Παράλληλα, επιχειρείται η μεταφορά του πολιτικού κόστους για μια σειρά αντιλαϊκές επιλογές, στο επίπεδο της Περιφέρειας, η οποία ενισχύεται. Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση επιδιώκει να διασφαλίσει και τη διάσπαση του κινήματος για την απαίτηση παροχών σε τοπικό επίπεδο. Μάλιστα, για την ευκολότερη εφαρμογή των κυβερνητικών κατευθύνσεων, θεσμοθετείται το Εθνικό Συμβούλιο Δημόσιας Διοίκησης, το οποίο εμφανίζεται ως όργανο διαλόγου, με στόχο να παρουσιάζει ως αποτέλεσμα κοινωνικής συναίνεσης τις κυβερνητικές αποφάσεις.

- Με πολυνομοσχέδιο εισάγονται μια σειρά αλλαγές στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης. Ποιες είναι οι κατευθύνσεις για τη δημόσια διοίκηση στη χώρα μας;

- Το νομοσχέδιο αποτελεί ένα τμήμα των μέτρων που θεσμοθέτησε, αλλά και ετοιμάζεται να προωθήσει η κυβέρνηση και αφορούν στη διάρθρωση και λειτουργία του κρατικού μηχανισμού. Προετοιμάζει, δηλαδή, τις διαδικασίες και τους μηχανισμούς για την ευκολότερη προώθηση και εφαρμογή της πολιτικής της, που είναι πλήρως εναρμονισμένη με τις κατευθύνσεις και οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτές, όπως γνωρίζουμε, επιβάλλουν την εφαρμογή και στη δημόσια διοίκηση της χώρας μας, των νόμων της αγοράς, του ανταγωνισμού μεταξύ των τμημάτων της δημόσιας διοίκησης -ανάμεσα δηλαδή στις Περιφέρειες, τις Νομαρχίες και τους Δήμους- της επιχειρηματικότητας, δηλαδή της παραπέρα εμπορευματοποίησης των τομέων κοινωνικής πολιτικής, της συρρίκνωσης των κοινωνικών υπηρεσιών. Ακόμα παραπέρα επιβάλλουν την καταστρατήγηση και τον περιορισμό των εργασιακών κατακτήσεων. Η προώθηση των παραπάνω συνοδεύεται από νέες σχέσεις διαπλοκής με το μεγάλο κεφάλαιο, στο οποίο δεν ανατίθεται απλώς η υλοποίηση κάποιων έργων, αλλά ο σχεδιασμός και η διαχείριση ολόκληρων τομέων της ανάπτυξης, της οικονομίας, της κοινωνικής, αθλητικής και πολιτιστικής δραστηριότητας κλπ., με βασικό κριτήριο την επιλεξιμότητα που καθορίζεται από την ΕΕ και όχι τις πραγματικές ανάγκες της χώρας.

- Τι αλλαγές απαιτεί η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης στην κατεύθυνση που προείπατε; Ποιες είναι οι κυβερνητικές προθέσεις;

- Για την υλοποίηση των κατευθύνσεων αυτών προωθούνται: Η αποψίλωση του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, που στηρίζεται στην προηγηθείσα δυσφήμιση και υπονόμευσή του. Η ολοκλήρωση των ιδιωτικοποιήσεων στρατηγικών τομέων της οικονομίας. Η αποσυγκέντρωση των αρμοδιοτήτων, με σκοπό την αποποίηση από την κυβέρνηση των ευθυνών της για την παροχή κοινωνικών αγαθών και τη μεταφορά των βαρών στους εργαζόμενους. Η συμμετοχή στη δημόσια διοίκηση των δυνάμεων της αγοράς - κάτι που εμφανίζουν ως δημοκρατική, προοδευτική εξέλιξη. Η απομάκρυνση του κράτους από την παροχή δημοσίων αγαθών προς τους εργαζόμενους και η ανάληψη από αυτό του ρόλου του γενικού συντονιστή, του ελεγκτή των κανόνων διαχείρισής τους. Ταυτόχρονα, το κράτος αναλαμβάνει ένα νέο ισχυρότερο ρόλο, αυτόν του πλήρους καθορισμού του περιεχομένου και της δράσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με τον πλήρη έλεγχό της. Βασική κατεύθυνση της κυβέρνησης είναι οι δήμοι και οι νομαρχίες να λειτουργούν όχι απλά σαν μέσα, αλλά σαν μοχλοί διοχέτευσης και εφαρμογής της πολιτικής της. Στην πράξη αυτό σημαίνει την προώθηση της ανταποδοτικότητας, δηλαδή της πληρωμής από το δημότη κάθε υπηρεσίας, της εμπορευματοποίησης των κοινωνικών αγαθών, της κερδοσκοπίας, της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας συνείδησης για την ευκολότερη αποδοχή της κυβερνητικής πολιτικής. Αυτά τα μέτρα έρχεται να ικανοποιήσει το σχέδιο νόμου.

- Μιλήσατε πριν για μια σειρά επιλογές που προωθούνται και σε πολλές περιπτώσεις εφαρμόζονται ήδη. Τι παραπάνω φέρνει το συγκεκριμένο νομοσχέδιο;

- Το νομοσχέδιο έρχεται να ενισχύσει τις παραπάνω επιλογές - κατευθύνσεις, διαμορφώνοντας νέους μηχανισμούς για την ευκολότερη διοχέτευση και εφαρμογή τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ενίσχυση του ελεγκτικού μηχανισμού στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και των εργαζομένων σε αυτή, με την αναβάθμιση του Σώματος Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και την ανάθεση σε αυτό του συντονισμού όλων των σωμάτων ελέγχου, αλλά και ειδικών αρμοδιοτήτων (όπως η διενέργεια προανάκρισης). Επιπλέον, ενισχύεται ακόμα παραπέρα ο ρόλος της Περιφέρειας, ως κατώτερο επίπεδο κρατικής εξουσίας. Χαρακτηριστικό είναι πως για ορισμένες πράξεις που απαιτούνταν υπουργική απόφαση ή προεδρικό διάταγμα, τώρα αρκεί η απόφαση του γενικού γραμματέα (ΓΓ) Περιφέρειας. Με τον τρόπο αυτό η κεντρική διοίκηση προωθεί πιο εύκολα την πολιτική της, αποποιείται των ευθυνών της για τις επιλογές της και επιχειρεί να περιορίσει τις όποιες αντιδράσεις, στο επίπεδο της Περιφέρειας. Για παράδειγμα: Προηγούμενα, για τη διεύρυνση του αντικειμένου των Δημοτικών Επιχειρήσεων Υδρευσης και Αποχέτευσης, ώστε να μπορούν να περιληφθούν σε αυτό και άλλες δραστηριότητες - όπως η διαχείριση των απορριμμάτων - απαιτούνταν η έκδοση ΠΔ. Τώρα θεωρείται αναγκαία μόνο η απόφαση του ΓΓ Περιφέρειας. Ετσι μπορεί να γίνει πολύ πιο εύκολα η μεταφορά βασικών αρμοδιοτήτων σε δημοτικές επιχειρήσεις και η αντιμετώπισή τους με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.

- Δώστε μας ένα παράδειγμα μετάθεσης ουσιαστικά του πολιτικού κόστους προς τα κάτω...

- Χαρακτηριστική είναι η ρύθμιση στο πολυνομοσχέδιο, που μεταφέρει την υποχρέωση επιχορήγησης των δήμων, για τη λειτουργία των παιδικών σταθμών, στην Περιφέρεια. Ετσι, η κυβέρνηση ξεφορτώνεται καταρχήν τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργήθηκαν κατά τη μεταφορά των παιδικών σταθμών στους δήμους, καθώς πολλοί Δήμοι αρνήθηκαν να τους αναλάβουν και άλλοι αντιδρούν, αφού οι πόροι που δίνονται κουτσουρεύτηκαν παραπέρα. Παράλληλα, όμως, αποποιείται των ευθυνών της για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στον ευαίσθητο αυτό τομέα, για τη δημιουργία νέων παιδικών σταθμών κλπ. Οι δε απαιτήσεις των κατοίκων επιχειρείται να περιοριστούν σε τοπικό επίπεδο και σε επιμέρους όργανα της δημόσιας διοίκησης. Επιχειρείται δηλαδή η διάσπαση του κινήματος για την απαίτηση κοινωνικών αγαθών σε τοπικό επίπεδο. Με τον ίδιο τρόπο προωθούνται πιο εύκολα οι κυβερνητικές επιλογές για την επιβολή τροφείων στους παιδικούς σταθμούς, την ενίσχυση του ρόλου των δημοτικών επιχειρήσεων, την εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αγαθών.

- Την ίδια ώρα, όμως, που ενισχύεται ο ρόλος της Περιφέρειας και του διορισμένου από την κυβέρνηση, γενικού γραμματέα, κυβερνητικά στελέχη κάνουν λόγο για τη θεσμοθέτηση αιρετής περιφερειακής διοίκησης. Κάτι που δε «συμφέρει» την κυβέρνηση, καθώς ενέχει τον «κίνδυνο» λοξοδρόμησης της Περιφέρειας από τις αποφάσεις της...

- Καταρχήν να πούμε πως η απαίτηση για τρίτο βαθμό Αυτοδιοίκησης υπάρχει. Ομως πρέπει να εξετάσουμε το περιεχόμενο που θα έχει και στην κατεύθυνση αυτή διάφορα σενάρια κυκλοφορούν. Δηλαδή θα μπορούσε να θεσμοθετηθεί το αιρετό Περιφερειακό Συμβούλιο, με διορισμένο ΓΓ Περιφέρειας, το οποίο υποτίθεται ότι θα έλυνε τα ζητήματα της αντιπροσωπευτικότητας με διορισμένους αντιπροσώπους διάφορων κοινωνικών φορέων, κάτι που κατά καιρούς έχει εφαρμοστεί και στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Κάτι τέτοιο, όμως, δε θα αποτελούσε παρά ένα μηχανισμό συναίνεσης στην κυρίαρχη πολιτική και κατά συνέπεια ευκολότερης διοχέτευσής της. Αυτόν ακριβώς το ρόλο παίζει το προβλεπόμενο στο νομοσχέδιο όργανο, το Εθνικό Συμβούλιο Δημόσιας Διοίκησης, που θα αποτελείται από εκπροσώπους κοινωνικών, επιστημονικών, οικονομικών φορέων, συνδικαλιστικών οργανώσεων, ανεξάρτητων διοικητικών αρχών και από τα κόμματα της Βουλής, και θα συζητά μείζονα θέματα δημόσιας διοίκησης, που θα θέτει σε αυτό ο υπουργός Εσωτερικών. Πρόκειται για ένα όργανο δήθεν διαλόγου, όπου θα επιτυγχάνεται δήθεν συναίνεση, και θυμίζει τις λεγόμενες Οικονομικές και Κοινωνικές Επιτροπές, που έχουν αναδειχτεί στο ρόλο μιας στημένης συζήτησης για την ενίσχυση των κυβερνητικών θέσεων.

- Τι συνέπειες έχει η ενίσχυση του ρόλου του ΓΓ Περιφέρειας, στη δράση και λειτουργία της ΤΑ;

- Οι Περιφέρειες έχουν έλεγχο της δράσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτός ενισχύεται. Ενώ απαίτηση της Αυτοδιοίκησης είναι ο έλεγχος της νομιμότητας των πράξεών της, να ανήκει στα δικαστήρια, παραμένουν σε λειτουργία οι λεγόμενες Επιτροπές Ελέγχου του άρθρου 18 του Ν. 2218, με ορισμένες αλλαγές σε χειρότερη κατεύθυνση. Κι αυτό γιατί πέρα από την αντικατάσταση του δικαστικού εκπροσώπου με εκπρόσωπο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και τη μη συμμετοχή πλέον εκπροσώπου της ΤΑ στις επιτροπές αυτές, θεσμοθετείται ότι οι αποφάσεις των ανωτέρω επιτροπών και του ΓΓ Περιφέρειας δεν μπορούν να προσβληθούν με προσφυγή στον αρμόδιο υπουργό.