Οπως είχε επισημάνει, για άλλη μια φορά, το ΚΚΕ, σε ανακοίνωση του Τμήματος Παιδείας της ΚΕ στις 2-7-99, με αφορμή την τελευταία συνέντευξη του υπουργού Παιδείας, η επιδίωξη αυτή μεθοδεύεται με το φιλτράρισμα των μαθητών από τάξη σε τάξη, ξεκινώντας από το Γυμνάσιο, όχι μόνο με την απόρριψη, αλλά και την αποθάρρυνση όσων δεν προσανατολίζονται στα ΑΕΙ, να μη συνεχίσουν ούτε στο Λύκειο. Αυτό είναι το ορατό αποτέλεσμα της ασφυκτικής σύνδεσης του Λυκείου στο σύστημα της εισαγωγής: του πανελλαδικού χαρακτήρα των προαγωγικών κι απολυτήριων εξετάσεων και του περιεχομένου του προγράμματος (κατευθύνσεις, γνωστικά αντικείμενα και ύλη, που παραπέμπουν σε αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα). Εκφραση αυτής της ξεδιάντροπης εμμονής στον επιλεκτικό και τελικά ελιτίστικο χαρακτήρα του Λυκείου, στην παγίωσή του σαν ξεχωριστής βαθμίδας από τη βασική υποχρεωτική εκπαίδευση, είναι η αναγόρευση της "αξιολόγησης" σε κυρίαρχη λειτουργία του όλου συστήματος (και μάλιστα με πρότυπο "αξιολόγησης" τα επαγγελματικού προσανατολισμού αγγλοαμερικανικά τεστ γνώσεων και δεξιοτήτων).

Παίρνοντας υπόψη και τις πανελλαδικές εξετάσεις της Β και Γ Λυκείου είναι ορατή η αντιδραστική προοπτική να τελειώσουν το Λύκειο μόλις οι μισοί απόφοιτοι του Γυμνασίου, όταν είχαμε φτάσει να παίρνουν απολυτήριο Λυκείου οι 8 με 9 στους 10 απόφοιτους του Γυμνασίου.

Τα στοιχεία της φετινής Β Λυκείου αυτόν τον κίνδυνο διαγράφουν. Από τους 121. 805 μαθητές της προηγούμενης Α Λυκείου (σχολική χρονιά 1997 - 98), μόλις 90.000 έλαβαν μέρος στις φετινές εξετάσεις της Β Λυκείου. (Ακόμη κι αν προσθέσουμε όλους τους 3.255 νυχτερινούς μαθητές της περσινής Α Λυκείου, που δε δίνουν φέτος πανελλαδικές εξετάσεις, αποκαλύπτεται ότι από την Α στη Β τάξη εγκατέλειψαν το λύκειο 28.550 μαθητές). Και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι από αυτούς ο 1 στους 3 οδηγείται σε επανεξέταση το Σεπτέμβρη. Αν δεν υπήρχαν κάποιες χαριστικές διατάξεις που παραχωρήθηκαν φέτος, κάτω από την πίεση των αγώνων, τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα. Για παράδειγμα, αν δεν υπήρχε η χαριστική βαθμολογία, το ποσοστό των μετεξεταστέων θα ήταν πολύ μεγαλύτερο και αν δε δινόταν το δικαίωμα μετεξέτασης στους μαθητές της Β Λυκείου τότε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό μαθητών θα έμενε στον τόπο.

Δίνουμε ένα ενδεικτικό, και κάθε άλλο παρά ακραίο, παράδειγμα από λύκεια της Καλλιθέας στην Αθήνα, που μάλλον προσεγγίζουν το μέσο όρο:

Στο 4ο Λύκειο σε σύνολο 111 μαθητών προήχθησαν 65, ενώ 5 μαθητές τα κατάφεραν με τη χαριστική βαθμολογική ρύθμιση των 5 μονάδων (ποσοστό 4,5%) και τελικά οδηγούνται για επανεξέταση 41 μαθητές (36,9 %).

Στο 3ο Λύκειο από τους 78 μαθητές προήχθησαν 42, συν 7 μαθητές με τη χαριστική βαθμολογία (7,8%), ενώ 29 θα επανεξεταστούν το Σεπτέμβρη (ποσοστό 37,29%). Να σημειωθεί ότι πολλά παιδιά παραπέμπονται για 8 και 10 μαθήματα!Πόσα από αυτά θα συνεχίσουν στη Γ Λυκείου; Πόσα θα πάρουν τελικά απολυτήριο; Πόσοι θα μείνουν να διεκδικήσουν τις "85.000 θέσεις στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση" που εξαγγέλλει το υπουργείο Παιδείας; Και ποιοι θα είναι αυτοί;

Κι ο Σεπτέμβρης είναι πιο κοντά από όσο φαίνεται.

Στο χώρο της Παιδείας έρχεται βροχή από αγώνες κι η μπόρα που θα ξεσπάσει δε θα περιοριστεί στην αναζωογονητική δύναμη της νεολαίας και τη συμπαράσταση γονιών και καθηγητών. Οι εργατοϋπάλληλοι, οι μικρομεσαίοι επαγγελματίες κι αγρότες που βλέπουν τα σχολειά των παιδιών τους τελευταία στη λίστα της "σχολικής επιτυχίας", οι έσχατοι της κοινωνίας πρέπει να γίνουν οι πρώτοι στους επερχόμενους αγώνες. Αυτοί μπορούν να θέσουν το πρόβλημα της Παιδείας στην πραγματική κοινωνική και πολιτική του διάσταση και να δώσουν συντριπτική και καθοριστική δύναμη στο μέτωπο των λαϊκών αγώνων.

Για να επιστρέψουν οι μαθητές στο σχολείο. Κανένα σχολείο να μην κλείσει. Ν' αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για όσους επιβουλεύονται τη μόρφωση των παιδιών μας.

Ν. Ρ.