Ο Κάφκα γεννήθηκε το 1883 στην Πράγα από Γερμανόφωνους Εβραίους γονείς, σπούδασε νομικά στο Γερμανικό Πανεπιστήμιο της Πράγας και δούλεψε σε μια ασφαλιστική εταιρεία. Τα περισσότερα βράδια του τα περνούσε μοναχικά, γράφοντας. Είναι εγκλωβισμένος σε ένα φιλοσοφικό δίχτυ ασφυξίας και απαισιοδοξίας, με αποτέλεσμα ούτε στη ζωή ούτε στο λογοτεχνικό του έργο να βλέπει διέξοδο από αυτό αλλά αντιθέτως να βυθίζεται ολοένα και πιο πολύ σ' αυτό.

Στη «Δίκη», που είναι ίσως από τα πιο χαρακτηριστικά του έργα, ένα αθώο θύμα κατηγορείται και σύρεται ανεξήγητα και παράλογα σε μια δίκη όπου και καταδικάζεται και εκτελείται. Για τον Κάφκα η τέχνη είναι το μόνο μέσο φυγής από την τρομακτική πραγματικότητα, πράγμα που στειρώνει τον κοινωνικό ρόλο της τέχνης. Ο Κάφκα θεωρεί ότι το άτομο είναι τελείως μόνο του σε ένα παράλογο σύμπαν. Η σύγκρουση με αυτόν τον κόσμο δεν μπορεί παρά να οδηγήσει στη συντριβή του. Από τη μια διαβάζοντας τη «Δίκη» αλλά κι άλλα έργα του, μπορούμε να δούμε ολοζώντανα την κατάσταση της αποξένωσης στον καπιταλισμό κι ίσως να θέσουμε κάποια ερωτήματα για τον εγκλωβισμό στην ατομικότητα και τη μοναξιά που φέρνει αυτή, ή για την απανθρωπιά συνολικά του συστήματος. Αλλά φτάνει αυτό;

Αξιοπρόσεχτη είναι και η κινηματογραφική μεταφορά της «Δίκης» από τον Ορσον Ουέλς. Ο σκηνοθέτης ξεφεύγει από τον καφκικό υπαρξισμό αλλά πάλι ακολουθεί μια αντιδιαλεκτική φιλοσοφία στο έργο του. Εδώ το άτομο μόνο του δεν έρχεται σε σύγκρουση με ένα ολόκληρο φανταστικό σύμπαν εμμονών αλλά με την κοινωνία ενώ η εκτέλεση είναι μια αναπαράσταση της έκρηξης της ατομικής βόμβας, σημείο κριτικής στην πολιτική των ιμπεριαλιστών. Ετσι η ταινία είναι μια συνταρακτική αποκάλυψη της αποξένωσης και μεταδίδει μια ανησυχία για το μέλλον του κόσμου.

Η αποκάλυψη των βαθιών πληγών του καπιταλισμού κι ο φόβος για τον επερχόμενο «κατακλυσμό» δεν αρκούν για να κατατάξουν τον καλλιτέχνη με τις δυνάμεις της προόδου. «Η δίκη» καθηλώνει με την ατμόσφαιρά της και μας φέρνει καλλιτεχνικά σε επαφή με τη σκληρή πραγματικότητα του καπιταλισμού στην περίοδο του σαπίσματός του, τον ιμπεριαλισμό, αλλά δε «σκουντάει» κανένα να δει διέξοδο, ούτε καν από μια χαραμάδα φως. Αντιθέτως θα λέγαμε πως κανείς βρίσκεται σε ψευδαίσθηση αν πιστέψει πως ο Κάφκα καταδικάζει την αποξένωση. Ο συγγραφέας θεωρεί τον εαυτό του και το άτομο γενικά τελείως ξένο προς όλους, δεν το θεωρεί μέλος της κοινωνίας και όλα αυτά τα θεωρεί μοιραίο κακό κι έτσι η αποξένωση δεν αντισταθμίζεται με καμία διέξοδο, με καμία εναλλακτική λύση.

Ετσι το «προφητικό» για πολλούς έργο του Κάφκα δε λαμβάνει υπόψη καθόλου τη δύναμη των πολλών, των επί γης καταπιεσμένων ανθρώπων, τη δύναμη αλλαγής που κρατά στα χέρια της η εργατική τάξη.