ΒΙΒΛΙΟ

Γλωσσική οικουμένη

Σε μια συνέντευξή του στο "Ρ", ο πάντα στοχαζόμενος και αισθαντικός συν-ομιλητής Γιάννης Τσαρούχης,απέρριψε την "απαθανάτιση" της γλώσσας του μέσω της "τεχνολογίας", του άψυχου κασετόφωνου, λέγοντας "αγαπώ την τέχνη του παπύρου... Αυτή δίνει ομορφιά στη γλώσσα". Θυμηθήκαμε τη φράση του Τσαρούχη, "χειροποιού" γλώσσας - διανοίας - έργων τέχνης, διαβάζοντας το βιβλίο "Η Εποποιία της Γλώσσας" (εκδόσεις "Φιλιππότη"). Τη θυμηθήκαμε, επειδή ο συγγραφέας μόχθησε πολύ συλλέγοντας το μακραίωνο "χειροποίητο" πνευματικό μόχθο, γύρω από την καταγωγή και εξέλιξη της Γλώσσας, "από τους γρυλισμούς των πιθηκανθρώπων στο θαύμα της ρητορικής και από τα βραχογραφήματα στο μεγαλείο της πένας". Ετσι υποτιτλίζεται το πλούσιο σε θρησκειολογικά, εθνολογικά, ιστορικά στοιχεία, ανοιχτό σ' όλες τις ιδεολογικές απόψεις και γλωσσολογικές ερμηνείες περί της καταγωγής, της λειτουργίας και του κοινωνικού ρόλου της γλώσσας, βιβλίο. Βιβλίο που "απευθύνεται αποκλειστικά σε μη ειδικούς", γραμμένο όχι μόνο με θέρμη για το αντικείμενό του - σαν ανάγκη της ψυχής και του νου - και με γλαφυρή, ευλύγιστη, άμεση, οικεία στους μη ειδικούς γλώσσα. Ελκυστική η μελέτη κατορθώνει αυτό που λέει η σοφή αραβική παροιμία: η γλώσσα είναι άτι που σε πηγαίνει σε κόσμους μακρινούς.

Σήμερα, που οι ισχυρότεροι των "Δυτικών, βέβαια, δυνάμεων..." (που θα 'λεγε κι ο Ι. Καμπανέλλης) επιχειρούν να κατατροπώσουν την - ασύμφορη γι' αυτούς - εθνική, γλωσσική, πολιτιστική "Βαβέλ", επιβάλλοντας ποιες γλώσσες θα ζήσουν και ποιες θα πεθάνουν (ως νέοι Γιόχαν Μπεκάνους, ο οποίος θεωρούσε θεόσταλτη τη γλώσσα και μόνη γλώσσα τέλεια και επόμενα άξια του θεού τη γερμανική). Σήμερα, που το απάτριδο ιμπεριαλιστικό κεφάλαιο χρησιμοποιεί την καλπάζουσα "γλώσσα" των ηλεκτρονικών υπολογιστών σαν "Δούρειο ίππο" καθυπόταξης λαών και πολιτισμών και την πλασάρει σαν "μονόγλωσσα" - μόνη άξια του μέλλοντος, σαν "πρωτόγλωσσα" του ανθρώπου στο νέο Μεσαίωνα που σχεδιάζει. Σήμερα, είναι ανάγκη ο λαός μας, εξοπλισμένος με γνώση, να διαφυλάξει τις δικές του "μυστικές φωνές" από τα βάθη των αιώνων, την "εποποιία" της δικής του γλώσσας, σαν ισότιμου μέρους της γλωσσικής οικουμένης.

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ