Απαρχαιωμένο και ξεπερασμένο είναι το νομικό πλαίσιο, σχετικά με τους πρόσφυγες που έρχονται στη χώρα μας και ζητούν πολιτικό άσυλο, ενώ είναι επιτακτική η ανάγκη ριζικής αναθεώρησης και τροποποίησής του. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν δικηγόροι και νομικοί επιστήμονες, οι οποίοι πήραν μέρος χτες στην ημερίδα με θέμα: "Η νομική προστασία των προσφύγων - αιτούντων άσυλο και η συμβολή των δικηγόρων", που διοργάνωσαν ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθήνας,η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.

Αν και πέρασαν 45 χρόνια από τη διακήρυξη της Σύμβασης της Γενεύης του 1951, η οποία όριζε ότι πρόσφυγας είναι ο άνθρωπος που βρίσκεται εκτός της χώρας της ιθαγένειάς του και υφίσταται διώξεις για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, κοινωνικής ομάδας ή πολιτικών πεποιθήσεων και υποχρέωνε τα άλλα κράτη να προσφέρουν άσυλο, ωστόσο και σήμερα ακόμη οι πρόσφυγες βρίσκονται υπό διωγμό και δεν τους αναγνωρίζονται στις χώρες υποδοχής τα δικαιώματα, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, στον πλανήτη μας αναλογεί ένας πρόσφυγας ανά 205 κατοίκους. Μοναχά το 1994 σε όλο τον κόσμο είχαμε σχεδόν 28 εκατομμύρια πρόσφυγες. Στην Ελλάδα, όπως επισημάνθηκε στη χτεσινή ημερίδα, καταφτάνουν συνεχώς Τούρκοι αντιστασιακοί, Κούρδοι αυτονομιστές, Πακιστανοί και Ιρακινοί αντικαθεστωτικοί με έντονο το σύμπλεγμα της χαμένης πατρίδας και ζητούν καθημερινά συμπαράσταση και προστασία.

Οι ομιλητές στη χτεσινή ημερίδα επισήμαναν ότι η Ελλάδα βρίσκεται εντελώς απροετοίμαστη, για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα των προσφύγων που κατά κανόνα ζουν και εργάζονται παράνομα στη χώρα μας, ενώ οι ίδιοι οι πρόσφυγες αδυνατούν να ζητήσουν τις νομικές συμβουλές και την υπεράσπιση που δικαιούνται. Παράλληλα, ο τρόπος αντιμετώπισης του παράνομου μεταναστευτικού ρεύματος και η μεγάλη έκταση της "μαύρης εργασίας" εκτρέφουν φαινόμενα ρατσισμού και ξενοφοβίας.

Ο βασικός εισηγητής και μέλος του ΔΣ του ΔΣΑ Βασίλης Δημόπουλος πρότεινε τα θέματα των προσφύγων να υπαχθούν στην αρμοδιότητα του υπουργείου Δικαιοσύνης και όχι του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, όπως ισχύει σήμερα. Σε περίπτωση που δε γίνει αυτό, τουλάχιστο να τα χειρίζονται από κοινού τα υπουργεία Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης. Επίσης, για τα αιτήματα ασύλου ο Β. Δημόπουλος είπε ότι θα πρέπει να τα χειρίζεται ανεξάρτητη αρχή, κατάλληλα οργανωμένη, στην οποία θα μπορούν να μετέχουν εκπρόσωποι των δικηγόρων και μη κυβερνητικών οργανώσεων προστασίας προσφύγων. Η όλη διαδικασία θα εποπτεύεται από το υπουργείο Δικαιοσύνης, καθώς αφορά ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες.

Μεταξύ των προτάσεων που εισηγήθηκε ο Β. Δημόπουλος είναι:

• Η χορήγηση ασύλου να συνοδεύεται υποχρεωτικά από άδεια εργασίας και μέτρα κοινωνικής επανένταξης.
• Απαραίτητη είναι η παροχή νομικής βοήθειας στους πρόσφυγες και η εκπροσώπηση να ανατίθεται σε κατάλληλους δικηγόρους, των οποίων οι υπηρεσίες, μέχρι να εξασφαλιστούν τα σχετικά κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό,θα παρέχονται εθελοντικά, τιμητικά και ουσιαστικά σχεδόν αμισθί. Για το σκοπό αυτό θα μπορεί να λειτουργεί στα πλαίσια κάθε δικηγορικού συλλόγου ειδική υπηρεσία με κατάσταση "εθελοντών" δικηγόρων, στην οποία θα εγγράφονται όσοι δικηγόροι επιθυμούν - ύστερα από ενημέρωση και πρόσκληση του συλλόγου τους. Οι "εθελοντές" δικηγόροι θα πληρώνονται συμβολικά με το ελάχιστο του γραμματίου προείσπραξης.
• Η έννοια του πρόσφυγα πρέπει να διευρυνθεί σε διάφορες κατευθύνσεις, καθώς έχουν πληθύνει οι κατηγορίες προσώπων που χρειάζονται προστασία ίδια με εκείνη των προσφύγων.

Τη χτεσινή ημερίδα χαιρέτισε και ο πρόεδρος του ΔΣΑ Αντ. Ρουπακιώτης,ο οποίος είπε ότι τα θέματα που αφορούν τους πρόσφυγες είναι ζήτημα ανθρωπισμού και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα προβλήματά τους.

Γιώργος ΓΕΩΡΓΟΥΒΙΑΣ