on Clean Transportation - Διεθνές Συμβούλιο για Καθαρές Μεταφορές), που είναι ένα μη κερδοσκοπικό ινστιτούτο με γραφεία στην Ουάσιγκτον, στο Σαν Φρανσίσκο και το Βερολίνο, η χρηματοδότηση του οποίου προέρχεται από διάφορα ιδρύματα, όπως ο οργανισμός ClimateWorks Foundation, τη «Hewlett - Packard», δηλαδή μονοπώλια ψηφιακής τεχνολογίας. Στην υπόθεση ενέπλεξαν και τη γερμανική «Bosch», που είναι ο προμηθευτής των αντιρρυπαντικών συστημάτων με τα οποία ήταν εξοπλισμένα τα αυτοκίνητα «Volkswagen». Εχουμε, λοιπόν, μπλέξιμο στην υπόθεση και εταιρειών ψηφιακής τεχνολογίας.

Ετσι, οι ΗΠΑ χτύπησαν τη «Volkswagen», τη μεγαλύτερη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία (είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο). Ουσιαστικά, ήταν ισχυρό χτύπημα στην καπιταλιστική οικονομία της Γερμανίας. Αλλο χτύπημα ήταν το πρόστιμο - μαμούθ, 2,5 δισ. δολαρίων, που επιβλήθηκε τον περασμένο Απρίλη από τις αμερικανικές αρχές για χειραγώγηση των επιτοκίων LIBOR στην Deutsche Bank, ενώ το αμερικανικό Δημόσιο, πρόσφατα, της έκανε δικαστική αγωγή για μη κάλυψη των υποχρεώσεών της προς ενυπόθηκα δάνεια ύψους 3,1 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ.

Βεβαίως, οι οξύτατοι ανταγωνισμοί μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας εκδηλώνονται σε πολλούς τομείς. Τα δύο παραδείγματα με τη «Volkswagen» και την Deutsche Bank είναι ενδεικτικά. Οπως επίσης ενδεικτικά είναι και τα παραδείγματα από τη Γερμανία με τις αμερικανικές «Amazon» και «Apple». Τι συμβαίνει με αυτές στη Γερμανία; Η γερμανική Αρχή Ανταγωνισμού και Καταπολέμησης των Μονοπωλίων χτυπά για αθέμιτο ανταγωνισμό την ισχυρή θέση της «Amazon» στην αγορά ψηφιακών ηχητικών βιβλίων (audiobook), όπως, άλλωστε, και της «Apple», διερευνώντας ταυτόχρονα την πολιτική των δύο εταιρειών σε ό,τι αφορά τις αποστολές των audiobook, μέσα από την πλατφόρμα του iTunes.

Επίσης, πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας ρεπορτάζ αστικών ΜΜΕ που ανέφεραν: «Και τραπεζικές διαστάσεις λαμβάνει το σκάνδαλο Volkswagen στις Ηνωμένες Πολιτείες». Ετσι, σύμφωνα με δημοσίευμα του «Ρόιτερς», οι αμερικανικές αρχές καλούν σε απολογία τη «Volkswagen» υπό το νόμο για τραπεζική απάτη και εντάσσεται στο πλαίσιο διερεύνησης του σκανδάλου παραποίησης των μετρήσεων ρύπων. Το αμερικανικό Δημόσιο διεκδικεί από τη «Volkswagen» αποζημίωση 46 δισεκατομμυρίων δολαρίων για παραβίαση περιβαλλοντικών νόμων.

Αλλά δεν είναι μόνο αυτά, αφού 70 αγωγές έχουν γίνει στη Γερμανία και αυτοί που τις έκαναν ζητούν αποζημιώσεις από 600.000 έως και 2 εκατ. ευρώ, για τις απώλειες σε μετοχές της «Volkswagen». Ηταν κάτοχοι μετοχών της «Volkswagen». Αγωγές έγιναν και στις ΗΠΑ από ιδιοκτήτες αυτοκινήτων της «Volkswagen», ενώ διεξάγονται και έρευνες για να διαπιστωθούν και πιθανές ποινικές ευθύνες της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας.

Την ίδια ώρα, συλλογική αγωγή σε βάρος της «Volkswagen» κατέθεσαν 278 θεσμικοί επενδυτές από όλον τον κόσμο, ζητώντας αποζημίωση 3,3 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τη σοβαρότερη δικαστική διεκδίκηση που αφορά την εταιρεία.

Μεταξύ των 278 θεσμικών επενδυτών στην τελευταία αγωγή κατά του γερμανικού κολοσσού συμπεριλαμβάνονται όμιλοι από την Αυστραλία, την Αυστρία, τη Γερμανία, τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Δανία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία, τις ΗΠΑ, την Ταϊβάν, κ.α. Σε αυτούς συγκαταλέγονται 17 γερμανικοί οίκοι διαχείρισης επενδύσεων, ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς και ένα από τα μεγαλύτερα συνταξιοδοτικά ταμεία στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Συνταξιοδοτικό Σύστημα Δημοσίων Υπαλλήλων Καλιφόρνιας (CPERS).

Μόλις έγινε γνωστή η είδηση για την αγωγή, η τιμή της μετοχής της «Volkswagen» στο Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης έχασε 2,9% της αξίας της. Οταν ξέσπασε το σκάνδαλο, η τιμή της μετοχής είχε πτώση 40%, ενώ από τις αρχές του 2016 και μέχρι σήμερα έχει χάσει 16%.

Στη Γερμανία αλλά και σε άλλες χώρες, κυρίως στις ΗΠΑ, πελάτες της «Volkswagen», μη κυβερνητικές οργανώσεις, κρατικές αρχές αλλά και δυσαρεστημένοι μέτοχοι της εταιρείας - επειδή η μετοχή της υποχώρησε κατά 40% όταν αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο - έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη ζητώντας αποζημίωση για τη βλάβη που υπέστησαν.

Βεβαίως, σε δίκη στο Μπόχουμ της Γερμανίας, με αντίδικους έναν ιδιοκτήτη ενός «WV Tiguan» και τον αντιπρόσωπο που του το πούλησε ο δικαστής έκρινε ότι οι αντιπρόσωποι της «Volkswagen» δεν υποχρεούνται να πάρουν πίσω τα οχήματα που πούλησαν και τα οποία φέρουν κινητήρες με παράνομο λογισμικό που παραποιεί τα αποτελέσματα των μετρήσεων για τις εκπομπές ρύπων. Ο ιδιοκτήτης ζήτησε από τον πωλητή να τον αποζημιώσει και να το πάρει πίσω. Σύμφωνα με την απόφαση του δικαστή, ο αντιπρόσωπος δεν φέρει ευθύνη για το παράνομο λογισμικό. «Ο κατηγορούμενος απλώς πούλησε το όχημα, δεν το κατασκεύασε» και «δεν είναι δυνατόν να του αποδοθούν ευθύνες για το λάθος της κατασκευάστριας εταιρείας "Volkswagen"» (ΑΠΕ). Ουσιαστικά, η απόφαση του δικαστή σημαίνει εμμέσως πλην σαφώς στήριξη της «Volkswagen».

Επομένως, ο τίτλος και το περιεχόμενο του άρθρου «ΠΟΛΕΜΟ άνοιξε η Γερμανία με Google - Apple» εντάσσονται στους οξύτατους αμερικανο-γερμανικούς ανταγωνισμούς. Ταυτόχρονα, όμως, και οι αγωγές στη Γερμανία αποκαλύπτουν οξύτατους ανταγωνισμούς ανάμεσα σε τμήματα του γερμανικού κεφαλαίου.

Αυτοκίνητο και ψηφιακή τεχνολογία

Γιατί όμως το άρθρο «ΠΟΛΕΜΟ άνοιξε η Γερμανία με Google - Apple» θύμισε την υπόθεση «Volkswagen»; Επειδή και τότε που αποκαλύφθηκε το λογισμικό, αποκαλύφθηκε, αν και δεν πήρε διαστάσεις, ένας ακόμη πόλεμος, ο πόλεμος των μονοπωλίων ψηφιακής τεχνολογίας και στη σχέση τους με την αυτοκινητοβιομηχανία.

Να σημειωθεί πως τα μεγαλύτερα μονοπώλια στον κόσμο της πληροφορικής και της ψηφιακής τεχνολογίας είναι αμερικανικά. Στο «Βήμα της Κυριακής», στις 4/10/2015, υπήρχε το εξής ρεπορτάζ: «Καθώς τα οχήματα νέας γενιάς τείνουν να προσομοιάζουν όλο και περισσότερο σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, η ιδέα της αποστολής ασύρματων ενημερώσεων λογισμικού των ψηφιακών συστημάτων του αυτοκινήτου ανάγεται σε μείζον θέμα συζήτησης αλλά και ανταγωνισμού μεταξύ των αυτοκινητοβιομηχανιών.

Το ενδιαφέρον για την τεχνολογία OTA (Over-The-Air), η οποία επιτρέπει σε ορισμένες λειτουργίες των αυτοκινήτων να αναβαθμίζονται αυτόματα μέσω ασύρματων δικτύων χωρίς την επίσκεψη σε συνεργείο ή αντιπροσωπεία, έχει οδηγήσει τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες σε αλλαγή νοοτροπίας.

Και αυτό γιατί, όπως επισημαίνει το MarketWatch, θα προσφέρει δυνατότητες όπως η μείωση του κόστους εγγυήσεων, η αύξηση του ποσοστού επιδιόρθωσης προβλημάτων λογισμικού που οδηγούν σε ανακλήσεις οχημάτων, η βελτίωση της ικανοποίησης των πελατών από τη μείωση των επισκέψεων στην αντιπροσωπεία για αναβαθμίσεις του λογισμικού ή διορθώσεις.

Σύμφωνα μάλιστα με τις εκτιμήσεις της IHS Automotive, η συνολική εξοικονόμηση κόστους παγκοσμίως από τη χρήση της νέας τεχνολογίας θα ξεπεράσει τα 35 δισ. δολάρια το 2022 από μόλις 2,7 δισ. δολάρια που είναι σήμερα και προέρχεται κυρίως από την εξοικονόμηση πόρων που συνδέονται με την ενημέρωση συστημάτων τηλεματικής.

Η αμερικανική εταιρεία ερευνών προβλέπει, τέλος, ότι μέσα στα επόμενα τρία με πέντε χρόνια οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα προσφέρουν πλατφόρμες με πλήρεις δυνατότητες OTA ενημερώσεων, που θα περιλαμβάνουν όλα τα συστήματα του οχήματος (ασφάλεια, συστήματα μετάδοσης κίνησης, πέδησης, ψυχαγωγίας κ.ά.).

Οπως είναι φυσικό, τα νέα αυτά δεδομένα δεν αλλάζουν μόνο τη φύση των οχημάτων, αλλά και τον επιχειρηματικό κόσμο του αυτοκινήτου. Εταιρείες που προσφέρουν την τεχνολογία OTA έχουν γίνει περιζήτητες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και το αυξανόμενο ενδιαφέρον έχει πυροδοτήσει ένα κύμα εταιρικών σχέσεων, επενδύσεων, συγχωνεύσεων και εξαγορών.

Πρωτοπόρος της χρήσης της νέας τεχνολογίας παραμένει η Tesla, η οποία έχει ήδη συμπεριλάβει στα ηλεκτρικά αυτοκίνητά της πάνω από 75 χαρακτηριστικά μέσω της τεχνολογίας OTA.

Καθώς η ψηφιακή εποχή εισχωρεί για τα καλά και στον κλάδο του αυτοκινήτου, η GM και ορισμένες ακόμη από τις συμβατικές αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως η Φορντ, η BMW, η Daimler και η "πληγωμένη", λόγω του πρόσφατου σκανδάλου, Volkswagen, πασχίζουν να μη μείνουν πίσω στην κούρσα του ανταγωνισμού απέναντι σε εταιρείες με ρίζες στη βιομηχανία της ψηφιακής τεχνολογίας, όπως η Apple, η Google, η Tesla, η Uber κ.ά.».

Μονοπωλιακός «πόλεμος»

Απέναντι λοιπόν στην επίθεση των αμερικανικών μονοπωλίων ψηφιακής τεχνολογίας με τις εφαρμογές τους στα αυτοκίνητα, άρα και την επιδίωξη εξασφάλισης της πρωτοκαθεδρίας τους αλλά και την πρωτοκαθεδρία των αμερικανικών αυτοκινητοβιομηχανιών στην παγκόσμια αγορά, τα γερμανικά μονοπώλια απάντησαν με αντεπίθεση. Ετσι, σε έναν τομέα στον οποίο επενδύουν μεγάλα ποσά η Google και η Apple, οι Audi - BMW - Mercedes οργανώνουν τη δική τους αντεπίθεση με τη HERE που θα επιταχύνει τη διαδικασία «ψηφιοποίησης» της οδήγησης, με τα οχήματα να είναι διαρκώς συνδεδεμένα με το περιβάλλον. Θυμίζουμε επίσης ότι η Κομισιόν έχει ξεκινήσει εξονυχιστικό έλεγχο για μεγάλη φοροδιαφυγή των «Apple» και «Google», που δρουν στα κράτη - μέλη της ΕΕ.

Ο μονοπωλιακός «πόλεμος» ΗΠΑ - Γερμανίας είναι γενικευμένος.


Ι.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ - ΤΟΥΡΚΙΑ
Μια προσέγγιση που αφορά ισχυρά μονοπώλια

Νταβούτογλου - Μέρκελ ετοιμάζονται να δειπνήσουν περιχαρείς, τον περασμένο Γενάρη, τη μέρα που εγκαινιάστηκε το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών
Νταβούτογλου - Μέρκελ ετοιμάζονται να δειπνήσουν περιχαρείς, τον περασμένο Γενάρη, τη μέρα που εγκαινιάστηκε το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών
Τους τελευταίους μήνες αναδεικνύεται σταθερά μια προσέγγιση ανάμεσα στη Γερμανία και την Τουρκία, παράλληλα με τη στενότερη συνεργασία που φαίνεται να επιδιώκει όλη η ΕΕ με την Τουρκία, στην οποία άλλωστε το Βερολίνο μοιάζει να πρωτοστατεί. Τον περασμένο Νοέμβρη, μπορεί να πει κανείς ότι οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής ΕΕ - Τουρκίας έδωσαν και επίσημα το σύνθημα για ένα στενότερο «συντονισμό» Αγκυρας - Βρυξελλών, σε διάφορα επίπεδα, με το Προσφυγικό να αποτελεί το προκάλυμμα.

Στις 8 του περασμένου Φλεβάρη, η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ βρέθηκε για πολλοστή φορά το τελευταίο διάστημα στην Αγκυρα, είχε την τέταρτη κατά σειρά συνάντησή της με την τουρκική ηγεσία σε πέντε μήνες. Από εκεί, ανακοίνωσαν μαζί με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Αχμέντ Νταβούτογλου, την πρόταση για την ανάπτυξη ΝΑΤΟικών δυνάμεων στο Αιγαίο, με πρόσχημα το Προσφυγικό (που αργότερα κατατέθηκε ως κοινή πρόταση και της Ελλάδας στα διαβούλια της λυκοσυμμαχίας και τελικά έγινε ομόφωνη απόφασή της).

Στις 22 του περασμένου Γενάρη, έγινε το πρώτο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Γερμανίας - Τουρκίας όπου, πολύ χαρακτηριστικά, στο Κοινό Ανακοινωθέν που εκδόθηκε τονίζεται: «Η αλληλεπίδραση μεταξύ των κυβερνήσεων των δύο χωρών είναι ουσιώδης και ισχυρή... Σε μια περίοδο που η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει πρωτόγνωρες προκλήσεις, η τουρκο-γερμανική εταιρική σχέση είναι περισσότερο ουσιαστική από ποτέ ως προς τη συμβολή της στη διατήρηση και προώθηση της ειρήνης και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή (σ.σ. Μέση Ανατολή)». Επιπλέον, σημειώθηκε πως οι δύο πλευρές «έδωσαν έμφαση στην περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας τους» σε «όλο το φάσμα των διμερών σχέσεων και των πολυμερών φόρουμ».

Επιπλέον, ενδεικτική είναι και η απόφαση των δύο πλευρών να συσφίξουν την «αντι-τρομοκρατική» τους συνεργασία (όπου η έννοια «τρομοκράτης» χωρά για τους ιμπεριαλιστές πολλούς από εκείνους που εμποδίζουν τα σχέδιά τους), «αξιοποιώντας» και την πολύνεκρη επίθεση που έγινε στις αρχές του χρόνου στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης με την πλειοψηφία των νεκρών να είναι Γερμανοί τουρίστες.

Αξιοσημείωτη είναι και η στήριξη, που πλέον προσφέρει το Βερολίνο, στο επίμονο τουρκικό αίτημα για «ζώνες απαγόρευσης πτήσεων» στη βόρεια Συρία (για το οποίο αίτημα η Σύνοδος ΕΕ - Τουρκίας στις 8 Μάρτη άνοιξε ένα καλό «παραθυράκι»).

«Ζυγίζουν» πλεονεκτήματα και επιλέγουν συνεργάτες

Φυσικά, το ότι οι δύο πλευρές μοιάζουν το τελευταίο διάστημα να προτάσσουν μια στενότερη συνεργασία, δεν ακυρώνει τις αντιθέσεις που συνεχίζουν να υπάρχουν ανάμεσα στις δύο αστικές τάξεις. Ούτε και τα σχέδια που κάθε πλευρά καταρτίζει, για να ικανοποιήσει τα μακροπρόθεσμα στρατηγικά της συμφέροντα, τα οποία και μπορεί να συγκρούονται ακόμα και με επιδιώξεις στενών της «εταίρων». Αλλωστε, οι συμμαχίες και οι αντιπαλότητες μεταξύ των ιμπεριαλιστών δεν έχουν ποτέ ούτε μόνιμο ούτε και απόλυτο χαρακτήρα, επηρεάζονται από την ίδια την ανισότιμη οικονομική και πολιτική ανάπτυξη των αντίστοιχων δυνάμεων. Βέβαια, διαμορφώνονται τάσεις που επιδρούν στην όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και το επαναστατικό κίνημα πρέπει να παίρνει υπόψιν του, αφορά την καλύτερη προετοιμασία της εργατικής τάξης για την απόκρουση των νέων αντιλαϊκών σχεδιασμών.

Με δεδομένα τα παραπάνω, λοιπόν, εμφανίζονται αναλύσεις που επισημαίνουν, για παράδειγμα, ότι η Τουρκία αναζητά νέες συμμαχίες, καθώς οι σχέσεις της π.χ. με τις ΗΠΑ αδυνατίζουν. «Ο Ερντογάν χρειάζεται την Ευρώπη... Προσφέροντάς της μια χείρα βοηθείας σε καιρό ανάγκης, η Τουρκία ελπίζει να κερδίσει ένα φίλο στη Δύση, τώρα που ο άλλος σύμμαχός της στο ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ, φαίνεται να απομακρύνονται από τις ανησυχίες που προκαλεί στην Τουρκία ο πόλεμος στη Συρία, όσον αφορά την ασφάλειά της», σημείωνε πρόσφατα μια ανάλυση στο ευρωπαϊκό δίκτυο «Πολιτικό». Ακόμα, σχολίαζε την τουρκική δυσαρέσκεια για την αμερικανική στήριξη στους Κούρδους μαχητές, για την αμερικανο-ρωσικής έμπνευσης κατάπαυση του πυρός στη Συρία. Στο ίδιο κείμενο, παραθέτονταν και εκτιμήσεις ερευνητών ότι το «παζάρι» που έχουν στήσει Τουρκία - ΕΕ, με όχημα το Προσφυγικό, προσφέρει «μια χρυσή ευκαιρία για την Τουρκία να σώσει την Ελλάδα, να ενισχύσει την τουρκο-γερμανική φιλία...». Επίσης, αναφερόταν σε ρεπορτάζ και τουρκικών ΜΜΕ (π.χ. «Χάμπερτουρκ») ότι «η Μέρκελ θα στηρίξει τις τουρκικές ανησυχίες για τους Κούρδους πολιτοφύλακες της YPG που η Τουρκία θεωρεί παρακλάδι του ΡΚΚ».

Από την άλλη μεριά, δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει το γεγονός ότι η επιλογή της Γερμανίας να συντονιστεί σε διάφορα θέματα με την Τουρκία «συμπίπτει» χρονικά και με την επιλογή της γερμανικής πλουτοκρατίας να δυναμώσει την παρουσία της στη «σκακιέρα» της Μέσης Ανατολής. Τον περασμένο Δεκέμβρη, ανακοίνωσε την πρόθεσή της να στείλει στη Συρία αεροσκάφη «Τornado», φρεγάτα, αεροσκάφος ανεφοδιασμού μαχητικών στον αέρα, αλλά και 1.200 στρατιώτες, με γερμανικά ΜΜΕ να σχολιάζουν ότι η απόφαση «ήταν θέμα υπεράσπισης της φήμης της Γερμανίας στον κόσμο».

Τέλος, δεν πρέπει να προσπεράσουμε και το γεγονός ότι οι δύο πλευρές μοιάζουν να «σιγοντάρει» η μία την άλλη και σε «μέτωπα» με ξεχωριστή αξία για τις ισορροπίες και στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως και το Κυπριακό. Τους τελευταίους μήνες, η Γερμανία εκδηλώνει όλο και περισσότερο την ετοιμότητά της να «συμβάλει» στη «λύση» του, κάτι που η Τουρκία φαίνεται να καλοβλέπει. Για παράδειγμα, δεν ήταν τυχαίες οι δηλώσεις που έκανε πριν από λίγο καιρό από το Βερολίνο η «υπουργός Εξωτερικών» του ψευδοκράτους (του φερέφωνου της Τουρκίας) Εμινέ Τσολάκ, σημειώνοντας ότι «υποστηρίζοντας μια συμφωνία ενοποίησης στην Κύπρο, η Γερμανία θα έδειχνε στον κόσμο ότι είναι ένας δραστήριος παίκτης και αλτρουιστής, στην Ανατολική Μεσόγειο».

Βάση συνεργασίας οι σχεδιασμοί μονοπωλίων

Για να περιγραφεί καλύτερα η βάση στην οποία Τουρκία - Γερμανία διαμορφώνουν τη σχέση τους, είναι χρήσιμο να δει κανείς και το εύρος των μονοπωλιακών σχεδιασμών με τις οποίες αυτή η σχέση αλληλεπιδρά. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι στην Τουρκία δραστηριοποιούνται μερικοί από τους ισχυρότερους επιχειρηματικούς ομίλους της Γερμανίας (αλλά και ολόκληρου του πλανήτη) δεν μπορεί παρά να επηρεάζει την ιεράρχηση της συγκεκριμένης συνεργασίας, το πώς αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί. Μάλιστα, αρκετές από αυτές τις εταιρείες εκτιμούν ότι η Τουρκία θα μπορούσε να αποτελέσει μια ικανοποιητική «βάση» για την ανάπτυξη των εξαγωγών τους συνολικά στη Μέση Ανατολή, αλλά και γενικότερα. Συγκεκριμένα, στην Τουρκία σήμερα έχουν, μεταξύ άλλων, ισχυρή παρουσία:

  • Η εταιρεία BASF («Μπασφ») που αυτοπροσδιορίζεται ως «η παγκόσμια ηγετική χημική εταιρεία», μόνο το 2015 έφτασε σε πωλήσεις τα 70 δισ. ευρώ. Η δράση της επεκτείνεται σε διάφορους τομείς που συνδέονται με την ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας, αλλά και τον κλάδο της Ενέργειας, της αγροτικής παραγωγής. «Πετρέλαιο και Αέριο», «διαχείριση υδάτινων πόρων», «φωτοβολταϊκά», «αιολική Ενέργεια» είναι μερικοί μόνο από τους τομείς δράσης που παραθέτει στην ιστοσελίδα της. Δραστηριοποιείται στην Τουρκία από το 1880.
  • Η γνωστή «Bosch» («Μπος»), από το 1910. Ενας από τους μεγαλύτερους ομίλους που ασχολείται ευρέως με τη βιομηχανική τεχνολογία (με ένα κρίσιμο, δηλαδή, τμήμα της παραγωγής μέσων παραγωγής για πολλούς κλάδους), αλλά και την κατασκευή καταναλωτικών αγαθών (π.χ. ηλεκτρικών συσκευών που μπαίνουν σε κάθε σπίτι), τεχνολογία που χρησιμοποιείται στους τομείς των Κατασκευών αλλά και την Ενέργεια.
  • Η επίσης γνωστή «Siemens» («Ζήμενς»), από τα μέσα του 19ου αιώνα. Πρόκειται για την εταιρεία που, σύμφωνα με την Υπηρεσία Επενδύσεων της τουρκικής πρωθυπουργίας, ανέλαβε στις αρχές του 20ού αιώνα την ηλεκτροδότηση των τότε σημαντικότερων αστικών κέντρων της οθωμανικής αυτοκρατορίας, της Θεσσαλονίκης, της Σμύρνης και μετέπειτα της Κωνσταντινούπολης. Σήμερα, η δράση της στην Τουρκία επεκτείνεται σε κλάδους όπως Ενέργεια, Υποδομές, γενικά τον αυτοματισμό τομέων της παραγωγής, την ψηφιοποίηση, αλλά και την Υγεία. Το 2009, η εταιρεία εγκαινίασε στη βιομηχανική Ζώνη Γκεμπζέ (μερικές δεκάδες χιλιόμετρα ανατολικά της Κωνσταντινούπολης) ένα νέο εργοστάσιο συνολικής έκτασης 150 στρεμμάτων.
  • Η εταιρεία MAN («Μαν») που, αν και είχε παρουσία στη χώρα από το 1880, μόλις το 1986 άρχισε να λειτουργεί εκεί μονάδα παραγωγής. Ωστόσο, η μονάδα που ανάπτυξε τότε στην Τουρκία «ήταν το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής της ΜΑΝ εκτός Γερμανίας και σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο ολοκληρωμένο εργοστάσιο (παραγωγής) της εταιρείας», σύμφωνα τουλάχιστον με την Υπηρεσία Επενδύσεων της τουρκικής πρωθυπουργίας.
Ψάχνουν για μπίζνες σε ευρύτερες αγορές

Το χαμηλό εργατικό «κόστος», η γεωγραφική θέση της Τουρκίας, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι ουσιαστικά τριών ηπείρων, αλλά και μια σειρά αναδιαρθρώσεις που έχουν καταστήσει τη χώρα ακόμα πιο ελκυστική για τα μονοπώλια (π.χ. τα τελευταία χρόνια «απελευθερώθηκε» ακόμα περισσότερο ο τομέας της Ενέργειας), μετατρέπουν τη χώρα σε έναν προορισμό αρκετά προσοδοφόρο για μια σειρά μονοπώλια που αναζητούν «βάσεις» δραστηριοποίησης σε ευρύτερες αγορές.

Ετσι, ο γερμανικός κολοσσός της «Ζήμενς» ανακοίνωσε τον περασμένο Οκτώβρη την κατασκευή νέας μονάδας συναρμολόγησης τραμ, στη βιομηχανική ζώνη Γκεμπζέ. Εξηγώντας τις επιδιώξεις της, η διεύθυνση του πολυεθνικού κολοσσού τόνιζε τότε ότι «τοποθετώντας την κατασκευή και την αλυσίδα ανεφοδιασμού στην Τουρκία, η εταιρεία προσδοκά ακόμα καλύτερες ευκαιρίες για την επικράτηση σε (σχετικούς) διαγωνισμούς, όπως και ουσιαστικά πλεονεκτήματα κόστους για διεθνείς παραγγελίες», δηλαδή καλύτερους όρους διεκδίκησης μεριδίων της σχετικής αγοράς στην τουρκική αλλά και άλλες αγορές. Στελέχη της τόνιζαν στην τουρκική εφημερίδα «Σαμπάχ» πως στόχος είναι να παράγονται 100 μοντέλα ετησίως, τα οποία «θα χρησιμοποιούνται σε πολλές χώρες, ειδικά σε Τουρκία και ευρωπαϊκές χώρες».

Ηδη, σήμερα, η τουρκική θυγατρική της εταιρείας κάνει εξαγωγές σε πέντε ηπείρους, προφανώς γιατί το κόστος παραγωγής και διάθεσης των προϊόντων της από εκεί συμφέρει την αναμέτρηση με τους ανταγωνιστές.

Από το 2011, στην Τουρκία λειτουργεί και ένα από τα σημαντικότερα Κέντρα Ερευνας και Ανάπτυξης (Research and Development Center), κέντρα δηλαδή περαιτέρω ανάπτυξης της επιστημονικής έρευνας που αξιοποιεί η ίδια η «Ζήμενς» στην παραγωγική της αλυσίδα.

Βάρος στη δραστηριότητά της στην Τουρκία φαίνεται να δίνει και η ΜΑΝ, που τα τελευταία 15 χρόνια έχει αυξήσει τα έσοδά της κατά... 309 φορές (σύμφωνα με την Υπηρεσία Επενδύσεων της τουρκικής πρωθυπουργίας)! Επίσης, την περασμένη δεκαετία, έχει αυξήσει τις εξαγωγές της σε συνολικά 41 χώρες κατά 9 φορές. Από το 2004, επεξεργάστηκε συγκεκριμένο πρόγραμμα για την ενίσχυση της παραγωγικότητάς της στη χώρα, το «Evolution 2004» («Εξέλιξη 2004»), με αποτέλεσμα η αντίστοιχη μονάδα να φτάσει να παράγει 2.000 λεωφορεία σε ένα χρόνο ή ένα κάθε 130 λεπτά.

Τέλος, και η «Βosch» τον περασμένο Μάη ανακοίνωσε ότι οι επενδύσεις της στην Τουρκία την επόμενη χρονιά θα ξεπεράσουν τα 200 εκατομμύρια ευρώ. Οι εργαζόμενοι της εταιρείας μόνο στη συγκεκριμένη χώρα φτάνουν τους 150.000. Μάλιστα, η Τουρκία φιλοξενεί την πέμπτη μεγαλύτερη θυγατρική του ομίλου διεθνώς, μετά από τις Γερμανία, Κίνα, Ινδία και ΗΠΑ.


A.M

ΔΙΑΠΑΛΗ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΩΝ ΜΟΝΟΠΩΛΙΩΝ
Η όξυνση του ανταγωνισμού αφορμή για νέα αντιλαϊκά μέτρα

Σε πλήρη εξέλιξη παραμένει η σφοδρή διαπάλη ανάμεσα σε πετρελαϊκά μονοπώλια Δύσης, Ρωσίας και Χωρών του Περσικού Κόλπου, σχετικά με το ύψος της παραγωγής και το γεγονός ότι από τον Ιούνη του 2014 παρατηρείται μια μεγάλη πτώση στις διεθνείς τιμές του «μαύρου χρυσού». Το γεγονός ότι η Ενέργεια βρίσκεται στα χέρια των καπιταλιστών, η παραγωγή καθορίζεται με βάση τις ανάγκες τους για κέρδη και επικρατεί ο «νόμος του ισχυρού», οι συνέπειες από τα σκαμπανεβάσματα στην κερδοφορία των μονοπωλίων πληρώνονται από τα λαϊκά στρώματα. Με μαζικές απολύσεις εργατών στον πετρελαϊκό τομέα σε Βόρεια Αμερική, Βρετανία και αλλού, με άγριες περικοπές κρατικών δαπανών για λαϊκές ανάγκες και αυξήσεις των ...καυσίμων στις εσωτερικές αγορές χωρών του Περσικού Κόλπου. Η ραγδαία πτώση των τιμών του πετρελαίου, αφενός λόγω μειωμένης ζήτησης ως συνέπεια της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2008, αλλά και της επιβράδυνσης της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας τώρα, γίνεται αφορμή για δραστικές περικοπές, ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής, που συνεπάγεται απολύσεις, μειώσεις μισθών, ελαστικοποίηση εργασιακών σχέσεων, ενώ υπάρχει και μείωση των επενδύσεων και στο συγκεκριμένο κλάδο, άρα ενίσχυση της ανεργίας. Ολ' αυτά, δε, συνοδεύονται από νέα αντιλαϊκά μέτρα και περικοπές από τις κυβερνήσεις, που δικαιολογούνται με το γνωστό «η οικονομία δεν αντέχει», στις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες, αφού μειώνονται τα κρατικά τους έσοδα.

Η «αναμπουμπούλα» στην ενεργειακή παγκόσμια αγορά, αλλά κυρίως οι προσπάθειες, τον τελευταίο καιρό, να υπάρξει ένας νέος συμβιβασμός με μια «σταθεροποίηση της παραγωγής» και το γεγονός ότι παρατηρείται τις τελευταίες βδομάδες μια αύξηση κατά 5% της τιμής του αργού πετρελαίου κάνει κάποιους αναλυτές χρηματοπιστωτικών οργανισμών και ενεργειακών ομίλων να ...αισιοδοξούν.

Βασικά αίτια αυτής της μικρής ανάκαμψης των διεθνών τιμών πετρελαίου είναι η έναρξη ζυμώσεων και διαπραγματεύσεων που έχει ξεκινήσει από το Φλεβάρη ανάμεσα στις μεγαλύτερες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες του κόσμου, εντός και εκτός ΟΠΕΚ, (όπως ανάμεσα στη Σαουδική Αραβία, τις περισσότερες χώρες του Κόλπου, τη Βενεζουέλα και τη Ρωσία) για «πάγωμα» της πετρελαϊκής παραγωγής στα επίπεδα του Γενάρη του 2016. Μάλιστα, η κατάσταση φαίνεται πως είναι τέτοια, ώστε και μόνον η είδηση που ανακοινώθηκε στα μέσα της βδομάδας για έκτακτη σύνοδο των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του ΟΠΕΚ και της Ρωσίας (που συνιστούν το 73% των πετρελαιοπαραγωγών χωρών παγκοσμίως) στις 17 Απρίλη στην Ντόχα του Κατάρ, με βασικό θέμα στην ατζέντα της συνάντησης την πρόταση για «πάγωμα» της πετρελαϊκής παραγωγής, αύξησε κατά αρκετά σεντς του δολαρίου τις τιμές του «μαύρου χρυσού» που παράγεται σε ΗΠΑ και Βρετανία.

Το «ασθενέστερο δολάριο»

Ο Μάικλ Χιούσον, επικεφαλής αναλυτών χρηματαγορών στο CMC Markets, μιλώντας στο CNBC εκτίμησε ότι η μικρή μείωση στην τιμή του αμερικάνικου αργού πετρελαίου δεν οφείλεται μόνον στην έναρξη ζυμώσεων και διαπραγματεύσεων για «πάγωμα» της παραγωγής πετρελαίου από ορισμένες εκ των μεγαλύτερων πετρελαιοπαραγωγών χωρών παγκοσμίως, αλλά και στο «ασθενέστερο δολάριο», που, όπως σημειώνει, «κάνει το συγκεκριμένο προϊόν πιο προσιτό» σε χώρες που εξαρτούν την οικονομία τους από τις εισαγωγές πετρελαίου και έχουν ισχυρότερα νομίσματα.

Ομως, αναλυτές της «Goldman Sacks» εκτιμούν πως η μικρή ανάκαμψη των τιμών λόγω του «ασθενέστερου δολαρίου» δεν αρκεί για να διατηρηθεί σε βάθος χρόνου και τη θεωρούν πρόσκαιρη, για τον ακόλουθο επιπρόσθετο λόγο: Τα αποθέματα αργού στις ΗΠΑ αυξήθηκαν την τελευταία βδομάδα κατά 1,3 εκατομμύρια βαρέλια «χτυπώντας» ρεκόρ 523,2 εκατομμυρίων βαρελιών αποθηκευμένου αργού. Σύντομα, ίσως σε μερικές βδομάδες, οι ΗΠΑ θα εξαντλήσουν κάθε χώρο αποθήκευσης αργού, αναγκάζοντάς τες να σπρώξουν μεγαλύτερες ποσότητες προς εξαγωγή, ωθώντας κατά συνέπεια προς τα κάτω και τις τιμές πώλησης του «μαύρου χρυσού»...

Αλλά έτσι λειτουργεί αντικειμενικά ο καπιταλισμός, νόμος του είναι το κέρδος που ωθεί σε αναρχία και σε αξεπέραστες αντιφάσεις όπως η παραπάνω. Οι συνέπειες από τη λειτουργία του είναι αντιλαϊκές.

«Πρόωρο» το ράλι...

Οι αναλυτές της «Goldman Sacks» σε έκθεση που δημοσιοποίησαν στις 11 Μάρτη, με τον εύηχο τίτλο «Νέα Πετρελαϊκή Τάξη: Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος», προειδοποιούν ότι ενδεχομένως να αποδειχθεί «πρόωρο» το ράλι ανόδου της τιμής του «μαύρου χρυσού» και σημειώνουν: «Η παρατεταμένη περίοδος χαμηλών τιμών πετρελαίου είναι απαραίτητη κατά την άποψή μας για να διατηρήσει ένα επαρκές επίπεδο οικονομικής πίεσης, ώστε να ολοκληρωθεί μία επανεξισορρόπηση που έχει μόλις αρχίσει... Ενα πρόωρο ράλι τιμών θα αποδειχθεί αυτοκαταστροφικό, αφού εξακολουθεί να υπάρχει ο κίνδυνος οι ΗΠΑ να εξαντλήσουν σε λίγες βδομάδες κάθε χώρο αποθήκευσης ωθώντας τις τιμές σε αισθητά χαμηλότερα επίπεδα»...

Οι ίδιοι αναλυτές εκτιμούν ότι, ανεξάρτητα με το εάν θα επιτευχθεί τον Απρίλη ή όχι συμφωνία στην Ντόχα του Κατάρ, θα αρχίσουμε να βλέπουμε μία «αισθητή βελτίωση» των τιμών πετρελαίου, μεταξύ 55 και 60 δολαρίων το βαρέλι, από το τέλος του 2017.

Ο ρόλος του Ιράν

Σε κάθε περίπτωση, σημαντικό ρόλο σε αυτήν την υπόθεση αναμένεται να παίξει, εκτός των άλλων, και το Ιράν, το οποίο εδώ και λίγους μήνες βγήκε από την δυσμενή περίοδο των διεθνών οικονομικών κυρώσεων και άρχισε δραστήρια τις συμφωνίες για εξαγωγές πετρελαίου, επιχειρώντας να ανακτήσει το «χαμένο έδαφος» και τους παλιούς πελάτες...

Το Ιράν, που είναι μέλος του ΟΠΕΚ όπως και η ανταγωνίστριά του (σε γεωπολιτικό και οικονομικό επίπεδο) Σαουδική Αραβία, δεν αποκλείεται να συμμετάσχει στη σύνοδο του Απρίλη στην Ντόχα. Ωστόσο, εμφανίζεται (και δικαίως...) διστακτικό να δεσμευτεί και αυτό σε ένα «πάγωμα» της παραγωγής πετρελαίου, μετά από χρόνια κυρώσεων, και ιδιαίτερα, πάνω στην περίοδο που προσπαθεί να επανέλθει δριμύτερο στον ανταγωνισμό... Ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας, Αλεξάντερ Νόβακ, που βρέθηκε αυτήν τη βδομάδα στην Τεχεράνη, δήλωσε επιστρέφοντας στην Μόσχα ότι θα μπορούσε τον Απρίλη στην Ντόχα να υπογραφεί μία συμφωνία «εξαιρουμένου του Ιράν». Επιπροσθέτως, ο Νόβακ μιλώντας την Τετάρτη με τον Σαουδάραβα ομόλογό του, Αλί Αλ Ναΐμι, εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι εάν επιτευχθεί συμφωνία για «πάγωμα» της πετρελαϊκής παραγωγής, η πετρελαϊκή αγορά θα ανακτήσει σιγά - σιγά την ισορροπία της «το νωρίτερο πριν το τέλος του 2016» και ότι δίχως αυτήν τη συμφωνία η αποκατάσταση της εξισορρόπησης θα καθυστερούσε τουλάχιστον έως το τέλος του 2017.

Την ίδια ώρα, πηγές στον ΟΠΕΚ ανέφεραν μιλώντας στο πρακτορείο «Ρόιτερς» πως τυχόν εξαίρεση του Ιράν από μία τέτοια συμφωνία δεν θα μπλόκαρε τις διαπραγματεύσεις, μολονότι θα θεωρούνταν «πισωγύρισμα» στις προσπάθειες για αύξηση των διεθνών τιμών πετρελαίου. Οι ίδιοι προέβλεψαν την πιθανότητα να αποφασιστούν νέα μέτρα για τη «σταθεροποίηση» της πετρελαϊκής παραγωγής και προς το τέλος τρέχοντος έτους, «ανάλογα με το εάν και κατά πόσον θα τηρήσει η Ρωσία ενδεχόμενη δέσμευσή της σε συμφωνία παγώματος της πετρελαϊκής παραγωγής και με το πόσο πετρέλαιο θα εξάγει το Ιράν...».

«Το λογαριασμό» πληρώνουν πάλι οι εργαζόμενοι...

Στο μεταξύ, τις συνέπειες από τις κόντρες μεταξύ πετρελαϊκών μονοπωλίων πληρώνουν οι λαοί σε όλον τον καπιταλιστικό κόσμο, με το γενικό επιχείρημα του «σφιξίματος του ζωναριού», μέχρι να «ανακάμψει η οικονομία», που υποτίθεται «θα φέρει νέα ευημερία». Αυτό που συμβαίνει, βέβαια, είναι ότι μετά από κάθε κρίση, η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα βγαίνουν με νέες απώλειες στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις τους.

Ενδεικτική της κατάστασης - αν και στη σχετικότητά της - είναι η έρευνα του ιδιωτικού οργανισμού απασχόλησης και μελετών «Gulf Talent», που δραστηριοποιείται σε χώρες του Περσικού και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, που αναφέρεται στις επιπτώσεις στους λαούς των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του «Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου» (GCC). Βεβαίως, πρέπει να πάρουμε υπόψη ότι η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη στους εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες εργάτες συνήθως από την Ασία, που είναι και το πιο εκμεταλλευόμενο τμήμα της εργατικής τάξης σε αυτές τις χώρες.

Στην έκθεση λοιπόν του εν λόγω οργανισμού, με τίτλο «Η απασχόληση και οι μισθολογικές τάσεις στις χώρες του Κόλπου», που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη Τρίτη, διαπιστώνεται, μεταξύ άλλων, πως οι χαμηλές διεθνείς τιμές πώλησης πετρελαίου έχουν ίσως τις πιο δυσμενείς συνέπειες πάνω από μία 10ετία, στους εργαζόμενους των περισσότερων από τις χώρες του Περσικού Κόλπου και δη σε όσους δουλεύουν στους τομείς των Κατασκευών και της Ενέργειας. Οπως σημειώνεται, οι λαοί αυτών των χωρών δέχονται, σε πολλές περιπτώσεις, το «διπλό χτύπημα» της καθήλωσης ή μείωσης των πραγματικών μισθών και της αύξησης του κόστους ζωής μεταξύ άλλων και εξαιτίας των άγριων περικοπών σε δεκάδες προγράμματα κρατικών επιδοτήσεων, ακόμη και σε αυτά που αφορούν στα καύσιμα.

Ειδικότερα, σημειώνεται, ότι μέσα στο 2015, χιλιάδες εργαζόμενοι απολύθηκαν από τις κατασκευαστικές εταιρείες και τους ομίλους Ενέργειας σε χώρες του GCC. Αντίστοιχα, παρατηρήθηκε μικρή αύξηση μισθών και θέσεων εργασίας στον τομέα της Υγείας, της παροχής υπηρεσιών και των πωλήσεων λιανικής (σ.σ. δεν μπορούν, αντικειμενικά, άλλοι τομείς της οικονομίας να δημιουργήσουν τόσες θέσεις εργασίας όσες χάνονται, παρά ελάχιστες απ' αυτές). Προβλέπεται επίσης νέο κύμα απολύσεων μέσα στο 2016, μετά από έρευνα που έγινε σε πάνω από 700 μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους και εργοδότες χωρών της περιοχής. Στη Σαουδική Αραβία, για παράδειγμα, το 14% των εργοδοτών απάντησε ότι θα προχωρήσουν σε απολύσεις εντός τρέχοντος έτους, όπως και το 10% των εργοδοτών στο Ομάν, το 9% στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το 8% στο Μπαχρέιν.

Στις παραπάνω χώρες, μέσα στους τελευταίους λίγους μήνες είχαμε σημαντική αύξηση του κόστους ζωής (με μοναδική εξαίρεση το ύψος των ενοικίων, που άρχισε να μειώνεται) καθώς το κόψιμο ή η άγρια περικοπή κρατικών επιδοτήσεων έφερε 67% αύξηση στην τιμή καυσίμων στη Σαουδική Αραβία, αύξηση 56% στην τιμή της βενζίνης στο Μπαχρέιν και αντίστοιχα αυξήσεις 30% στο Κατάρ και 23% στο Ομάν. Μόνο στο Κουβέιτ η τιμή των καυσίμων έμεινε σταθερή...

Στην ίδια έκθεση υπογραμμίζονται και οι αρνητικές συνέπειες της διεθνούς μείωσης των τιμών πετρελαίου στο δημοσιονομικό τομέα, αφού το 90% χρηματοδότησης του προϋπολογισμού των χωρών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου γίνεται από τα έσοδα εξαγωγών πετρελαίου. Επιπλέον, επισημαίνεται πως εάν δεν ανακάμψουν οι διεθνείς τιμές πώλησης του «μαύρου χρυσού», τότε τα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς αρκετών χωρών με πρώτες τη Σαουδική Αραβία και το Μπαχρέιν θα αυξηθούν σημαντικά, θυμίζοντας την πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ που προέβλεπε ως πιθανή τη χρεοκοπία της Σαουδικής Αραβίας... έως το 2020. Αρα τα αντιλαϊκά μέτρα θα πέφτουν βροχή...


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ