Στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα της ΕΣΗΕΑ, παρουσία πλήθους αγωνιστών, προσωπικοτήτων της κοινωνικής και πολιτικής ζωής του τόπου, ανθρώπων της επιστήμης και του πολιτισμού, παρουσιάστηκε χθες το βιβλίο "Η τρίχρονη εποποιία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας 1946 - 1949" που εκδόθηκε πρόσφατα από το "Ριζοσπάστη" και τη "Σύγχρονη Εποχή". Το βιβλίο παρουσίασαν ο καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιάννης Σαμαράς,ο αρχισυντάκτης του "Ριζοσπάστη" και μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ Τάκης Τσίγκας,ο ιστορικός - δημοσιογράφος και υπεύθυνος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕΧρήστος Τσιντζιλώνης, ενώ η αγωνίστρια Χρυσούλα Γκόγκογλου μίλησε για τη συμμετοχή και την προσφορά της γυναίκας στο ΔΣΕ. Τέλος, ο καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Γιώργος Χουρμουζιάδης - που δεν έγινε δυνατό να παραβρεθεί για λόγους ανεξάρτητους της θέλησής του - έστειλε την ομιλία που σκόπευε να κάνει για το βιβλίο, η οποία και διαβάστηκε στους παραβρισκόμενους. Την εκδήλωση άνοιξε ο διευθυντής των εκδόσεων "Σύγχρονη Εποχή" Δημήτρης Παπαλεωνίδας.

"Το βιβλίο αυτό - σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο καθηγητής Γ. Σαμαράς, περιέχει έναν πλούτο πολυσχιδούς πληροφόρησης για το χαρακτήρα του αγώνα του ΔΣΕ, για τους σκοπούς και τα ιδανικά του, για τους τρόπους και τις μορφές δράσης του, αλλά και για τις αντίξοες συνθήκες μέσα στις οποίες αναγκάστηκε να παλέψει τρία ολόκληρα χρόνια σε έναν αγώνα απίστευτα άνισο. Ανισο, αλλά βαθύτατα δίκαιο". Ο ομιλητής εξήρε την επιστημονικότητα του βιβλίου σημειώνοντας ότι σ' αυτό όχι μόνο δεν υπάρχει δισταγμός να απαντηθούν ερωτήματα που προκύπτουν από αμφιλεγόμενες καταστάσεις και γεγονότα του εμφυλίου αλλά διατυπώνονται και νέα ερωτήματα για τους επόμενους ιστορικούς επιστήμονες που θα ασχοληθούν με το θέμα ώστε αυτοί με τη σειρά τους "να επανεκτιμήσουν και να φωτίσουν αμφιλεγόμενες απόψεις και δυσεξήγητα συμβάντα".

Στην παρέμβασή του ο Χρ. Τσιντζιλώνης τόνισε με έμφαση μια σειρά στοιχεία που περιέχει όπως:

- Ολες τις μαρτυρίες για την 2η ολομέλεια του '46 και τις αποφάσεις της που κατατέθηκαν σε μετέπειτα κομματικά σώματα.

- Ολες τις γνωστές και άγνωστες μαρτυρίες για τις εκλογές του 1946.

- Αναλυτικά στοιχεία για τις διεθνείς επαφές του ΚΚΕ και του ΕΑΜ πριν τη 2η ολομέλεια, μετά απ' αυτήν και σ' όλη τη διάρκεια του εμφυλίου. Δηλαδή στο στάδιο της προετοιμασίας του ένοπλου αγώνα του ΔΣΕ και μετά κατά τη διεξαγωγή του.

- Αποφάσεις του ΠΓ και της ΚΕ του ΚΚΕ που δημοσιεύονται για πρώτη φορά μέσα από τις οποίες φωτίζονται πολλές πλευρές της περιόδου 1946 - 1949.

"Το βιβλίο που παρουσιάζουμε σήμερα - υπογράμμισε ο ομιλητής - δεν αποφεύγει να μιλήσει για κανένα και ιδιαίτερα για εκείνα τα ζητήματα πάνω στα οποία έχουν πλαστεί οι μεγαλύτεροι μύθοι όπως π. χ. το περίφημο "Σβάρνουτ" (αναδίπλωση) του Στάλιν, το ντοκουμέντο της λίμνης Ρίτσα (το οποίο δημοσιεύεται ολόκληρο), η στάση της Γιουγκοσλαβίας κλπ. Για όλα αυτά, το βιβλίο, δίνει ολοκληρωμένες απαντήσεις χρησιμοποιώντας όλα τα μέχρι σήμερα γνωστά στοιχεία. Απομυθοποιεί τις καταστάσεις και βοηθάει τον αναγνώστη να αποκτήσει μια σωστή γνώση των πραγμάτων, χωρίς υπερβολές και ανιστόρητες υστεροβουλίες ".

Ο Τ. Τσίγκας αναφέρθηκε στις δυσκολίες και στους στόχους της συγγραφής του βιβλίου δεδομένου ότι βάση του αποτέλεσε το αφιέρωμα για τα 50χρονα του ΔΣΕ που δημοσιεύτηκε στο "Ριζοσπάστη" σε 91 συνέχειες.

"Γνωρίζαμε, είπε ο αρχισυντάκτης του "Ρ", πολλά πράγματα, για τον εμφύλιο και την ηρωική δράση των μαχητών και των μαχητριών του Δημοκρατικού Στρατού κι όπως καταλαβαίνετε, πολλές φορές, οι βασικές ή και λιγότερο βασικές πλευρές της κρίσιμης αυτής περιόδου, είχαν γίνει αντικείμενο πολύωρων μεταξύ μας συζητήσεων. Ολ' αυτά, όμως, είναι πολύ διαφορετικά, από το να προχωρήσει ο "Ριζοσπάστης", το επίσημο δημοσιογραφικό όργανο της ΚΕ του ΚΚΕ, σ' ένα αντίστοιχο αφιέρωμα, με αφορμή τα 50 χρόνια από την ίδρυση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

Οι στόχοι, που αντικειμενικά έμπαιναν μπροστά μας, ήταν ιδιαίτερα υψηλοί και δύσκολοι. Η ιστορική αυτή περίοδος είναι η περισσότερο συκοφαντημένη της νεότερης ιστορίας της χώρας μας. Η περισσότερο κακοποιημένη και διαστρεβλωμένη. Η αποκατάσταση της αλήθειας, επομένως, ήταν ο πρώτος μας στόχος.

Εξίσου, όμως, σημαντικοί ήταν και οι υπόλοιποι: Η ανάδειξη του πραγματικού χαρακτήρα και περιεχόμενου του ηρωικού αυτού αγώνα. Η ανάδειξη των υψηλών αξιών και ιδανικών, που φλόγιζαν τις καρδιές των μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού και τους έκαναν ικανούς, για τόσες και τόσες πράξεις, προσωπικού ή και μαζικού, άφταστου ηρωισμού. Η αποκάλυψη των πραγματικών αιτιών του εμφυλίου και ιδιαίτερα, του ρόλου των ξένων επεμβάσεων. Η εξαγωγή εκτιμήσεων και χρήσιμων συμπερασμάτων, για μια περίοδο, στην οποία η πολιτική και ταξική πάλη έφτασε στην ανώτατη μορφή της, αυτή της ένοπλης αναμέτρησης.

Δεν ξέρω - κατέληξε ο ομιλητής - πόσο τελικά καταφέραμε να ανταποκριθούμε στους στόχους, που είχαμε βάλει. Αλλωστε, δεν είμαστε εμείς, οι πλέον αρμόδιοι, για να το κρίνουμε αυτό, αλλά εσείς, οι αναγνώστες και πρώτα και κύρια, οι μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού, που βρίσκονται ακόμη στη ζωή".

Με αφορμή το γεγονός ότι το βιβλίο αναφέρεται εκτενώς στο ρόλο της γυναίκας στο ΔΣΕ, η αγωνίστρια Χρυσούλα Γκόγκογλου τόνισε, μεταξύ άλλων: "Ο δρόμος για την Ελληνίδα, για την κατάκτηση και καθιέρωση της ισοτιμίας της, είχε ανοίξει στα χρόνια της κατοχής, πέρασε μέσα από τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, κι έφτασε σε ένα πιο ανώτερο ποιοτικό επίπεδο, στη νέα φάση του λαϊκού επαναστατικού κινήματος, στο ΔΣΕ. Ο δρόμος αυτός συνεχίζεται και σήμερα από άλλες πιο προωθημένες θέσεις. Θέσεις που κατακτήθηκαν με αγώνες και θυσίες, φυλακίσεις και εξορίες.

Συνεχίζεται με τη μαζική συμμετοχή της Ελληνίδας στην πολύμορφη πάλη του λαού μας για την ειρήνη, την εθνική ανεξαρτησία, τη δημοκρατία. Για τη συγκρότηση του Αντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου".Α. Β.