Στις 20 - 21 Σεπτέμβρη πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο το 3ο «αναπτυξιακό συνέδριο» της κυβέρνησης για την Περιφέρεια της Κρήτης, μετά τη Δυτική Μακεδονία και τη Στερεά Ελλάδα. Το συνέδριο ήταν ενταγμένο στο σχεδιασμό της κυβέρνησης για τη συγκρότηση του «εθνικού σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας». Με άλλα λόγια, το θέμα του ήταν η εξειδίκευση του γενικού σχεδίου που έχει εκπονηθεί από τα αστικά επιτελεία για την ανάκαμψη των κερδών του κεφαλαίου σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης.

Οπως αναμενόταν, οι βασικοί τομείς της οικονομίας που αναδείχθηκαν ως «πυλώνες» της καπιταλιστικής ανάκαμψης για το νησί ήταν ο Τουρισμός, σε διασύνδεση με την αγροτική επιχειρηματική οικονομία και την ανάπτυξη της μεταποίησης, δηλαδή το λεγόμενο αγροτοδιατροφικό σύμπλεγμα, αξιοποιώντας την Ερευνα και την καινοτομία, ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή ανταγωνιστικότητα για το κεφάλαιο.

Ολα αυτά, «πασπαλισμένα» με τη χρυσόσκονη της «κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας», για τη δήθεν αντιμετώπιση της ανεργίας, τις χρηματοδοτήσεις και τα έργα «που έχει ανάγκη ο τόπος και ο λαός της Κρήτης», ο οποίος, όπως ειπώθηκε, ήταν «ριγμένος» από τις προηγούμενες κυβερνήσεις.

Οι ομιλίες των υπουργών στα «στρογγυλά τραπέζια», του πρωθυπουργού και του περιφερειάρχη στην κεντρική εκδήλωση, αλλά και η σύνθεση των συμμετεχόντων, όπου κυριαρχούσαν τα στελέχη της κυβέρνησης και της τοπικής διοίκησης, τα επιμελητήρια και οι εκπρόσωποι των διαφόρων τουριστικών και άλλων επιχειρηματικών ομίλων, όπως και ορισμένοι εκπρόσωποι του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού (ήθελαν να πάνε περισσότεροι, αλλά «κρατήθηκαν» για να μην αποκαλυφθούν εντελώς...), δεν αφήνουν περιθώρια για παρερμηνείες από τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα, που δεν ήταν μέσα στο συνέδριο, ενώ πολλοί διαδήλωναν απ' έξω.

Γιατί εκτός από την ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας προς όφελος των μονοπωλίων, επιδίωξη της κυβέρνησης και της τοπικής διοίκησης, με τη συνεργασία της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και των υπολοίπων αστικών κομμάτων, ήταν και είναι η ενσωμάτωση των εργαζομένων στους στόχους του κεφαλαίου, κάτω από το αφήγημα της «δίκαιης ανάπτυξης».

Ετσι, έστησαν ολόκληρη φιέστα, έστειλαν προσκλήσεις σε φορείς και σωματεία για να συμμετέχουν στον «διάλογο» για την ανάπτυξη, αλλά και τα ΜΑΤ ενάντια σε όσους διαδήλωναν, για να αποδεχτούν οι εργαζόμενοι να δουλεύουν σαν σύγχρονοι σκλάβοι και να είναι και ευχαριστημένοι. Αυτήν την καλοστημένη προσπάθεια «τσαλάκωσαν» οι κομμουνιστές στην Κρήτη, αναπτύσσοντας πρωτοπόρα δράση μέσα στα σωματεία και τους μαζικούς φορείς, για την αποκάλυψη του πραγματικού χαρακτήρα του συνεδρίου, ανοίγοντας πλατιά τη συζήτηση για το τι πραγματικά σημαίνει η καπιταλιστική ανάπτυξη για τους εργαζόμενους και το λαό.

Ορισμένα απ' όσα ακούστηκαν στο συνέδριο είναι χαρακτηριστικά για το αντεργατικό - αντιλαϊκό του περιεχόμενο. Ο πρωθυπουργός παρουσίασε την Κρήτη ως ένα παράδειγμα για το πώς εννοεί η κυβέρνηση τη λεγόμενη «παραγωγική ανασυγκρότηση», με «αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του τόπου», ώστε να μετατραπούν σε υπεραξία, την οποία θα μοιράσει τάχα «με δικαιοσύνη στην κοινωνία».

Το τι πραγματικά εννοεί, το δείχνει η ίδια η πραγματικότητα στον Τουρισμό, ο οποίος καταγράφει ανάπτυξη σε όλους τους δείκτες, με τεράστια κέρδη για τους μονοπωλιακούς ομίλους. Η ανάπτυξη αυτή, όμως, γίνεται στις πλάτες εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων. Στην αρχή με τη γενικευμένη απληρωσιά, με τις απολύσεις, το κλείσιμο εστιατορίων, μικρών τουριστικών επιχειρήσεων, και στη συνέχεια με χτύπημα των Συλλογικών Συμβάσεων, γενικευμένη υπερεργασία και συνεχή συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου, έλεγχο της αγοράς από μια χούφτα μονοπώλια.

Ο πρωθυπουργός καυχήθηκε ότι η άνοδος του Τουρισμού δεν είναι συγκυριακή, γιατί συνοδεύεται από μεγάλες επενδύσεις, όπως της MIRUM HELLAS στον Αγιο Νικόλαο, αξίας 600 εκατ. ευρώ. Θα μπορούσε να αναφέρει και άλλες επενδύσεις, όπως την κατασκευή νέων υπερπολυτελών ξενοδοχείων και εξαγορά άλλων από μεγάλους «tour operators» (π.χ. TUI). Ολες αυτές οι επενδύσεις είναι ενταγμένες στην προσπάθεια που γίνεται τα τελευταία χρόνια για τη λεγόμενη «αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος» και την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, προσελκύοντας επισκέπτες με πιο «ακριβά πορτοφόλια».

Πρόκειται για το «νέο τουριστικό μοντέλο», που όπως λένε, θα είναι σε διασύνδεση με τον πολιτισμό, την κρητική κουζίνα και τις φυσικές ομορφιές του τόπου. Σε αυτή την κατεύθυνση εντάσσεται και η δημιουργία του «Φόρουμ Αγροδιατροφής - Βιομηχανίας - Τουρισμού» που έχει συστήσει το υπουργείο Ανάπτυξης, στοχεύοντας να συνδέσει τον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα με τη μεταποιητική βιομηχανία και το τουριστικό σύμπλεγμα.

Αυτό το «ελκυστικό σχέδιο», που συνοδεύεται με πόρους εκατομμυρίων ευρώ από το ΕΣΠΑ και το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και αναλύθηκε στο συνέδριο, «ξέχασαν» να πουν ότι απευθύνεται αποκλειστικά στο κεφάλαιο, σε μεγάλους τουριστικούς ξενοδοχειακούς ομίλους, σε μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων - ποτών, σε βιομηχανίες τυποποίησης και μεγαλεμπόρους αγροτικών προϊόντων.

Ολους αυτούς που ξεζουμίζουν τους εργατοϋπαλλήλους στον Τουρισμό, τις μεταφορές, το εμπόριο και τη βιομηχανία. Που παίρνουν κοψοχρονιά το προϊόν του αγρότη, οδηγώντας τον σε βέβαιο ξεκλήρισμα. Που οδηγούν στη χρεοκοπία του μικρομαγαζάτορα, ο οποίος δεν μπορεί να τους ανταγωνιστεί.

Για αυτούς τους εργαζόμενους, που είναι οι παραγωγοί του πλούτου και τους τον κλέβουν, δεν θα μείνει ούτε σεντ από τις παχυλές χρηματοδοτήσεις και τα άλλα προνόμια που κατευθύνονται αποκλειστικά στο μεγάλο κεφάλαιο. Ορισμένα μόνο ψίχουλα, υποσχέσεις χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα, όπως κάποιες νομοθετικές παρεμβάσεις για τη μαθητεία στα ξενοδοχεία και προγράμματα για την κατάρτιση νέων αγροτών. Και αυτά, όμως, υπηρετούν τους γενικότερους στόχους του μεγάλου κεφαλαίου για αύξηση της παραγωγικότητας των εργαζομένων.

Καλύτερη απόδειξη για το πώς εννοούν το νέο τουριστικό «μοντέλο» είναι το πιλοτικό πρόγραμμα χειμερινού τουρισμού φέτος, που αφορά 50.000 Ευρωπαίους τουρίστες, το οποίο προωθεί μεγάλο τουριστικό - εμπορικό μονοπώλιο, που θα ανοίξει και μεγάλα τουριστικά καταστήματα στο Ηράκλειο για τις ανάγκες της επένδυσης. Πρόκειται για «ελκυστικό πακέτο», που στήνεται στις πλάτες των ξενοδοχοϋπαλλήλων, οι οποίοι καλούνται να εργαστούν με ωρομίσθιο στα 7 ξενοδοχεία που θα μείνουν ανοιχτά, για όσες ώρες χρειαστεί, χωρίς συγκροτημένα εργασιακά δικαιώματα.

Για αυτήν την ανάπτυξη θα γίνουν και τα όποια οδικά ή άλλα έργα εκσυγχρονισμού των υποδομών της Κρήτης, όπως ο Βόρειος Οδικός Αξονας, το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι, εγγειοβελτιωτικά έργα που εξαγγέλθηκαν, τα οποία θα χρυσοπληρώσει ο λαός, τόσο στη φάση της κατασκευής, όσο και για τη χρήση τους.

Μεγάλο βάρος στην ομιλία του πρωθυπουργού και άλλων υπουργών δόθηκε στο λεγόμενο «ανθρώπινο κεφάλαιο» της Κρήτης. Δηλαδή στο εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και στις δυνατότητες καλύτερης αξιοποίησης του ερευνητικού και επιστημονικού δυναμικού που δραστηριοποιείται στο Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας, στο Πανεπιστήμιο, το Πολυτεχνείο και στο ΤΕΙ Κρήτης.

Πρόκειται για πολλά, νέα κυρίως παιδιά που σπούδασαν τα προηγούμενα χρόνια, πληρώνοντας «ένα σκασμό» λεφτά από το υστέρημα των οικογενειών τους, και τώρα απασχολούνται στα ιδρύματα αυτά με «μπλοκάκι», ελαστικές εργασιακές σχέσεις, μισθούς - φιλοδωρήματα και ωράρια - «λάστιχο». Στόχος είναι να αξιοποιηθεί η Ερευνα και η καινοτομία που παράγονται σε αυτά τα ιδρύματα στις μεγάλες τοπικές επιχειρήσεις, ώστε να αυξηθεί η παραγωγικότητα της εργασίας, για να εξασφαλίζουν οι ιδιοκτήτες τους ανταγωνιστικότερα προϊόντα και μεγαλύτερα κέρδη.

Το πρόγραμμα που εξαγγέλθηκε στο συνέδριο, διετούς κατάρτισης αποφοίτων ΕΠΑΛ από τα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Κρήτη, στο πλαίσιο του πρόσφατου νόμου για τη Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, και θα δίνει «ευρωπαϊκά πιστοποιητικά προσόντων», είναι ακριβώς σε αυτήν την κατεύθυνση: Νέοι εργάτες με υψηλή κατάρτιση, χωρίς συγκροτημένα εργασιακά δικαιώματα, στην υπηρεσία του κεφαλαίου.

Το «κερασάκι στην τούρτα» του «αναπτυξιακού συνεδρίου» ήταν οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού για την ανάπτυξη στον ενεργειακό τομέα, χαρακτηρίζοντας την Κρήτη έναν «πολύ σημαντικό κόμβο, που αναβαθμίζει τη γεωπολιτική και γεωστρατηγική σημασία της χώρας συνολικά».

Η κυβέρνηση πανηγυρίζει για τη χρηματοδότηση του υποθαλάσσιου καλωδίου διασύνδεσης με την ηπειρωτική Ελλάδα από την ΕΤΕΠ, το οποίο εντάσσεται στη σύμβαση δημιουργίας του καλωδίου «Eurasia Interconnector», που θα συνδέει τα ηλεκτρικά δίκτυα του Ισραήλ, της Κύπρου και της Κρήτης.

Ταυτόχρονα, στους σχεδιασμούς τους είναι το πέρασμα από την Κρήτη του αγωγού «EastMed», που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα του Ισραήλ στην Ευρώπη, μέσω Κύπρου, Ελλάδας και Ιταλίας. Τέλος, η κυβέρνηση προχωρά το διαγωνισμό για τα ενεργειακά θαλάσσια οικόπεδα νοτιοδυτικά της Κρήτης, για τα οποία ενδιαφέρονται ενεργειακοί κολοσσοί, όπως η «Exxon Μobil» και η «Τotal».

Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει ακόμα τεράστιες επενδύσεις στις ΑΠΕ, από ντόπια και ξένα μονοπώλια, στο πλαίσιο και του προγράμματος της ΕΕ για τα «ενεργειακά νησιά», φόρουμ που πραγματοποιήθηκε την επόμενη μέρα στα Χανιά, με ομιλητές τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Ανάπτυξης.

Οι εξαγγελίες για τον ενεργειακό σχεδιασμό, που ανοίγουν μεγάλα πεδία κερδοφορίας για το κεφάλαιο, «πασπαλίστηκαν» με υποσχέσεις στο λαό για νέες θέσεις εργασίας, φτηνότερο ρεύμα, δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων. Ειπώθηκε επίσης ότι το 4% από τα κέρδη της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων θα κατευθύνεται στη χρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Οι εξαγγελίες αυτές δεν μπορούν να κρύψουν ότι οι μεγάλοι ωφελημένοι απ' την ενεργειακή πολιτική της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων θα είναι οι μεγαλομέτοχοι των εγχώριων και των ξένων ομίλων.

Το πιο ουσιαστικό όμως είναι ότι η Κρήτη θα βρεθεί ακόμα πιο κοντά στο επίκεντρο των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων και των συγκρούσεων για τον έλεγχο των πηγών και των δρόμων Ενέργειας. Δεν είναι τυχαίο ότι η βάση της Σούδας αναβαθμίζεται και επεκτείνεται συνεχώς, με στόχο να στρατωνίζεται μόνιμα δύναμη πεζοναυτών. Οπως δεν είναι τυχαία η μόνιμη παρουσία ευρωΝΑΤΟικών πλοίων, με πρόσχημα τον έλεγχο των προσφυγικών ροών, την ίδια στιγμή που οι Ρώσοι αναβαθμίζουν τη δική τους βάση στο Ταρτούς της Συρίας και τη ναυτική παρουσία τους στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η βαθύτερη εμπλοκή της χώρας στο επικίνδυνο κουβάρι των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων προχωρά παράλληλα με τα σχέδια για συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, υπό τη σκέπη αμερικανικών και γαλλικών μονοπωλίων, που διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος. Για τα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης, η κυβέρνηση αναλαμβάνει τον επικίνδυνο ρόλο του σημαιοφόρου σε επιθετικά σχέδια του ΝΑΤΟ, ενώ η αναβάθμιση της βάσης της Σούδας παίζει και ρόλο «προστάτη» των επενδύσεων αμερικανικών και άλλων μονοπωλίων στην περιοχή.

Η συζήτηση με τους εργαζόμενους στην Κρήτη, η αυξημένη συμμετοχή στις αγωνιστικές πρωτοβουλίες του ταξικού κινήματος, δείχνουν ότι υπάρχει θετικός προβληματισμός σε ένα μεγάλο μέρος, υπάρχουν δυνατότητες να σπάσει το κλίμα της απογοήτευσης, της υποχώρησης, της αναμονής.

Χρειάζεται επομένως πιο δυναμικά το επόμενο διάστημα, με περισσότερες πρωτοβουλίες, να προβάλουμε ιδιαίτερα στην εργατική τάξη, στις νεότερες ηλικίες, την ανάγκη συμπόρευσης με το ΚΚΕ, τη μόνη πολιτική δύναμη που αντιπαλεύει σταθερά και αταλάντευτα την αντιλαϊκή πολιτική των κυβερνήσεων, της ΕΕ, του κεφαλαίου και ταυτόχρονα προβάλλει και παλεύει με σχέδιο για έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό, που στοχεύει στην ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών του εργαζόμενου λαού.

Αυτή τη συζήτηση μπορούμε και πρέπει πιο πλατιά να ανοίξουμε, μπροστά στη συμπλήρωση φέτος των 100 χρόνων από τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, και του χρόνου μπροστά στη μεγάλη επέτειο από την ίδρυση του Κόμματός μας.