Copyright 2016 The Associated

Συστήνοντας ενέργειες που πρέπει να αναλάβει η Ουάσιγκτον, ο Σταυρίδης εστιάζει στη σημασία που έχει η σθεναρή στήριξη, η αύξηση της συνεργασίας σε επίπεδο μυστικών υπηρεσιών και ειδικά ενάντια σε «ριζοσπαστικές τρομοκρατικές» ομάδες Κούρδων, ενώ υπογραμμίζει και πως οι ΗΠΑ πρέπει να χρησιμοποιήσουν το ΝΑΤΟ ως μηχανισμό στήριξης των τουρκικών θέσεων. «Είμαστε σε ένα πολύ ευαίσθητο και κρίσιμο σημείο των διαπραγματεύσεων για τα προβλήματα στη Συρία και το πώς η ηγεσία του ΝΑΤΟ χειρίζεται την Τουρκία είναι σημαντικό...». Ενώ καταλήγοντας, η ανάλυση τονίζει: «Η πολύ ασταθής γεωπολιτική κατάσταση στο Λεβάντε και οι αυξανόμενες ανάγκες ασφαλείας του ΝΑΤΟ συναντιούνται σε ένα σταυροδρόμι στην Τουρκία.... Σε πολλά θέματα, από το Ισλαμικό Κράτος μέχρι τη Συρία, από το Ισραήλ μέχρι το πετρέλαιο και το αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο, από την αντιμετώπιση του ριζοσπαστικού Ισλάμ μέχρι τη σταθερότητα στην Αίγυπτο, η Τουρκία έχει μια τεράστια ικανότητα να επηρεάζει γεγονότα. Η Ουάσιγκτον χρειάζεται να είναι ένας καλός φίλος - υποστηρικτικός με πραγματικούς τρόπους αλλά και παρέχοντας συμβουλές και προτροπές όπως την ένταξη στην ΕΕ... Είναι μια δύσκολη ισορροπία, αλλά και μια που απαιτεί την πλήρη προσοχή των ΗΠΑ τον επόμενο καιρό».

Τις επιδράσεις που θα έχει η «εκκαθάριση» του στρατού εξετάζει σε ανάλυσή του και το «Αλ Τζαζίρα» (18/7/2016), τονίζοντας πως το ηθικό και η συνοχή του «θα επηρεαστούν αναπόφευκτα σε μια περίοδο που οι Ενοπλες Δυνάμεις διαδραματίζουν έναν οργανικό ρόλο στις προσπάθειες της Τουρκίας να αντιμετωπίσει τους Κούρδους αυτονομιστές και την τρομοκρατία του Ισλαμικού Κράτους αλλά και στην ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων της Τουρκίας, που βοήθησε στην παρεμπόδιση της ροής των ξένων τζιχαντιστών στην ελεγχόμενη από το ISIL επικράτεια στη Συρία». Το αραβικό δίκτυο σχολιάζει ενδεικτικά ότι «όπως τα επιτυχημένα πραξικοπήματα, και τα αποτυχημένα μπορούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας των χωρών. Το κακότεχνο πραξικόπημα της Τουρκίας ήδη αύξησε την πιθανότητα κρίσιμοι ακρογωνιαίοι λίθοι να επιτευχθούν στη σχέση της χώρας με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη».

Ο βρετανικός «Τέλεγκραφ», με τη σειρά του, στις 16 Ιούλη, εξηγούσε «γιατί η Τουρκία είναι ζωτική για τα συμφέροντα της Ευρώπης», σημειώνοντας ότι «η Τουρκία στέκεται στο σταυροδρόμι Ευρώπης και Ασίας. Ως τέτοια, υπήρξε ένας κεντρικός παίκτης στη στρατηγική της Δύσης τα προηγούμενα χρόνια». Αν και η εφημερίδα ασκεί κριτική στον αυταρχισμό της τουρκικής ηγεσίας, σημειώνει στη συνέχεια ότι «όμως, όλοι οι μεγάλοι εταίροι της Τουρκίας έχουν ένα συμφέρον στη συνέχεια (των σχέσεων μαζί της). Η ΕΕ χρειάζεται απεγνωσμένα να προστατέψει τη συμφωνία για το μεταναστευτικό... Οι ΥΠΕΞ ΗΠΑ και Ρωσίας, Τζον Κέρι και Σεργκέι Λαβρόφ, συμφωνούν ότι στη Συρία πρέπει να εστιάσουν στον ISIL, όχι στον Ασαντ και θα είναι πρόθυμοι να διασφαλίσουν την τουρκική συμφωνία για μια ειρηνευτική συμφωνία».

Ενδιαφέρον έχουν ορισμένες σκέψεις που αναπτύσσονται και για πιθανές επιπτώσεις σε χώρες με σημαντικό ρόλο στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο, όπως η Αίγυπτος. «Η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία είναι σημάδι ελπίδας για τους εξόριστους Αιγύπτιους ισλαμιστές», εκτιμούσε ο Ερικ Τράγκερ στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» στις 19/7/16. «Μόλις πριν τρία χρόνια, η κοινότητα των Αιγύπτιων ισλαμιστών της Κωνσταντινούπολης κατέφυγε στην Τουρκία για να ξεφύγει από όσα ακολούθησαν έπειτα από την ανατροπή του πρώτου εκλεγμένου Προέδρου της Αιγύπτου τον Ιούλη του 2013, τον ηγέτη των Αδελφών Μουσουλμάνων Μοχάμεντ Μόρσι. Η κυβέρνηση του Προέδρου Ερντογάν τους επέτρεψε τότε να δώσουν συνεντεύξεις Τύπου, να φτιάξουν εξόριστο κοινοβούλιο και να θέσουν σε λειτουργία πέντε δορυφορικά τηλεοπτικά δίκτυα. Επομένως, όταν μία φράξια μέσα στον τουρκικό στρατό ανακοίνωσε την ανατροπή του Ερντογάν, την Παρασκευή, οι Αιγύπτιοι ισλαμιστές στην Τουρκία φοβήθηκαν τα χειρότερα. Τελικώς τα γεγονότα στην Τουρκία πήραν διαφορετική τροπή: Η απόπειρα πραξικοπήματος απέτυχε θεαματικά, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι πανηγύρισαν για την επιβίωση του Ερντογάν ως σημάδι ότι οι ισλαμιστές μπορούν, πράγματι, να ξεπεράσουν ένα στρατιωτικό πραξικόπημα. Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι και οι σύμμαχοί τους μπορούν τώρα να δουν τον Ερντογάν ως μοντέλο για να σχεδιάσουν την δική τους απίθανη επιστροφή στην εξουσία στην Αίγυπτο». Μάλιστα, ο αρθρογράφος θεωρεί ότι η νίκη του Ερντογάν μπορεί να εμπνεύσει διάφορα αντιπολιτευόμενα κινήματα της Αιγύπτου και να «τα φέρει πιο κοντά». Επικαλείται και πρόσφατη δήλωση του αρχηγού των Αδελφών Μουσουλμάνων, Γκαμάλ Χεσμάτ πως «ίσως αυτό οδηγήσει τους επαναστάτες εντός και εκτός Αιγύπτου να ενωθούν γύρω από τον σκοπό να τελειώσουν αυτό το πραξικόπημα»... Ο τελευταίος μάλιστα φέρεται να σημειώνει πως «οποτεδήποτε καταρρεύσει το σημερινό καθεστώς της Αιγύπτου, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι σκοπεύουν να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Ερντογάν και να στοχοποιήσουν άμεσα τους εχθρούς τους εντός του κράτους».

Την ίδια στιγμή, συζήτηση διεξάγεται και για το πώς μπορεί να επηρεαστεί η κόντρα στη Συρία. Οι ανταποκριτές του αμερικανικού δικτύου «Μπρέιτμπαρτ» στην Ιερουσαλήμ μετέδιδαν στις 20/7 ανώνυμες επισημάνσεις Αραβων διπλωματών που μιλούσαν για «αναθεώρηση όχι απλά της γεωπολιτικής κατάστασης και της μοίρας του Ασαντ, αλλά και αναθεώρηση της ισορροπίας μεταξύ εγχώριων και εξωτερικών πολιτικών» και τόνιζαν: «Η οικονομική άνθιση, βασικός παράγοντας στήριξης του Ερντογάν, έχει αρχίσει και μειώνεται» και οι κυρίαρχες τάξεις το αποδίδουν αυτό «στις απερίσκεπτες διπλωματικές γκάφες» που π.χ. οδήγησαν στην κατάρρευση της εκεχειρίας με τους Κούρδους αντάρτες... Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι ο Ασαντ θα ωφεληθεί από την απόπειρα πραξικοπήματος με το σκεπτικό ότι, την επαύριο των εξελίξεων, η Τουρκία μοιάζει λιγότερο αμετάπειστη στην αποχώρηση του Ασαντ και τώρα «αυτή η αλλαγή πολιτικής θα συμπληρωθεί με μικρότερη στήριξη από τους αντιπάλους του».

Η αμερικανική ηλεκτρονική πολιτική ειδησεογραφική ιστοσελίδα «The Hill» διέκρινε, στις 19 Ιούλη, μία άλλη πλευρά της αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία, δημοσιεύοντας άρθρο με τον τίτλο: «Πώς το αποτυχημένο τουρκικό πραξικόπημα βοηθά τον Πούτιν». Η αρθρογράφος Αννα Μπορστσέφσκαγια σημειώνει πως ενώ η σκληρή απάντηση του Ερντογάν στο πραξικόπημα μπορεί να περιπλέξει τις σχέσεις του με τη Δύση και να περιθωριοποιήσει τα όποια σχέδια για επέμβαση στη Συρία, Ρώσοι παρατηρητές πιστεύουν πως θα μπορούσε να φέρει τον Τούρκο ηγέτη πιο κοντά στη Μόσχα. Η ίδια σημειώνει τη συνομιλία Πούτιν - Ερντογάν μέσα στο περασμένο Σαββατοκύριακο και τη δήλωση στελέχους του κόμματος «Ενωμένη Ρωσία» του Ρώσου Προέδρου πως «οι ΗΠΑ είναι πίσω από το πραξικόπημα στην Τουρκία», τονίζοντας πως «θα ήταν καλό για την Τουρκία αμέσως τώρα να κάνει επανεκκίνηση στις σχέσεις της με όλους, πρωτίστως με τη Ρωσία, τον στρατηγικό της εταίρο...».