Στη γραμμή των... «δακρύων» για την ΕΕ που τάχα «έχει χάσει το δρόμο της» και την αναπαραγωγή αυταπατών για δήθεν φιλολαϊκή «επαναθεμελίωση» της λυκοσυμμαχίας, κινήθηκαν οι αντιδράσεις της κυβέρνησης και των άλλων αστικών κομμάτων για το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος.

«Το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης δέχτηκε ένα σημαντικό πλήγμα» δήλωσε ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας. «Η απόφαση του βρετανικού λαού», πρόσθεσε, «είναι σεβαστή, αλλά επιβεβαιώνει μια βαθιά πολιτική κρίση, κρίση ταυτότητας και στρατηγικής για την Ευρώπη. Και δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Τα μηνύματα είχαν σταλεί προ πολλού και από πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις. Η εκρηκτική άνοδος της ακροδεξιάς και των εθνικιστικών δυνάμεων στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη προοιωνίζονταν την αρνητική αυτή εξέλιξη».

Συσκοτίζοντας τον αντικειμενικό χαρακτήρα της ανισόμετρης ανάπτυξης και των ενδοαστικών ανταγωνισμών στον καπιταλισμό, ο Αλ. Τσίπρας ισχυρίζεται ότι πίσω απ' αυτές τις εξελίξεις βρίσκονται οι «ακραίες επιλογές της λιτότητας που διεύρυναν τις ανισότητες τόσο ανάμεσα σε χώρες του Βορρά και του Νότου όσο και στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών χωρών», όπως και «η a la carte διαχείριση της προσφυγικής κρίσης».

Προτρέπει τους απολογητές της λυκοσυμμαχίας να προβληματιστούν για το «ποια είναι η γενεσιουργός αιτία της ευρωπαϊκής κρίσης;» και απαντά ότι είναι «το έλλειμμα δημοκρατίας, η εκβιαστική επιβολή αντιλαϊκών και άδικων επιλογών, τα διχαστικά στερεότυπα που χωρίζουν την Ευρώπη».

Από θέση υπεράσπισης της ΕΕ ως στρατηγικής επιλογής για την ελληνική αστική τάξη, δηλώνει ότι «χρειαζόμαστε άμεσα αλλαγή πορείας (...) Για να υψώσουμε ένα φράγμα απέναντι στον ευρωσκεπτικισμό και την ακροδεξιά. Για να επαναθεμελιώσουμε την Ευρώπη στις αρχές της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης (...) την προστασία της εργασίας, τη στήριξη του κοινωνικού κράτους», όπως ανέφερε, λες και υπήρξαν ποτέ τέτοιες αρχές σε μια διακρατική ένωση του κεφαλαίου.

Αντίστοιχα, προτείνει την κατασκευή ενός νέου κάλπικου αφηγήματος για εγκλωβισμό των λαών, «για μια καλύτερη Ευρώπη. Για μια Ευρώπη κοινωνική και δημοκρατική. Για μια Ευρώπη που η πολιτική θα ξαναπάρει τα πρωτεία από την οικονομία και τους τεχνοκράτες. Για μια Ευρώπη που οι λαοί της θα έχουν το τελικό και τον κυρίαρχο λόγο».

Σε παρόμοιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος της ΝΔ, Κυρ. Μητσοτάκης, σχολίασε: «Η απόφαση των Βρετανών (...) αποτελεί ένα πολύ ηχηρό μήνυμα για όλη την Ευρώπη. Η ΕΕ (...) οφείλει μια ειλικρινή και γενναία αυτοκριτική. Να επισημάνουμε τι δεν πήγε καλά και να αποφασίσουμε πώς θα το θεραπεύσουμε (...) Χρειάζεται ένα νέο ευρωπαϊκό σχέδιο, που να εμπνεύσει τους λαούς και να τονώσει την πίστη τους στη χρησιμότητα της Ενωσης. Μια μεγάλη συμφωνία αλήθειας ανάμεσα στην ΕΕ, τα κράτη και τους λαούς, ξεπερνώντας ιδεολογικούς δογματισμούς. Με συγκεκριμένες και άμεσες παρεμβάσεις, που να βελτιώνουν τη ζωή των πολιτών, ιδιαίτερα όσων έχουν πληγεί από την κρίση».

Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Φώφη Γεννηματά, είπε ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος «είναι μια ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη για την πορεία της Ευρώπης (...) Σαφώς πρέπει να προβληματιστούμε για το αποτέλεσμα και τα αίτιά του. Και να πάρουμε το ταχύτερο αποφάσεις για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν. Εμείς οι σοσιαλιστές οφείλουμε να ηγηθούμε της προσπάθειας και να εγγυηθούμε μια νέα πορεία για την Ευρώπη και το μέλλον της».

Ο επικεφαλής του Ποταμιού, Στ. Θεοδωράκης, σχολίασε ότι υπέρ του Βrexit ψήφισαν «οι συνταξιούχοι, οι λιγότερο μορφωμένοι και οι άνεργοι των αποβιομηχανοποιημένων περιοχών. Οι πιο ευάλωτοι δηλαδή στο λαϊκισμό πολιτικών, μέσων κοινωνικής δικτύωσης και παραδοσιακών ΜΜΕ. Δεν έχω αμφιβολία ότι αν "αύριο" γινόταν ξανά το δημοψήφισμα, το Brexit θα έπεφτε από το 51,9% στο 30%. Η κατάρρευση της στερλίνας και μόνο θα έχει κάνει ήδη πολλούς να μετανιώσουν για την ψήφο τους. (...) Και εμείς οι Ελληνες (...) πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί τις επόμενες μέρες, τους επόμενους μήνες (...) Η απάντηση βρίσκεται μπροστά (...) Τώρα είναι η ώρα να αλλάξουμε την Ευρώπη. Να την αλλάξουμε - όχι να την γκρεμίσουμε».

Σε ανακοίνωσή της, η Ενωση Κεντρώων σημειώνει ότι «ο αγγλικός λαός ήθελε να στείλει μήνυμα δυσαρέσκειας για τους φόρους που έβαλε η κυβέρνηση Κάμερον και δυστυχώς για τον ίδιο τον λαό τιμώρησε την Αγγλία και την Ευρωπη». Χαρακτηρίζει μεγάλο λάθος την απόφαση της Αγγλίας να κάνει δημοψήφισμα και παρόμοια «ολισθήματα» το δημοψήφισμα που επιχείρησε να κάνει ο Γ. Παπανδρέου το 2011 και το δημοψήφισμα που έκανε ο Αλ. Τσίπρας το 2015. Εξάλλου, μετά τη συνάντησή του χτες με τον Αλ. Τσίπρα, ο Β. Λεβέντης ζήτησε επανάληψη του δημοψηφίσματος, για τη... διόρθωση του λάθους!

Ο αρχηγός της ναζιστικής Χρυσής Αυγής, Ν. Μιχαλολιάκος, έκανε λόγο για «νίκη των εθνικών και πατριωτικών δυνάμεων στη Μεγάλη Βρετανία ενάντια στην ΕΕ, η οποία έχει μεταβληθεί σε ένα στυγνό όργανο της διεθνούς των τοκογλύφων», προσθέτοντας: «Ελπίζω να γίνει κάποτε δημοψήφισμα και στην Ελλάδα, η οποία έχει γονατίσει οικονομικά και έχει υποδουλωθεί εκχωρώντας εθνική κυριαρχία στην Ευρώπη των τοκογλύφων». Στην πραγματικότητα, βέβαια, η ΧΑ, προωθώντας αξιώσεις μερίδων του εγχώριου κεφαλαίου, τοποθετείται υπέρ της «γεωπολιτικής στροφής» σε άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, διευκρινίζοντας παράλληλα ότι δεν μιλά για έξοδο από την ΕΕ, αφού αυτή αποτελεί στρατηγική επιλογή των κυρίαρχων τμημάτων της ελληνικής αστικής τάξης.