Οι λέξεις, έγραψε ο μεγάλος ανθρωπολόγος L.Straus, είναι εργαλεία και το περιεχόμενό τους καθορίζεται από αυτόν που τις χρησιμοποιεί. Εγώ θα συμπλήρωνα αυτήν την περιγραφή, λέγοντας πως ο καθορισμός του περιεχομένου των λέξεων σχετίζεται άμεσα με τις κοινωνικές και πολιτικές αντιλήψεις αυτών που χρησιμοποιούν τις λέξεις -εργαλεία. Κι αυτό το «συμπλήρωμα» που επιχειρώ να κάνω δεν είναι μια δική μου, πρωτότυπη σκέψη. Προκύπτει από τη θεωρία ενός άλλου μεγάλου ερευνητή της κοινωνικής λειτουργίας της γλώσσας, του L. Vigotzky, που μελέτησε τη σχέση γλώσσας και σκέψης. Θα μπορούσαμε, επομένως, να πούμε, κι αυτό είναι το συμπέρασμα, πως αναλύοντας μια λέξη μπορούμε να καταλάβουμε τι έχει στο μυαλό του αυτός που τη χρησιμοποιεί.

Κι ας πάρουμε, λοιπόν, το πρώτο παράδειγμα: Στη νέα καραμανλική κυβέρνηση, το υπουργείο Εργασίας ονομάζεται υπουργείο «Απασχόλησης». Θα μου πείτε λεπτομέρεια. Καθόλου. Σύμφωνα με όλα τα οικονομικά λεξικά: «Συνήθως ο όρος "απασχόληση" χρησιμοποιείται για το συντελεστή "εργασία" και γι' αυτό πολλές φορές ταυτίζεται με τον όρο "εργασία"». Η «απασχόληση», λοιπόν, είναι μια γενική και σχεδόν πλαστική κατηγορία που αναφέρεται στη «χρησιμοποίηση ή μη των συντελεστών παραγωγής (εργασία, κεφάλαιο, γη)» σημειώνει ένα άλλο οικονομικό λεξικό «για την παραγωγή κοινωνικών αγαθών και υπηρεσιών». Αρα το νέο μετονομασμένο υπουργείο «Απασχόλησης» δε θα έχει ως πρώτη του φροντίδα την αντιμετώπιση των άμεσων, συγκεκριμένων και καθημερινών προβλημάτων του εργαζόμενου. Αυτού του φυσικού υποκειμένου της εργασίας που η συμμετοχή του στην παραγωγή «κοινωνικών αγαθών και υπηρεσιών» δεν είναι μια αφηρημένη «χρησιμοποίηση». Είναι ο πόνος των χεριών και του σώματος. Το ξόδεμα του μυαλού και της σκέψης. Είναι η υποταγή σε κανόνες, ωράρια, γλίσχρες αμοιβές, υποτυπώδη ασφάλεια. Το νέο υπουργείο με το ασαφές καλλιτεχνικό του ψευδώνυμο, επομένως, θα κληθεί να παίξει το ρόλο του εξισορροπιστή ανάμεσα σε παράγοντες διαφορετικού περιεχομένου, όπως είναι ο εργάτης, το κεφάλαιο και η γη. Και πάνω απ' όλα να ρυθμίζει, και εν πολλοίς να προσδιορίζει, με βάση τις ιδέες του νεοφιλελευθερισμού, τη σχέση των παραγόντων αυτών με την αγορά. Και μάλιστα την ελεύθερη αγορά, την ασύδοτη και την παμφάγα.

Και δεν είναι μια απλή ανησυχία η σκέψη μου αυτή. Δεν εκφράζει το φόβο ενός χειρώνακτα της γλώσσας και των ασαφών λέξεων. Ούτε αποτελεί το συμπέρασμα ενός καχύποπτου κομμουνιστή που ψάχνει να βρει αφορμή ν' αρπάξει τα λάβαρα και να κατέβει στους δρόμους. Είναι ο φόβος ενός ολόκληρου κόσμου που έχει συνηθίσει να μην πιστεύει στη γλώσσα της εξουσίας. Να μην πιστεύει στις λέξεις που συνιστούν τη γλώσσα αυτή. Γιατί καθεμιά από αυτές αποτελεί και ένα «σημείο» που κάτι άλλο σημαίνει, και όχι αυτό που λέει και όλες μαζί χτίζουν αθόρυβα και κρυφά και επιβάλλουν μια επικίνδυνη Σημειολογία, τη Σημειολογία της Εξουσίας. Με ένα και μοναδικό σκοπό: Την παραπλάνηση των πολλών. Ολων αυτών που συγκινούνται με τις λέξεις. Ενθουσιάζονται και χειροκροτούν. Ολων αυτών που συνειδητοποιούν τα εφιαλτικά τους προβλήματα. Αισθάνονται να τους υπονομεύουν το ταλαιπωρημένο δέντρο της καθημερινής τους ζωής, χωρίς να αντιλαμβάνονται, δυστυχώς, όλη αυτήν την «Κυβερνητική Σημειολογία». Την προσπάθεια, με άλλα λόγια, να καμουφλάρει τις προθέσεις της με τα «σημεία» μιας κατασκευασμένης γλώσσας που άλλα λέει και άλλα εννοεί. Μιας γλώσσας που θα γίνεται όλο και πιο ασαφής και επικίνδυνη, όσο περνούν οι μέρες και η νέα κυβέρνηση θα συμπεριφέρεται με την αναπόφευκτη αλαζονεία μιας συντηρητικής εξουσίας! Προσοχή στις κυβερνητικές λέξεις, λοιπόν. Γιατί δεν είναι απλώς «λέξεις». Είναι τα επικίνδυνα εργαλεία του νεοφιλελευθερισμού!