Εντείνονται διεργασίες στην ευρύτερη περιοχή
Η πρόταση του κυβερνώντος ΑΚΡ φαίνεται ότι συναντά δυσκολίες απέναντι στα αστικά κόμματα της αντιπολίτευσης, που «ζυγίζουν» από άποψη τακτικής τα «συν» και τα «πλην» της εμπλοκής σε νέα πολεμική περιπέτεια. Ο εκπρόσωπος του σοσιαλδημοκρατικού CHP Ουνάλ Τσεβικόζ δήλωσε ότι «η Τουρκία πρέπει να δώσει προτεραιότητα στη διπλωματία», ενώ αντίθετος ήταν και εκείνος του φιλελεύθερου IYI, ο Γιαβούζ Αγιράλιογλου. «Πιστεύουμε ότι η δύναμη της Τουρκικής Δημοκρατίας επαρκεί για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας στη Μεσόγειο», σημείωσε.
Ζητούμενο είναι βέβαια πώς η τουρκική αστική τάξη θα υπερασπιστεί τη γεωπολιτική της θέση και τα συμφέροντά της σε ένα πλαίσιο σύνθετων ανακατατάξεων και ενώ ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα εντείνουν τις παρεμβάσεις τους. Αυτό φάνηκε και από τις απανωτές τηλεφωνικές συνομιλίες που είχε ο Ερντογάν για τη Λιβύη - αλλά και τη Συρία - με τους ηγέτες Ρωσίας, Γερμανίας, Ιταλίας κ.ά. Δεν είναι τυχαίες και οι συναντήσεις που αναμένονται τις πρώτες μέρες του 2020, στο πλαίσιο των επισκέψεων στην Τουρκία του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν (για τα εγκαίνια του αγωγού «Turkish Stream») και της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ.
Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία ξεκαθαρίζει ότι επιδιώκει ισχυρότερο ρόλο στην περιοχή, με υψηλόβαθμα στελέχη της κυβέρνησης Ερντογάν να επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους ότι διεκδικούν λύσεις «αμοιβαίου οφέλους» σε όλα τα ανοιχτά μέτωπα της περιφέρειας - Κυπριακό, Συρία, Κουρδικό κ.λπ. Μάλιστα, αναλυτές φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ επικαλέστηκαν πληροφορίες - παραθέτοντας και σχετικές δηλώσεις υπουργών του Σάρατζ - σύμφωνα με τις οποίες η Αγκυρα θα εξετάσει συντονισμό με δυνάμεις όπως Κατάρ, Λιβύη (βλ. Σάρατζ), Τυνησία και Αλγερία, επιδίωξη που ανεξάρτητα από την επιτυχία της αναδεικνύει τη ρευστότητα και τα παζάρια που διευρύνονται.
Το Πολεμικό Ναυτικό της Τουρκίας προγραμματίζει νέες ασκήσεις στα ανοικτά της Κύπρου, στις 6 του μήνα, αλλά και στις 14, 22 και 30, με αληθινά πυρά.
Στην περιοχή άλλωστε φτάνει ξανά ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, στο πλαίσιο πολυήμερης περιοδείας σε ευρωπαϊκές και ασιατικές χώρες, η οποία στις 7 Γενάρη θα καταλήξει στη Λευκωσία. Ο Πομπέο χαρακτήρισε την Κύπρο «πολύ σημαντική για τη σταθερότητα της περιοχής» και τόνισε ότι η Ουάσιγκτον επενδύει στη συνεργασία Λευκωσίας - Αθήνας - Τελ Αβίβ. Από τη μεριά του, ο Κύπριος ΥΠΕΞ, Ν. Χριστοδουλίδης, εξήγησε στο ΚΥΠΕ ότι θα συζητηθεί η περαιτέρω ενίσχυση των διμερών σχέσεων Κυπριακής Δημοκρατίας και ΗΠΑ, θα ανταλλαγούν απόψεις για τις πρόσφατες περιφερειακές εξελίξεις και τις πρωτοβουλίες της Λευκωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως και την κατάσταση στο Κυπριακό, συγκεκριμένα για το πώς η Ουάσιγκτον θα βοηθήσει η Τουρκία να σταματήσει τις «έκνομες ενέργειές της», ώστε να ξεκινήσουν πάλι «ουσιαστικές συνομιλίες». Σύμφωνα με την «Καθημερινή Κύπρου», αναμενόταν η υπογραφή «μνημονίου συναντίληψης» για να δημιουργηθεί στην Κύπρο ένα εκπαιδευτικό κέντρο για ζητήματα έρευνας και διάσωσης με αμερικανική τεχνογνωσία.
Στο μεταξύ, ο Κύπριος ΥΠΕΞ συνομίλησε τηλεφωνικά με τους ομολόγους του από Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία, εστιάζοντας στην ανάγκη να πάρει πρωτοβουλίες και η ΕΕ.
Στην ίδια τη Λιβύη διευρύνεται η εσωτερική σύγκρουση μεταξύ του λεγόμενου «Λιβυκού Εθνικού Στρατού», του στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ, και της διεθνώς αναγνωρισμένης «κυβέρνησης εθνικής συμφωνίας» του Σάρατζ. Ετσι, συγκεντρώνεται ένα πλήθος μισθοφόρων, με τη μάχη να επικεντρώνεται στον έλεγχο της πρωτεύουσας Τρίπολης και φυσικά και στον έλεγχο των πετρελαιοπηγών της χώρας. Προς στήριξη του Σάρατζ, η Τουρκία έχει προωθήσει (ως προπομπό ενδεχόμενης στρατιωτικής επέμβασης) τζιχαντιστές μισθοφόρους που μετέφερε από τη Συρία, μαζί με το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ. Τον δε Χάφταρ φέρεται να συνδράμουν Ρώσοι της εταιρείας «Βάγκνερ», η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Γαλλία.
Η Αίγυπτος μάλιστα απαίτησε και πέτυχε να συγκληθεί χτες εκτάκτως ο Αραβικός Σύνδεσμος, με αφορμή τα σχέδια επέμβασης της Τουρκίας. Παράλληλα, η κυβέρνηση του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι εντείνει στο παρασκήνιο έναν διπλωματικό μαραθώνιο σε συνεννόηση με τις κυβερνήσεις Ελλάδας, Κύπρου, Σαουδικής Αραβίας, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Γαλλίας, Ιταλίας, Ρωσίας και Γερμανίας, προσπαθώντας να προωθήσει τα δικά της συμφέροντα έναντι των ανταγωνιστών της.
Τις δικές τους επιλογές μελετούν - με φόντο και τους τουρκικούς σχεδιασμούς - κι άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Τυνησία και η Αλγερία, που έως τώρα αποφεύγουν να συμπαραταχθούν ανοιχτά με τις εμπόλεμες πλευρές της Λιβύης.
Στην Τυνησία ακόμα δεν καταλάγιασε ο απόηχος της αιφνιδιαστικής επίσκεψης του Ερντογάν τα Χριστούγεννα. Ο Τυνήσιος νεοεκλεγείς Πρόεδρος Καΐς Σαΐντ, που κράτησε αρχικά «ουδέτερη» στάση απέναντι στην πρόσκληση Ερντογάν για «διευκολύνσεις» υπέρ της επικείμενης τουρκικής επέμβασης στο λιβυκό έδαφος, αναγκάστηκε σύντομα να ξεκαθαρίσει πως η χώρα του δεν συμμετέχει «σε καμία συμμαχία ή άξονα». Την Κυριακή, σε συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, ο Σαΐντ αποφάσισε νέα μέτρα θωράκισης των συνόρων με τη γειτονική Λιβύη αλλά και αύξηση των μέτρων ασφαλείας στο εσωτερικό της Τυνησίας, ενώ σε ανάλογες κινήσεις φέρεται να προχωρά και νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Αλγερίας Αμπντελματζίντ Τεμπούν.
Απαρατήρητη δεν περνά, τέλος, η δυσαρέσκεια που εξέφρασε ο Γασάν Σαλαμέ, απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Λιβύη. Μιλώντας προ ημερών στη γαλλική εφημερίδα «Λε Μοντ», εκτίμησε πως τα μνημόνια που υπέγραψαν Τρίπολη και Αγκυρα συνιστούν «ξεκάθαρη κλιμάκωση της λιβυκής σύγκρουσης» και εξέφρασε «λύπη» για «τη διεθνοποίηση της σύγκρουσης, την εδαφική επέκτασή της, κυρίως σε θαλάσσιο επίπεδο, και επίσης την καθαυτό στρατιωτική κλιμάκωση».