Στάση εργασίας (11 π.μ. έως λήξη ωραρίου) και παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Εργασίας, στις 12 το μεσημέρι, πραγματοποιεί σήμερα, Πέμπτη, το Συνδικάτο Εργαζομένων ΟΤΑ Αττικής, αναδεικνύοντας το πολύ σημαντικό θέμα των εργατικών «ατυχημάτων» στους δήμους και διεκδικώντας μέτρα προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς.

Για το ζήτημα αυτό ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με τον Σπύρο Κωνσταντά, πρόεδρο του Συνδικάτου ΟΤΑ Αττικής και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων ΟΤΑ (ΠΟΕ ΟΤΑ), εκλεγμένο με το ψηφοδέλτιο της ΔΑΣ.

Ενδεικτικό στοιχείο για τον αυξημένο επαγγελματικό κίνδυνο που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στην Τοπική Διοίκηση, σημειώνει ο Σπ. Κωνσταντάς, είναι οι 34 νεκροί εργάτες, κυρίως στις υπηρεσίες καθαριότητας αλλά και στις υπηρεσίες πρασίνου, τα τελευταία τρία χρόνια.

Παράλληλα με τα θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα» συμβαίνουν εκατοντάδες τραυματισμοί εργατών, με πολλούς να μένουν σακάτηδες. Ακόμα, πολλοί εργάτες χτυπιούνται από επαγγελματικές ασθένειες για τις οποίες δεν υπάρχει κανένας ουσιαστικός μηχανισμός καταγραφής και αντιμετώπισης. Οι εργάτες, ιδιαίτερα στις ειδικότητες που έχουν να κάνουν με την αποκομιδή απορριμμάτων, είναι εκτεθειμένοι σε πάρα πολλούς παράγοντες επικίνδυνους για την υγεία τους.

Σε ημερίδα που είχε κάνει το Συνδικάτο το 2013 για τα εργατικά «ατυχήματα», είχε αναφερθεί ότι οι θάνατοι από επαγγελματικές ασθένειες κάθε χρόνο, στο σύνολο των κλάδων, είναι 4 - 5 φορές περισσότεροι από ό,τι οι θάνατοι από εργατικά «ατυχήματα». Δηλαδή, πίσω από τον καθένα θάνατο που ακούμε από εργατικό «ατύχημα», κρύβονται οι θάνατοι από επαγγελματικές ασθένειες, αλλά και η πρόωρη φθορά από αυτές που δεν καταλήγει άμεσα σε θάνατο.

Ενας ακόμα σοβαρός παράγοντας που εγκυμονεί κινδύνους και απειλεί την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, επισημαίνει ο Σπ. Κωνσταντάς, είναι οι ελαστικές και «ευέλικτες» μορφές εργασίας. Στην Τοπική Διοίκηση μια μεγάλη μερίδα εργαζομένων απασχολούνται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και έργου, με προγράμματα «κοινωφελούς εργασίας». Η προσωρινότητα της απασχόλησης αυξάνει την εργασιακή ανασφάλεια αλλά και καθιστά τους εργαζόμενους περισσότερο ευάλωτους στις εργοδοτικές πιέσεις, διευκολύνει την εντατικοποίηση της εργασίας.

Οι εργαζόμενοι με αυτές τις μορφές αναλαμβάνουν εργασίες χωρίς εκπαίδευση, πολλές φορές και πέρα από το αντικείμενο για το οποίο προσλήφθηκαν. Είναι, για παράδειγμα, συχνό φαινόμενο σε εργάτη οδοκαθαριστή, που έχει προσληφθεί με κάποια μορφή προσωρινής απασχόλησης, να ζητείται να συνοδέψει απορριμματοφόρο.

Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι ακόμα η έλλειψη προσωπικού, που επίσης οδηγεί στην εντατικοποίηση της εργασίας, η 24ωρη λειτουργία υπηρεσιών, η νυχτερινή εργασία, τα κυκλικά ωράρια εργασίας.

Συνολικά, συνεχίζει ο Σπ. Κωνσταντάς, η κατάσταση που επικρατεί έχει την αιτία της στην εφαρμογή αντεργατικών πολιτικών, που στόχο έχουν τη μείωση του λεγόμενου «εργατικού κόστους», ώστε να στηριχθούν και να αυξηθούν τα κέρδη του κεφαλαίου.

Οι κυβερνήσεις, σημερινή και προηγούμενες, και η πλειοψηφία των δημοτικών αρχών είναι υπεύθυνες για τις ελλείψεις σε προσωπικό, για τη μη τήρηση μέτρων υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία, την προώθηση των ελαστικών και «ευέλικτων» μορφών εργασίας. Ολα αυτά τα χρόνια υιοθετούν τις αντεργατικές κατευθύνσεις της ΕΕ και τις απαιτήσεις του κεφαλαίου, «αποψιλώνουν» τις υπηρεσίες από προσωπικό αλλά και από υλικοτεχνική υποδομή.

Οι κίνδυνοι που απειλούν τη ζωή των εργατών θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να αξιοποιηθεί σύγχρονος εξοπλισμός που συμβάλλει στην προστασία των εργατών. Σήμερα, το μεγαλύτερο κομμάτι του στόλου απορριμματοφόρων είναι παλαιωμένο. Υπάρχουν νέα οχήματα με μηχανισμούς που μπορούν να ελαχιστοποιούν ή και να εξαλείφουν κινδύνους. Ομως, είναι λίγα και όπου υπάρχουν δεν συντηρούνται επαρκώς, όπως και τα παλιά οχήματα.

Ακόμα, πολλοί δήμοι δεν προμηθεύουν τα απαραίτητα Μέσα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ), όπως μποτάκια εργασίας, γάντια, μάσκες. Κάποιοι αντί για μάσκες με φίλτρο δίνουν νοσοκομειακές μάσκες μιας χρήσης και απαιτούν από τους εργαζόμενους να μην τις αλλάζουν κάθε μέρα! Δίνουν γάντια μιας χρήσης αντί για αδιάβροχα δερμάτινα γάντια.

Δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές. Δεν υπάρχουν αποδυτήρια ώστε οι εργάτες στα απορρίμματα, στο πράσινο, στα διάφορα συνεργεία του αμαξοστασίου, να μπορούν να αλλάζουν ρούχα, να πλένονται και να μη μεταφέρουν στο σπίτι τους, στα παιδιά τους, τους παράγοντες κινδύνου στους οποίους έχουν εκτεθεί. Ακόμα και αυτό το μέτρο αντιμετωπίζεται ως έξοδο...

Ενα άλλο μέτρο που δεν τηρείται είναι η πραγματοποίηση των προβλεπόμενων από το νόμο ιατρικών εξετάσεων στο προσωπικό, όπως και των εμβολιασμών, πράγματα που μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην προστασία της υγείας των εργαζομένων. Υπάρχουν δήμοι που είτε δεν κάνουν εμβόλια είτε προσπαθούν με διάφορες μεθοδεύσεις να αποποιηθούν τη σχετική δαπάνη.

Από τη μεριά τους, οι κυβερνήσεις όχι μόνο δεν κάνουν τίποτα για τη λήψη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας αλλά είναι αυτές που προωθούν τη γενίκευση των ελαστικών και «ευέλικτων» μορφών εργασίας, που κρατούν υποβαθμισμένες και αποδυναμωμένες τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για την τήρηση των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας, προωθούν την αντίληψη της ταξικής συνεργασίας αντί να εστιάζουν στην ευθύνη των εργοδοτών.

«Εμείς απέναντι σε όλα αυτά», λέει ο Σπ. Κωνσταντάς, «καλούμε τους εργάτες να πάρουν στα χέρια τους το ζήτημα της προστασίας της ζωής τους. Δεν πρέπει να αποδεχθούμε ως "κανονικότητα" ότι θα πηγαίνουμε για ένα κομμάτι ψωμί για δουλειά, θα κινδυνεύουμε να μη γυρίσουμε στο σπίτι μας, ενώ θα ξέρουμε ότι αύριο θα είμαστε άνεργοι. Τους καλούμε να συσπειρωθούν στο Συνδικάτο και στα ταξικά σωματεία και να οργανώσουν την πάλη τους, να συγκρουστούν και όχι να συνδιαλλαγούν με την εργοδοσία. Να διεκδικήσουμε ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, μέτρα για την υγιεινή και ασφάλειά μας, μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους».

Βασικοί άξονες του πλαισίου αιτημάτων που προβάλλει το Συνδικάτο ΟΤΑ Αττικής είναι οι εξής:

• Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, κατάργηση ελαστικών εργασιακών σχέσεων με ταυτόχρονη μονιμοποίηση όλων των εργαζομένων, χωρίς όρους και προϋποθέσεις.
• Να εξασφαλιστεί ότι θα παρθούν όλα τα μέτρα προστασίας με βάση τη νομοθεσία και τους κανονισμούς, όπως, για παράδειγμα, τα οχήματα και ο εξοπλισμός να έχουν τα αναγκαία συστήματα ασφαλείας και να είναι συντηρημένα, να γίνονται οι εργασίες με ασφάλεια και όχι με πίεση χρόνου, να υπάρχει ιατρική παρακολούθηση των εργαζομένων από γιατρό εργασίας κ.ά.
• Σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής ασθένειας να εξασφαλιστούν, με ευθύνη του κράτους και αποκλειστική επιβάρυνση του κεφαλαίου, η πλήρης και απολύτως δωρεάν κάλυψη της νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, της ιατρικής αποκατάστασης, πλήρεις αποδοχές για όλο το διάστημα απουσίας από την εργασία, πλήρης σύνταξη γι' αυτούς που δεν μπορούν να εργαστούν ή για τις οικογένειές τους σε περίπτωση θανάτου του εργαζόμενου κ.ά.

Το τι συμβαίνει στους χώρους δουλειάς αναδεικνύουν εύγλωττα τα πρόσφατα θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα» στους ΟΤΑ από τις 30 Ιούνη μέχρι τις 30 Αυγούστου.

• Στις 30 Ιούνη, 62χρονη εργαζόμενη στην καθαριότητα του δήμου Ζωγράφου ξεψύχησε όταν ανέλαβε εργασία για τρίτη φορά μέσα σε 33 ώρες σε συνθήκες αφόρητης ζέστης.
• Στις 2 Ιούλη τραυματίστηκε σοβαρά 44χρονος συμβασιούχος στην καθαριότητα του δήμου Θεσσαλονίκης, που καταπλακώθηκε από κοντέινερ στο ΧΥΤΑ Μαυροράχης. Στις 8 Ιούλη εξέπνευσε στο νοσοκομείο.
• Την 1η Αυγούστου, 51χρονος αλλοδαπός εργάτης χάνει τις αισθήσεις του κατά τη διάρκεια εργασιών αποφράξεων και συντήρησης αποχετευτικών δικτύων των δημοτικών κοινοτήτων Σκάλας και Βλαχιώτη Λακωνίας, που είχε αναλάβει ιδιώτης εργολάβος. Σπεύδουν να τον βοηθήσουν 3 άνθρωποι, ο ένας 22 ετών, συνάδελφός του. Τη μέρα εκείνη πέφτουν νεκροί, ο 51χρονος και ένας από τους 3 ανθρώπους που πήγαν να βοηθήσουν. Ο 22χρονος τραυματίζεται πολύ σοβαρά και ύστερα από 23 μέρες νοσηλείας στη ΜΕΘ του Θριάσιου Νοσοκομείου πεθαίνει, στις 24 Αυγούστου.
• Στις 26 Αυγούστου, 44χρονος συμβασιούχος εργάτης στην υπηρεσία καθαριότητας στο δήμο Μαραθώνα χτυπήθηκε από ΙΧ αυτοκίνητο, την ώρα που με συνάδελφό του φόρτωναν κάδο στο απορριμματοφόρο, στη λεωφόρο Μαραθώνος, στη Νέα Μάκρη. Ο εργάτης διακομίσθηκε στο Κέντρο Υγείας Νέας Μάκρης, αλλά ήδη ήταν αργά.
• Στις 30 Αυγούστου, 30χρονη συμβασιούχος εργαζόμενη στην υπηρεσία καθαριότητας στο δήμο Πύργου Ηλείας, μητέρα δύο παιδιών, παρασύρθηκε από το απορριμματοφόρο, με αποτέλεσμα το βαρύ τραυματισμό της. Διακομίσθηκε στο Νοσοκομείο Πύργου, ωστόσο οι γιατροί δεν μπόρεσαν να την κρατήσουν στη ζωή.