Επιλέγοντας να τιμήσουμε τον Γιώργο Βουτυρά, κομμουνιστή πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Νάουσας, που δολοφονήθηκε από το παρακράτος και την πλουτοκρατία στις 17 Απρίλη του 1946, επιχειρούμε να αναδείξουμε την πολύτιμη συμβολή των κομμουνιστών στην ανάπτυξη και τον ταξικό προσανατολισμό του εργατικού λαϊκού κινήματος.

Ηταν ένας από τους χιλιάδες των συντρόφων και συντροφισσών που έπεσαν στην ανειρήνευτη μάχη με την πλουτοκρατία, τους πολιτικούς και στρατιωτικούς εκφραστές της, ντόπιους και ξένους. Ενας από τους χιλιάδες κομμουνιστές και κομμουνίστριες που κράτησαν και εξακολουθούν να κρατούν ψηλά τη σημαία των ιδανικών του ΚΚΕ και με τεράστιο προσωπικό κόστος κάνοντας το καθήκον τους στον αγώνα για το μεροκάματο, για τις συνθήκες δουλειάς, για ένα καλύτερο αύριο.

Ο ηρωισμός και οι θυσίες των κομμουνιστών αγκαλιάζουν το χτες και το σήμερα, αποτελούν πολύτιμη παρακαταθήκη για τις ερχόμενες γενιές.

Ετσι και στην περίπτωση της Νάουσας. Από τις αρχές του 1900 μέχρι και σήμερα, δεν υπάρχει δικαίωμα του λαού, που να μη βρήκε στο πρόσωπο και τη δράση του ΚΚΕ τον πιο αποφασιστικό υπερασπιστή, τον ακούραστο οργανωτή της εργατικής - λαϊκής πάλης.

Ο Γιώργος Βουτυράς, πρόσφυγας από την Υοζγάτη του Δυτικού Πόντου, γεννήθηκε το 1899, και ήρθε το 1924 στην Ελλάδα (Κοζάνη) μαζί με τη γυναίκα του. Το 1930 μετακόμισε στη Νάουσα, το «Μικρό Μάντζεστερ», όπως αποκαλούνταν λόγω των πολλών βιομηχανιών της και εργαζόταν στο κλωστοϋφαντουργείο «Λαναρά - Κύρτση και ΣΙΑ ΑΕ».

Στη Νάουσα την εποχή πριν τη δικτατορία του Μεταξά, είχε αναπτυχθεί αξιόλογο συνδικαλιστικό κίνημα καθοδηγούμενο από την τοπική Κομματική Οργάνωση του ΚΚΕ. Μάλιστα, η προεκλογική συγκέντρωση (εκλογές της 21ης Γενάρη 1936) του Παλλαϊκού Μετώπου, την Τρίτη, 19 Γενάρη του 1936, με ομιλητές τον υποψήφιο Ναουσαίο βουλευτή Φίλιππο Δημητριάδη και τον επίσης υποψήφιο βουλευτή και μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ Μιχάλη Σινάκο σημείωσε μεγάλη επιτυχία συγκεντρώνοντας 4.000 κόσμο.

Γι' αυτό ο Αριστείδης Δημητράτος, υπουργός Εργασίας της βασιλομεταξικής κυβέρνησης της 4ης Αυγούστου, φρόντισε αμέσως να δημιουργήσει μια καινούργια συνδικαλιστική κίνηση από πρόσωπα της απόλυτης εμπιστοσύνης του καθεστώτος, τα οποία, στις 17 Νοέμβρη 1937, προέβησαν στην άτυπη ίδρυση Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου στην πόλη με τον τίτλο «ΕΘΝΙΚΟΝ ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΝΑΟΥΣΗΣ» το οποίο συνέχισε να υφίσταται μ' αυτήν τη μορφή μέχρι τον Σεπτέμβρη 1943.

Αξίζει να αναφερθεί σ' αυτό το σημείο πως σε σύσκεψη την επομένη της επιβολής του δικτατορικού καθεστώτος, που πραγματοποίησε ο διοικητής του τοπικού αστυνομικού τμήματος μοίραρχος Μαντούβαλος, όλοι οι διευθυντές των εργοστασίων της Νάουσας του παρέδωσαν καταστάσεις με ονόματα εργατών και υπαλλήλων οι οποίοι ήταν μέλη ή φιλικά προσκείμενοι προς την τοπική κομματική οργάνωση του ΚΚΕ. Εθεσαν επίσης στη διάθεσή του όλους εκείνους τους εργαζόμενους που χρησιμοποιούσαν σαν χαφιέδες στους χώρους εργασίας, προκειμένου να τους εντάξει στο δίκτυο των χαφιέδων και πρακτόρων της Ασφάλειας.

Το εργατικό κίνημα της Νάουσας και κάτω από τη γερμανική κατοχή δεν παραμένει αδρανές. Κατά τους τελευταίους μήνες του 1943 η ΕΑΜική αντίσταση, με πρωτοπόρο αιμοδότη και καθοδηγητή το ΚΚΕ, είχε εξαπλωθεί, σχεδόν, στο σύνολο του ελλαδικού χώρου δημιουργώντας ισχυρές πολιτικές και στρατιωτικές οργανώσεις. Ενας από τους στόχους του ΕΑΜ, παράλληλα με όλα τα άλλα, ήταν και η ανασύνταξη-αναδιοργάνωση του ταξικού εργατικού κινήματος στη χώρα.

Ετσι στις 12 Αυγούστου 1943 συνήλθαν στη Νάουσα σε Γενική Συνέλευση τα μέλη των διοικήσεων των σωματείων α) «ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΡΓΑΤΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΝΑΟΥΣΗΣ», εκπροσωπούμενος από τον πρόεδρό του Γεώργιο Βουτυρά και τον γραμματέα Θεόδωρο Τσάτσα, β) «ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΡΤΕΡΓΑΤΩΝ ΝΑΟΥΣΗΣ», εκπροσωπούμενος από τον πρόεδρό του Χαράλαμπο Μωυσίδη και τον γραμματέα Ιωάννη Μάνο (Ζησημάνο) και γ) «ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΚΑΦΕΖΥΘΕΣΤΙΑΤΟΡΙΩΝ ΝΑΟΥΣΗΣ Η ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ», εκπροσωπούμενο από τον πρόεδρό του Μιχαήλ Κατσιώκαλη και τον γραμματέα Αναστάσιο Γεωργουσόπουλο.

Ολοι οι παραπάνω, εξουσιοδοτημένοι από τα κλαδικά τους σωματεία, προχώρησαν στην επίσημη αναγνώριση του ήδη υφιστάμενου από το Νοέμβρη του 1937 άτυπου «ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΝΑΟΥΣΗΣ».Κατά τη Γενική αυτή Συνέλευση εκλέχτηκε προσωρινή Διοίκηση αποτελούμενη από τα μέλη: Αλέξανδρος (Χατζή) Μαλούσης, πρόεδρος, Θεόδωρος Τσάτσας, αντιπρόεδρος, Γεώργιος Βουτυράς, γενικός γραμματέας, Ιωάννης Μάνος (Ζησημάνος) ταμίας, Μιχαήλ Κατσιώκαλης, σύμβουλος.

Οι συμμετέχοντες στην ιδρυτική Γενική Συνέλευση του «ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΝΑΟΥΣΗΣ»Γεώργιος Βουτυράς, Θεόδωρος Τσάτσας, Χαράλαμπος Μωυσίδης και Ιωάννης Μάνος (Ζησημάνος)ήταν μέλη του ΕΑΜ Νάουσας.

Το τοπικό Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο, σε στενή συνεργασία με τα κλαδικά σωματεία και τις εργοστασιακές επιτροπές που είχαν συγκροτηθεί σε κάθε βιομηχανία της πόλης, κήρυξε γενική απεργία των εργατών στις 9 Σεπτέμβρη 1943 με οικονομικά και άλλα αιτήματα. Στην κίνηση αυτή πρωτοστάτησε ο «ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΡΓΑΤΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΝΑΟΥΣΗΣ», ένα από τα ισχυρότερα κλαδικά σωματεία με πρόεδρο τον Γεώργιο Βουτυρά και γραμματέα τον Θεόδωρο Τσάτσα.

Ηδη, από την προηγούμενη ημέρα, οι τοπικές οργανώσεις του ΕΑΜ και του ΚΚΕ ενημέρωσαν τους κατοίκους για την αναγκαιότητα πραγματοποίησης αυτής της απεργίας, με σκοπό τη διεκδίκηση βασικών αιτημάτων της εργατικής τάξης και του πληθυσμού της πόλης γενικότερα. Παράλληλα με τα οικονομικά αιτήματα για αύξηση μισθών και ημερομισθίων, υπήρχαν και αιτήματα για διανομή στους εργάτες και τους λοιπούς κατοίκους της πόλης, ειδών ρουχισμού, υπόδησης, καθαριότητας - υγιεινής και κυρίως, ελαιόλαδου, και σίτου. Πέραν αυτών, υπήρχαν και αιτήματα για τη βελτίωση των υφιστάμενων συσσιτίων, ο βαθμός λειτουργίας των οποίων είχε καταστεί απαράδεκτος, καθώς και αιτήματα για την άνοδο του πολιτιστικού επιπέδου της πόλης με την ίδρυση βιβλιοθήκης, λέσχης κλπ.

Οι προσπάθειες των εργοδοτικών κύκλων να αποτρέψουν αυτή την απεργία με τους απεργοσπαστικούς μηχανισμούς που διέθεταν, κυρίως από μέρους της εταιρείας «ΛΑΝΑΡΑ - ΚΥΡΤΣΗ & ΣΙΑ», απέβησαν άκαρπες.

Στις 9 Σεπτέμβρη πραγματοποιείται μαζική διαδήλωση στους δρόμους της πόλης, στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 2.500 άτομα. Η τοπική γερμανική φρουρά και η χωροφυλακή απέφυγαν να επέμβουν με τις δυνάμεις τους και να διαλύσουν τους διαδηλωτές, σκεφτόμενοι τα δυσάρεστα επακόλουθα μιας τέτοιας ενέργειάς τους. Μάλιστα, επιτροπή από διαδηλωτές απαίτησε και πέτυχε να γίνει δεκτή από τον Γερμανό φρούραρχο της Νάουσας, προκειμένου να του υποβάλει ορισμένα αιτήματα, τα περισσότερα από τα οποία έγιναν δεκτά.

Μέσα στο 1944, δύο ή τρεις μήνες πριν αποχωρήσουν οι Γερμανοί από τη Νάουσα τον Σεπτέμβρη του ιδίου έτους, συγκαλείται Γενική Συνέλευση των σωματείων του «ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΝΑΟΥΣΗΣ» και διενεργούνται αρχαιρεσίες για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου.

Στο νέο ΔΣ πρόεδρος ανέλαβε ο Γεώργιος Βουτυράς, γενικός γραμματέας ο Στέργιος Μπέσιος, ειδικός γραμματέας ο Κώστας Παγιάντζας, ενώ οι λοιπές θέσεις ευθύνης κατανεμήθηκαν στους συμβούλους - μέλη του ΔΣ Μωυσίδη Χαράλαμπο, Παλαμά Δημήτριο, Τέσσα Θωμά, Ζαχαράκη Θωμά, Αδαμίδη Νικόλαο, Σαββατόπουλο Χρυσόστομο και Ρούσο Αντώνιο. Με τροποποίηση του καταστατικού, η οποία ακολούθησε, διεγράφη από τον τίτλο η λέξη «ΕΘΝΙΚΟΝ» και παρέμεινε έκτοτε ως «ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΝΑΟΥΣΗΣ».

Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα η νέα Διοίκηση πέτυχε να εξυγιάνει το εργατικό κίνημα της πόλης και να απομονώσει όλους τους εγκάθετους εργατοπατέρες, οι οποίοι είχαν παρεισφρήσει σ' αυτό κατά την περίοδο της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου και της κατοχής. Βέβαια, οι κύκλοι της εργοδοσίας οι οποίοι έπαυσαν να ελέγχουν το εργατικό κίνημα της πόλης ανασύνταξαν τις δυνάμεις τους και καραδοκούσαν την κατάλληλη ευκαιρία, για να επανακτήσουν τον έλεγχό του.

Στο διάστημα αυτό, στη Νάουσα προέκυψε θέμα δυσλειτουργίας των εργοστασίων της πόλης οφειλόμενο στην έλλειψη πρώτων υλών για την κατασκευή υφασμάτων και νημάτων, καθώς και στη μη ύπαρξη καυσίμων (Μαζούτ) και λιθανθράκων (Πετροκάρβουνου) για τη λειτουργία των λεβητοστασίων. Παράλληλα και από πλευράς εργοδοσίας παρεμβάλλονταν διάφορα προσκόμματα, προκειμένου να υπάρχει και να διαιωνίζεται αυτή η δυσλειτουργία. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι από τους κύριους μετόχους των εργοστασίων είχαν ήδη απομακρυνθεί από τη Νάουσα, πριν ακόμη αποχωρήσουν οι Γερμανοί από την πόλη και είχαν εγκατασταθεί κυρίως στην Αθήνα και δευτερευόντως στη Θεσσαλονίκη. Τα εργοστάσια ανέλαβε να τα λειτουργήσει η Επιμελητεία του Αντάρτη (ΕΤΑ). Ετσι σε ειδική σύσκεψη που συγκάλεσε το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο της πόλης, με πρόεδρο τον Γιώργο Βουτυρά, παραβρέθηκαν, εκτός από τους συνδικαλιστές των εργατικών σωματείων, ο δήμαρχος Στέργιος Φετλής με το Δημοτικό Συμβούλιο και εκπρόσωποι από την αγροτική και επαγγελματική τάξη, καθώς και από άλλους φορείς της πόλης. Εκεί αποφασίστηκε η προμήθεια πρώτων υλών (Ερια και βαμβάκια) να καλυφθεί από την εγχώρια ζωική και αγροτική παραγωγή. Για τη λειτουργία των λεβητοστασίων, επειδή δεν υπήρχαν μαζούτ και επαρκείς ποσότητες λιθάνθρακα, αποφασίστηκε να γίνει χρήση ξυλανθράκων και καυσόξυλων, για να αναπληρωθεί η έλλειψή τους. Η απόφαση αυτή άρχισε να υλοποιείται αμέσως και η εφαρμογή της άρχισε πειραματικά από την εριοβιομηχανία «ΛΑΝΑΡΑΣ - ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ». Μετά και την υπογραφή της Συνθήκης της Βάρκιζας, τα εργοστάσια της Νάουσας θα επανέλθουν στο προηγούμενο «καθεστώς» της λειτουργίας τους.