Σάββατο 18 Απρίλη 2009 - Κυριακή 19 Απρίλη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Πολυσχιδής δημιουργία

Το εικαστικό έργο του Κώστα Ανδρέου, έως 26/4, στο Ιδρυμα Ευγενίδου

«Πιστεύω πως σε κάθε έργο υπάρχει μια ψυχή. Αυτό είναι εκείνο που αναζητώ, για να γίνουν ανθρώπινες οι δημιουργίες μου και καθεμιά τους να γίνει τόπος απόδρασης. Ο γνήσιος καλλιτέχνης είναι εκείνος που αναγγέλλει και καταγγέλλει την εποχή του. Το μυστήριο της ζωής πάει πολύ πιο πέρα από την επιφάνεια, και το μάτι του δημιουργού πρέπει να ενθέτει την προσωπική του αίσθηση στα έργα του».

Κώστας Ανδρέου. Ενας σημαντικός Ελληνας δημιουργός με πολυσχιδή δραστηριότητα. Ζωγράφος, γλύπτης και χαράκτης, αλλά και κατασκευαστής κοσμημάτων και μακετών, απέσπασε στη μακρόχρονη εικαστική του πορεία τις μεγαλύτερες διεθνείς διακρίσεις, κυρίως στη χώρα που εργάστηκε επί μισόν αιώνα, τη Γαλλία. Η πορεία του προσμετρά περισσότερες από 250 ατομικές και ομαδικές εκθέσεις διεθνώς, μια τεράστια βιβλιογραφία και αμέτρητα βραβεία. Στην Ελλάδα έμεινε σχεδόν άγνωστος στο πλατύ κοινό και μόνο λίγα χρόνια πριν το «φευγιό» του, πραγματοποιήθηκαν σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα μεγάλες αναδρομικές παρουσιάσεις της δημιουργίας του.

Εξηντάχρονη διαδρομή

Δύο χρόνια μετά το θάνατό του, το Ιδρυμα Ευγενίδου, σε συνεργασία με το Ιδρυμα Κώστα Ανδρέου, παρουσιάζει τιμητική αναδρομική έκθεση έργων του. Στο Περιστύλιο του β' ορόφου, κάτω από τον ιστορικό παλαιό θόλο του Πλανητάριου του Ιδρύματος Ευγενίδου (Λεωφ. Συγγρού 387, Π. Φάληρο, είσοδος από οδό Πεντέλης 11), περισσότερα από 60 έργα (γλυπτά, πίνακες, ανάγλυφα, χαρακτικά και μαζί το περίφημο πρόπλασμα του Le Modulor) συνθέτουν το εικαστικό πορτρέτο της εξηντάχρονης διαδρομής του.


Το κοινό, που θα επισκεφθεί την έκθεση, έχει την ευκαιρία να γνωρίσει τα γλυπτά του, που, σύμφωνα με την Νέλλη Κυριαζή, αποτελούν «συνθέσεις ισορροπίας και αισθητικής τελειότητας». Τις «μοναδικές», όπως τις χαρακτηρίζει ο Νίκος Βαλής, τρισδιάστατες συνθέσεις χαρακτικής. Τα ορειχάλκινα κοσμήματα ή τους ζωγραφικούς πίνακες που δημιούργησε ο Κ. Ανδρέου, εκφράζοντας το θαυμασμό και την αγάπη του προς τη γυναίκα. Οπως τονίζει ο Θ. Παπαγιάννης, «στόχος της έκθεσης δεν είναι άλλος από το να φέρει το ελληνικό κοινό σε επαφή με το γεμάτο ανθρωπισμό, μαστοριά και ευαισθησία έργο του Κώστα Ανδρέου». Ενός «γίγαντα της τέχνης», ενός «χαρισματικού ανθρώπου», ενός «πραγματικού καλλιτέχνη».

Ο Κ. Ανδρέου γεννήθηκε το 1917 στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας από Ελληνες γονείς. Το 1925 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα: Πάτρα, Αίγιο, Κολωνός... Στις αρχές της δεκαετίας του '30 ξεκινά η περίοδος των μεγάλων οικονομικών δυσκολιών. Ο πατέρας του καταστρέφεται οικονομικά και η οικογένεια Ανδρέου μετακομίζει στα Ανω Πατήσια, στην οδό Χατζή 25, όπου βρίσκεται σήμερα η έδρα του Ιδρύματος «Κ. Ανδρέου». Πείνα και φτώχεια. Ο νεαρός Ανδρέου δουλεύει σε επιπλοποιείο και το 1934 ξεκινά τις σπουδές του στη Βιοτεχνική Νυκτερινή Σχολή. Μαθαίνει σχέδιο επίπλων και την τελειώνει σε δύο αντί για τέσσερα χρόνια. Εκεί συναντά τη «μεγάλη του δασκάλα» (Τζένη Μανούση), η οποία τον διάλεξε και τον ενέπνευσε να γίνει καλλιτέχνης.

Η αρχή μιας μακράς πορείας


Το 1940 εργάζεται στο ζωγράφο και μετέπειτα φίλο Νίκο Νικολάου και το 1942 εκθέτει τρία έργα του στην Πανελλήνια έκθεση. Το γλυπτό «Μετά το μπάνιο» ήταν τόσο τέλειο που ορισμένα μέλη της επιτροπής θεώρησαν ότι τους κορόιδεψε και ήταν χυτευμένο αντίγραφο. Το 1945, κυνηγημένος από συνεργάτες των Γερμανών, φυγαδεύεται ως υπότροφος της Γαλλικής Ακαδημίας από το ζεύγος Μιλλιέξ, στη Γαλλία, μαζί με άλλους αριστερούς αντιστασιακούς. Δύο χρόνια μετά γράφεται στη Σχολή Καλών Τεχνών για τρεις μόνο μήνες, αφού οι καθηγητές Gimond και Janiotγ τον βρήκαν έτοιμο καλλιτέχνη.

Για βιοποριστικούς λόγους, βρίσκει δουλειά σαν μακετίστας στον περίφημο αρχιτέκτονα Le Corbusier. Το 1947 υλοποιεί πάνω σε ιδέα και σχέδιο του Le Corbusier την τρισδιάστατη απόδοση του «Le Modulor» σε γύψο για το «κτίριο κατοικιών της Μασσαλίας», που αποτέλεσαν τη βάση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής και εργονομίας. Επίσης, ανακαλύπτει την τεχνική του οξυγονοκολλημένου ορείχαλκου, που επηρέασε πολλούς μετέπειτα καλλιτέχνες. Στις αρχές της δεκαετίας του '50 δουλεύει σημαντικές ενότητες έργων γλυπτικής («Τα πουλιά», «Οι ταύροι», «Τα άλογα»), για να ακολουθήσουν οι σειρές «Σειρήνες», «Κολόνες», «Φανταστικά πουλιά», κ.ά.

Με διαφορετικά υλικά

Οπως ο ίδιος σημείωνε, «η Γλυπτική είναι ένα μέσον για να εκφράσουμε την ποίησή μας με σχήματα πάνω σε διαφορετικά υλικά. Καθώς είμαι Ελληνας, άρχισα από το μάρμαρο και έπλασα τον πηλό. Εκανα νεοκλασική γλυπτική: Αυτό ήταν για μένα μια μαθητεία στην πλαστική, την κλασική και την ιστορική. Οταν ξεκίνησα ήμουν λοιπόν 2.500 ετών και είναι πολύ δύσκολο να απελευθερωθείς από την επιρροή της παράδοσης και να ξαναγίνεις νέος στον εικαστικό αιώνα, να ζήσεις την εποχή σου, να την καταλάβεις για να την εκφράσεις».

«Δεν είχα καμία επιθυμία να κάνω κλασική τέχνη, εννοώ να τιμήσω τους προγόνους μου. Αυτό δεν είχε νόημα. Για να απελευθερωθώ από τα παραδοσιακά υλικά, έβαλα ως στόχο μια νέα τεχνική: Τον οξυγονοκολλημένο ορείχαλκο. Το αποτέλεσμα ήταν όμοιο με την επεξεργασία γενικότερα του ορείχαλκου με τη διαφορά πως ο οξυγονοκολλημένος ορείχαλκος διαλύεται απευθείας. Γρήγορα κατάλαβα πως το υλικό ανταποκρινόταν στη φύση μου ως δημιουργού, για να εκφράσω καλύτερα τη φαντασία μου και την ποίησή μου». Βασικό μοτίβο της γλυπτικής του είναι το μάτι, το όργανο της αίσθησης που απορροφά φως και γνώση. Σ' αυτό επανέρχεται επίμονα και σταθερά.

Ανθρωποκεντρική ζωγραφική

Αν και ο Κ. Ανδρέου χαρακτηρίστηκε ένας από τους σημαντικούς γλύπτες του 20ού αιώνα, η ζωγραφική προσείλκυσε την προσοχή του με την ίδια ένταση από την αρχή ήδη της διαδρομής του. Μία ανθρωποκεντρική ζωγραφική λουσμένη από το φως και το χρώμα, στην οποία πρωταγωνιστεί και πάλι η γυναίκα. «Ζωγραφίζοντας», ανέφερε ο δημιουργός, «θέλω να κρατήσω τη μαγεία που υπάρχει στο σκίτσο, να την καλλιεργήσω μέχρι την τελική φάση του έργου μου. Προσπαθώ να κάνω μια σύνθεση και συμφωνία έργου, χρώματος και φωτός, για να εκφράσω το όραμα της δημιουργίας μου. Ο τρόπος που μεταχειρίζομαι αυτά τα στοιχεία δεν είναι αποτέλεσμα ούτε σχολής ούτε αντισχολής: Είναι πρώτα απ' όλα καρπός μιας εντατικής δουλειάς και έρευνας που άρχισα το 1932».

Από την εκθεσιακή του δραστηριότητα σημειώνουμε: Biennale της Αμβέρσας (Βέλγιο, 1953), Biennale της Ολλανδίας (1956), Α' Biennale Ζωγραφικής και Γλυπτικής Νέων Καλλιτεχνών (Παρίσι, 1957), Biennale Χαρακτικής (Λουμπλιάνα Γιουγκοσλαβίας, 1963), στα Παναθήναια της Γλυπτικής (Αθήνα, 1965), Biennale της Βενετίας (1966), Biennale Γλυπτικής της Ιταλίας (1975), Triennale Γλυπτικής της Γαλλίας (Παρίσι, 1978 και 1995), κ.ά.


Ηλιάνα ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
«Ο τελευταίος ακροβάτης του μοντερνισμού»(2012-09-23 00:00:00.0)
Σχέδια και γλυπτά(2010-04-03 00:00:00.0)
Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία(2009-06-08 00:00:00.0)
Ζωγραφική - γλυπτική(2002-05-15 00:00:00.0)
Εκφραστικός πλούτος(1997-06-07 00:00:00.0)
Εικαστικές "Μεταμορφώσεις"(1995-03-18 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ