Ο Γ. Σισιλιάνος με τον Δ. Μητρόπουλο |
Σε μια εποχή, που η σύγχρονη μουσική δημιουργία έχει σπρωχτεί στην αφάνεια και οι καλλιτέχνες που την υπηρετούν ασφυκτιούν ολοένα και περισσότερο από χρόνια και οξυμένα προβλήματα, σ' ένα «τοπίο» όπου το κράτος καταδικάζει αυτό το ανυπότακτο και ζωντανό κομμάτι του πολιτισμού μας στο περιθώριο και την απαξίωση, στηρίζοντας την «πολιτιστική» ομογενοποίηση κάθε Γιουροφιέστας, μια έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη έρχεται να μας γνωρίσει το έργο ενός πρωτοπόρου δημιουργού, του Γιώργου Σισιλιάνου. Δύο χρόνια μετά το θάνατό του, η έκθεση - αφιέρωμα με τίτλο «Ο Συνθέτης στην Πρωτοπορία της Σύγχρονης Μουσικής», επιχειρεί να αναδείξει τους βασικούς σταθμούς της πορείας του και πτυχές της προσφοράς του. Η έκθεση λειτουργεί στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου (Κουμπάρη 1), μέχρι τις 15 Απρίλη.
Γεννημένος στην Αθήνα το 1920, ο Γιώργος Σισιλιάνος σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά τον κέρδισε η μουσική. Αρχικά σπούδασε στο Ελληνικό Ωδείο και στο Ωδείο Αθηνών. Επειτα στη Μουσική Ακαδημία «Santa Cecillia» της Ρώμης, αργότερα στο Ωδείο του Παρισιού και τις ΗΠΑ. Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς στο χώρο της έντεχνης ελληνικής μουσικής. Από τα είκοσί του χρόνια και μέχρι το τέλος της ζωής του (2005) αφοσιώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στη σύνθεση. Ηταν από τους πρώτους που στα μέσα της δεκαετίας του '50 εισήγαγαν τα σύγχρονα μουσικά ρεύματα στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα με τη συνθετική του δουλιά αγωνίστηκε για την ανανέωση και ανάπτυξη της μουσικής ζωής και την προβολή της σύγχρονης μουσικής δημιουργίας. Συνέθεσε περισσότερα από 60 έργα, για όλα τα μουσικά είδη. Ανάμεσά τους δύο μονόπρακτες όπερες, κοντσέρτα για σόλο όργανα (βιολί, πιάνο, βιολοντσέλο) και ορχήστρα, έργα για φωνή και ορχήστρα ή και χορωδία (όπως η τραγική καντάτα «Κασσάνδρα»), συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, μουσική για αρχαίο δράμα. Το 1977, εμπνευσμένος από το ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου, γράφει τη μονόπρακτη όπερα δωματίου «H Κυρία του Σεληνόφωτος» (σε λιμπρέτο Μάρως Παπαδημητρίου) και δύο χρόνια αργότερα καταθέτει την αναθεώρηση της «Κυρίας του Σεληνόφωτος», για πλήρη ορχήστρα. Εργα του έχουν ερμηνευτεί επανειλημμένα στην Ελλάδα και το εξωτερικό από σημαντικές ορχήστρες (Φιλαρμονική Νέας Υόρκης, Gewandhaus Συμφωνική Ορχήστρα κ.ά.) και σπουδαίους μαέστρους (Δημήτρης Μητρόπουλος, Κουρτ Μαζούρ κ.ά.). Για το έργο του «Κουαρτέτο εγχόρδων Νο 3, op. 15» βραβεύτηκε το 1961 στο διεθνή διαγωνισμό σύνθεσης του Βελγίου. Απέσπασε τα βραβεία της Ακαδημίας Αθηνών (1994) και «Μαρία Κάλλας», ανακηρύχτηκε «Ιππότης Γραμμάτων και Τεχνών» της Γαλλικής και της Ιταλικής Δημοκρατίας, καθώς και επίτιμος διδάκτωρ του Μουσικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διατέλεσε διευθυντής μουσικών εκπομπών στην ΕΡΑ, ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Σύγχρονης Μουσικής, αντιπρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Σύγχρονης Μουσικής, μέλος της καλλιτεχνικής επιτροπής και του ΔΣ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Μουσουργών, μέλος του ΔΣ της ΕΡΤ, μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ Αθηνών κ.ά. Στη δεκαετία 1960 - 1970 η Διεθνής Επιτροπή της Διεθνούς Εταιρείας Σύγχρονης Μουσικής επέλεξε δύο έργα του, για να αντιπροσωπεύσουν την Ελλάδα στο 39ο Φεστιβάλ της Μαδρίτης (1965) και το 41ο της Πράγας (1967).
Παρτιτούρα του έργου του «Ταναγραία» |