Σάββατο 19 Μάρτη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 13
ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
ΓΕΡΜΑΝΙΑ - ΤΟΥΡΚΙΑ
Μια προσέγγιση που αφορά ισχυρά μονοπώλια

Νταβούτογλου - Μέρκελ ετοιμάζονται να δειπνήσουν περιχαρείς, τον περασμένο Γενάρη, τη μέρα που εγκαινιάστηκε το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών
Νταβούτογλου - Μέρκελ ετοιμάζονται να δειπνήσουν περιχαρείς, τον περασμένο Γενάρη, τη μέρα που εγκαινιάστηκε το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών
Τους τελευταίους μήνες αναδεικνύεται σταθερά μια προσέγγιση ανάμεσα στη Γερμανία και την Τουρκία, παράλληλα με τη στενότερη συνεργασία που φαίνεται να επιδιώκει όλη η ΕΕ με την Τουρκία, στην οποία άλλωστε το Βερολίνο μοιάζει να πρωτοστατεί. Τον περασμένο Νοέμβρη, μπορεί να πει κανείς ότι οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής ΕΕ - Τουρκίας έδωσαν και επίσημα το σύνθημα για ένα στενότερο «συντονισμό» Αγκυρας - Βρυξελλών, σε διάφορα επίπεδα, με το Προσφυγικό να αποτελεί το προκάλυμμα.

Στις 8 του περασμένου Φλεβάρη, η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ βρέθηκε για πολλοστή φορά το τελευταίο διάστημα στην Αγκυρα, είχε την τέταρτη κατά σειρά συνάντησή της με την τουρκική ηγεσία σε πέντε μήνες. Από εκεί, ανακοίνωσαν μαζί με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Αχμέντ Νταβούτογλου, την πρόταση για την ανάπτυξη ΝΑΤΟικών δυνάμεων στο Αιγαίο, με πρόσχημα το Προσφυγικό (που αργότερα κατατέθηκε ως κοινή πρόταση και της Ελλάδας στα διαβούλια της λυκοσυμμαχίας και τελικά έγινε ομόφωνη απόφασή της).

Στις 22 του περασμένου Γενάρη, έγινε το πρώτο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Γερμανίας - Τουρκίας όπου, πολύ χαρακτηριστικά, στο Κοινό Ανακοινωθέν που εκδόθηκε τονίζεται: «Η αλληλεπίδραση μεταξύ των κυβερνήσεων των δύο χωρών είναι ουσιώδης και ισχυρή... Σε μια περίοδο που η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει πρωτόγνωρες προκλήσεις, η τουρκο-γερμανική εταιρική σχέση είναι περισσότερο ουσιαστική από ποτέ ως προς τη συμβολή της στη διατήρηση και προώθηση της ειρήνης και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή (σ.σ. Μέση Ανατολή)». Επιπλέον, σημειώθηκε πως οι δύο πλευρές «έδωσαν έμφαση στην περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας τους» σε «όλο το φάσμα των διμερών σχέσεων και των πολυμερών φόρουμ».

Επιπλέον, ενδεικτική είναι και η απόφαση των δύο πλευρών να συσφίξουν την «αντι-τρομοκρατική» τους συνεργασία (όπου η έννοια «τρομοκράτης» χωρά για τους ιμπεριαλιστές πολλούς από εκείνους που εμποδίζουν τα σχέδιά τους), «αξιοποιώντας» και την πολύνεκρη επίθεση που έγινε στις αρχές του χρόνου στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης με την πλειοψηφία των νεκρών να είναι Γερμανοί τουρίστες.

Αξιοσημείωτη είναι και η στήριξη, που πλέον προσφέρει το Βερολίνο, στο επίμονο τουρκικό αίτημα για «ζώνες απαγόρευσης πτήσεων» στη βόρεια Συρία (για το οποίο αίτημα η Σύνοδος ΕΕ - Τουρκίας στις 8 Μάρτη άνοιξε ένα καλό «παραθυράκι»).

«Ζυγίζουν» πλεονεκτήματα και επιλέγουν συνεργάτες

Φυσικά, το ότι οι δύο πλευρές μοιάζουν το τελευταίο διάστημα να προτάσσουν μια στενότερη συνεργασία, δεν ακυρώνει τις αντιθέσεις που συνεχίζουν να υπάρχουν ανάμεσα στις δύο αστικές τάξεις. Ούτε και τα σχέδια που κάθε πλευρά καταρτίζει, για να ικανοποιήσει τα μακροπρόθεσμα στρατηγικά της συμφέροντα, τα οποία και μπορεί να συγκρούονται ακόμα και με επιδιώξεις στενών της «εταίρων». Αλλωστε, οι συμμαχίες και οι αντιπαλότητες μεταξύ των ιμπεριαλιστών δεν έχουν ποτέ ούτε μόνιμο ούτε και απόλυτο χαρακτήρα, επηρεάζονται από την ίδια την ανισότιμη οικονομική και πολιτική ανάπτυξη των αντίστοιχων δυνάμεων. Βέβαια, διαμορφώνονται τάσεις που επιδρούν στην όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και το επαναστατικό κίνημα πρέπει να παίρνει υπόψιν του, αφορά την καλύτερη προετοιμασία της εργατικής τάξης για την απόκρουση των νέων αντιλαϊκών σχεδιασμών.

Με δεδομένα τα παραπάνω, λοιπόν, εμφανίζονται αναλύσεις που επισημαίνουν, για παράδειγμα, ότι η Τουρκία αναζητά νέες συμμαχίες, καθώς οι σχέσεις της π.χ. με τις ΗΠΑ αδυνατίζουν. «Ο Ερντογάν χρειάζεται την Ευρώπη... Προσφέροντάς της μια χείρα βοηθείας σε καιρό ανάγκης, η Τουρκία ελπίζει να κερδίσει ένα φίλο στη Δύση, τώρα που ο άλλος σύμμαχός της στο ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ, φαίνεται να απομακρύνονται από τις ανησυχίες που προκαλεί στην Τουρκία ο πόλεμος στη Συρία, όσον αφορά την ασφάλειά της», σημείωνε πρόσφατα μια ανάλυση στο ευρωπαϊκό δίκτυο «Πολιτικό». Ακόμα, σχολίαζε την τουρκική δυσαρέσκεια για την αμερικανική στήριξη στους Κούρδους μαχητές, για την αμερικανο-ρωσικής έμπνευσης κατάπαυση του πυρός στη Συρία. Στο ίδιο κείμενο, παραθέτονταν και εκτιμήσεις ερευνητών ότι το «παζάρι» που έχουν στήσει Τουρκία - ΕΕ, με όχημα το Προσφυγικό, προσφέρει «μια χρυσή ευκαιρία για την Τουρκία να σώσει την Ελλάδα, να ενισχύσει την τουρκο-γερμανική φιλία...». Επίσης, αναφερόταν σε ρεπορτάζ και τουρκικών ΜΜΕ (π.χ. «Χάμπερτουρκ») ότι «η Μέρκελ θα στηρίξει τις τουρκικές ανησυχίες για τους Κούρδους πολιτοφύλακες της YPG που η Τουρκία θεωρεί παρακλάδι του ΡΚΚ».

Από την άλλη μεριά, δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει το γεγονός ότι η επιλογή της Γερμανίας να συντονιστεί σε διάφορα θέματα με την Τουρκία «συμπίπτει» χρονικά και με την επιλογή της γερμανικής πλουτοκρατίας να δυναμώσει την παρουσία της στη «σκακιέρα» της Μέσης Ανατολής. Τον περασμένο Δεκέμβρη, ανακοίνωσε την πρόθεσή της να στείλει στη Συρία αεροσκάφη «Τornado», φρεγάτα, αεροσκάφος ανεφοδιασμού μαχητικών στον αέρα, αλλά και 1.200 στρατιώτες, με γερμανικά ΜΜΕ να σχολιάζουν ότι η απόφαση «ήταν θέμα υπεράσπισης της φήμης της Γερμανίας στον κόσμο».

Τέλος, δεν πρέπει να προσπεράσουμε και το γεγονός ότι οι δύο πλευρές μοιάζουν να «σιγοντάρει» η μία την άλλη και σε «μέτωπα» με ξεχωριστή αξία για τις ισορροπίες και στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως και το Κυπριακό. Τους τελευταίους μήνες, η Γερμανία εκδηλώνει όλο και περισσότερο την ετοιμότητά της να «συμβάλει» στη «λύση» του, κάτι που η Τουρκία φαίνεται να καλοβλέπει. Για παράδειγμα, δεν ήταν τυχαίες οι δηλώσεις που έκανε πριν από λίγο καιρό από το Βερολίνο η «υπουργός Εξωτερικών» του ψευδοκράτους (του φερέφωνου της Τουρκίας) Εμινέ Τσολάκ, σημειώνοντας ότι «υποστηρίζοντας μια συμφωνία ενοποίησης στην Κύπρο, η Γερμανία θα έδειχνε στον κόσμο ότι είναι ένας δραστήριος παίκτης και αλτρουιστής, στην Ανατολική Μεσόγειο».

Βάση συνεργασίας οι σχεδιασμοί μονοπωλίων

Για να περιγραφεί καλύτερα η βάση στην οποία Τουρκία - Γερμανία διαμορφώνουν τη σχέση τους, είναι χρήσιμο να δει κανείς και το εύρος των μονοπωλιακών σχεδιασμών με τις οποίες αυτή η σχέση αλληλεπιδρά. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι στην Τουρκία δραστηριοποιούνται μερικοί από τους ισχυρότερους επιχειρηματικούς ομίλους της Γερμανίας (αλλά και ολόκληρου του πλανήτη) δεν μπορεί παρά να επηρεάζει την ιεράρχηση της συγκεκριμένης συνεργασίας, το πώς αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί. Μάλιστα, αρκετές από αυτές τις εταιρείες εκτιμούν ότι η Τουρκία θα μπορούσε να αποτελέσει μια ικανοποιητική «βάση» για την ανάπτυξη των εξαγωγών τους συνολικά στη Μέση Ανατολή, αλλά και γενικότερα. Συγκεκριμένα, στην Τουρκία σήμερα έχουν, μεταξύ άλλων, ισχυρή παρουσία:

  • Η εταιρεία BASF («Μπασφ») που αυτοπροσδιορίζεται ως «η παγκόσμια ηγετική χημική εταιρεία», μόνο το 2015 έφτασε σε πωλήσεις τα 70 δισ. ευρώ. Η δράση της επεκτείνεται σε διάφορους τομείς που συνδέονται με την ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας, αλλά και τον κλάδο της Ενέργειας, της αγροτικής παραγωγής. «Πετρέλαιο και Αέριο», «διαχείριση υδάτινων πόρων», «φωτοβολταϊκά», «αιολική Ενέργεια» είναι μερικοί μόνο από τους τομείς δράσης που παραθέτει στην ιστοσελίδα της. Δραστηριοποιείται στην Τουρκία από το 1880.
  • Η γνωστή «Bosch» («Μπος»), από το 1910. Ενας από τους μεγαλύτερους ομίλους που ασχολείται ευρέως με τη βιομηχανική τεχνολογία (με ένα κρίσιμο, δηλαδή, τμήμα της παραγωγής μέσων παραγωγής για πολλούς κλάδους), αλλά και την κατασκευή καταναλωτικών αγαθών (π.χ. ηλεκτρικών συσκευών που μπαίνουν σε κάθε σπίτι), τεχνολογία που χρησιμοποιείται στους τομείς των Κατασκευών αλλά και την Ενέργεια.
  • Η επίσης γνωστή «Siemens» («Ζήμενς»), από τα μέσα του 19ου αιώνα. Πρόκειται για την εταιρεία που, σύμφωνα με την Υπηρεσία Επενδύσεων της τουρκικής πρωθυπουργίας, ανέλαβε στις αρχές του 20ού αιώνα την ηλεκτροδότηση των τότε σημαντικότερων αστικών κέντρων της οθωμανικής αυτοκρατορίας, της Θεσσαλονίκης, της Σμύρνης και μετέπειτα της Κωνσταντινούπολης. Σήμερα, η δράση της στην Τουρκία επεκτείνεται σε κλάδους όπως Ενέργεια, Υποδομές, γενικά τον αυτοματισμό τομέων της παραγωγής, την ψηφιοποίηση, αλλά και την Υγεία. Το 2009, η εταιρεία εγκαινίασε στη βιομηχανική Ζώνη Γκεμπζέ (μερικές δεκάδες χιλιόμετρα ανατολικά της Κωνσταντινούπολης) ένα νέο εργοστάσιο συνολικής έκτασης 150 στρεμμάτων.
  • Η εταιρεία MAN («Μαν») που, αν και είχε παρουσία στη χώρα από το 1880, μόλις το 1986 άρχισε να λειτουργεί εκεί μονάδα παραγωγής. Ωστόσο, η μονάδα που ανάπτυξε τότε στην Τουρκία «ήταν το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής της ΜΑΝ εκτός Γερμανίας και σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο ολοκληρωμένο εργοστάσιο (παραγωγής) της εταιρείας», σύμφωνα τουλάχιστον με την Υπηρεσία Επενδύσεων της τουρκικής πρωθυπουργίας.

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ