«Αδειάστε τα καταφύγια, γεμίστε τα σπίτια»: Από διαμαρτυρία παιδιών κατά της φτώχειας στις ΗΠΑ

Δεκάδες εκατομμύρια παιδιά κινδυνεύουν από «μόνιμη φτώχεια» κατά τη διάρκεια της ζωής τους, ενώ το ερευνητικό ινστιτούτο Innocenti της UNICEF υπογραμμίζει πως η μείωση της παιδικής και συνολικής φτώχειας «δεν είναι κάτι που συμβαίνει αυτόματα όταν αυξάνεται ο πλούτος μιας χώρας».

Το ερευνητικό ινστιτούτο της UNICEF συγκρίνει τακτικά την κατάσταση των παιδιών στις πιο «πλούσιες χώρες» του κόσμου από το 2000, στο πλαίσιο της έρευνας «Report Card». Η 19η έκδοση συγκρίνει την παιδική φτώχεια σε 40 χώρες του ΟΟΣΑ και της ΕΕ σε μια περίοδο 10 ετών.

Η Ελλάδα με ποσοστό παιδικής φτώχειας 22,3% την περίοδο 2019-2021 καταλαμβάνει την 31η χειρότερη θέση στη σχετική κατάταξη των 40 χωρών.

Περίπου 6 εκατ. παιδιά «επηρεάζονται» από τη φτώχεια στην ΕΕ και συνολικά 6,6 εκατ. παιδιά δεν καλύπτουν τις βασικές υλικές τους ανάγκες.

Για παράδειγμα, οι οικογένειές τους δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να θερμάνουν τα σπίτια τους επαρκώς, να αντικαταστήσουν τα φθαρμένα ρούχα ή να παρέχουν αρκετό και ποιοτικό φαγητό, πόσο μάλλον παιχνίδια και άλλα αγαθά που έχει ανάγκη ένα παιδί.

«Οι συνέπειες της φτώχειας μπορεί να διαρκέσουν μια ζωή. Τα παιδιά που βιώνουν τη φτώχεια έχουν λιγότερες πιθανότητες να ολοκληρώσουν το σχολείο και κερδίζουν λιγότερα χρήματα ως ενήλικες. Σε ορισμένες χώρες, ένα άτομο που γεννήθηκε σε μια μειονεκτική περιοχή έχει προσδόκιμο ζωής 8-9 χρόνια μικρότερο από ένα άτομο που γεννήθηκε σε μια εύπορη περιοχή», αναφέρει η έκθεση.

Ιδιαίτερα ευάλωτα και χωρίς κρατική στήριξη είναι τα παιδιά που ζουν σε μονογονεϊκή οικογένεια, κι έτσι έχουν περισσότερες από τριπλάσιες πιθανότητες από άλλα παιδιά να ζήσουν σε συνθήκες φτώχειας.

Τα παιδιά με αναπηρίες και τα παιδιά από εθνοτικές ή φυλετικές μειονότητες έχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο από τον μέσο όρο. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, το 30% των παιδιών Αφροαμερικανών και το 29% των παιδιών αυτοχθόνων ζουν κάτω από το εθνικό όριο της φτώχειας, ενώ το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 10% για τα παιδιά των λευκών και των ισπανόφωνων. Στην ΕΕ, ένα παιδί που έχει γονείς με μη ευρωπαϊκή υπηκοότητα διατρέχει 2,4 φορές υψηλότερο κίνδυνο να ζει στη φτώχεια από κάποιο που έχει Ευρωπαίους γονείς.

Σύμφωνα με την έκθεση, τα παιδιά που ζουν μόνιμα ή επανειλημμένα στη φτώχεια, έχουν υπερδιπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν κοινωνικά και συναισθηματικά προβλήματα συμπεριφοράς.

Πολλά από αυτά έχουν φτωχότερο λεξιλόγιο και είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από κατάθλιψη, σε σχέση με τα παιδιά που μεγαλώνουν σε συνθήκες ευημερίας.

Μεταξύ των περιόδων 2012-2014 και 2019-2021, ο αριθμός των παιδιών που ζουν στη φτώχεια μειώθηκε κατά περίπου 8% συνολικά στις χώρες της ΕΕ και του ΟΟΣΑ που εξετάστηκαν, ωστόσο σε ορισμένα από τα ισχυρότερα καπιταλιστικά κράτη του κόσμου αυξήθηκε.

Σε πέντε χώρες με μεγάλο παραγόμενο πλούτο σημειώθηκε αύξηση της παιδικής φτώχειας - στη Βρετανία, στη Γαλλία, στην Ισλανδία, στη Νορβηγία και την Ελβετία - και ο αριθμός των παιδιών που ζουν σε νοικοκυριά με οικονομικές δυσκολίες είναι στο υψηλότερο επίπεδο από το 2014.

Στη Γαλλία, η παιδική φτώχεια αυξήθηκε κατά 10% από το 2012 έως το 2021 και στη Βρετανία έως και 20%. Οι περικοπές στα οικογενειακά επιδόματα είναι ένας από τους λόγους για την κατάσταση στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Ισπανία με ποσοστό παιδικής φτώχειας 28%, κατατάσσεται στην 36η χειρότερη θέση της έρευνας, έχοντας το μεγαλύτερο τέτοιο ποσοστό στην ΕΕ μετά τη Ρουμανία.

Στις ΗΠΑ ο αριθμός των φτωχών παιδιών μειώθηκε κατά 6,7%, όμως πάνω από 1 στα 4 παιδιά εξακολουθεί να ζει σε κατάσχεση «σχετικής» φτώχειας.