Στο σημερινό τετρασέλιδο «Εργαζόμενοι και Κοινωνική Συμμαχία» θα διαβάσετε:

• Ενωτικές Ομοσπονδίες Αγροτικών Συλλόγων Θεσσαλίας: Πανθεσσαλική σύσκεψη στις αρχές Σεπτέμβρη για κλιμάκωση του αγώνα
• Συλλογικές Συμβάσεις σε ξενοδοχεία - Εστίαση: Εργοδότες και εργατοπατέρες δένουν χειροπόδαρα τους εργαζόμενους σε εξοντωτικές συνθήκες δουλειάς
• Τι μετρούν τα παιδιά όταν κοιτούν τ' άστρα; Μια ανταπόκριση με αφορμή την εκδήλωση που διοργάνωσε πριν λίγες μέρες το Εργατικό Κέντρο Ιωαννίνων

Στιγμιότυπο από τη σύσκεψη της Δευτέρας

Σε αγωνιστικό κλίμα, τη συζήτηση απασχόλησαν η αγωνία και η οργή που συσσωρεύονται στους βιοπαλαιστές αγροτοκτηνοτρόφους εξαιτίας της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης και της ΕΕ, που γεννά και συγκαλύπτει σκάνδαλα όπως αυτό στον ΟΠΕΚΕΠΕ, οξύνει τα προβλήματα και τους φέρνει στα όρια της επιβίωσης.

Οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι των τεσσάρων Ομοσπονδιών αποφάσισαν την πραγματοποίηση μεγάλης πανθεσσαλικής σύσκεψης την πρώτη βδομάδα του Σεπτέμβρη για να οργανωθεί η κλιμάκωση του αγώνα σε πανθεσσαλικό επίπεδο, ενόψει και της συμπλήρωσης δύο χρόνων από τις καταστροφικές πλημμύρες της κακοκαιρίας «Daniel».

Την εισηγητική ομιλία στη σύσκεψη έκανε ο Ρίζος Μαρούδας, πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λάρισας. Αναφερόμενος στις μαζικές κινητοποιήσεις του προηγούμενου διαστήματος σε όλη τη Θεσσαλία, εν μέσω αγροτικών εργασιών, τόνισε ότι «αποτέλεσαν μια πρώτη οργανωμένη απάντηση που δώσαμε στην κυβέρνηση, αλλά και στους πραγματικούς ενόχους για το σκάνδαλο στον ΟΕΠΕΚΕΠΕ, την ώρα μάλιστα που επιχειρείται να φορτωθούν τα σπασμένα στις πλάτες τις δικές μας, των βιοπαλαιστών αγροτοκτηνοτρόφων, αλλά και όλου του ελληνικού λαού».

«Δεν θα πληρώσουμε εμείς τα κλεψιμαίικα», είπε χαρακτηριστικά ο Ρ. Μαρούδας, προσθέτοντας ότι το ξεκάθαρο αυτό μήνυμα έστειλαν οι κινητοποιήσεις της τελευταίας περιόδου, «όπου απαιτήσαμε να πληρώσουν αυτοί που τα έφαγαν, και να πάνε φυλακή αυτοί που τους τα έδιναν και αυτοί που τους κάλυπταν».

Από την εισήγηση αναδείχθηκαν επίσης τα διαχρονικά προβλήματα που βάζουν εμπόδια στην επιβίωση των αγροτοκτηνοτρόφων, όπως το αυξανόμενο κόστος παραγωγής, οι χαμηλές τιμές πώλησης των προϊόντων, η ανυπαρξία μέτρων προστασίας των καλλιεργειών από καιρικά φαινόμενα.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Ρ. Μαρούδας στο ζήτημα της ζωονόσου της ευλογιάς, από την εξάπλωση της οποίας χιλιάδες ζώα στην περιοχή έχουν οδηγηθεί σε θανάτωση. Αναφερόμενος στην έλλειψη αρδευτικού νερού, που βασανίζει τα αγροτικά νοικοκυριά αυτήν την περίοδο, τόνισε ότι «οφείλεται στην απουσία έργων υποδομής και στην πολιτική εμπορευματοποίησης του νερού που ακολουθεί η κυβέρνηση, με βάση τις κατευθύνσεις και τις Οδηγίες της ΕΕ, και διαμορφώνει το πλαίσιο πλήρους εμπορευματοποίησής του, της διαχείρισής του με κριτήριο τη λογική "κόστους - οφέλους"».

Παράλληλα, επεσήμανε ότι «τη στρατηγική της ΕΕ, της στροφής στην πολεμική οικονομία και προετοιμασία, θα την πληρώσει ο λαός και εμείς οι αγρότες και κτηνοτρόφοι». Χαρακτηριστικά, ανέφερε ότι «στο νέο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ, που είναι προσαρμοσμένο στις πολεμικές ανάγκες, τα κονδύλια για τους αγρότες θα είναι μειωμένα κατά 25% σε σχέση με πριν. Αντίστοιχα, για την εμπλοκή της χώρας μας στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους δίνουν δισεκατομμύρια για να μετατρέπεται η περιοχή μας σε ορμητήριο των φονιάδων των λαών, την ίδια ώρα που για τις δικές μας επιτακτικές ανάγκες λένε ότι δεν υπάρχουν χρήματα».

Ακολούθησε πλούσια συζήτηση που αποτύπωσε την ανησυχία και τις αγωνιστικές διαθέσεις των βιοπαλαιστών αγροτών. Χαρακτηριστική ήταν η παρέμβαση του Κώστα Τζέλλα, προέδρου της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Καρδίτσας, ο οποίος αναφέρθηκε στην τραγική κατάσταση που επικρατεί στα χωριά του νομού Καρδίτσας με το ζήτημα της άρδευσης.

«Για να κρυφτεί ο πραγματικός ένοχος, όλοι οι αρμόδιοι πετάνε το μπαλάκι σε εμάς», επεσήμανε χαρακτηριστικά, αναδεικνύοντας ότι «βάζουν χωριά να τσακώνονται μεταξύ τους για το ποιος θα πάρει νερό, καλλιεργούν τη λογική "διαίρει και βασίλευε", όπως επιχειρούν να κάνουν ανάμεσα σε εμάς και τους συναδέλφους εργαζόμενους για άλλα ζητήματα, ενεργοποιώντας τον "κοινωνικό αυτοματισμό". Απέναντι σε αυτήν την πάγια τακτική, εμείς έχουμε δώσει απάντηση με τον ενωτικό και κοινό μας αγώνα».

Οπως εξήγησε, για τη λειψυδρία «κράτος και κυβερνήσεις έχουν την ευθύνη που δεν έχουν γίνει έργα υποδομής σε όλους τους νομούς εδώ και χρόνια. Τα έργα αυτά θεωρούνται κόστος και γι' αυτό είναι μη επιλέξιμα. Την ίδια ευθύνη έχουν οι Τοπικές και η Περιφερειακή Διοίκηση, που σφυρίζουν αδιάφορα, παριστάνοντας τους αναρμόδιους, καλυπτόμενες πίσω από το νομοθετικό πλαίσιο που επί της ουσίας στηρίζουν. Ολη αυτή η κατάσταση με την έλλειψη νερού αξιοποιείται από την κυβέρνηση για να προωθηθεί ένα νέο "παραγωγικό μοντέλο", με αναδιάρθρωση - εγκατάλειψη παραδοσιακών καλλιεργειών, π.χ. βαμβάκι και καλαμπόκι».

«Μονόδρομος για να μην ερημώσει η ύπαιθρος είναι η οργάνωση και η αντίσταση σε αυτήν την πολιτική. Γι' αυτόν τον λόγο μάς διώκουν με "αγροτοδικεία", γιατί φοβούνται το οργανωμένο αγροτικό κίνημα», κατέληξε.

Τη σύσκεψη απασχόλησε η επικίνδυνη εξάπλωση της ευλογιάς, ιδιαίτερα στις περιοχές του νομού Μαγνησίας αλλά και του νομού Λάρισας. Ο Στέλιος Καραμούλας, πρόεδρος του Αγροτοκτηνοτροφικού Συλλόγου Ολύμπου, περιέγραψε αναλυτικά την καταστροφική κατάσταση που επικρατεί για τους κτηνοτρόφους των περιοχών όπου υπάρχουν κρούσματα:

«Σε όλη τη Θεσσαλία έχουν θανατωθεί δεκάδες χιλιάδες ζώα, ολόκληρα κοπάδια, συνάδελφοι μένουν στην ουσία άνεργοι, ενώ οι παραγωγοί ζωοτροφών δεν μπορούν να τις εμπορευτούν. Το κράτος είναι ανύπαρκτο και εχθρικό απέναντί μας. Δεν παίρνουν κανένα απολύτως μέτρο για την επαρκή στελέχωση των κτηνιατρικών υπηρεσιών, για έργα όπως απολυμάνσεις, περιφράξεις και απολυμαντικές τάφροι».

Παράλληλα, οι κτηνοτρόφοι των περιοχών που πλήττονται τόνισαν ότι οργανώνουν τον αγώνα τους και απαιτούν αποζημιώσεις στο 100% της ζημιάς, αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος και άμεσα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου.

Στη σύσκεψη κατατέθηκε πλούσιος προβληματισμός για το ποιο αγροτικό κίνημα μπορεί να χαράξει δρόμο διεξόδου προς όφελος των βιοπαλαιστών αγροτοκτηνοτρόφων.

Ενδεικτικά, ο Γιάννης Τσιούτρας, γραμματέας της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Καρδίτσας, στην παρέμβασή του ανέδειξε ότι «οι αγρότες πρέπει να έχουμε καθαρό πως απέναντί μας βρίσκονται οι μεγαλοβιομήχανοι, τα μεγάλα αγροτοδιατροφικά μονοπώλια, που επιβάλλουν την πώληση των προϊόντων μας σε τιμές εξευτελιστικές. Απέναντί μας έχουμε την ΚΑΠ της ΕΕ, που συγκεντρώνει την παραγωγή σε χέρια λίγων, το σάπιο κράτος τους. Αυτούς πρέπει να βάλουμε στο στόχαστρο του αγώνα μας. Αυτό να σκεφτούμε, για να ξέρουμε με ποιους πρέπει να πάμε και ποιους να αφήσουμε».

Πρόσθεσε δε ότι διέξοδος για τους αγρότες και το κίνημά τους «δεν αποτελούν οι ιδέες για τα λεγόμενα "συνεργατικά σχήματα", που υπηρετούν τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των μονοπωλίων, και στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι είναι το όχημα για τη συγκέντρωση της γης και της παραγωγής σε λιγότερα χέρια».

«Για να κερδίσουμε εμείς, για να υπάρξει προοπτική για εμάς, χρειάζεται να φύγουν από τη μέση όλοι αυτοί που ληστεύουν τον μόχθο μας και μας διώχνουν από την παραγωγή. Αυτό το ζήτημα μπορεί να μας απασχολήσει περισσότερο, εμάς που πρωτοστατούμε στην οργάνωση του αγροτικού κινήματος, στους Συλλόγους και στις Ομοσπονδίες», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ενδεικτικά της τεράστιας κλοπής του κόπου των εργαζομένων από τους εργοδότες, με τις ευλογίες της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων, είναι τα στοιχεία που «πανηγυρικά» ανακοίνωσε η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως για την τεράστια αύξηση των καταγεγραμμένων υπερωριών στους κλάδους που εντάχθηκαν υποχρεωτικά στην ψηφιακή κάρτα εργασίας.

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι οι καταγεγραμμένες υπερωρίες αυξήθηκαν κατά 81% το πρώτο εξάμηνο του 2025 συγκριτικά με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2024. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στον Τουρισμό, 855% (!) στο εξάμηνο και 800% τον Ιούνιο του 2025 σε σε σχέση με τον Ιούνιο του 2024. Επιβεβαιώνεται και μ' αυτόν τον τρόπο ότι το ποσοστό της «μαύρης» ανασφάλιστης εργασίας συνεχίζει να είναι τεράστιο, αφού είναι κοινό μυστικό ότι οι πραγματικές υπερωρίες είναι πολύ περισσότερες από αυτές που καταγράφει η ψηφιακή κάρτα.

Η κατακλείδα της δήλωσης της υπουργού δείχνει και τον πραγματικό λόγο της χρήσης της ψηφιακής κάρτας: «Η ψηφιακή κάρτα δεν είναι απλώς ένα τεχνολογικό εργαλείο, είναι ασπίδα για τον εργαζόμενο και μοχλός διαφάνειας στην αγορά εργασίας».

Πέρα από ζητήματα ανταγωνισμού μεταξύ κλάδων και επιχειρήσεων, όπως αυτά που υπονοεί η υπουργός, βασική στόχευση της κάρτας εργασίας είναι να ανοίξει τον δρόμο για καθολική εφαρμογή όλων των αντιδραστικών και επικίνδυνων διατάξεων για τη «διευθέτηση» του χρόνου εργασίας, με αποκορύφωμα το σπάσιμό του σε ενεργό και ανενεργό (άρα απλήρωτο).

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η καθιέρωση της ψηφιακής κάρτας εργασίας πάει χέρι - χέρι με την επέκταση της νομοθεσίας για τη «διευθέτηση» του χρόνου εργασίας, το φτήνεμα της υπερωριακής απασχόλησης και άλλα μέτρα που ξεχειλώνουν τα ωράρια και μετατρέπουν σε κανονικότητα τις πιο άγριες «παρεκκλίσεις» της ευρωπαϊκής και της ελληνικής νομοθεσίας, με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων και με συνένοχους τους εργατοπατέρες σε κάθε κλάδο.

Τα παραδείγματα που παρουσιάζει εδώ ο «Ριζοσπάστης» από τον Τουρισμό και τον Επισιτισμό είναι αποκαλυπτικά και χτυπούν «καμπανάκι» για τους εργαζόμενους, μπροστά και στον νόμο για το 13ωρο.

Στην ανεργία, με την αγωνία της επιβίωσης τους μήνες του καλοκαιριού και την ανασφάλεια αν θα έχουν δουλειά από τον Σεπτέμβρη, βρίσκονται οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα των δημόσιων σχολείων.

Ενώ το σίριαλ της απόλυσης - λήξης των συμβάσεων στο τέλος του σχολικού έτους επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, φέτος αντιμετωπίζουν - στην προσπάθειά τους να τα βγάλουν πέρα τους μήνες της ανεργίας - και τις «παρενέργειες» που προκαλεί το μέτρο της καταβολής μέρους του επιδόματος ανεργίας μέσω προπληρωμένης κάρτας.

Συγκεκριμένα, κυβέρνηση και ΔΥΠΑ έχουν αποφασίσει να καταβάλλεται το 50% του επιδόματος μέσω πιστώσεων σε προπληρωμένη κάρτα και το υπόλοιπο 50% σε μετρητά. Τις περιπλοκές που δημιουργεί αυτή η απόφαση στους ανέργους καταγγέλλει το Σωματείο Σχολικών Καθαριστριών - Καθαριστών Δημοσίων Σχολείων Αθήνας.

«Μια καθαρίστρια που πληρώνει 600 ευρώ σε ενοίκιο πώς θα μπορέσει να αντεπεξέλθει, έχοντας πρόσβαση σε περίπου 250 ευρώ μετρητά;», διερωτάται. Το Σωματείο έχει δεχτεί πλήθος καταγγελίες για αιτήσεις εργαζομένων να λάβουν το επίδομα οι οποίες δεν έχουν διεκπεραιωθεί ακόμα, για αιτήσεις που έχουν μεν εγκριθεί αλλά δεν έχει αποσταλεί στους δικαιούχους η προπληρωμένη κάρτα, για περιπτώσεις ανέργων στους οποίους έχει αποσταλεί η προπληρωμένη κάρτα αλλά όχι και το pin, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν.

«Δεν είμαστε επαίτες. Δεν πρέπει να συνεχίσουμε να ζούμε μέσα στην ανασφάλεια και στη χαμοζωή. Να παρακαλάμε για τους μισθούς μας, που κι αυτοί τελειώνουν με το που μπαίνουν στους λογαριασμούς μας», ξεκαθαρίζει το Σωματείο.

«Ας αφήσουν τα παραμύθια η κυβέρνηση και τα παπαγαλάκια της. Λεφτά υπάρχουν, αλλά όχι για εμάς και τις αυξημένες ανάγκες τις δικές μας και των οικογενειών μας. Λεφτά υπάρχουν για εξοπλισμούς που καμία σχέση δεν έχουν με την άμυνα της χώρας μας, για τους εργολάβους και τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους που έχουν πιάσει στασίδι έξω από τους δήμους», σχολιάζει.

Διεκδικεί την καταβολή ολόκληρου του επιδόματος σε μετρητά στους λογαριασμούς των ανέργων, την κατάργηση της προπληρωμένης κάρτας, την απλοποίηση των διαδικασιών και την καθολική πρόσβαση στο επίδομα ανεργίας. Παλεύει για μόνιμη και σταθερή δουλειά, με κατάργηση των ελαστικών μορφών εργασίας, αυξήσεις 20% στους μισθούς και επαναφορά του 13ου και του 14ου μισθού.

Eurokinissi

Δίπλα στο 13ωρο που ετοιμάζεται να επεκτείνει η κυβέρνηση με επικείμενο νομοσχέδιο, μια ματιά στις Συλλογικές Συμβάσεις που βρίσκονται σε ισχύ σε ορισμένες από τις πιο τουριστικές περιοχές της χώρας, όπως η Ρόδος και η Κρήτη, αποκαλύπτει το «πεδίον δόξης λαμπρόν» που ανοίγεται για την εργοδοσία να ξεχειλώσει μέχρι εκεί που δεν παίρνει τον εργάσιμο χρόνο, ανάλογα με τις απαιτήσεις της κερδοφορίας της.

Πρόκειται για Συμβάσεις οι οποίες έχουν την υπογραφή των συνδικαλιστών που πλειοψηφούν στη διοίκηση της Ομοσπονδίας του κλάδου (ΠΟΕΕΤ), δηλαδή των δυνάμεων της ΠΑΣΚΕ, που συνεργάζονται στενά με αυτές της ΔΑΚΕ με στόχο να μετατρέπονται οι εργοδοτικές αξιώσεις σε άρθρα των Συλλογικών Συμβάσεων.

Την ώρα που οι δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας ξιφουλκούν κατά της κυβέρνησης και καλούν τους εργαζόμενους να στρατευτούν στον στόχο της κυβερνητικής εναλλαγής, οι συνδικαλιστές τους συνεχίζουν το διαχρονικό τους έργο: Μεταφέρουν αντεργατικές νομοθετικές διατάξεις στις Συλλογικές Συμβάσεις, τις εμπλουτίζουν με ρυθμίσεις που υπαγορεύει η εργοδοσία και τις πλαισιώνουν με προκλητικές γελοιότητες, σύμφωνα με τις οποίες τα δικαιώματα ισοπεδώνονται ...για το καλό των εργαζομένων.

Η κατάπτυστη και επικίνδυνη Ευρωπαϊκή Οδηγία για την οργάνωση του εργάσιμου χρόνου (88/2003) αποτελεί «πυξίδα» όχι μόνο για τις κυβερνήσεις και τους αντεργατικούς τους νόμους, αλλά και για τις διαβουλεύσεις των «κοινωνικών εταίρων».

Ετσι, η ενσωμάτωση των προβλέψεών της σχετικά με τις «παρεκκλίσεις» από την 11ωρη ανάπαυση ανάμεσα σε δύο διαδοχικές βάρδιες εργασίας είναι το τελευταίο «επίτευγμα» του «διαλόγου» και της «συνεννόησης» μεταξύ των εργοδοτικών ενώσεων και των πλειοψηφιών στα συγκεκριμένα σωματεία.

Ανάμεσα στις τοπικές Συλλογικές Συμβάσεις Ξενοδοχοϋπαλλήλων που υπογράφηκαν τους τελευταίους μήνες περιλαμβάνονται δύο οι οποίες ενσωματώνουν στα άρθρα τους το πνεύμα και το γράμμα της συγκεκριμένης Οδηγίας. Πρόκειται για τις τοπικές Συλλογικές Συμβάσεις που έχουν υπογραφεί για τους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία της Ρόδου και του Λασιθίου.

RIZOSPASTIS

Η προϋπόθεση που τίθεται, κατ' εφαρμογή της Οδηγίας, είναι να χορηγούνται στο προσωπικό μετά τη δεύτερη βάρδια «ισοδύναμες περίοδοι αντισταθμιστικής ανάπαυσης» (το άθροισμα του 11ωρου συν τις ώρες ανάπαυσης που στερήθηκαν).

Πέρα από τη σωματική και ψυχική καταπόνηση που συσσωρεύεται σε τέτοιες εξαντλητικές συνθήκες δουλειάς και δεν μπορεί να αναπληρώσει κανένα ρεπό, ακόμα και η προβλεπόμενη ανάπαυση αναιρείται με το ίδιο άρθρο της Σύμβασης, αξιοποιώντας και πάλι τις προβλέψεις της Οδηγίας για τις «εξαιρετικές περιπτώσεις», στις οποίες η χορήγηση «αντισταθμιστικής ανάπαυσης» είναι «αντικειμενικώς αδύνατη».

Αναφέρεται μάλιστα ρητά ότι η «αντισταθμιστική ανάπαυση» δεν είναι δυνατή «όταν η πληρότητα του ξενοδοχείου υπερβαίνει το 70%», δηλαδή για όσο διάστημα διαρκεί η τουριστική σεζόν. Με άλλα λόγια, καθημερινά 16ωρα μέχρι τελικής πτώσης για τους εργαζόμενους στη «βαριά βιομηχανία» του Τουρισμού, την οποία όλες οι κυβερνήσεις προστατεύουν με τους νόμους τους.

Ανάλογη αναφορά στη δυνατότητα μείωσης της περιόδου ανάπαυσης από 11 σε 8 ώρες περιλαμβάνει η Σύμβαση για τους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία του Λασιθίου. Η μείωση επιτρέπεται εδώ «σε περίπτωση αιφνίδιας ασθένειας εργαζόμενου ή απουσίας του λόγω ανωτέρας βίας», προκειμένου να αναπληρωθεί, καθώς και για την αντιμετώπιση «απρόβλεπτων και σοβαρών βλαβών στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου» (άρθρο 3.2).

Πιο «γενναιόδωρη», η Σύμβαση στο Λασίθι προβλέπει αντισταθμιστική ανάπαυση ίση «με την 11ωρη ανάπαυση προσαυξημένη με τις ώρες ανάπαυσης που απώλεσαν προσαυξημένες κατά 100%», ενώ ορίζει ότι η μειωμένη ημερήσια ανάπαυση «δεν θα υπερβαίνει ανά εργαζόμενο τη μία φορά τον μήνα». Δηλαδή «να σε κάψω Γιάννη, να σ' αλείψω μέλι»...

Μπορεί η «παρέκκλιση» από την 11ωρη ανάπαυση να είναι το καινούργιο «φρούτο» στις Συμβάσεις τις οποίες υπογράφουν εργοδότες και εργοδοτικοί συνδικαλιστές, ωστόσο η επίθεση στο ωράριο έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια μέσα από την κλαδική Σύμβαση των ξενοδοχοϋπαλλήλων, που έχει τη σφραγίδα της πλειοψηφίας της Ομοσπονδίας (ΠΟΕΕΤ). Με άρθρα που επαναλαμβάνονται σε κάθε νέα Σύμβαση, το 8ωρο γίνεται 9ωρο και τα ρεπό μετατρέπονται σε μέρες δουλειάς.

Σύμφωνα και με την κλαδική ΣΣΕ των ξενοδοχοϋπαλλήλων που υπεγράφη φέτος, οι επιχειρήσεις «επιτρέπεται να απασχολήσουν τους εργαζόμενους πέραν του ανωτάτου ορίου της ημερήσιας και εβδομαδιαίας εργασίας και μέχρι μία ώρα ημερησίως, χωρίς να υποχρεούνται να καταβάλλουν πρόσθετη αμοιβή» (άρθρο 5.3).

Η μόνη προϋπόθεση που τίθεται είναι ο μέσος όρος των ωρών εβδομαδιαίας εργασίας να μην υπερβαίνει τις 40 ώρες σε μια περίοδο 8 εβδομάδων. Ετσι η εργοδοσία μπορεί να «τεντώνει» το ωράριο για μέρες ή και βδομάδες, χωρίς αυτό να της κοστίζει τίποτα. Την πρόβλεψη αυτή επαναλαμβάνουν αυτούσια και τοπικές Συμβάσεις, όπως για παράδειγμα η Σύμβαση για τους ξενοδοχοϋπαλλήλους στο Λασίθι.

Οσον αφορά το πενθήμερο, η κλαδική Σύμβαση περιλαμβάνει άρθρα που το ενταφιάζουν, στο όνομα της «εποχικότητας» και του «αυξημένου φόρτου εργασίας». Συγκεκριμένα, όταν η πληρότητα των ξενοδοχείων ξεπερνά το 70% προβλέπεται «κατά παρέκκλιση από τις κείμενες διατάξεις» η απασχόληση των ξενοδοχοϋπαλλήλων τις μέρες που θα έπρεπε να έχουν ρεπό, με «αποζημίωση ίση με ένα ημερομίσθιο» για κάθε μέρα ανάπαυσης που εργάστηκαν, δηλαδή με το συνηθισμένο τους μεροκάματο.

Μάλιστα, η Σύμβαση αναφέρει προκλητικά ότι η απασχόληση σε μέρες ανάπαυσης «αυξάνει τις μηνιαίες αποδοχές» και «λειτουργεί υπέρ» των εργαζομένων, ενώ ...διαβεβαιώνει πως το σύστημα πενθήμερης εργασίας «εξακολουθεί να ισχύει», προφανώς σε κάποιο ...παράλληλο σύμπαν, επειδή η δουλειά τις μέρες των ρεπό «γίνεται λόγω εποχικότητας και αυξημένου φόρτου εργασίας του ξενοδοχείου και όχι από πρόθεση, επιθυμία ή συμφωνία των μερών επί της μη τήρησης του συμπεφωνημένου πενθήμερου» (άρθρο 5.4.2)!

Η πρόβλεψη για απασχόληση κατά την έκτη μέρα της εβδομάδας επαναλαμβάνεται στις τοπικές Συμβάσεις, οι οποίες μάλιστα «χαμηλώνουν» κι άλλο την προϋπόθεση της πληρότητας, σε ποσοστά μικρότερα από το 70%: Στα Χανιά και στο Ηράκλειο ο πήχης της πληρότητας περιορίζεται στο 60%, ενώ στο Λασίθι πέφτει στο 50%. Εκτός από το Ηράκλειο, όπου η δουλειά την έκτη μέρα συνοδεύεται από το «τυράκι» μιας προσαύξησης της τάξης του 20%, σε όλες τις άλλες περιπτώσεις οι ξενοδοχοϋπάλληλοι δουλεύουν για το συνηθισμένο τους μεροκάματο.

Στη Ρόδο, εργοδοσία και εργοδοτικοί συνδικαλιστές το πηγαίνουν ένα βήμα παραπέρα, προβλέποντας για τους ξενοδοχοϋπαλλήλους «κατά παρέκκλιση» δουλειά όχι μόνο την έκτη αλλά και την έβδομη μέρα της εβδομάδας, και μάλιστα με την επιλογή των εργαζομένων που θα απασχοληθούν να «ανήκει στο διευθυντικό δικαίωμα».

Και εδώ επαναλαμβάνονται - και ηχούν ακόμα πιο προκλητικές - οι διαβεβαιώσεις ότι «σε καμία περίπτωση η τυχόν εργασία τους κατά τις ημέρες αυτές δεν δύναται να θεωρηθεί απλή (μεμονωμένη) ή κατά σύστημα παράβαση του συστήματος της πενθήμερης εργασίας». Μόνο που με όρους όπως οι παραπάνω, «παρέκκλιση» καταλήγει να αποτελεί το πενθήμερο.

Το επταήμερο στη Ρόδο δεν περιορίζεται στα ξενοδοχεία, αλλά αφορά και την Εστίαση. Η τοπική Σύμβαση για τους εργαζόμενους στις επισιτιστικές επιχειρήσεις εισάγει μία ακόμα «καινοτομία»: Η δουλειά επτά μέρες την εβδομάδα με την προσκόμιση «υπεύθυνης δήλωσης», μέσω gov ή ΚΕΠ, που θα αποδεικνύει τη ...σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων (άρθρο 6).

Στην περίπτωση της συγκεκριμένης Σύμβασης, οι εργοδοτικοί συνδικαλιστές το τερματίζουν: Παρουσιάζουν το επταήμερο ως «προσωρινή και στοχευμένη λύση» στο πρόβλημα του μειωμένου χρόνου επιδότησης των εποχικών εργαζομένων την περίοδο της ανεργίας, η οποία «παύει αυτοδικαίως από τη στιγμή που αυξηθεί εκ νέου η διάρκεια της τακτικής επιδότησης ανεργίας».

Το αδιέξοδο χιλιάδων εποχικών, που καλούνται να επιβιώσουν ανάμεσα στις σεζόν λαμβάνοντας το επίδομα ανεργίας μόλις για τρεις μήνες, δεν είχε απασχολήσει τους εν λόγω συνδικαλιστές όλα τα προηγούμενα χρόνια. Ολως τυχαίως, κινητοποιήθηκαν για να καλύψουν το «εισοδηματικό κενό» των εργαζομένων με την επταήμερη δουλειά σε μια συγκυρία που οι εργοδότες δυσανασχετούν για ορισμένες «αγκυλώσεις» της ψηφιακής κάρτας εργασίας, που έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται στα ξενοδοχεία και στην Εστίαση από 1η Μάρτη 2025 και δεν μπορεί να «χτυπηθεί» από τον εργαζόμενο την έβδομη μέρα της βδομάδας. Οι εργοδότες ζητούν να διευθετηθούν οι σχετικοί «περιορισμοί» και μέχρι τότε βρίσκουν τρόπους να τους παρακάμπτουν μέσα από τις Συμβάσεις, όπως αυτή της Ρόδου.

Οι εργοδοτικοί φορείς δεν μασάνε τα λόγια τους. Ο ΣΕΤΕ με επιστολή του στο υπουργείο Εργασίας έχει θέσει από τον περασμένο Φλεβάρη τις αξιώσεις του: Πρώτον, έχει ζητήσει να επιτρέπεται η δήλωση της έβδομης μέρας απασχόλησης στο «Εργάνη», επικαλούμενος τις Συλλογικές Συμβάσεις που προβλέπουν «δυνατότητα απασχόλησης και στις δύο (2) ημέρες εβδομαδιαίας ανάπαυσης».

Δεύτερον, αξιώνει να αρθεί ως «αναχρονιστική» η απαγόρευση της εφαρμογής διακεκομμένου ωραρίου στο προσωπικό της κουζίνας, καθώς οι επιχειρήσεις θέλουν να απασχολούν τους εργαζόμενους με «σπαστό» ωράριο, όπως κάνουν ήδη σε άλλες ειδικότητες. Μάλιστα, την αξίωση αυτή επεδίωξαν να την κάνουν μέρος της κλαδικής Σύμβασης στον Επισιτισμό, η διαπραγμάτευση για την οποία έχει οδηγήσει στη διαδικασία της διαμεσολάβησης του ΟΜΕΔ.

Την όρεξη της εργοδοσίας και την προθυμία των εργοδοτικών συνδικαλιστών να της ...σερβίρουν στο πιάτο στοιχειώδη δικαιώματα μπορούν να κόψουν μόνοι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, βάζοντας στην πρώτη γραμμή τις διεκδικήσεις τους για τον εργάσιμο χρόνο, το εισόδημα, τις συνθήκες εργασίας, τα μέτρα για την ασφάλεια και την υγεία.

Δυναμώνοντας σε κάθε περιοχή τον αγώνα για υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων με ουσιαστικές αυξήσεις μισθών, με κατοχύρωση του 5ήμερου - 8ωρου - 40ωρου, με πρόβλεψη για δύο συνεχόμενα ρεπό την εβδομάδα. Ενισχύοντας σε κάθε ξενοδοχείο και επιχείρηση Εστίασης την οργάνωσή τους, τα σωματεία τους, τη διεκδίκηση με βάση τις δικές τους ανάγκες.

«Οι δυνάμεις που έχουν βάλει την υπογραφή τους σε αυτούς τους αισχρούς όρους δουλειάς είναι οι ίδιες δυνάμεις που δεν έκαναν το παραμικρό μπροστά στα νομοσχέδια που πετσόκοψαν τον εργάσιμο χρόνο, στους νόμους Χατζηδάκη και Γεωργιάδη. Είναι οι δυνάμεις που πλειοψηφούν στη διοίκηση της ΓΣΕΕ και σε μεγάλα Εργατικά Κέντρα, όπως της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης», σχολιάζει ο Γιώργος Στεφανάκης, μέλος της Γραμματείας του ΠΑΜΕ και της διοίκησης της ΠΟΕΕΤ.

«Με την υπογραφή τους σε τέτοιες Συμβάσεις επιβεβαιώνουν ότι σκοπός της δράσης τους μέσα στο εργατικό κίνημα είναι να ικανοποιούνται οι απαιτήσεις των εργοδοτών για την αύξηση της κερδοφορίας τους, για την ένταση του βαθμού εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Στόχος τους είναι να αποδυναμώνουν τα συνδικάτα και τους αγώνες των εργαζομένων», υπογραμμίζει. Και καταλήγει:

«Για άλλη μια φορά φαίνεται η ανάγκη να αλλάξει άμεσα αυτός ο αρνητικός συσχετισμός μέσα στα σωματεία, στις Ομοσπονδίες, στα Εργατικά Κέντρα, συνολικά στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. Η προσπάθεια της κυβέρνησης, των εργοδοτών και των δυνάμεών τους μέσα στο κίνημα να διαλύσουν τον εργάσιμο χρόνο μπορεί και πρέπει να εμποδιστεί με κάθε τρόπο μέσα στους χώρους δουλειάς, με οργάνωση και συλλογικό αγώνα μέσα από τα σωματεία. Γι' αυτό έχουν μεγάλη σημασία οι αγωνιστικές πρωτοβουλίες που σχεδιάζονται το επόμενο διάστημα, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της εργατικής κινητοποίησης στη ΔΕΘ. Με τον αγωνιστικό μας βηματισμό κλιμακώνουμε τον αγώνα με σκοπό την ικανοποίηση των αιτημάτων μας».

Το καθιερωμένο λαϊκό γλέντι αγώνα και αλληλεγγύης πραγματοποιεί το Εργατικό Κέντρο Ιωαννίνων την Τρίτη 26 Αυγούστου, στην πλατεία Χατζή στους Αμπελόκηπους. Η συμμετοχή αναμένεται ιδιαίτερα μαζική, όπως δείχνει και η μεγάλη ανταπόκριση στις καλοκαιρινές πρωτοβουλίες του Εργατικού Κέντρου και των σωματείων του, από τα λαϊκά μπάνια μέχρι την παιδική γιορτή στο Αλσος.

Η εκδήλωση περιλαμβάνει έντεχνο και λαϊκό τραγούδι με τους ΧΑΓΙΑΛ, εργατικό τραγούδι με μουσικούς της πόλης και δημοτικό γλέντι με την ορχήστρα του Β. Παπαγεωργίου. Θα παρουσιαστεί επίσης αφιέρωμα με τίτλο «Του ρολογιού το διάβα στους αιώνες - θα πάψουμε ανάποδα να κυλά».

Η εκδήλωση, με το μαχητικό σύνθημα «Στην οργάνωση η δύναμη - Στον αγώνα η ελπίδα!», συνδυάζεται με την προετοιμασία των σωματείων να δώσουν μαζική, συντονισμένη απάντηση στο νομοσχέδιο - έκτρωμα για το 13ωρο που σχεδιάζει η κυβέρνηση να φέρει στη Βουλή.

Τις επόμενες βδομάδες μάλιστα σχεδιάζεται να ξεδιπλωθεί πλατιά καμπάνια εξορμήσεων σε χώρους δουλειάς και γειτονιές με το τετρασέλιδο φυλλάδιο των σωματείων, που φωτίζει τις συνέπειες του νομοσχεδίου και καλεί σε μάχη για την απόκρουσή του.

Σε αυτό το πνεύμα, η εκδήλωση του Εργατικού Κέντρου Ιωαννίνων λειτουργεί ως προειδοποίηση: «Δεν θα περάσει το νομοσχέδιο - έκτρωμα. Η απάντηση θα είναι μαζική και απεργιακή». Οπως ξεκαθαρίζουν: «Οργάνωση - η δύναμή μας! Αγώνας - η ελπίδα μας!».

Δεν ήταν ένα απλό απόγευμα ψυχαγωγίας. Ηταν μια συλλογική προσπάθεια που φώτισε το χάσμα ανάμεσα στο πώς ζούμε και στο πώς θα μπορούσαμε να ζούμε. Ηταν και μια «ανάσα» για τις λαϊκές οικογένειες, μια μικρή ανάπαυλα από τη σκληρή καθημερινότητα.

Με τον τίτλο «Ενα παιδί μετράει τ' άστρα - Για έναν κόσμο που θα "αγγίξουμε" τ' άστρα», εμπνευσμένο από το βιβλίο του Μενέλαου Λουντέμη, οι διοργανωτές ανέδειξαν τη σύνδεση ανάμεσα στη λογοτεχνία, στην επιστήμη και στη συλλογική δράση. Στην τετρασέλιδη ανακοίνωσή τους περιλαμβάνονται απόσπασμα από το έργο του Λουντέμη, στοιχεία από την Ιστορία της Επιστήμης και αναφορές στη σημερινή πραγματικότητα που βιώνουν γονείς και παιδιά.

Αντίστοιχα, στην εκδήλωση τα παιδιά «μέτραγαν τ' άστρα» με το «βλέμμα» της φαντασίας. Μέσα από το κινητό πλανητάριο, τα τηλεσκόπια, τις χειροτεχνίες και τα εργαστήρια φυσικών επιστημών, η γνώση έγινε παιχνίδι. Κι αυτό, όπως τόνισαν οι διοργανωτές, δεν είναι πολυτέλεια. Είναι δικαίωμα. Ενα δικαίωμα όμως που σήμερα κάθε άλλο παρά αυτονόητο είναι.

Το επιχείρημα ότι η εφαρμογή του θα είναι «εθελοντική» προκαλεί οργή. Ποιος «εθελοντισμός» υπάρχει όταν δεν φτάνει ένας μισθός για να ζήσει μια οικογένεια; Ποια «ελευθερία» όταν η εργοδοσία έχει το πάνω χέρι και ο εργαζόμενος την πλάτη κολλημένη στον τοίχο;

Οι εργαζόμενοι στα Γιάννενα - που διοργάνωσαν την εκδήλωση - δεν μάσησαν τα λόγια τους. «Και τις μέρες που δουλεύουμε 13 ώρες, τα παιδιά τι θα τα κάνουμε; Μπορεί να είναι κανείς γονιός εκ περιτροπής;», αναρωτήθηκε στην παρέμβασή του ο γραμματέας του Εργατικού Κέντρου.

Δεν είναι υπερβολή. Είναι η πραγματικότητα. Παιδιά που μένουν μόνα τους, γονείς εξαντλημένοι, σχολεία χωρίς επαρκές προσωπικό, μεροκάματα που δεν φτάνουν για τα βασικά. Κι από πάνω μια κυβέρνηση και ένα κράτος που δεν στηρίζουν τις οικογένειες, αντίθετα τις καθιστούν υπεύθυνες για τις συνέπειες που προκαλεί η δική τους βάρβαρη πολιτική.

Ετσι η κρατική απουσία βαφτίζεται γονεϊκή ανεπάρκεια, για να ξεπλένεται και να μένει στο απυρόβλητο το βάρβαρο σύστημα της εκμετάλλευσης - η φτώχεια, η ανεργία, τα εξαντλητικά ωράρια, τα κενά στην Εκπαίδευση.

Ολα αυτά είναι εκφάνσεις του ίδιου βάρβαρου συστήματος της εκμετάλλευσης, που από τη μια στερεί στους γονείς χρόνο και φροντίδα, τους φορτώνει την ευθύνη για τα πάντα, και από την άλλη ποτίζει την παιδική ηλικία με βία, ανασφάλεια και αδικία.

Οι δραστηριότητες της εκδήλωσης ήταν και απάντηση σ' αυτό: Εργαστήρια για την ειρήνη, δημιουργικές αναπαραστάσεις που μετατρέπουν τη φρίκη σε μήνυμα ελπίδας, δίνοντας στα παιδιά το δικαίωμα να ονειρεύονται έναν άλλο κόσμο, χωρίς πολέμους, φτώχεια και προσφυγιά.

Τα παιδιά, όταν κοιτούν τ' άστρα, μετρούν τις δυνατότητες που τους στερεί το σύστημα της εκμετάλλευσης. Και, μαζί, όλα όσα δεν πρέπει να αποδεχτούμε ως «κανονικότητα» για τη ζωή τους.