Είχα επιθυμήσει και το χωριό της, το Διαβολίτσι, που μας έστελνε μικρές μόλις έκλειναν τα σχολεία, να περάσουμε το καλοκαίρι στον παππού μας.

Ενα ωραίο απομεσήμερο ταξιδέψαμε για την Καλαμάτα, όπου γεννήθηκα και δεν έζησα εκεί ποτέ, παρά την έβλεπα πάντα μόνο σαν επισκέπτρια μερικών ωρών κάθε φορά που θα πήγαινα.

Καθόμουν με τη μαμά μου στην παραλία, πίνοντας τα αναψυκτικά μας, και για μια στιγμή έβγαλα, σχεδόν, πρωτόγονες κραυγές, γεμάτες θαυμαστικά, βλέποντας έναν κατακόκκινο ήλιο να αργοπορεί να βυθιστεί στη θάλασσα, αφού την είχαν ήδη βάψει κόκκινη οι αχτίδες του.

Ανάμεσα στον ήλιο κι εμάς κάποιες ψαρόβαρκες προετοιμάζονταν για το δικό τους έργο, το ψάρεμα.

Συγνώμη; τους είπα. Δεν καταλαβαίνω τι μου λέτε.

Μα δεν καταλαβαίνετε ότι αυτό είναι φασισμός; Να παραβλέπουμε την πραγματικότητα προς χάρη ενός ηλιοβασιλέματος, ένα φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει κάθε μέρα.

Η μαμά μου μού έκανε νόημα να μην απαντήσω. Με προστάτευε.

Την παράκουσα, μετά λύπης μου.

Μου έκαναν ένα μάθημα περί φασισμού που προβάλλει όμορφες εικόνες καλύπτοντας την πραγματικότητα και τέτοια.

Θυμάμαι τη σκηνή κάθε φορά που βλέπω στην τηλεόραση, ατυχώς συμβαίνει όλο και πιο συχνά, αρχηγούς κρατών, στρατών, δουλεμπόρους, προμηθευτές ναρκωτικών, αντιπροσώπους βιομηχάνων, χρηματιστές, δανειστές, της ελεύθερης αγοράς, ασφαλιστές, φαρμακοβιομήχανους και άλλους, να απειλούν με πυρηνικά όπλα, να αναφέρονται σε νίκες που αφήνουν πίσω τους δεκάδες νεκρούς, δουλεμπόρους να αμύνονται για την καλή κατάσταση των πλωτών τους, μεγαλέμπορους ναρκωτικών και άλλων γνωστών καρτέλ, να απειλούν για ανοιχτές ή κλειστές βιομηχανίες, και όλους τους άλλους, που όταν μιλάνε τα λόγια τους πέφτουν σαν χάντρες από ένα κομπολόι, μόνο που δεν είναι χάντρες αλλά απειλές κατά του εργαζόμενου λαού ή ακόμα χειρότερα άνεργων ανθρώπων, ασχέτως φύλου και ηλικίας, και δίπλα τους να είναι αραδιασμένα μεγάλα βάζα, ρηχές γλάστρες, όλα γεμάτα με πανέμορφα, σπάνια, εξωτικά, με λαμπερά χρώματα λουλούδια, που δηλητηριάζονται από την αναπνοή τους, και μαραίνονται πριν ακουστούν τα χειροκροτήματα των ακολούθων τους, των θαυμαστών τους, των υποστηριχτών τους, των ευνοουμένων τους, των παρατρεχάμενων, όπως τους αποκαλεί ο λαός, που του παίρνουν τα μέτρα για κιβούρια.

Αναρωτιέμαι τι θα λένε εκείνες οι νεαρές δικηγόροι, μέσα στις δεκαετίες που έχουν μεσολαβήσει θα πρέπει να έχουν μεγάλη πείρα για αστικά, ποινικά, ατασθαλίες ή άλλα αδικήματα, ή όπως και αν τα διαχωρίζουν οι διάφοροι νομικοί κλάδοι.

Πώς θα μάθουμε;