Με δραματικό τρόπο ήρθε στην επιφάνεια τις τελευταίες μέρες το δράμα εκατοντάδων οικογενειών που έχουν στη λίστα αναμονής για μεταμόσχευση κάποιον δικό τους άνθρωπο. Η θλιβερή είδηση του θανάτου του 12χρονου Δημήτρη Καρίτσα, που έχασε τη ζωή του περιμένοντας για ένα χρόνο μόσχευμα στο Ωνάσειο, ανέδειξε ξανά το πρόβλημα της δωρεάς οργάνων στη χώρα, την ανάγκη ευαισθητοποίησης όλων για τις μεταμοσχεύσεις, αλλά και το έλλειμμα πολιτικής που οδηγεί τη χώρα μας στην τελευταία κατάταξη των χωρών της Ευρώπης στη δωρεά οργάνων.

Η Ελλάδα έχει μόλις 6,5 δότες οργάνων ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους. Αντίθετα, στην Ισπανία όπου έχει οργανωθεί ένα σύστημα συντονισμού με 139 ομάδες γιατρών και νοσηλευτών, οι δότες αυξήθηκαν από 5 σε 34 ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους. Στην Ισπανία από 100 εγκεφαλικά νεκρούς 70 ήταν δότες, ενώ στην Ελλάδα οι δότες ήταν μόνο εφτά. Την ίδια ώρα, στην Ελλάδα υπάρχουν στη λίστα αναμονής για μεταμόσχευση 950 άνθρωποι.

Αλλά και οι άνθρωποι που αποφασίζουν να γίνουν δωρητές αίματος ή σώματος μπλέκουν στα γρανάζια του εμπορευματοποιημένου συστήματος υγείας. Τέσσερις μέρες μετά το θάνατο του Δ. Καρίτσα πολίτες που προσήλθαν σε δημόσια νοσοκομεία, ευαισθητοποιημένοι απ' την έκκληση ενός πατέρα να βρεθεί δότης μυελού των οστών για την 26χρονη κόρη του που πάσχει από λέμφωμακλήθηκαν να πληρώσουν 400 ευρώ για να γίνει η ταυτοποίηση του αίματος! Το ίδιο συνέβη πέρυσι όταν σε κέντρα αιμοδοσίας ζητήθηκε να πληρώσουν για εξετάσεις εθελοντές που πρόσφεραν μυελό των οστών για να σωθούν δυο μικρά παιδιά που χρειάζονταν μεταμόσχευση. Τότε, το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε ότι οι «εθελοντές δότες δεν έχουν καμιά οικονομική επιβάρυνση» (2.6.2004). Η κυβέρνηση της ΝΔ όμως διατήρησε το χαράτσι και έτσι για την 26χρονη χρειάστηκε η εκ των υστέρων παρέμβαση του υφυπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γ. Κωνσταντόπουλου, ο οποίος δήλωσε ότι κατ' εξαίρεση του ισχύοντος κανονισμού για πληρωμή των εξετάσεων, το κόστος θα καλυφθεί από το υπουργείο για να γίνουν δωρεάν εξετάσεις στο «Γ. Γεννηματάς» στην Αθήνα και στο Ιπποκράτειο της Θεσσαλονίκης.

Την ίδια ώρα 150 κρεβάτια στις δημόσιες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), που αποτελούν τον κύριο κρίκο στις μεταμοσχεύσεις, παραμένουν κλειστά λόγω έλλειψης προσωπικού, ενώ η κυβέρνηση υπογράφει συμβάσεις με τους ιδιώτες για την ενοικίαση κλινών ΜΕΘ.

Την υποβάθμιση αντιμετωπίζουν και τα μεταμοσχευτικά κέντρα της χώρας. Ετσι μεταμοσχεύσεις καρδιάς γίνονται πια μόνο στο Ωνάσειο, αφού μπήκε λουκέτο στον «Ευαγγελισμό» και στο «Παπανικολάου» στη Θεσσαλονίκη. Εμπόδια στη διάδοση της δωρεάς οργάνων θέτει και η ισχύουσα νομοθεσία. Σύμφωνα με το νόμο 2737/99, που ψήφισε το ΠΑΣΟΚ, παρά τις αντιρρήσεις των επιστημόνων, η «αφαίρεση οργάνων από ζώντα δότη επιτρέπεται μόνο όταν πρόκειται να γίνει μεταμόσχευση στο σύζυγο του δότη ή σε συγγενή μέχρι και δεύτερο βαθμό εξ αίματος σε ευθεία ή πλάγια γραμμή». Ετσι, έχει συμβεί το τραγελαφικό να μην μπορεί να δώσει όργανο ο πεθερός στο γαμπρό του.