Τι περιλαμβάνει η αρχή της ευελιξίας. Καταργείται το δικαίωμα παραπομπής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Πριν από την καθαυτή πολιτική αναθεώρηση η Κομισιόν προβάλλει την ανάγκη «εμβάθυνσης και επέκτασης» της λεγόμενης «στενότερης συνεργασίας». Ηδη από το Αμστερνταμ (1997) υπήρξε κατ' αρχήν συμφωνία σε σειρά διατάξεων (Κ. 15, 16, 17) με τις οποίες καθιερώνεται το δικαίωμα ορισμένων κρατών - μελών να προχωρούν σε ξεχωριστή «συνεργασία» στα πλαίσια του «ενιαίου θεσμικού πλαισίου», ενώ «τα κράτη - μέλη που δε συμμετέχουν στη συνεργασία αυτή δεν εμποδίζουν την εφαρμογή της». Πρόκειται για την περιβόητη θέσπιση της ΕΕ των «θεσμικών» ανισοτήτων, ή, άλλως, της ΕΕ «αλά καρτ» ή «πολλαπλών ταχυτήτων».
Η Κομισιόν προτείνει «δύο τροποποιήσεις» στις διατάξεις του Αμστερνταμ.
1. «Το ένα τρίτο των κρατών - μελών αρκεί για την καθιέρωση στενότερης συνεργασίας», η οποία, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, θα μπορεί «να επεκτείνεται και σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας». Πρόταση που «φωτογραφίζει» τη δυνατότητα ορισμένων ευρωπαϊκών «μεγάλων δυνάμεων» να αναλαμβάνουν δράσεις σε μελλοντικές «κρίσεις», ανάλογες του Κόσσοβου, χρησιμοποιώντας την ταμπέλα της ΕΕ αλλά προς ίδιον, ξεχωριστό όφελος. Και έχοντας το «θεσμικό» δικαίωμα να μην τους εμποδίζει κανείς στην ΕΕ, ανεξάρτητα αν θίγονται ή μη επιμέρους «εθνικά» συμφέροντα, όπως, π.χ., της Ελλάδας στις όμορες περιοχές.
2. Η δεύτερη, καίρια, τροποποίηση αφορά την «κατάργηση δικαιώματος ενός κράτους - μέλους να ζητά ομόφωνη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όταν έχει αντιταχθεί στην απόφαση, με ενισχυμένη πλειοψηφία, του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων για στενότερη συνεργασία». Πρόκειται, ουσιαστικά, για πολιτικό αποκλεισμό, και μάλιστα «διά νόμου». Η ισχύουσα διάταξη του Αμστερνταμ (άρθρο Ι.13) έχει ως εξής: «Αν μέλος του Συμβουλίου δηλώσει ότι, για σημαντικούς και δεδηλωμένους λόγους εθνικής πολιτικής, προτίθεται να αντιταχθεί στη θέσπιση απόφασης η οποία πρόκειται να ληφθεί με ειδική πλειοψηφία, δε διεξάγεται ψηφοφορία. Το Συμβούλιο δύναται, με ειδική πλειοψηφία, να ζητήσει την παραπομπή του θέματος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ώστε να ληφθεί ομοφώνως απόφαση». Αν εγκριθεί η πρόταση της Κομισιόν, αποκλείεται το δικαίωμα παραπομπής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που εγκρίνει πάντα με ομοφωνία. Αυτό είναι και το τυπικό τέλος της προπαγάνδας περί κατοχύρωσης «εθνικών» συμφερόντων στην ΕΕ, αυτόματα, ως κράτος - μέλος.