Δεκατρείς κυβερνήσεις χτυπάνε την πόρτα της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), και είναι πλέον πολύ πιθανό, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών στις 24-25 του Οκτώβρη, 10 από αυτές να καταφέρουν από την άνοιξη του 2003 και κατά τη διάρκεια της ελληνικής Προεδρίας να εντάξουν τις χώρες τους σε αυτόν τον ιμπεριαλιστικό μηχανισμό.

Η ανοιχτή προσπάθεια της ενσωμάτωσης στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς των νεοκαπιταλιστικών χωρών που προέκυψαν από τις ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, εκφράστηκε με την επιλογή της διεύρυνσης της ΕΕ το 1993 και του ΝΑΤΟ με την αναδόμησή του. Κεντρικός στόχος της επιλογής αυτής είναι η ενίσχυση και διαφύλαξη του καπιταλιστικού συστήματος στις χώρες αυτές και συνδυάστηκε με το στόχο της ενίσχυσης του ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού κέντρου με την επέκταση της διεύρυνσης σε τρεις ακόμα καπιταλιστικές χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '90 η επιλογή της διεύρυνσης προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η «Νέα Τάξη» με τη λεγόμενη παγκοσμιοποίηση, την ηγεμονία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα των ΗΠΑ, τους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα αλλά και τα κοινά συμφέροντά τους απέναντι στους εργαζόμενους στην Ευρώπη και τους λαούς όλου του κόσμου.

Η προοπτική της διεύρυνσης της ΕΕ επιτάχυνε επίσης τις εσωτερικές εξελίξεις στην ίδια την ΕΕ γιατί λειτούργησε καταλυτικά στις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις που παραμερίστηκαν ή ξεπεράστηκαν προσωρινά μπροστά στη νέα πίτα που είχαν να μοιραστούν τα μεγάλα μονοπωλιακά συμφέροντα. Ετσι, σε μικρό σχετικά διάστημα προωθήθηκαν το Σύμφωνο Σταθερότητας και τα Προγράμματα Σύγκλισης που εναρμονίζουν την οικονομική πολιτική των κρατών - μελών της ΕΕ, και η ΟΝΕ και το ευρώ που αφαιρούν τη νομισματική πολιτική από τα κράτη μέλη και την αναθέτουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αν και το Σύμφωνο Σταθερότητας το καταργούν στην πράξη κάτω από την αναγκαιότητα εθνοκρατικής παρέμβασης λόγω της κρίσης. Μπροστά στην απουσία του αντίπαλου δέους και για την αναζήτηση του μεγαλύτερου δυνατού κέρδους και από τις υπό ένταξη χώρες επιταχύνθηκαν οι ιδιωτικοποιήσεις, οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις και κυρίως η αποδιάρθρωση της αγοράς εργασίας και του επονομαζόμενου κράτους πρόνοιας. Δημιουργήθηκαν νέοι και ενισχύθηκαν οι ήδη υπάρχοντες κατασταλτικοί μηχανισμοί, αυξήθηκε η αστυνομοκρατία και ο αυταρχισμός με την ενσωμάτωση της Συνθήκης του Σένγκεν και την επέκταση των αρμοδιοτήτων της ΕΕ στις εσωτερικές υποθέσεις και τη Δικαιοσύνη.

Αυτό το πλαίσιο της ΕΕ αποτελεί το λεγόμενο «κοινοτικό κεκτημένο», που ενώ μέρη του αμφισβητούνται και δεν εφαρμόζονται ακόμα και από κυβερνήσεις κρατών - μελών, οι υπό διεύρυνση χώρες καλούνται να το αποδεχτούν ως έχει χωρίς καμία δυνατότητα παρέμβασης. Ακόμα χειρότερα, οι υπό διεύρυνση χώρες καλούνται να αποδεχτούν εκ των προτέρων τη νέα και πιθανότατα ιδιαίτερα σημαντική αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ που δεν έχει καν ξεκινήσει. Αναθεώρηση που θα διαμορφώσει το νέο σύστημα Κεντρικής Διοίκησης και λήψης αποφάσεων στην ΕΕ και πιθανότατα θα οδηγήσει, αν τα καταφέρουν να συμβιβάσουν τις αντιθέσεις, στη σύνταξη Ευρωπαϊκού Συντάγματος.