Κυριακή 24 Ιούλη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 19
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
70 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ
Συλλογή κειμένων, έγγραφα από το Αρχείο του ΚΚΕ

Κυκλοφορεί από τη «Σύγχρονη Εποχή»

Η έκδοση «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας, Συλλογή κειμένων, έγγραφα από το Αρχείο του ΚΚΕ» είναι μια συλλογική εργασία που εκπονήθηκε προς τιμήν των 70 χρόνων από την έναρξη του αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και εντάσσεται στις κομματικές παρεμβάσεις στην πορεία συμπλήρωσης 100 χρόνων ύπαρξης και δράσης του ΚΚΕ.

Οπως αναφέρεται στον πρόλογο, «η έκδοση αυτή δεν αποτελεί απόπειρα συγγραφής της συνολικής ιστορίας του ΔΣΕ. Με το συγκεκριμένο καθήκον είναι εκ των πραγμάτων επιφορτισμένο το Κόμμα μας και η εκπλήρωσή του θα στηριχτεί στον υπό νέα μελέτη και συγγραφή Α' Τόμο του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ (1918 - 1949), η οποία αποφασίστηκε από το 19ο Συνέδριο του Κόμματος. Το κεφάλαιο του υπό συγγραφή Δοκιμίου, που καταλαμβάνει την περίοδο δράσης του ΔΣΕ, μπορεί να αποτελέσει το πρόπλασμα μιας συνολικής ιστοριογραφίας του ηρωικού αγώνα που διάρκεσε πάνω από τρία χρόνια».

Εβδομήντα χρόνια από την ίδρυσή του και εξήντα επτά από την ήττα του, ο ΔΣΕ εξακολουθεί, όχι τυχαία, να βρίσκεται στο επίκεντρο της πολεμικής της αστικής ιστοριογραφίας. Στον πρόλογο της έκδοσης γίνεται εκτενής αναφορά στις διάφορες «σχολές» της αστικής ιστοριογραφίας, όπως και σ' αυτές του σοσιαλδημοκρατικού - οπορτουνιστικού χώρου.

Στον αντίποδα όλων αυτών, η παρούσα έκδοση έχει σκοπό να φωτίσει βασικές πλευρές που αφορούν τη συγκρότηση και δράση του ΔΣΕ, καθώς και τη στρατηγική του στόχευση.

Η έκδοση περιέχει τη Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 70 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ και στη συνέχεια ακολουθούν:

-- Το κείμενο «Η περίοδος της "Λευκής Τρομοκρατίας", προπομπός της ένοπλης ταξικής σύγκρουσης», που επιχειρεί να σκιαγραφήσει τις συνθήκες που διαμορφώθηκαν μετά από την κρίσιμη ταξική σύγκρουση του Δεκέμβρη του 1944 και τη Συμφωνία της Βάρκιζας (12 Φλεβάρη 1945). Πιο συγκεκριμένα, επικεντρώνεται στο όργιο της τρομοκρατίας που εξαπέλυσε το αστικό κράτος σε συνεργασία με το βρετανικό ιμπεριαλισμό, με σκοπό το τσάκισμα του εργατικού - λαϊκού και κομμουνιστικού κινήματος, και αναδεικνύει το θεσμικό πλαίσιο θωράκισης της αστικής εξουσίας και νομιμοποίησης της κρατικής τρομοκρατίας.

-- Το κείμενο «Φυλακισμένοι και εξόριστοι στα 1945-1949», στο οποίο καταγράφονται οι διώξεις των λαϊκών αγωνιστών, μελών του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, τόσο την περίοδο της «Λευκής Τρομοκρατίας» όσο και αργότερα, στα χρόνια του ένοπλου ταξικού αγώνα του ΔΣΕ. Παράλληλα, αναδεικνύεται ο ανεξάντλητος ηρωισμός μέσα από την παρουσίαση ενδεικτικών αναφορών και αφηγήσεων σχετικά με τη στάση των αλύγιστων της ταξικής πάλης.

-- Η προηγούμενη οπτική συμπληρώνεται με «Τα Εκτακτα Στρατοδικεία στα χρόνια 1946-1949». Στις σελίδες αυτές, τονίζεται ο ρόλος των στρατοδικείων στην καταστολή του εργατικού - λαϊκού και κομμουνιστικού κινήματος και ταυτόχρονα στην τρομοκράτηση του ευρύτερου λαϊκού παράγοντα. Ταυτόχρονα, προσφέρονται πολύτιμα υποδείγματα κομμουνιστικής στάσης απέναντι στην αστική καταστολή και τις εκτελέσεις.

-- Ακολουθεί «Η στρατηγική του ΚΚΕ και ο αγώνας του ΔΣΕ». Οπως φανερώνει ο τίτλος, αναφέρεται στην επίδραση της στρατηγικής του ΚΚΕ στο χρόνο γενίκευσης της ένοπλης ταξικής σύγκρουσης και την έκβασή της, συνυπολογίζοντας την επίδραση των ιδεολογικών - πολιτικών επεξεργασιών τόσο του ΚΚΕ όσο και του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος πριν τον Β' Παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό Πόλεμο και στη διάρκειά του.

-- Το κείμενο «Οι εκλογές και το δημοψήφισμα του 1946» εξετάζει τις αντιφατικές αποφάσεις του ΚΚΕ και του ΕΑΜ αναφορικά με την αποχή τους από τις εκλογές και τη συμμετοχή τους στο δημοψήφισμα, σε συνδυασμό με τη διεξαγωγή του ένοπλου αγώνα. Υπογραμμίζοντας τις συνθήκες υπό τις οποίες έλαβε χώρα η προσπάθεια πολιτικής νομιμοποίησης της αστικής εξουσίας και επαναφοράς της βασιλείας, συνδέει τη διαφορετική στάση στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις με τη θεώρηση της ένοπλης πάλης ως μέσου πίεσης για «ομαλές δημοκρατικές εξελίξεις», που διακηρυσσόταν στις στρατηγικές επεξεργασίες του ΚΚΕ.

-- «Ο συσχετισμός των δυνάμεων, επιχειρησιακές δράσεις και το ζήτημα των εφεδρειών του ΔΣΕ» εστιάζει σε έναν από τους καθοριστικούς παράγοντες της έκβασης του αγώνα του ΔΣΕ. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο πώς οι ταλαντεύσεις και οι καθυστερήσεις στη γενίκευση της ένοπλης αναμέτρησης επηρέασαν τη διαμόρφωση του συσχετισμού δυνάμεων των εμπόλεμων παρατάξεων, διευκολύνοντας την ανασυγκρότηση του αστικού στρατού και γενικότερα των αστικών κατασταλτικών μηχανισμών και δυσχεραίνοντας ταυτόχρονα την εξασφάλιση των απαραίτητων εφεδρειών από την πλευρά του ΔΣΕ.

-- Η γενίκευση της ένοπλης αναμέτρησης και η κλιμάκωση της στρατιωτικής δύναμης του ΔΣΕ οδήγησε στη δημιουργία απελευθερωμένων από το αστικό κράτος περιοχών. Το κείμενο «Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση. Οι θεσμοί, το νομοθετικό έργο της και ο χαρακτήρας της εξουσίας» παραθέτει τα βασικά στοιχεία του έργου της ΠΔΚ και δείχνει πώς η στρατηγική του ΚΚΕ καθόρισε τη μορφή και το ουσιαστικό περιεχόμενο της διοίκησης των απελευθερωμένων περιοχών.

-- Ιδιαίτερο και εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στον τρίχρονο ταξικό αγώνα έπαιξαν χιλιάδες γυναίκες, κατά κύριο λόγο νέες κοπέλες, που στρατεύτηκαν στον ΔΣΕ, πολλές δίνοντας και τη ζωή τους. Αυτό το θέμα αναδεικνύει το κείμενο «Η γυναίκα στη ζωή και τη δράση του ΔΣΕ», που συνοδεύεται από πίνακες με τον αριθμό των γυναικών αξιωματικών, των μαχητριών που αποφοίτησαν από τις σχολές του ΔΣΕ, καθώς και όσων τιμήθηκαν με τίτλους και μετάλλια ανδραγαθίας.

-- Πολλά στοιχεία σχετικά με την ιδεολογικοπολιτική δουλειά του ΚΚΕ κατά τη διάρκεια του τρίχρονου ένοπλου αγώνα προσφέρει το κείμενο «Η διαφώτιση στο ΔΣΕ». Αναφέρεται στις εκδόσεις εφημερίδων, περιοδικών και βιβλίων, στη διοργάνωση ιδεολογικών μαθημάτων και πολιτιστικών εκδηλώσεων, στη λειτουργία του ραδιοφωνικού σταθμού «Ελεύθερη Ελλάδα», γενικότερα στην προπαγανδιστική δραστηριότητα του ΔΣΕ στους λαϊκούς πληθυσμούς των ελεύθερων περιοχών και ευρύτερα αλλά και στις γραμμές του αστικού στρατού.

-- «Η υγειονομική υπηρεσία του ΔΣΕ» καταγράφει τη μεγάλη συνεισφορά των γιατρών, των φοιτητών Ιατρικής, των νοσηλευτών και των νοσηλευτριών στον τρίχρονο ένοπλο αγώνα. Επίσης, αναδεικνύονται οι ηρωικές προσπάθειες των απλών μαχητών και των κατοίκων των απελευθερωμένων περιοχών για τη συγκρότηση υγειονομικών μονάδων με πενιχρά μέσα, όπως και η μέριμνα της καθοδήγησης του ΚΚΕ για τη δημιουργία σχολών υγειονομικού προσωπικού.

-- Το κείμενο «Η κομμουνιστική και λαϊκή διανόηση κατά την τρίχρονη δράση του ΔΣΕ» καταγράφει τους διανοούμενους που στρατεύτηκαν ποικιλότροπα στο πλευρό του ΔΣΕ, την πολύμορφη στήριξη των διανοουμένων, Ελλήνων και μη, μέσα και έξω από την Ελλάδα, με την πένα ή και με το ντουφέκι, αξιοποιώντας το συμβολισμό ή αναδεικνύοντας ζωντανά τον ηρωισμό των μαχητών και μαχητριών του ΔΣΕ.

-- Τα προηγούμενα ακολουθούνται από το «Χρονολόγιο των κυριότερων πολιτικών και στρατιωτικών γεγονότων 1946-1949». Περιλαμβάνει δεκάδες γεγονότα, βοηθά τον αναγνώστη να προσεγγίσει τον τρίχρονο ηρωικό αγώνα και με αυτήν την έννοια διευκολύνει την κατανόηση των υπόλοιπων κειμένων. Στο Χρονολόγιο υπογραμμίζονται οι μεγάλες μάχες του ΔΣΕ, παρατίθενται πολιτικές - διεθνείς και εσωτερικές - εξελίξεις, συμπυκνώνεται με συγκεκριμένα γεγονότα το κλίμα της περιόδου.

Σημαντικά ντοκουμέντα

Η έκδοση ολοκληρώνεται με τη δημοσιοποίηση σημαντικών ντοκουμέντων από το Αρχείο του ΚΚΕ, που σχετίζονται με τη δράση του ΚΚΕ και με τη συγκρότηση και δράση του ΔΣΕ.

Στα έγγραφα του Αρχείου περιλαμβάνονται αδημοσίευτες επιστολές του Νίκου Ζαχαριάδη προς τον Ι. Β. Στάλιν και προς την ΚΕ του ΚΚ (μπ.) της Σοβιετικής Ενωσης. Ακόμα, περιλαμβάνονται επιστολές του Ν. Ζαχαριάδη προς τον Αντρέι Ζντάνοφ, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚ (μπ.), και την ΚΕ του ΚΚ Γιουγκοσλαβίας. Επίσης, επιστολή του Ν. Ζαχαριάδη προς το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ από το Βελιγράδι, όπως και επιστολή των Νίκου Ζαχαριάδη - Γιάννη Ιωαννίδη στον Μάρκο Βαφειάδη.

Συγκλονιστικό ενδιαφέρον έχουν ιδιαίτερα οι επιστολές του Ν. Ζαχαριάδη προς την Κεντρική Επιτροπή του ΚΚ της ΕΣΣΔ. Πρόκειται για βαρυσήμαντα ντοκουμέντα, στα οποία αποτυπώνονται οι δραματικές συνθήκες στις οποίες διεξαγόταν ο αγώνας του ΚΚΕ και του ΔΣΕ. Κυρίως, όμως, αναδεικνύεται από αυτά η προβληματικότητα των σχέσεων του ΚΚΕ με τα αδελφά ΚΚ, γενικότερα με την Κομινφόρμ.

Δημοσιεύεται, επίσης, ολόκληρο το «ΣΥΝΤΟΜΟ ΠΡΑΧΤΙΚΟ» από τη συνεδρίαση της ΚΕ του ΚΚΕ και τη σύσκεψη της στρατιωτικο-πολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ. Πρόκειται για πρακτικά της 3ης Ολομέλειας της ΚΕ (11-12 Σεπτέμβρη 1947), η οποία αποφάσισε τη μεταφορά του κέντρου βάρους της πάλης του ΚΚΕ στον ένοπλο αγώνα και ενέκρινε το «Σχέδιο Λίμνες». Το «Σχέδιο Λίμνες», που περιλαμβάνεται στο δημοσιευόμενο Εγγραφο και που ενέκρινε η 3η Ολομέλεια, είχε επεξεργαστεί επιτροπή στελεχών στις 10 Σεπτέμβρη 1947.

Στα ντοκουμέντα περιέχεται σε φωτογραφική ανατύπωση και η απόφαση του Γενικού Αρχηγείου για την ονομασία των αντάρτικων Σωμάτων ως Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

Τα ντοκουμέντα περιλαμβάνουν, επίσης, τη Συμφωνία της Βάρκιζας και βασικούς νόμους του αστικού κράτους το ίδιο διάστημα, που στόχευαν στην καταστολή του κομμουνιστικού και εργατικού - λαϊκού κινήματος. Πρόκειται για το Γ' Ψήφισμα «Περί εκτάκτων μέτρων αφορώντων την Δημοσίαν τάξιν και ασφάλειαν» και τους Αναγκαστικούς Νόμους 509/1947 «Περί μέτρων ασφαλείας του Κράτους, του Πολιτεύματος, του κοινωνικού καθεστώτος και προστασίας των ελευθεριών των πολιτών» και 516/1948 «Περί ελέγχου νομιμοφροσύνης των δημοσίων κ.λπ. υπαλλήλων και υπηρετών».

Η έκδοση πλουτίζεται με σημαντικό φωτογραφικό υλικό από τη ζωή και τη δράση του ΔΣΕ. Σε αυτό περιέχονται φωτογραφικές ανατυπώσεις εντύπων του ΔΣΕ, φωτογραφίες του Απόστολου Μουσούρη και άλλες από το Αρχείο του ΚΚΕ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ