Πρωινό της Κυριακής: Μόλις κατεβαίνει η μπουκαπόρτα, η ερημιά του τόπου «σκίζεται» από ένα καθαρό μήνυμα: «Ούτε σε ξερονήσια, ούτε σε φυλακές, ποτέ τους δε λυγίσανε οι κομμουνιστές»! Τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ φωνάζουν δυνατά, για να ακούσουν κι οι παλιοί κι οι σύγχρονοι καταπιεστές. Φωνάζουν ότι η πίστη, που με μανία κι αγριότητα οι δυνάμεις της αντίδρασης πάλεψαν να ξεριζώσουν από το νου και τις καρδιές όσων μαρτύρησαν στη Μακρόνησο, ούτε έσβησε, ούτε και θα σβήσει. Η απόφαση παραμένει. Η ανάγκη μεγαλώνει. Για το χτίσιμο της λεύτερης κοινωνίας. Της σοσιαλιστικής.

Η προβλήτα, οι βράχοι, το χώμα όπου κάποτε στοιβάζονταν κρατούμενοι, άρρωστοι, ετοιμοθάνατοι, αλλά και πεθαμένοι, γεμίζουν τώρα από νέους και νέες, που ξεκίνησαν από κάθε μεριά της χώρας για να φτάσουν σ' αυτό ακριβώς το κατάξερο κομμάτι γης. Σημερινοί ή αυριανοί εργάτες, όλοι τους, βρίσκονται εδώ, κόντρα σ' όσους σχεδιάζουν πώς θα κρατήσουν τις επόμενες γενιές εγκλωβισμένες στην ηττοπάθεια και την υποταγή. Η πορεία που χαράζουν με τους αγώνες τους δεν μπορεί παρά να περνά κι από τη Μακρόνησο. Οπως πέρυσι πέρασε από την «καρδιά» του Γράμμου. Ακολουθεί με σύνεση τους «σταθμούς» στην ιστορία της ταξικής πάλης στη χώρα μας.

Απ' το κατάστρωμα του πλοίου βλέπει κανείς την ιδιότυπη διαδήλωση να ξεδιπλώνεται στον ανηφορικό δρόμο. Να δει τις κατακόκκινες σημαίες με τα τρία γράμματα, Κ-Κ-Ε, να ανεμίζουν περήφανα έξω από τα ερείπια που άλλοτε ήταν οι αρτοκλίβανοι.

Με τα βήματα, τα βλέμματα, με τις κουβέντες, τις σκέψεις, οι διαδηλωτές αναζητούν να μάθουν ό,τι περισσότερο μπορούν. «Σπάνε» τη σιωπή. «Τσακίζουν» τη λήθη.

Η σημερινή επίσκεψη από την ΚΝΕ να γίνει νέα αρχή για την πάλη των νεότερων γενεών, για μια κοινωνία δίκαιη, κατά του ιμπεριαλισμού, για το Σοσιαλισμό, θα πει ανάμεσα σ' άλλα ο Μακρονησιώτης Δημοσθένης Μαραγκός, που αναλαμβάνει να τους «ξεναγήσει».

Οι χιλιάδες αυτοί νέοι φτάνουν και αποχωρούν με σεμνότητα. Με το βάρος της ευθύνης. Γιατί η σκυτάλη του αγώνα περνά στη δική τους γενιά. Στη σιγή ενός λεπτού που κρατούν, το «Επέσατε θύματα», αλλά και τη λιτή πλακέτα που «καρφώνεται» στην είσοδο του λιμανιού, μ' ένα στίχο από το «Καπνισμένο Τσουκάλι» του - και Μακρονησιώτη - ποιητή Γιάννη Ρίτσου, τυπώνουν την υπόσχεσή τους να συνεχίσουν: «Εμείς διαβάζαμε την ιστορία του κόσμου σε μικρά ονόματα...». Γιατί την Ιστορία τη γράφει η πάλη κάθε «απλού» ανθρώπου, που μπορεί να θεριέψει και να νικήσει μέσα από τη συλλογική οργανωμένη πάλη.