Φως στη «μαύρη τρύπα» του υπουργείου Πολιτισμού έριξε χθες ο υπουργός Πολιτισμού, Θόδ. Πάγκαλος, δίνοντας στη δημοσιότητα τον κατάλογο με τις επιχορηγήσεις που υπογράφτηκαν την περίοδο Μάιος '98 - Μάρτιος 2000 και δε θα εκτελεστούν, λόγω «έλλειψης χρημάτων». Φως, που βυθίζει σε αβέβαιο σκοτάδι τα οικονομικά του υπουργείου, αφού η απόφαση αναστολής των πληρωμών, ύψους 2,6 δισ., είναι κακός οιωνός για το αν το ΥΠΠΟ θα συνεχίσει να παίζει ρόλο αρωγού των καλλιτεχνικών και πνευματικών δραστηριοτήτων.

Αλλωστε, η δήλωση του υπουργού Πολιτισμού ότι «θα επανεξεταστεί η πολιτική των επιχορηγήσεων», ήδη δημιουργεί ερωτήματα για το πού θα καταλήξει η επανεξέταση. Θα περιοριστεί η οικονομική βοήθεια του ΥΠΠΟ σε πολιτιστικούς φορείς ή θα αυξηθεί το κονδύλι του ΥΠΠΟ, κατ' αρχήν στον Τακτικό Προϋπολογισμό; Σημειώνουμε ότι τα κονδύλια αυτών των επιχορηγήσεων θα καλύπτονται από το ΛΟΤΤΟ κι όχι από τον τακτικό προϋπολογισμό, εξ ου και η έλλειψη χρημάτων. Από τα 2,6 δισ., τα 751 εκατ. υπογράφτηκαν από τον Ε. Βενιζέλο και το 1,9 δισ. από την Ελ. Παπαζώη.

Μήπως, τελικά, οι ξαφνικές αιχμές του Θ. Πάγκαλου, εκτός από το χαρακτήρα επίθεσης που είχαν προς τον Ε. Βενιζέλο, ήταν και πρωθυπουργικά υπαγορευμένες, προκειμένου να ανοίξει μια συζήτηση, της οποίας αποτέλεσμα θα είναι να περιοριστεί η οικονομική σχέση του ΥΠΠΟ με την καλλιτεχνική παραγωγή; Θυμίζουμε ότι, σε συνέντευξή του σε τηλεοπτικό κανάλι, την περασμένη Δευτέρα, ο Θ. Πάγκαλος μίλησε για «ενίσχυση του ρόλου των χορηγών».

Οι επιχορηγήσεις που υπέγραψαν οι Ε. Βενιζέλος και Ελ. Παπαζώη αφορούν σε πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα, πολιτιστικούς συλλόγους, φορείς, δήμους, μικρά θεατρικά σχήματα, συνδικαλιστικά σωματεία κ.ά. Ανάμεσά τους βρίσκουμε κονδύλια που εξυπηρετούν χάραξη ενός προγράμματος, όπως εκείνα που αφορούσαν σε Εφορείες Αρχαιοτήτων, έδρες Νεοελληνικών Σπουδών στο εξωτερικό, ελληνικά πανεπιστήμια κλπ. Επίσης, κονδύλια που απευθύνονται σε πολιτιστικούς και άλλους συλλόγους και κονδύλια που αφορούν απ' ευθείας σε φυσικά πρόσωπα. Και σ' αυτόν τον κατάλογο, η αναγκαιότητα κάποιων επιχορηγήσεων συνυπάρχει με κάποιες άλλες, που προφανέστατα - όπως συμβαίνει με τις εκάστοτε ηγεσίες όλων των υπουργείων - υπαγορεύτηκαν από προσωπικές πελατειακές και ψηφοθηρικές σχέσεις στις εκλογικές περιφέρειες των δύο πρώην υπουργών Πολιτισμού.

Σίγουρα, δεν είναι τυχαίο ότι μόνο για το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Ε. Βενιζέλος είχε υπογράψει 12 αποφάσεις επιχορήγησης, από τις οποίες οι 4 υπογράφτηκαν την τελευταία ημέρα της θητείας του στο ΥΠΠΟ (17/2/99). Εκείνη την ημέρα υπογράφτηκαν 168 αποφάσεις επιχορηγήσεων. Αντίστοιχα, και η Ελ. Παπαζώη φέρεται με 267 αποφάσεις από τις 8 Μαρτίου και μετά. Μάλιστα, οι τελευταίες έχουν την ημερομηνία της επίσημης έναρξης της προεκλογικής περιόδου (14/3/2000). Μόνο αυτό το στοιχείο δηλώνει με ποιο τρόπο επιχειρείται, και την τελευταία στιγμή, η χειραγώγηση και εξάρτηση των ανθρώπων του πολιτισμού από την εξουσία. Γι' αυτό, άλλωστε, ποτέ δε χαράχτηκε ένα πλαίσιο αρχών και προϋποθέσεων για τις επιχορηγήσεις, αφού με αυτές κορυφώνεται η ψηφοθηρική δραστηριότητα των υπουργών.

Ετσι, βλέπουμε περίεργα κονδύλια, όπως εκείνο του Ε. Βενιζέλου σε ιδιωτική μελετητική εταιρία του αρχιτέκτονα Ν. Τομπάζη. Βλέπουμε σε διάστημα μόνο τριών ημερών ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων να παίρνει 130 εκατ., αλλά παράλληλα να κόβεται και το κονδύλι των 20 εκατ. για το «Σπίτι του Ηθοποιού». Να κόβονται κονδύλια σε Εφορείες Αρχαιοτήτων, μικρά μουσεία και πανεπιστήμια.