Ψηφίστηκαν χτες στην Ολομέλεια της Βουλής η «Κύρωση των τροποποιήσεων της Σύμβασης για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακό πλαίσιο», που υπεγράφη στο Εσποο της Φινλανδίας το 1991, και η «Κύρωση που συμφωνήθηκε στο Κιγκάλι της Ρουάντα το 2016 για τροποποιήσεις του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ σχετικά με τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος». Οι δύο νέες διακρατικές κυρώσεις κατατέθηκαν με μορφή νομοσχεδίων από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Για την πρώτη σύμβαση η κυβέρνηση, σύμφωνα και με όσα ισχυρίστηκε χτες στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σ. Φάμελλος, διατείνεται ότι δημιουργεί το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος της Ελλάδας από πιθανές δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν σχέδια και προγράμματα που ενδέχεται να πραγματοποιηθούν σε γειτονικές χώρες που δεν είναι μέλη της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη σε τομείς όπως γεωργία, Ενέργεια, βιομηχανία, εξόρυξη, διαχείριση αποβλήτων και άλλα, καθώς και τα προγράμματα που καθορίζουν το πλαίσιο για μελλοντικές εγκρίσεις έργων, όπως διυλιστήρια, θερμοηλεκτρικοί σταθμοί, εγκαταστάσεις πυρηνικών καθώς και άλλων έργων για τα οποία απαιτείται εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Οι τροποποιήσεις που παρουσιάζονται ως επίτευγμα είναι πρώτον η συμμετοχή των ΜΚΟ στις διαδικασίες της εφαρμογής της σύμβασης και δεύτερον η πρόσθεση 5 ομάδων έργων στο πεδίο εφαρμογής της σύμβασης.

Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης, καταψηφίζοντας το πρώτο νομοσχέδιο και απαντώντας στους κυβερνητικούς ισχυρισμούς, επισήμανε ότι αυτό που κάνει η σύμβαση είναι να διευκολύνει και σε νομικό επίπεδο τη δυνατότητα των μονοπωλιακών ομίλων που δραστηριοποιούνται σε γειτονικά θιγόμενα κράτη, αλλά και το αντίστροφο, να παρεμβαίνουν σε έργα που εντάσσονται σε στρατηγικούς τομείς για το κεφάλαιο. Στην πράξη, τόνισε, σημαίνει παραπέρα όξυνση του μονοπωλιακού ανταγωνισμού που «τίποτε το καλό δεν προοιωνίζεται για τους λαούς της περιοχής των Βαλκανίων, που αποτελεί πεδίο οξείας αντιπαράθεσης ιμπεριαλιστικών γεωπολιτικών συμφερόντων και επιδιώξεων».

Η δεύτερη σύμβαση, για την οποία ο Χρήστος Κατσώτης ψήφισε «παρών», προβλέπει την απόσυρση των υδροφθορανθράκων. Πρόκειται για τα ψυκτικά αέρια όπως το γνωστό «φρέον», υποκατάστατα των χλωροφθορανθράκων. Χρησιμοποιήθηκαν ευρέως, λόγω της σημαντικά μικρότερης επίπτωσής τους, σε σχέση με τους χλωροφθοράνθρακες, στην επέκταση της τρύπας του όζοντος, όμως ενοχοποιούνται για το «φαινόμενο του θερμοκηπίου».

Ο Χρήστος Κατσώτης επισήμανε ότι το ζήτημα είναι «ένα κλασικό παράδειγμα του πώς το κεφάλαιο δεν διστάζει να κερδοσκοπεί πάνω στα ερείπια που το ίδιο προκαλεί στο περιβάλλον, φυσικό και ανθρώπινο, υποκρινόμενο πάντα ότι έτσι λύνει τα προβλήματα που το ίδιο δημιούργησε. Και αυτό μόνο μέχρι να δημιουργήσει τα επόμενα, για την αντιμετώπιση των οποίων θα πουλήσει τότε τις νέες λύσεις. Το περιβάλλον κινδυνεύει απ' αυτό το βάρβαρο σύστημα, τον καπιταλισμό, από τις ενώσεις του και τις πολιτικές που το υπηρετούν».

Οπως εξήγησε, από το 1987 που ξεκίνησε η υποκατάσταση των χλωροφθορανθράκων από τους υδροφθοράνθρακες, ήταν πασίγνωστο ποιο ήταν το πρόβλημα που θα προέκυπτε, όμως «κανείς δεν το έθιξε γιατί τα μεγάλα μονοπωλιακά συγκροτήματα στη χημική βιομηχανία σε ΗΠΑ και ΕΕ είχαν ήδη επενδύσει δισεκατομμύρια για την παραγωγή τους, περιμένοντας κέρδη από την απαγόρευση των αμαρτωλών χλωροφθορανθράκων».

Οι ίδιοι όμιλοι «που το 1987 κέρδισαν τεράστια ποσά από την τεχνολογική αποκλειστικότητα των υδροφθορανθράκων, σήμερα είναι αυτοί που είναι έτοιμοι να κάνουν το ίδιο για τα υποκατάστατά τους και μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες έχουν ήδη ξεκινήσει την παραγωγή των νέων προϊόντων», σημείωσε.

Ο Χρήστος Κατσώτης επισήμανε πως είναι φανερό ότι το κόστος από τη γιγαντιαίας κλίμακας αναπροσαρμογή στα συστήματα ψύξης (προμήθεια, συντήρηση και λειτουργία κλιματιστικών συστημάτων), που θα απαιτηθεί ειδικά σε χώρες με θερμό κλίμα που έχουν έντονο το πρόβλημα, θα μετακυλιστεί στα λαϊκά στρώματα, επιδεινώνοντας σημαντικά τους όρους διαβίωσης και την οικονομική τους επιβάρυνση.

Οι δύο συμβάσεις ψηφίστηκαν από τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και τα άλλα αστικά κόμματα. Η ναζιστική Χρυσή Αυγή, αν και χαρακτήρισε την πρώτη θετική, καταψήφισε επικαλούμενη τη συμμετοχή των ΜΚΟ και στη δεύτερη ψήφισε «παρών».