Το ζήτημα της εκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου, που είναι από τα βασικά στοιχεία του γενικότερου παζαριού στην περιοχή για τη λεγόμενη διευθέτηση του Κυπριακού (δηλαδή την ντε γιούρε διχοτόμηση του νησιού), επανέρχεται όλο και πιο έντονα καθώς από τη μια η αστική κυβέρνηση της Κύπρου προχωράει τα συμβόλαια με ισχυρά μονοπώλια και από την άλλη το ψευδοκράτος με τις παρεμβάσεις της Τουρκίας εντείνει τις πιέσεις για συμμετοχή στη μοιρασιά.

Χτες την έντονη αντίδρασή του εξέφρασε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών μέσω του εκπροσώπου του, Χαμί Ακσόι, προς τους πρέσβεις ξένων χωρών για «στήριξη των μονομερών ενεργειών της Ελληνοκυπριακής διοίκησης», όπως αποκάλεσε την κυπριακή κυβέρνηση. Χαρακτηριστικά σημειώνει:

«Τα σχόλια που έκαναν κάποιοι πρέσβεις σε πρόσφατο συνέδριο της Ελληνοκυπριακής διοίκησης υπέρ των μονομερών ενεργειών αναφορικά με τους υδρογονάνθρακες που κάνουν οι Ελληνοκύπριοι στην Ανατολική Μεσόγειο είναι άτοπα. Συνιστούμε στους εκπροσώπους των εν λόγω χωρών να μην υπερβαίνουν τα όριά τους. Είναι απαράδεκτο η ελληνοκυπριακή πλευρά να επιμένει να ενεργεί ως μοναδική ιδιοκτήτρια του νησιού και να συνεχίζει τις μονομερείς δραστηριότητες για έρευνα υδρογονανθράκων χωρίς να υπάρχει ακόμη μόνιμη και δίκαιη λύση στην Κύπρο».

Και συμπληρώνει: «Οπως έχουμε τονίσει πολλές φορές στο παρελθόν, η χώρα μας είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να προστατεύσει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων και να στηρίζει την τουρκοκυπριακή πλευρά. Τελικά ο υπουργός μας στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πρόεδρο Ακιντζί κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην "ΤΔΒΚ" στις 23 - 24 Ιουλίου, υπογράμμισε για άλλη μια φορά καθαρά την αποφασιστικότητά μας να προασπίσουμε τα συμφέροντα του τουρκοκυπριακού λαού».

Ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών για τις εξελίξεις στο Κυπριακό μετά τις συναντήσεις του Προέδρου, Νίκου Αναστασιάδη, με την απεσταλμένη του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ, έγινε τη Δευτέρα καθώς και σχετικά με τον προγραμματισμό για τις γεωτρήσεις το επόμενο διάστημα με βάση συμβόλαια που έχουν κλείσει ή παζαρεύουν ισχυρά ενεργειακά μονοπώλια.

Οσον αφορά το πρώτο ζήτημα, υπογραμμίστηκε ότι η κυπριακή κυβέρνηση περιμένει από τον γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, να αναλάβει νέα πρωτοβουλία για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που είχαν μείνει μετά τα παζάρια στην Ελβετία πέρσι. Υπέρ αυτής της προοπτικής στάθηκαν οι εκπρόσωποι του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ, με δεδομένο στόχο μια «δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία». Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Α. Κυπριανού, σε δηλώσεις σημείωσε: «Δεν αποτελεί επιλογή κατά την άποψή μας η διαφοροποίηση του επιδιωκόμενου στόχου και δεν πρέπει να αποτελεί επιλογή, διότι εάν θα τεθεί θέμα αλλαγής του στόχου λύσης του Κυπριακού, αυτό δεν θα είναι προς την κατεύθυνση ενός ενιαίου κράτους αλλά προς την κατεύθυνση της λύσης δύο κρατών και μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν καταστροφική για την Κύπρο. Και επιμένω ότι η διχοτόμηση δεν θα είναι το τέλος του δρόμου. Θα είναι η αφετηρία πολλών περιπετειών για την Κύπρο και τον κυπριακό λαό».

Το ΔΗΚΟ ζήτησε «ανάληψη πρωτοβουλιών για κάμψη της τουρκικής αδιαλλαξίας ώστε να υπάρξουν πιθανότητες όχι μόνο επανέναρξης των συνομιλιών, αλλά και επιτυχίας τους» και «έναρξη συνομιλιών». Η ΕΔΕΚ ζητά «σύγκληση διεθνούς διάσκεψης για το Κυπριακό, με την εμπλοκή των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Κυπριακής Δημοκρατίας, ώστε να συζητηθεί κατά προτεραιότητα η διεθνής πτυχή του προβλήματος (...) Το πλαίσιο των συνομιλιών πρέπει να αποσκοπεί στην αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, στον επαναπατρισμό των εποίκων, στην επιστροφή των προσφύγων Ε/Κ και Τ/Κ υπό συνθήκες ασφάλειας στις περιουσίες τους και, τέλος, στην κατάργηση όχι μόνο της συνθήκης εγγύησης αλλά και της συνθήκης συμμαχίας». Η Συμμαχία Πολιτών ζήτησε «σωστή μελέτη της κατάστασης για τα επόμενα βήματα».

Το «Κίνημα Αλληλεγγύη» δήλωσε ότι διαφωνεί με «επανέναρξη συνομιλιών με αφετηρία το Κρανς Μοντανά, της Ελβετίας, γιατί οδηγεί σε μια μη βιώσιμη λύση του κυπριακού προβλήματος». Το «Κίνημα Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών» ζήτησε να μη γίνουν δεκτοί οι όροι της Τουρκίας στο ζήτημα των εγγυήσεων.

Σε ό,τι αφορά τα ενεργειακά σχέδια ο αρμόδιος υπουργός, Γιώργος Λακκοτρύπης, ενημέρωσε σε σχέση με τα δεδομένα για το κοίτασμα «Αφροδίτη», όπου έχουν γίνει διαπραγματεύσεις με την κοινοπραξία «Noble» - «Delek» - «Shell» (ΗΠΑ, Ισραήλ, Βρετανία) που ζήτησαν τροποποίηση των συμφωνιών διαμοιρασμού των εσόδων από την εκμετάλλευση του κοιτάσματος προς όφελός τους. Προβάλλουν ότι με τις υφιστάμενες φόρμουλες διαμοιρασμού (που ορίζονται από τις διεθνείς τιμές πετρελαίου και την ημερήσια παραγωγή και πώληση) οι όροι είναι ασύμφοροι για να επενδύσουν στην ανάπτυξη του κοιτάσματος. Επί της ουσίας πρόκειται για παζάρι που θα συνεχιστεί. Επίσης, άλλη μια πτυχή είναι ότι από το κοίτασμα «Αφροδίτη» το Ισραήλ διεκδικεί τουλάχιστον το 5% της συνολικής παραγωγής αφού «συνορεύει» με δικό του κοίτασμα. Γίνεται φανερό δηλαδή ότι παρά τους άξονες που στήνουν οι αστικές τάξεις της περιοχής (Κύπρος - Ελλάδα - Ισραήλ, Κύπρος - Ελλάδα - Αίγυπτος) δεν παύει να υπάρχει και διαπάλη για τη μοιρασιά.

Επίσης έγινε γνωστό ότι η ενημέρωση περιελάμβανε και πληροφορίες για το ενδιαφέρον που δείχνει, πέρα από τη γαλλική TOTAL και την ιταλική ΕΝΙ για τα οικόπεδα 9, 2 και 3 και 5 και 7 (που το έχουν εκδηλώσει επίσημα) και η αμερικανική «ExxonMobil».

Ακόμη, έγινε ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις για τη συμφωνία Κύπρου - Αιγύπτου για τον αγωγό φυσικού αερίου, που εξετάζεται και από την ΕΕ.

Σε αυτό το κλίμα η Τουρκία και το ψευδοκράτος ανακοινώνουν ότι θα προωθήσουν τα δικά τους ενεργειακά σχέδια και μάλιστα με κινεζικά κεφάλαια, όπως δείχνει η συμφωνία με την κινεζική τράπεζα KBC, που θα επενδύσει για τις γεωτρήσεις που θα γίνουν στη Μεσόγειο (στην Κύπρο και στο Αιγαίο). Για το σκοπό αυτό η Τουρκία μέσω ναυτικών οδηγιών (Navtex) δεσμεύει περιοχές στην ΑΟΖ της Κύπρου και προχωρά σε συνεχείς προκλήσεις. Από την πλευρά τους, όπως δηλώνουν οι κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας, ως «απάντηση» προχωράνε σε κοινές στρατιωτικές ναυτικές ασκήσεις. Ετσι χτες ολοκληρώθηκε διμερής άσκηση Ερευνας και Διάσωσης, με την ονομασία «ΣΑΛΑΜΙΣ-03/18», η οποία πραγματοποιήθηκε στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κύπρου, εντός της περιοχής ευθύνης Ερευνας και Διάσωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, με το χαρακτηριστικό σενάριο της άσκησης να αφορά «ναυτικό ατύχημα στην ανοιχτή θάλασσα» και ειδικότερα σε πλοία - πλατφόρμες εξόρυξης που δραστηριοποιούνται εντός της κυπριακής ΑΟΖ.