Ισχυρό ρόλο στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο επιδιώκουν οι ΗΠΑ, όπως δείχνουν η ισχυρή στρατιωτική τους παρουσία στην περιοχή και η πολύπλευρη όξυνση του παζαριού με δυνάμεις που έχουν κρίσιμη θέση στην περιφέρεια, με πρώτη την Τουρκία. Την κατάσταση αυτή αξιοποιεί με κάθε τρόπο και το τουρκικό κεφάλαιο, που κλιμακώνει διαρκώς τις προκλήσεις, όπως έδειξε χτες και η νέα έκδοση παράνομης NAVTEX για έρευνες εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

Συγκεκριμένα, η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX για το «οικόπεδο» 7 της κυπριακής ΑΟΖ, για την εκμετάλλευση του οποίου έχουν αδειοδοτηθεί η γαλλική «Total» και η ιταλική «Eni». Αυτά ενώ το τουρκικό γεωτρύπανο «Γιαβούζ», που είχε φύγει την Τετάρτη από τη Μερσίνα της νότιας Τουρκίας, χτες φερόταν να κατευθύνεται στα ανοιχτά της δυτικής Κύπρου, κοντά στο άλλο τουρκικό γεωτρύπανο, «Φατίχ», που βρισκόταν εκεί. Ο Κύπριος Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης σχολίασε σχετικά ότι «το έχουμε υπόψη μας και λαμβάνουμε όλα τα ενδεικνυόμενα με βάση το Διεθνές Δίκαιο μέτρα».

Την ίδια στιγμή, το αμερικανικό αντιτορπιλικό «USS Gonzalez», που ανήκει στον 6ο αμερικανικό στόλο (τμήμα Αφρικής - Βόρειας Ευρώπης), βρίσκεται από την Τρίτη στο κυπριακό λιμάνι της Λάρνακας, ως «ένδειξη της συνεχόμενης δέσμευσης των ΗΠΑ για τη συλλογική ασφάλεια της περιοχής».

Σύμφωνα με ανακοίνωση, που αναρτήθηκε και στην ιστοσελίδα του 6ου Στόλου, «η ενίσχυση εταιρικών σχέσεων κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο λιμάνι στη Λάρνακα οικοδομεί διαρκείς και ανθεκτικές σχέσεις και υπογραμμίζει την κοινή μας δέσμευση για προώθηση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή». Η επίσκεψη του πλοίου συνδέεται επίσης με την «αναζήτηση ευκαιριών για ενίσχυση της διαλειτουργικότητάς μας με περιφερειακούς εταίρους και μέλη του ΝΑΤΟ», ενώ ρητά αναφέρεται ότι η ανάπτυξη του «Gonzalez» στην περιοχή αφορά «την υποστήριξη των συμφερόντων της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ».

Στο μεταξύ, ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, σε μήνυμα που έστειλε προς τον Κύπριο ομόλογό του Νίκο Αναστασιάδη για την εθνική γιορτή της Κύπρου (1η Οκτώβρη, μέρα ανακήρυξης της κυπριακής ανεξαρτησίας από τη Βρετανία), επισημαίνει με τη σειρά του - όπως έκανε σε δική του επιστολή ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο - ότι «οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Κυπριακή Δημοκρατία είναι ισχυρότερες από ποτέ και συνεχίζουμε να εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, περιλαμβανομένων της Ενέργειας, της αντιτρομοκρατίας, της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και της περιφερειακής σταθερότητας». Στο δε πλαίσιο της προσπάθειας των ΗΠΑ να διασφαλίσουν κρίσιμο ρόλο και στη «διευθέτηση» του Κυπριακού, ο Τραμπ επαναλαμβάνει τα περί στήριξης της Κυπριακής Δημοκρατίας «στις προσπάθειές της να επανενώσει το νησί σε μια διζωνική - δικοινοτική ομοσπονδία», σε μια περίοδο που στο τραπέζι του διαλόγου αναπροσαρμόζονται διάφορες παλιές και νέες διχοτομικές λύσεις.

Την κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας επιβεβαίωσαν και οι νέες δηλώσεις του υπουργού Αμυνας, Χουλούσι Ακάρ, που επανέλαβε ότι «είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στη Γαλάζια Πατρίδα μας, συμπεριλαμβανομένων της Κύπρου και των περιχώρων της». «Εχουμε την ίδια αποφασιστικότητα με το 1974» - βλ. τουρκική εισβολή στην Κύπρο - είπε ο Ακάρ και υπογράμμισε πως «η Κύπρος είναι για μας εθνική υπόθεση», ενώ εκδηλώνοντας και τη διάθεση του τουρκικού κεφαλαίου για έναν επωφελή συμβιβασμό, είπε ότι η Τουρκία είναι υπέρ μιας «βιώσιμης» και «περιεκτικής (σ.σ. "χωρίς αποκλεισμούς") λύσης» στην Κύπρο και ότι «εμείς επιδεικνύουμε μια θέση αρχής και στο θέμα του δίκαιου διαμοιρασμού των πηγών της Ανατολικής Μεσογείου (...) Από την άλλη, όπως προστατεύσαμε τα δικαιώματα των Τουρκοκύπριων αδελφών μας το 1974, έχουμε και σήμερα την ίδια αποφασιστικότητα. Εμείς ως εγγυήτρια δύναμη θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε και δικά μας δικαιώματα και τα δικαιώματα των Τουρκοκύπριων αδελφών μας, στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου». Συμπλήρωσε δε ότι η Τουρκία στρέφεται «στο Διεθνές Δίκαιο, στις σχέσεις καλής γειτονίας, στη φιλία, στην επίλυση των προβλημάτων με ήρεμο και ήσυχο τρόπο, σε στρατηγική συνεργασία, στο πνεύμα συμμαχίας μέσα στο ΝΑΤΟ», αλλά και ότι «αν δεν μπορούν να γίνουν στο πλαίσιο των προηγούμενων συμφωνιών και των διαπραγματεύσεων, εμείς θα κινηθούμε μόνοι μας, λέμε ότι έχουμε και Β και Γ σχέδιο».

Ενδεικτικές ήταν και οι δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου. Σχολιάζοντας την τριμερή συνεργασία Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου, εξέφρασε ενόχληση αλλά και ανησυχία για τη μη συμμετοχή της χώρας του σε τέτοια «τρίγωνα». «Οσον αφορά το θέμα της οριοθέτησης των συνόρων στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν ισχύει καμία συμφωνία ή απόφαση στην οποία δεν συμμετέχει η Τουρκία. Αυτό είναι το πρώτο», ισχυρίστηκε και υποστήριξε ότι οι έρευνες που η Αγκυρα έχει ξεκινήσει στην περιοχή γίνονται εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. «Αυτό δεν το διαπραγματευόμαστε με κανέναν. Είναι ζήτημα εθνικής κυριαρχίας και όποιος θέλει, ας πει ό,τι θέλει». Κατέληξε όμως: «Η Τουρκία είναι υπέρ του διαμοιρασμού των υδρογονανθράκων γύρω από την Κύπρο, μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, των δύο κοινοτήτων στο νησί».

• Αυτές τις μέρες πλέει στην περιοχή και το ρωσικό πυραυλοφόρο καταδρομικό «Στρατάρχης Ουστίνοφ». Σύμφωνα με το πρακτορείο «TASS», το πλοίο συμμετείχε σε ασκήσεις αεράμυνας και ανθυποβρυχιακού πολέμου. Μπήκε στη Μεσόγειο στις 22 Αυγούστου συνοδεία υποστηρικτικών πλοίων και το πρόγραμμά του περιλαμβάνει επισκέψεις σε Αλγερία, Αίγυπτο και Τουρκία, αλλά και στάσεις ελλιμενισμού σε Κύπρο και Ελλάδα.