Αποσπάσματα από την ομιλία του Μάκη Μαΐλη, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ
«Η ένοπλη πάλη ήταν μονόδρομος. Και μόνο ως βλασφημία μπορεί να χαρακτηριστεί η επίθεση αστών και οπορτουνιστών, ότι "κακώς έκανε ο λαός που πήρε τα όπλα", ότι ο ΔΣΕ αποτελεί μια σκοτεινή παρένθεση. Ο λαός δικαιούται να χρησιμοποιεί κάθε μορφή πάλης που ο ίδιος κρίνει και αποφασίζει. Δικαιούται να επιλέξει το δρόμο που εκείνος θέλει. Και στα 1946 - 1949 το ΚΚΕ και το λαϊκό κίνημα επέλεξαν το δρόμο της τιμής και του χρέους».
Παραθέτουμε αποσπάσματα από την κεντρική ομιλία:
«Ο αγώνας του ΔΣΕ ξεπήδησε και αναπτύχθηκε ως αποτέλεσμα της μεγάλης όξυνσης που πήρε η ταξική πάλη στην Ελλάδα. Και ήταν αγώνας δίκαιος, αντιιμπεριαλιστικός, διεθνιστικός. Εξέφραζε ανεκπλήρωτα λαϊκά οράματα, κόντρα στην επίθεση που εξαπέλυσαν κατά του ΕΑΜικού κινήματος, κατά του ΚΚΕ, τα συνασπισμένα αστικά κόμματα. Ηταν αγώνας ενάντια στους συμμάχους της εγχώριας αστικής τάξης, στην εγγλέζικη και στην αμερικανική στρατιωτικοπολιτική και οικονομική δύναμη, στα ψυχροπολεμικά "σχέδιο Μάρσαλ" και "δόγμα Τρούμαν".
Αυτές οι δυνάμεις, αφού πέτυχαν μια πρώτη σημαντική νίκη το Δεκέμβρη του '44, επιδίωξαν να αλλάξουν το συσχετισμό των δυνάμεων, που δεν ήταν ικανοποιητικός για την αστική τάξη, παρότι είχε μεσολαβήσει η Συμφωνία της Βάρκιζας, με την οποία ο ΕΛΑΣ παρέδωσε τα όπλα. Το επιχείρησαν με το τρομοκρατικό όργιο κατά του ΚΚΕ και του ΕΑΜ και με την οικονομική ενίσχυση των ΗΠΑ για τη θωράκιση των αστικών μηχανισμών καταστολής.
Χιλιάδες αγωνιστές ανέβηκαν στα βουνά κυνηγημένοι από το στρατό και τα αποσπάσματα συμμοριών, που συγκροτούνταν από δοσίλογους της Κατοχής και άλλα αντικομμουνιστικά στοιχεία.
Ετσι, το λαϊκό κίνημα εκείνων των χρόνων βρέθηκε μπροστά στο δίλημμα: Υποταγή ή οργάνωση της πάλης και αντεπίθεση; Αν και με καθυστέρηση, επέλεξε το δεύτερο δρόμο. O ένοπλος αγώνας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας αποτελεί πηγή διαπαιδαγώγησης όλων μας, ιδιαίτερα των νέων γενεών και πρωταρχικά της ΚΝΕ».
«Το ΚΚΕ σάς καλεί να μελετήσετε την 90χρονη Ιστορία του, την Ιστορία του ΔΣΕ. Θα δείτε τον πραγματικό ρόλο κάθε κόμματος στη διάρκεια του αιώνα που πέρασε, τα εγκλήματα που η αστική τάξη διέπραξε εναντίον του λαού. Με τη γνώση της Ιστορίας του ΚΚΕ θα γίνετε πιο αποτελεσματικοί στην προσπάθεια να γνωρίσει και να βγάλει συμπεράσματα η νεολαία, πρώτα απ' όλα η εργατική και τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας. Θα βοηθήσετε ακόμα περισσότερο πλατιές μάζες της νεολαίας να συγκρίνουν τις αξίες του Κόμματός μας με εκείνες που παράγει η κυρίαρχη ιδεολογία και οι μηχανισμοί της, μέσα από το σχολείο και τα άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα, το στρατό, τα έντυπα και τις τηλεοράσεις, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις όπου πλειοψηφούν οι υπηρέτες του κεφαλαίου.
Ο αγώνας του ΔΣΕ χαρακτηρίζεται από τη διεκδίκηση του δίκιου των λαϊκών μαζών, από τη συλλογικότητα, την αυταπάρνηση, το ήθος. Αξίες διαχρονικές, πολύτιμα εφόδια για τα παιδιά της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Αξίες που συγκροτούσαν έναν γνήσια λαϊκό στρατό».
«Οργιάζει η αστική προπαγάνδα που βάλλει κατά της ταξικής πάλης», είπε χαρακτηριστικά. Και συμπλήρωσε: «Μάλιστα, ορισμένες "νέες" θεωρίες φτάνουν στο σημείο να εξορκίζουν ακόμα και τις αστικές επαναστάσεις, να ρίχνουν στον Καιάδα τις πιο αποφασιστικές στιγμές τους, αυτές που έκριναν τη νικηφόρα πορεία προς την εξουσία της ανερχόμενης τότε κοινωνικής δύναμης, της αστικής τάξης. Τόσος είναι ο βαθμός σήψης της ιμπεριαλιστικής ιδεολογίας».
«Ιδεολογική βάση αυτών των αντιδραστικών απόψεων, είναι η αντίληψη ότι η ιστορική αλήθεια δεν είναι αντικειμενική και ότι, για το ίδιο ιστορικό γεγονός, η αλήθεια δεν είναι μία, αλλά πολλές», τόνισε. «Οτι η Ιστορία πρέπει να γράφεται με "σύγχρονες" μεθοδολογικές αντιλήψεις, καθότι ο διαλεκτικός και ο ιστορικός υλισμός αποτελούν μεθοδολογικά εργαλεία που πάλιωσαν, αν ήταν ποτέ χρήσιμα!».
«Η ιδεολογική επίθεση στρέφεται κυρίως κατά της νεολαίας. Θέλουν να αφυδατώσουν το μυαλό και την ψυχή της, τη ζωντάνια και τη δημιουργικότητά της, για να την αλέσουν στο τούνελ των αδιεξόδων.
Δε θα το πετύχουν! Οι κοινωνικές αντιθέσεις δε χωράνε στη στρούγκα της λεγόμενης εθνικής ομοψυχίας. Το αστικό πολιτικό σύστημα δεν είναι όλων. Αποκαλύπτουμε τη βία του αστικού κράτους, που δεν εκφράζεται μόνο ένοπλα, μόνο με τη λειτουργία των μηχανισμών ωμής καταστολής. Εκφράζεται και με τη νομοθεσία, τους θεσμούς, με τη διπλωματία, διοχετεύεται με χιλιάδες νήματα, ορατά και μη ορατά.
Σε ποιο βαθμό το αστικό κράτος είναι κράτος που υπηρετεί όλους, μπορεί να το διαπιστώσει ο καθένας στο Σύνταγμα που κατοχυρώνει και υπερασπίζει την καπιταλιστική ιδιοκτησία, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ. Μπορεί να το διαπιστώσει στους τόπους δουλειάς, στο περιεχόμενο των σπουδών, στην κατάργηση στοιχειωδών δικαιωμάτων».