Στη δίνη μίας μεγάλης κρίσης με άγνωστη κατάληξη έχει εισέλθει η ΝΔ εδώ και μία βδομάδα μετά τη νέα εκλογική ήττα της Κυριακής και την παραίτηση του μέχρι τότε αρχηγού της Μ. Εβερτ. Η κρίση αυτή δεν είναι κυρίως ή μόνο θέμα προσώπου του αρχηγού που θα εκλεγεί, αλλά είναι πρωτίστως πολιτική και ιδεολογική και ως τέτοια θα συνεχίσει να ταλανίζει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Η δεξιά πολιτική του ΠΑΣΟΚ, η αποτελεσματική προώθηση της πολιτικής του Μάαστριχτ και η πρόσδεση της κυβέρνησης στο άρμα των Αμερικάνων, στέρησε από τη ΝΔ ζωτικό πολιτικό χώρο και την οδήγησε σε αδιέξοδο. Η δυνατότητα του ΠΑΣΟΚ να εμφανιστεί ως πιο αξιόπιστος διαχειριστής του συστήματος και να περάσει πιο εύκολα τα αντιλαϊκά μέτρα που έχουν σχεδιαστεί, έκανε τους ισχυρούς παράγοντες (οικονομικούς και άλλους) να στραφούν αναφαδόν υπέρ του ΠΑΣΟΚ, εγκαταλείποντας πλήρως τη ΝΔ η οποία εκτός των άλλων είδε τα βασικά της στηρίγματα να μην είναι μαζί της. Αποτέλεσμα του αδιεξόδου, η ΝΔ, παρά το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ έχασε πάνω από 400.000 ψήφους και η ΠΟΛ.ΑΝ. γύρω στις 130.000, όχι μόνο να μην καρπωθεί αυτές τις απώλειες, αλλά να χάσει και η ίδια πάνω από 120.000 ψήφους και να εισέλθει σε μία νέα κρίση που πιθανώς θα οδηγήσει και στη διάσπαση. Δικαιώθηκαν έτσι τα στελέχη εκείνα που προειδοποιούσαν ότι το ΠΑΣΟΚ "λεηλατεί" ιδεολογικά τη βάση της ΝΔ χωρίς ο Μ. Εβερτ να μπορεί να κάνει οτιδήποτε, κατηγορώντας απλώς το ΠΑΣΟΚ ότι "αντιγράφει άτσαλα" την πολιτική της ΝΔ. Ομως το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο δεν "αντέγραψε άτσαλα" την πολιτική της ΝΔ, αλλά εμφανίζεται σήμερα ως πιο αξιόπιστος διαχειριστής και γι' αυτό του έδωσαν τη σκανδαλώδη στήριξη τα ντόπια και ξένα μεγάλα συμφέροντα.

Η σύγχυση ήταν ολοφάνερη κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, όπου ο Μ. Εβερτ μην μπορώντας να ασκήσει ουσιαστική αντιπολίτευση στα ουσιαστικά ζητήματα, αρκέστηκε στον να "καταγγέλλει" το κεφάλαιο και τα "διαπλεκόμενα" και να εγκαλεί τον Κ. Σημίτη για "νεοφιλελευθερισμό". Μάλιστα η σύγχυση συνεχίστηκε και μετεκλογικά και είναι ενδεικτική η ανακοίνωση της ΔΑΚΕ, η οποία καλούσε τον Μ. Εβερτ να μείνει για να συνεχίσει "το φιλολαϊκό του έργο κόντρα στο μεγάλο κεφάλαιο που τον έριξε"!

Το γαϊτανάκι της διαδοχής άρχισε από την Κυριακή το βράδυ με την ανακοίνωση της παραίτησης του Μ. Εβερτ και μέχρι χτες το μεσημέρι δεν είχε λήξει τίποτα, καθώς όλοι οι διεκδικητές δεν έκαναν με τίποτα πίσω. Η παραίτηση Εβερτ τους αιφνιδίασε όλους και είναι ενδεικτικό ότι ο Κ. Μητσοτάκης, ενώ διέρρεε ότι η δήλωσή του το βράδυ των εκλογών θα είναι σκληρή, αρκέστηκε να πει απλώς ότι οι εκλογές "δεν έλυσαν το πολιτικό πρόβλημα της χώρας".

Αμέσως μετά την παραίτηση Εβερτ έσπευσαν να ανακοινώσουν τις δικές τους υποψηφιότητες οι Στ. Μάνος και Ντ. Μπακογιάννη. Ο πρώτος συνόδευσε την υποψηφιότητά του με την πρόθεση να αποκαθάρει ιδεολογικά το κόμμα και να το κάνει ακραιφνώς νεοφιλελεύθερο, ενώ η δεύτερη ως προτέρημά της ανέδειξε το κύρος που έχει και την ικανότητά της να "νικάει το ΠΑΣΟΚ".

Ακολούθησε ο Γ. Σουφλιάς, προτάσσοντας το προφίλ του ανθρώπου που μπορεί να διεισδύσει στον κρίσιμο μεσαίο χώρο που σήμερα νέμεται το ΠΑΣΟΚ.

Ολες οι παραπάνω υποψηφιότητες συνοδεύτηκαν με σαφή κριτική κατά του Μ. Εβερτ, ενώ οι Μάνος - Σουφλιάς άνοιξαν διμέτωπο κατά του Εβερτ και του Κ. Μητσοτάκη, κατηγορώντας τους για το σημερινό χάλι του κόμματος. Μπροστά στην οξύτητα της σύγκρουσης άρχισε να συζητιέται η εναλλακτική πρόταση Κ. Καραμανλή, την οποία αρνήθηκαν όμως κατηγορηματικά οι Μάνος, Σουφλιάς. Στο κενό επίσης έπεσε και η πρόταση της Ντ. Μπακογιάννη για μεταβατική ηγεσία Τ. Τζαννετάκη.

Και ενώ απορρίπτονταν το ένα μετά το άλλο όλα τα σενάρια, στο τραπέζι έπεσε η εκ νέου υποψηφιότητα Μ. Εβερτ, καθώς αποκαλύφθηκε ότι ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Σ. Δήμας μαζεύει υπογραφές βουλευτών σε ένα κείμενο με το οποίο καλούνταν ο μέχρι τις εκλογές αρχηγός να μείνει στη θέση του. Μία τέτοια προοπτική όπως ήταν φυσικό προκάλεσε την αντίδραση των άλλων υποψηφίων που απείλησαν με διάσπαση. Ετσι την Παρασκευή ξαναμπήκε σε κυκλοφορία το σενάριο της υποψηφιότητας Γ. Βαρβιτσιώτη που είχε απορριφθεί την προηγούμενη ακριβώς μέρα. Επίσης την ίδια μέρα ο Στ. Μάνος πρότεινε τη δημιουργία κοινού μετώπου με τον Γ. Σουφλιά που είδε κατ' αρχήν θετικά την πρόταση, ενώ χτες έγινε συνάντηση Μάνου - Ντόρας προκειμένου να διευρυνθεί το μέτωπο Μάνου - Σουφλιά. Κατά τα φαινόμενα ναυαγεί και το σενάριο για την υποψηφιότητα Βαρβιτσιώτη και έτσι τα πράγματα αρχίζουν πάλι να περιπλέκονται καθώς δεν αποκλείεται πλέον η κάθοδος Εβερτ.

Το θέμα της ηγεσίας θα λήξει την ερχόμενη Παρασκευή, μέρα κατά την οποία το εκλεκτορικό Σώμα, που αποτελείται από τους βουλευτές, τους ευρωβουλευτές και τους εκπροσώπους των Νομαρχιακών (εκλέγονται την Τρίτη) θα δώσει τέλος στην εκκρεμότητα της ηγεσίας αλλά όχι και στο ιδεολογικό και οργανωτικό αδιέξοδο που θα συνεχιστεί για αρκετό καιρό.

Γιάννης ΦΩΤΟΥΛΑΣ