Σάββατο 11 Νοέμβρη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 28
ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Ο ποιητής της Ρωμιοσύνης

«Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό,/ αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ' τα ξένα βήματα/ αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο...» (Γιάννης Ρίτσος)

Δεκάξι χρόνια από το θάνατο του ποιητή της Ρωμιοσύνης και τα επαναστατικά του «Τρακτέρ» (1934) «οργώνουν» καλά τις συνειδήσεις μας. Με την πορεία του απ' τη Μονεμβασιά (1909) μέχρι την 11η Νοέμβρη 1990, έμεινε πιστός στις αξίες που υπερασπίζεται το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Η κατοχή, ο εμφύλιος, οι εξορίες, η ανοδική πορεία της εργατικής τάξης, η χούντα, η μεταχουντική ποιητική δράση, υπήρξαν οι βιωματικές, διαλεκτικές προσλαμβάνουσες. Η διεθνής αναγνώρισή του, η βαθιά ταξική και όχι μόνον καταξίωση, σφράγισαν τα ελληνικά γράμματα, την ποίηση: «Πράγματα απέριττα/ ελεύθερα/ τώρα στένεψαν για να χωρέσουνε μες στ' όνομά τους/ χωρίς πυξίδα με τον καπνό στα δεξιά μας./ Αυτός που χόρευε καλύτερα/ έπεσε στον γκρεμό/ στα δόντια του κρατούσε ακόμη το τριαντάφυλλο./ Ασ' τους να λένε κοίτα τη δουλειά σου προχώρα/ αυτοί που δε δουλεύουν μισούν./ Στίγματα σήματα/ καράβια φύλλα σύννεφα/ ένα γόνατο ατέλειωτη παρότρυνση για έργο ποιο για ποιον;/ Ποίηση αμετανόητη αμετάδοτη/ με τις πρόκες στα δόντια/ ερωτική», έγραφε για τη λειτουργία του ποιητικού λόγου...

Στο ποίημα - διάλογο, η «Σονάτα του Σεληνόφωτος» βλέπει ιδεολογικά τον Ανθρωπο. Το άτομο ορίζεται από το σύνολο. Η απομόνωση, αποξένωση, φθορά αντιμετωπίζονται απ' τη συμμετοχή του καθενός μας στο κοινωνικό «γίγνεσθαι». Οι εργάτες με τα ροζιασμένα χέρια, το μεροκάματο, τα αδιέξοδα της αστικής τάξης - το αίσθημα της προοπτικής, η κίνηση της Ιστορίας αποτελούν τις πιο σημαντικές αναφορές, στις ματιές του Ρίτσου, για την εξέλιξη του κόσμου, γεμάτος τρυφερότητα:

«Αφησέ με νάρθω μαζί σου. Τι φεγγάρι απόψε! / Είναι καλό το φεγγάρι, - δε θα φαίνεται / που ασπρίσαν τα μαλλιά μου. Το φεγγάρι / θα κάνει πάλι χρυσά τα μαλλιά μου. Δε θα καταλάβεις. / Αφησέ με νάρθω μαζί σου. (...)

Θα καθήσουμε λίγο στο πεζούλι, πάνω στο ύψωμα, / κι όπως θα μας φυσάει ο ανοιξιάτικος αέρας / μπορεί να φανταστούμε κιόλας πως θα πετάξουμε, / γιατί, πολλές φορές, και τώρα ακόμη, ακούω το θόρυβο του / φουστανιού μου / σαν το θόρυβο δυο δυνατών φτερών που ανοιγοκλείνουν, / κι όταν κλείνεσαι μέσα σ' αυτόν τον ήχο του πετάγματος/ νιώθεις κρουστό το λαιμό σου, τα πλευρά σου, τη σάρκα σου,/ κ' έτσι σφιγμένος μες στους μυώνες του γαλάζιου αγέρα,/ μέσα στα ρωμαλέα νεύρα του ύψους, / δεν έχει σημασία αν φεύγεις ή αν γυρίζεις / κι ούτε έχει σημασία που άσπρισαν τα μαλλιά μου, / (δεν είναι τούτο η λύπη μου - η λύπη μου είναι που δεν ασπρίζει κ' η καρδιά μου)./ Αφησέ με νάρθω μαζί σου. / Το ξέρω πως κάθε μοναχός πορεύεται στον έρωτα/ μοναχός στη δόξα και στο θάνατο./ Το ξέρω το δοκίμασα/ Δεν ωφελεί. Αφησέ με νάρθω μαζί σου».

Η ποιητική θεατρικότητα μεταβάλλεται «εκ βαθέων» σε εξομολόγηση ανθρώπινη. Δείχνει τις πιο ευαίσθητες χορδές της ποιητικής του διαδρομής. Με κέντρο τον Ανθρωπο, έλεγε, όταν έγραφα τον Επιτάφιο έκλαιγα. Τα πολύμορφα υλικά του: ποιήματα, δοκίμια, πεζογραφήματα, ζωγραφιές, θεατρικά έργα κ.λπ., αγγίζουν στέρεα, αυτούς που παλεύουν για κοινωνική δικαιοσύνη - το σοσιαλισμό. Γι' αυτά «τα συντροφικά τραγούδια» αγωνίστηκε ο ποιητής του «Κυκλάμινου» Γιάννης Ρίτσος. Ανέδειξε τους καημούς και τα βάσανα της Ρωμιοσύνης.


Παναγιώτης ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ