Κυριακή 3 Φλεβάρη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 3
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΣΤΕΛΙΟΣ ΤΡΙΑΝΤΗΣ
Μακρόχρονη δημιουργική πορεία

Τρία χρόνια συμπληρώνονται σε λίγες μέρες από τότε που ο Στέλιος Τριάντης έφυγε από κοντά μας. Ηταν 4 Μαρτίου του 1999, όταν ο εξαίρετος καλλιτέχνης, ο διακεκριμένος συντηρητής εκατοντάδων έργων της ελληνικής γλυπτικής, ο ακέραιος άνθρωπος και σύντροφός μας, πέρασε στον κόσμο της σιωπής, αφήνοντας πίσω του μια πλούσια και σημαντική δημιουργία, αλλά και την αριστερή σκέψη του, τα οράματά του για τα οποία πάλεψε αταλάντευτα μέχρι το τέλος της ζωής του. Τρία χρόνια μετά το «φευγιό» του, οι φίλοι του αξέχαστου γλύπτη μας και το Μουσείο Μπενάκη διοργάνωσαν στις 26 του Γενάρη επιστημονική ημερίδα με ανακοινώσεις που αναφέρονται σε μνημεία και προβλήματα της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής, στην έρευνα της οποίας η συμβολή του Στ. Τριάντη υπήρξε μοναδικά σημαντική.

Οι εργασίες της ημερίδας ξεκίνησαν στις 9 το πρωί, στην κατάμεστη αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου Μπενάκη με την ομιλία της Αγ. Λεμπέση («Αγαλμάτιο γυναικείας μορφής του 7ου αιώνα π.Χ. από την Κρήτη»). Ακολούθησαν οι: Χ. Σιγάλας («Αγαλμάτια δαιδαλικών χρόνων από τη Θήρα»), Εύη Τουλούπα («Το κεντρικό ακρωτήριο του ναού του Απόλλωνα Δαφνηφόρου στην Ερέτρια»), Α. Μάντης («Η αποκατάσταση ενός εναέτιου γλυπτού του Παρθενώνα»), Χρ. Βλασσοπούλου («Θραύσματα αναγλύφων των χρόνων του πλούσιου ρυθμού από το Ασκληπιείο και το Μουσείο της Ακρόπολης»), Ο. Παλαγγιά («Ζευς Νάιος και Διώνη στην Ακρόπολη των Αθηνών»), Αγ. Δεληβορριάς («Σοπαδικά ΙΙΙ: Ενας αδιασταύρωτος αγαλματικός τύπος Απόλλωνα»), Μ. Παλογιώργη («Συνανήκοντα θραύσματα μιας αττικής επιτύμβιας στήλης»), Γ. Δεσπίνης («Αττικοί επιτύμβιοι ναΐσκοι με αγάλματα: μια πρώτη προσέγγιση»), Κ. Τζαναβάρη («Αγαλμάτια Αρτέμιδος από την αρχαία Λητή»). Από τους ξένους ομιλητές σημειώνουμε τους: F. Croissant, A. Pasquier, B. Schmaltz, H. Kyrieleis κ.ά.

Σεμνή και σιωπηλή δημιουργία

Τα αποκαλυπτήρια στο βράχο της Ακροναυπλίας του γλυπτού του Στέλιου Τριάντη σε εκδήλωση για τα 70χρονα του ΚΚΕ
Τα αποκαλυπτήρια στο βράχο της Ακροναυπλίας του γλυπτού του Στέλιου Τριάντη σε εκδήλωση για τα 70χρονα του ΚΚΕ
Ο Στ. Τριάντης γεννήθηκε στο Τρίκαστρο Πρέβεζας το 1931. Γιος τραπεζοϋπαλλήλου, έζησε σε πολλές πόλεις της χώρας, λόγω μεταθέσεων του πατέρα του, μέχρι τον πόλεμο του 1940. Ακολούθησαν σπουδές του στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, στο εργαστήρι του Μ. Τόμπρου, απ' όπου αποφοίτησε με άριστα. Με υποτροφία του ΙΚΥ, συνέχισε τις σπουδές του στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού (1965-1967, 1971), κοντά στους Γιάνσενς και Μαρτέν.

Μακριά από τα φλας της δημοσιότητας, στη μακρόχρονη εικαστική του πορεία, ο Στ. Τριάντης επέλεξε το δρόμο της σεμνής και σιωπηλής δημιουργίας. Από το 1956 έως το 1985, δούλεψε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, ως καλλιτέχνης μουσειακός. Συγκεκριμένα, εργάστηκε στους Δελφούς, όπου έστησε τα γλυπτά του Δαόχου και τη Σφίγγα των Ναξίων. Στη Δήλο συντήρησε και έστησε σε βάθρα τα αρχαϊκά αγάλματα. Στην Ολυμπία μετέφερε από το παλιό στο νέο μουσείο και εξέθεσε αφού τα συντήρησε τα αετώματα και τις μετόπες του Ναού του Διός. Ακόμη τον Ερμή του Πραξιτέλη, τη Νίκη του Παιωνίου, καθώς επίσης και όλα τα αγάλματα της Ρωμαϊκής εποχής από το Ηραίο, το Μητρώο και το Νυμφαίο του Ηρώδη του Αττικού. Στη Βραυρώνα αναστήλωσε τη Στοά του Ιερού της Αρτέμιδος. Στην Ακρόπολη είχε την ευθύνη για την κατασκευή εκμαγείων των Καρυάτιδων, τη μεταφορά τους από το μνημείο και την κατασκευή των αντιγράφων που τοποθετήθηκαν στη θέση των πρωτοτύπων στο Ερέχθειο.

Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ο Στ. Τριάντης είχε την ευθύνη για την επανέκθεση των κλασικών και ελληνιστικών γλυπτών, ενώ συμμετείχε στην επανέκθεση των γλυπτών της Επιδαύρου και των ρωμαϊκών γλυπτών. Στο Μουσείο Πειραιά έκανε την επανέκθεση των μεγάλων χάλκινων αγαλμάτων που τα μετέφερε από το Εθνικό Μουσείο και την αναστήλωση του μνημείου της Καλλιθέας. Στον Ραμνούντα όπου εργάστηκε, αναγνώρισε πλήθος θραυσμάτων της βάσης του λατρευτικού αγάλματος της Νέμεσης, πρωτότυπου έργου του 5 αιώνα π.Χ. του γλύπτη Αγοράκριτου. Η μακρόχρονη ενασχόλησή του στους παραπάνω αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία, χαρακτηριζόταν από την ανεξάντλητη αγάπη του για τη σωτηρία αυτής της τέχνης, από την ακάματη προσπάθειά του να αγγίξει την τελειότητα.

Μετά από πρόσκληση του διευθυντή των Ελληνορωμαϊκών Αρχαιοτήτων του Λούβρου, P. Devambez, ο Στ. Τριάντης εργάστηκε στο Μουσείο του Λούβρου για την επανέκθεση των μετοπών της Ολυμπίας και συμπλήρωσε ελλείποντα μέρη από αγάλματα στο μάρμαρο. Ακόμη, μετά από πρόσκληση του διευθυντή του Μουσείου Conservatori E. La Rossa, συμμετείχε στην έκθεση των αετωμάτων του ναού του Απόλλωνα Σωσιανού. Στο σύνολο αυτό αναγνώρισε και συγκόλλησε πολλά νέα θραύσματα. Επίσης, ο Στ. Τριάντης είχε την ευθύνη για την προετοιμασία και τη συντήρηση των γλυπτών, που αποστέλλονται στο εξωτερικό για διεθνείς εκθέσεις.

Ανθρωποκεντρικά θέματα

Παράλληλα με τη μουσειακή του ενασχόληση, ο Στ. Τριάντης ήταν και ένας εξαιρετικός γλύπτης. Φιλοτέχνησε, κυρίως, έργα με ανθρωποκεντρικά θέματα. Εργα στιβαρά, που χαρακτηρίζονται για την εσωτερική τους δύναμη, τη μεγαλοσύνη της εκφραστικής τους γλώσσας και την ειλικρίνειά τους. Μέσα από τα αφαιρετικά - γεωμετρικοποιημένα σχήματα, στα γλυπτά του κυριαρχεί η ανθρώπινη μορφή.

Στη μακρόχρονη καλλιτεχνική του πορεία, ο Στ. Τριάντης φιλοτέχνησε κυρίως μνημεία και προτομές, καθώς και μετάλλια, ενώ έργα του κοσμούν πολλούς δημόσιους χώρους. Ενδεικτικά αναφέρουμε τον «Αντάρτη» στον Ωρωπό Πρέβεζας, το Μνημείο του Διστόμου, τον έφιππο ανδριάντα του Πλαστήρα στην πλατεία της Καρδίτσας, προτομές ηρώων του 1821 στο Πεδίον του Αρεως κ.ά. Ξεχωριστή στιγμή στην καλλιτεχνική του πορεία, η μνημειακή στήλη από τηνιακό μάρμαρο στην Ακροναυπλία. Οπως μας δήλωνε συγκινημένος τη μέρα που το γλυπτό του αγκαλιάστηκε από τις εκατοντάδες κόκκινες σημαίες εκείνων που βρέθηκαν στη φορτισμένη με μνήμες Ακροναυπλία «νιώθω μεγάλη τιμή, που μου δόθηκε η δυνατότητα να προσπαθήσω να εκφράσω τα συναισθήματά μου γι' αυτούς που πάλεψαν στην Ακροναυπλία. Χαρά μου, η συγκίνηση του κόσμου».

Οπως σημειώνεται για τη δημιουργία του «η γλυπτική του είναι ανθρωποκεντρική και έχει επηρεαστεί από την αρχαία ελληνική τέχνη, κυρίως την Αρχαϊκή. Αρχικά ακολούθησε παραδοσιακές τάσεις και οι μορφές διακρίνονται για τον τονισμό των ρεαλιστικών χαρακτηριστικών. Στο διάστημα 1963-1971 φιλοτέχνησε μικρογλυπτά κυβιστικής αντίληψης, που διατηρούν όμως την ανάμνηση της ανθρώπινης μορφής, χωρίς να παύσει να καλλιεργεί το ρεαλισμό, κυρίως σε παραγγελίες. Προτιμά το χαμηλό ανάγλυφο... Το ενδιαφέρον του για το ζωγραφικό στοιχείο του αναγλύφου εκφράζεται επίσης στα μετάλλια και στις πλακέτες του».

Για τη δημιουργία του ο Στ. Τριάντης τιμήθηκε με δύο εύφημες μνείες, ενώ το 1982 του απονεμήθηκε το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.


Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ