ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΒΕΡΟΛΙΝΟ.--

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ, ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, που προεδρεύει αυτό το εξάμηνο στην ΕΕ και ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, έπειτα από έκτακτη συνάντηση που πραγματοποίησαν χτες το μεσημέρι στις Βρυξέλλες, κάλεσαν τη Βρετανία να αρχίσει «το συντομότερο δυνατόν» τη διαδικασία εξόδου της χώρας.

«Αναμένουμε τώρα από την κυβέρνηση της Βρετανίας να εκτελέσει την απόφαση αυτή του βρετανικού λαού το συντομότερο δυνατόν» υπογράμμισαν σε κοινή τους ανακοίνωση οι Τουσκ, Σουλτς, Γιούνκερ και Ρούτε, εκφράζοντας την ετοιμότητά τους να αρχίσουν άμεσα οι σχετικές διαπραγματεύσεις και η εφαρμογή του άρθρου 50 της συνθήκης της Λισαβόνας, που προβλέπει συνοπτικά (αν και αόριστα) τις διαδικασίες εξόδου μίας χώρας από την ΕΕ σε μία περίοδο τουλάχιστον δύο ετών. Οι ίδιοι δεν παρέλειψαν, βεβαίως, προηγουμένως να πουν πως «λυπούνται» για την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την ΕΕ και ότι «σέβονται» την ψήφο του βρετανικού λαού.

Ο Τουσκ θέλησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις λέγοντας ότι «αυτό που μας πληγώνει μας κάνει πιο δυνατούς», ενώ ξεκινάει μια ευρύτερη προπαγάνδα περί «ανάγκης περισσότερης Ευρώπης», που γίνεται απ' όλες τις αστικές δυνάμεις, φιλελεύθερους και σοσιαλδημοκράτες, και νεόκοπους σοσιαλδημοκράτες όπως ο ΣΥΡΙΖΑ.

Στο μεταξύ, ανακοινώθηκε πως σήμερα το πρωί ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ, θα περιμένει στο υπουργείο του τους ομόλογους του από τις άλλες πέντε χώρες που ίδρυσαν την πρώην ΕΟΚ, δηλαδή τους ομολόγους του από τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Ιταλία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο «για συνομιλίες και ανταλλαγή απόψεων για την ευρωπαϊκή πολιτική». Νωρίτερα, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών κάλεσε την ΕΕ «να αποφύγει την υστερία ή το σοκ», προσθέτοντας ότι αυτό που έχει τώρα σημασία είναι «η ενότητα της ΕΕ».

Τη Δευτέρα, η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, προγραμμάτισε εκτάκτως να συναντηθεί στο Βερολίνο με το Γάλλο Πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ και τον Ιταλό πρωθυπουργό, Ματέο Ρέντσι. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, η Γερμανίδα καγκελάριος χαρακτήρισε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος «ισχυρό πλήγμα στην ΕΕ». Ισχυρίστηκε ότι η ΕΕ είναι «αρκετά δυνατή ώστε να βρει τις σωστές απαντήσεις» και ότι στόχος θα είναι μία «στενή» σχέση με τη Βρετανία στο μέλλον. Σημείωσε, τέλος, ότι η Γερμανία έχει «ειδικό συμφέρον και ειδική ευθύνη» για να πετύχει η «ευρωπαϊκή ενότητα».

Ο πρόεδρος της Ευρωβουλής, Μάρτιν Σουλτς, δήλωσε νωρίτερα πως θα γίνει έκτακτη συνεδρίαση της Ολομέλειας του σώματος την ερχόμενη Τρίτη, πριν συγκληθεί η Σύνοδος Κορυφής ηγετών της ΕΕ και υποστήριξε επίσης επίσπευση της διαδικασίας αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ.

Επίσης, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, δήλωσε ότι η έξοδος πρέπει να επισπευσθεί, ενώ πολλά στελέχη των Σοσιαλδημοκρατών που συμμετέχουν στη συγκυβέρνηση εμφανίζουν το αποτέλεσμα ως «νέα ευκαιρία».

Οι αντιδράσεις άλλων ηγετών σε χώρες της ΕΕ ποικίλουν.

Ο Γάλλος Πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, δήλωσε ότι λυπάται για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, σημειώνοντας ότι αποτελεί απόφαση του βρετανικού λαού. Τόνισε ότι οι διαπραγματεύσεις για έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ πρέπει να γίνουν γρήγορα. Παράλληλα, στο Παρίσι, η αρχηγός του αντιπολιτευόμενου ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου, Μαρίν Λεπέν, δήλωσε πως θα συναντηθεί σύντομα στην Ευρωβουλή με άλλα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα, για να σχεδιάσουν «τις επόμενες κινήσεις» μετά το βρετανικό δημοψήφισμα.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός, Ματέο Ρέντσι, σημείωσε πως ήρθε η ώρα «για ηρεμία και ξεκάθαρες αποφάσεις», ώστε «η Ευρώπη να εργαστεί για την αναδόμησή της», λέγοντας: «Η Ευρώπη είναι το σπίτι μας, για μας, τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Αυτό το σπίτι, περισσότερο από ποτέ, πρέπει να ανακαινιστεί, να φρεσκαριστεί και να γίνει το σπίτι του αύριο». Ο ηγέτης της Λίγκας του Βορρά, Ματέο Σαλβίνι, υποστήριξε: «Τώρα είναι η δική μας σειρά», ζητώντας ουσιαστικά δημοψήφισμα.

Στην Ολλανδία, ο ηγέτης του ρατσιστικού «Κόμματος της Ελευθερίας», Γκερτ Βίλντερς, έκρινε ότι «οι Ολλανδοί έχουν το δικαίωμα σε ένα δημοψήφισμα επίσης». Στη Δανία, το εθνικιστικό «Κόμμα του Λαού» τόνισε πως «προφανώς και οι Δανοί πρέπει να πάνε σε δημοψήφισμα για το αν θέλουν να ακολουθήσουν τους Βρετανούς ή αν θέλουν τα πράγματα να παραμείνουν ως έχουν».

Η Πολωνή πρωθυπουργός, Μπεάτα Σζίντλο, είπε πως θα προτείνει «αναγκαίες μεταρρυθμίσεις» στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την επόμενη βδομάδα, λέγοντας ότι η χώρα της «θα παραμείνει υπεύθυνο μέλος της ΕΕ που νοιάζεται για την ενότητα και την ανάπτυξη της Ενωσης».

Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ολλανδίας, που προεδρεύει έως τέλος Ιούνη στην ΕΕ, τόνισε ότι «η Ευρώπη πρέπει να προσέξει περισσότερο τις πραγματικές ανησυχίες των λαών για εργασία, ασφάλεια και τη μετανάστευση». Ο Σλοβάκος πρωθυπουργός, Ρόμπερτ Φίκο, που αναλαμβάνει από τον Ιούλη το επόμενο εξάμηνο προεδρίας στην ΕΕ, κάλεσε τις άλλες χώρες να δράσουν «γρήγορα», τονίζοντας πως «τεράστιοι αριθμοί ανθρώπων στην ΕΕ απορρίπτουν τη μεταναστευτική πολιτική» και ότι «υπάρχει τεράστια απογοήτευση με την οικονομική πολιτική».

Ο Αυστριακός καγκελάριος, Κρίστιαν Κερν, σημείωσε ότι το βρετανικό δημοψήφισμα «αντανακλά την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα όσον αφορά την ενίσχυση των οικονομικών της Ευρώπης, την ανάσχεση της ανεργίας και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας». «Χρειάζονται μεταρρυθμίσεις με ξεκάθαρη κατεύθυνση», είπε.

Ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας, Μίροσλαβ Τσεράρ, είπε ότι η αποχώρηση της Βρετανίας θα βοηθήσει τελικά στην ενίσχυση της ΕΕ, παρά τη «σχετική αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές για σύντομη περίοδο».

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Ορμπαν, δήλωσε ότι το μεταναστευτικό «καθόρισε» το βρετανικό δημοψήφισμα και πως για την κυβέρνησή του ο ιδανικός αριθμός μεταναστών είναι μηδενικός. Κάλεσε τις Βρυξέλλες να ακούσουν «τη φωνή του λαού» και πρόσθεσε πως η Ουγγαρία είναι στην ΕΕ «γιατί πιστεύει σε μία ισχυρή Ευρώπη, αλλά η Ευρώπη είναι ισχυρή μόνο όταν μπορεί να δώσει λύσεις που θα την κάνουν ισχυρότερη (...) σε σημαντικά προβλήματα όπως η μετανάστευση».

Ο Τσέχος πρωθυπουργός, Μπ. Σόμποτκα, είπε ότι η απόφαση του βρετανικού λαού «δεν σημαίνει και το τέλος του κόσμου και πάνω απ' όλα όχι το τέλος της ΕΕ».

Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, δήλωσε πως «σέβεται την απόφαση του λαού του Ηνωμένου Βασιλείου» και ότι η «ειδική σχέση μεταξύ Ουάσιγκτον - Λονδίνου είναι ανθεκτική στο χρόνο». Τόνισε ότι κατά τη δική του άποψη, θα προτιμούσε τη Βρετανία εντός ΕΕ. Ο Ρεπουμπλικάνος δισεκατομμυριούχος, υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του Νοέμβρη, Ντόναλντ Τραμπ, ξεκίνησε περιοδεία στην... Ευρώπη με αφετηρία τη Σκοτία, δηλώνοντας ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν «σπουδαίο πράγμα», επειδή «θα δώσει την ευκαιρία στους Βρετανούς να ξαναπάρουν πίσω τη χώρα τους»...

Η ρωσική κυβέρνηση διαπίστωσε «δυσμενέστερο κλίμα για τις διεθνείς επενδύσεις», με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Αλεξέι Μόισεβ, να υποβαθμίζει τον κίνδυνο εκτεταμένων επιπτώσεων στη Μόσχα.

Ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, σημείωσε ότι η αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ δεν θα επηρεάσει το ΝΑΤΟ και τη θέση της ως «αξιόπιστου μέλους - κλειδί της στρατιωτικής διατλαντικής συμμαχίας».