Διάβασα τις Θέσεις της ΚΕ του Κόμματος για το 17ο Συνέδριο. Θεώρησα σωστό να ανταποκριθώ στο κάλεσμα για τη συμμετοχή μου στον προσυνεδριακό διάλογο με την ελπίδα να συμβάλω έστω και ελάχιστα στη διαμόρφωση των οριστικών θέσεων.
Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα στο κεφάλαιο που αφορά την ανασυγκρότηση του Κόμματος και να υπογραμμίσω κάποιους προβληματισμούς.
Οταν μιλάμε για ανασυγκρότηση σίγουρα εννοούμε όλη τη διαδικασία και τη λειτουργία που γίνεται στο Κόμμα. Λειτουργία των κομματικών σε όλα τα επίπεδα και με ιδιαίτερη βαρύτητα στις οργανώσεις βάσης. Ιδεολογική και πολιτική δουλιά, στρατολογία νέων μελών και ανανέωση των στελεχών. Νομίζω αυτά τα στοιχεία συνθέτουν την ανασυγκρότηση, συν των σκόρπιων κομματικών δυνάμεων, αν προέκυψαν από κάποιους λόγους.
Ομως, πάλι κατά τη γνώμη μου, με την ειδική έννοια της ανασυγκρότησης για ένα κόμμα κομμουνιστικό δεν υπάρχουν καθορισμένα όρια και περιθώρια ανασυγκρότησης, αλλά είναι μια κομματική διαδικασία που λειτουργεί ή πρέπει να λειτουργεί μόνιμα, που προκύπτει από τις αρχές, για την ποιοτική και ποσοτική ανάπτυξη του Κόμματος.
Η πορεία της ανασυγκρότησης που χρονολογείται ύστερα από την κρίση που δοκίμασε το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα, ανατροπές στις χώρες που οικοδομούσαν το σοσιαλισμό, και την υποχώρηση του κομμουνιστικού κινήματος στις καπιταλιστικές χώρες. Το ΚΚ που πάλευε και δρούσε σ' αυτές τις δύσκολες και αντίξοες συνθήκες βγήκε σε κατάσταση ικανοποιητική, θετική. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Δε μπορούσε να ήταν και διαφορετικά, διότι δε θα ήταν κόμμα νέου τύπου, κόμμα της εργατικής τάξης και της σοσιαλιστικής επανάστασης.
Είναι αλήθεια, το ΚΚΕ όπως αναφέρεται στις Θέσεις και σε άλλα κομματικά ντοκουμέντα, το ότι κατόρθωσε να σταθεί όρθιο και να αντέξει με το πέρασμα αυτής της θύελλας και στο σαρωτικό οδοστρωτήρα των ανατροπών και της υποχώρησης του παγκόσμιου κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος, είναι επίσης πολύ σημαντικό. Ταυτόχρονα με την οργανωμένη πάλη του βοήθησε την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα στην παραπέρα υποχώρηση που καλλιεργήθηκε έντονα ύστερα από την ανατροπή των σοσιαλιστικών χωρών και τη νίκη της αντεπανάστασης στην Ευρώπη, όχι μονάχα από τους αστούς θεωρητικούς, αλλά περισσότερο από την εμφάνιση των σύγχρονων οπορτουνιστών που με τη θεωρία τους ότι ο μαρξισμός και λενινισμός είναι ξεπερασμένος, όπως τονίζουν οι Ελληνες αναθεωρητές - προχτές ΚΚΕ εσωτερικού χτες Συνασπισμός, σήμερα Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου.
Το Κόμμα στο σύνολό του στην πορεία της ανασυγκρότησης και μετά το 16ο Συνέδριο είχε πιο έντονη παρέμβαση σε πολλούς τομείς - συνδικαλιστικούς, πολιτικούς, αθλητικούς, κλπ. Στις κινητοποιήσεις των εργατικών και αγροτικών φορέων σημειώθηκαν συσπειρώσεις. Ιδιαίτερες συσπειρώσεις είχαμε στο αντιπολεμικό και αντιιμπεριαλιστικό κίνημα.
Ομως οι συσπειρώσεις που πραγματοποιήθηκαν σε αυτούς τους τομείς δεν απέδωσαν όσο το απαιτούσαν οι συνθήκες. Και αυτό οφείλεται εκτός από τις αντικειμενικές δυσκολίες που προβάλλει ο ταξικός αντίπαλος που είναι δοσμένες για οποιεσδήποτε συνθήκες, αλλά σε μεγάλο βαθμό κατά τη γνώμη μου οφείλεται και στον υποκειμενικό παράγοντα. Στον παράγοντα κόμματος - ποιοτικός και ποσοτικός - στις παρεμβάσεις και στο τι παρεμβάσεις.
Η ανασυγκρότηση του Κόμματος ιδιαίτερα σήμερα, με τις ανατροπές και τις διάφορες θεωρίες που δημιουργούνται, πρέπει να είναι μια διαδικασία σε μόνιμη βάση και συγχρόνως να ταυτίζεται με την ανανέωση ολόκληρου του κομματικού δυναμικού, μελών και στελεχών. Στον τομέα αυτό για το διάστημα που συζητάμε δεν αποδεικνύεται κάτι τέτοιο - τουλάχιστο για την ύπαιθρο, όπου ο ρόλος των ΚΟΒ έχει υποβαθμιστεί, υπολειτουργούν και οι συνεδριάσεις τους έχουν τυπικό χαρακτήρα. Αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις και τα ενδιάμεσα καθοδηγητικά όργανα - Αχτιδικές επιτροπές, εξακολουθούν να βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο λειτουργίας και καθοδήγησης - να υπολειτουργούν και η συμμετοχή των στις κινητοποιήσεις, εργατικές, αγροτικές, αντιπολεμικές, ειρήνης, κλπ., να είναι περιορισμένη, μέχρι ανύπαρκτη. Να στερούνται στον ιδεολογικό και πολιτικό τομέα και ιδιαίτερα στο κεφάλαιο των συνεργασιών.
Στο ζήτημα της στρατολογίας νέων μελών η επανασύνδεση παλιών συντρόφων, η οποία είναι πολύ χρήσιμη με την εμπειρία τους από το παρελθόν. Ομως σε ορισμένες περιπτώσεις η επανασύνδεση παλαιών συντρόφων νομίζω δεν αποτέλεσε στοιχείο ενίσχυσης των ΚΟΒ - στην ποιοτική λειτουργία, στις κινητοποιήσεις και στην αφομοίωση της πολιτικής του Κόμματος και ιδιαίτερα στον τομέα των συνεργασιών. Και αυτό γιατί η πολύχρονη παρένθεση από την οργανωμένη κομματική ζωή τους δημιούργησε και τις αντίστοιχες αδυναμίες για την προσαρμογή στα σύγχρονα προβλήματα.
Η πορεία της ανασυγκρότησης που ξεκίνησε με το 14ο Συνέδριο, όπου πολύ σωστά το υπογράμμιζε: «Η πορεία ανασυγκρότησης πρέπει να κατανοείται ως μια σύνθετη και επίπονη διαδικασία στον οργανωτικό, πολιτικό, ιδεολογικό τομέα». Αυτή η θέση του Κόμματος ήταν, είναι και θα είναι πολύ σημαντική και αποτελεί πάγιο καθήκον για ένα κομμουνιστικό κόμμα. Για ένα κόμμα νέου τύπου, όπως το ΚΚΕ.
Εχω την εντύπωση στη διάρκεια αυτή για την οποία συζητάμε δε συνδυάσαμε γενικά την οργανωτική με την πολιτική και ιδεολογική δουλιά. Αυτό φαίνεται από την κυκλοφορία του «Ριζοσπάστη» και άλλων κομματικών εντύπων, στην περιφέρεια αλλά και από την έλλειψη πολιτικής και ιδεολογικής δουλιάς στις Κ.Ο.
Η ανασυγκρότηση που άρχισε με τη διάσπαση και επιταχύνθηκε στο 14ο Συνέδριο και συνέπεσε με την ανατροπή των σοσιαλιστικών χωρών και τις δυσκολίες που δημιουργήθηκαν παγκόσμια και στην Ελλάδα, όπου σ' αυτές τις συνθήκες, το ΚΚΕ σημείωσε θετικά βήματα. Από αυτό φαίνεται ότι στο πρόβλημα της ανασυγκρότησης συνδυάστηκε η οργανωτική με τη διαφωτιστική δουλιά. Δείχνει ακόμα ότι η ανασυγκρότηση πρέπει να συνδυάζεται απόλυτα με τη λειτουργία, την ενημέρωση και της πολιτικής διαφώτισης των ΚΟΒ και στο κόμμα νέου τύπου και της σοσιαλιστικής επανάστασης. Μονάχα με μια τέτοια συνεχή και έντονη πολιτικοϊδεολογική δουλιά είναι δυνατή η επιστροφή στην κατάσταση του 1989.
Διότι το κομμουνιστικό κόμμα με την επαναστατική λενινιστική θεωρία αποτελεί μια ενότητα θεωρητικών, πολιτικών, ιδεολογικών και οργανωτικών αρχών που είναι νομοτέλεια της ανάπτυξής του σαν κόμμα της επαναστατικής δράσης για τη σοσιαλιστική επανάσταση.
Στις σημερινές συνθήκες της ανατροπής του σοσιαλισμού στην Ευρώπη και της παλινόρθωσης του καπιταλισμού και στη δρομολόγηση στην παγκοσμιοποίηση, είναι ανάγκη να θυμηθούμε τι έγραψε ο Λένιν πριν εκατό (100) χρόνια για την επαναστατική θεωρία του Μαρξ: «Χωρίς επαναστατική θεωρία δεν μπορεί να υπάρξει και επαναστατικό κίνημα. Το ρόλο του πρωτοπόρου αγωνιστή μπορεί να τον εκπληρώνει μόνο ένα κόμμα που καθοδηγείται από την πρωτοπόρα θεωρία». Αυτή η λενινιστική θέση είναι ανάγκη να κατανοηθεί από όλους μας. Και για να κατανοηθεί χρειάζεται επίμονη και συστηματική δουλιά, ξεκινώντας από την καθοδήγηση του Κόμματος και όλων των ενδιάμεσων καθοδηγητικών οργάνων και φτάνοντας στις ΚΟΒ. Η ιδεολογική και πολιτική διαφώτιση να συνδυάζεται κάθε φορά με την ανασυγκρότηση και με την ενημέρωση, τι Κόμμα είμαστε και τι απαιτήσεις έχει από μας.
Χρήστος Σαμαράς
Ελασσόνα