Σε πεδίο σφοδρής ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης εξελίσσονται τα Δυτικά Βαλκάνια, με βάση τις αντικρουόμενες επιδιώξεις διαφόρων κέντρων για διείσδυση σε νέες αγορές και χάραξη διαδρόμων ενεργειακού ανεφοδιασμού, σε συνδυασμό με τις επιδιώξεις των αστικών τάξεων των κρατών της περιοχής. Χαρακτηριστικά, ως προς αυτό ήταν όσα διημείφθησαν στο τέλος της περασμένης βδομάδας στο λεγόμενο «Croatia Forum» στο Ντουμπρόβνικ, σε συνάντηση αφιερωμένη στην «ευρωπαϊκή προοπτική» των Δυτικών Βαλκανίων. Συμμετείχαν υπουργοί κρατών της ΕΕ και της περιοχής της ΝΑ Ευρώπης, η Αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών V. Nuland, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Al. Meshkov και η πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Βουλής της Κίνας Fu Ying, άλλοι αξιωματούχοι από ΕΕ, Ιαπωνία και Ν. Ζηλανδία. Την ελληνική κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υφυπουργός Εξωτερικών, Δ. Κούρκουλας.

Ο αρμόδιος Επίτροπος Διεύρυνσης S. Fule υποστήριξε την παραπέρα διεύρυνση της ΕΕ, λέγοντας ότι ήταν καιρός η ΕΕ να αγκαλιάσει τα Δυτικά Βαλκάνια «πιο σταθερά». Ωστόσο, στο Φόρουμ δεν πέρασε απαρατήρητο το γεγονός ότι ο Ζ. Κ. Γιούνκερ, η υποψηφιότητά του οποίου για την προεδρία της Κομισιόν αναμένεται να εγκριθεί σήμερα και από το Ευρωκοινοβούλιο, υποστηρίζει ότι η ΕΕ δεν θα δεχτεί άλλα νέα μέλη στα επόμενα πέντε χρόνια.

Σε ό,τι αφορά την «οικοδέσποινα» Κροατία, ο πρωθυπουργός της Z. Milanovic, μιλώντας στο Φόρουμ υποστήριξε ότι είναι προς το συμφέρον της Κροατίας να έχει τους γείτονές της στην ΕΕ, ιδίως τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη. Ζήτησε, μάλιστα, από τις Βρυξέλλες να έχουν «λιγότερο αυστηρά» κριτήρια ένταξης για τους γείτονές τους. Αναφερόμενος στην Αλβανία (μέλος του ΝATO από το 2009, έλαβε τέλη Ιούνη το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας) ο Κροάτης εξέφρασε την ελπίδα να ξεκινήσει σύντομα τις διαπραγματεύσεις ένταξης.

Ο Κροάτης κοινοτικός Επίτροπος Προστασίας των Καταναλωτών, N. Mimica, υπεραμύνθηκε της πολιτικής διεύρυνσης της ΕΕ και προειδοποίησε ότι μια μακρόχρονη διαδικασία ενταξιακών συνομιλιών με τις χώρες της περιοχής θα συνιστούσε «μια πολιτική παρέκβαση».

Σημαντικό κομμάτι των συζητήσεων κατέλαβαν οι ενεργειακοί σχεδιασμοί. «Υπάρχει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη θέση της Κροατίας και την ενεργειακή πολιτική στην περιοχή, καθώς η Κροατία γίνεται και είναι ήδη ένα σημαντικό σημείο στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης», ανέφερε η υπουργός Εξωτερικών της Κροατίας V. Pusic, μετά από συζητήσεις με τον Ρώσο Al. Meshkov και την Αμερικανίδα V. Nuland.

«Αυτό είναι αποτέλεσμα προσπαθειών που ξεκίνησαν από πέρυσι με μια ενεργό πολιτική όσον αφορά την έλευση φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη και την προοπτική της Κροατίας να "γαντζωθεί" στην εν λόγω παροχή, καθώς και με τον διεθνή διαγωνισμό για την αξιοποίηση του φυσικού αερίου στην Αδριατική - το σχέδιο για τον τερματικό σταθμό Krk LNG, το οποίο είναι για εμάς είναι εξαιρετικά σημαντικό οικονομικά, και ακόμη περισσότερο πολιτικά, καθώς είναι το θεμέλιο για μια μακροπρόθεσμη πολιτική ανεξαρτησία», είπε η V. Pusic. Οι συζητήσεις με την Αμερικανίδα V. Nuland εστίασαν, εξάλλου, στη «συνεργασία» μεταξύ ΗΠΑ - Κροατίας, ως «στρατηγικοί εταίροι στην περιοχή».

Τα προαναφερόμενα δεν έμειναν αναπάντητα από τη ρωσική πλευρά. Ο Ρώσος Al. Meshkov, κάλεσε την ΕΕ να μην αξιοποιεί τη φιλοδοξία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων να ενταχθούν στην ΕΕ, προκειμένου να τις εξαναγκάζει να διαλέξουν μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας. Η τέτοια ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων δε θα πρέπει να δημιουργήσει μια νέα διαχωριστική γραμμή στην Ευρώπη, πρόσθεσε.

Στον απόηχο των γεγονότων στην Ουκρανία, σημείωσε ότι η ΕΕ δε θα πρέπει να πιέσει τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να ενταχθούν στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Εξάλλου, μπρος στο ενδεχόμενο διεύρυνσης της ΕΕ, σημείωσε με νόημα ότι η κατάσταση σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης είναι «ασταθής και απρόβλεπτη».

Δεν παρέλειψε, εξάλλου, να σχολιάσει προηγούμενη τοποθέτηση της Αμερικανίδας V. Nuland, ότι η Κροατία πρέπει να κάνει «έξυπνες επιλογές» στον ενεργειακό τομέα. «Κανείς εδώ δεν αμφιβάλλει για τη σημασία της δημιουργίας συμπληρωματικών οδών ενεργειακού εφοδιασμού από τη Ρωσία προς την Ευρώπη. Ενα από τα πιο σημαντικά καθήκοντα είναι η ανάπτυξη των διασυνοριακών έργων υποδομής, όπως ο (σ.σ: ρωσικών συμφερόντων) αγωγός φυσικού αερίου South Stream», τόνισε ο Meshkov. Ταυτόχρονα, εξέφρασε τη λύπη του γιατί, όπως ανέφερε, ο διάλογος ΕΕ - Ρωσίας σχετικά με τις νομικές και τεχνικές πτυχές του «South Stream» έχει μπλοκαριστεί για «πολιτικούς λόγους».

«Αναμένουμε ότι οι εταίροι των χωρών της περιοχής θα είναι πιο δραστήριοι στο διάλογο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τον South Stream, αλλιώς θα χάσουν την ευκαιρία για μεγάλες επενδύσεις και χιλιάδες θέσεις εργασίας», προειδοποίησε. Παράλληλα, έκανε σαφές ότι η Ρωσία είναι «ανοιχτή» για συνεργασία με τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων, συμπληρώνοντας ότι Ρωσία και ΕΕ θα μπορούσαν να αναπτύξουν από κοινού έργα στην περιοχή.