Οι εργαζόμενοι διανομείς, τα προβλήματα και οι συνθήκες δουλειάς που αντιμετωπίζουν, βρέθηκαν στο επίκεντρο τις προηγούμενες μέρες, με αφορμή την 24ωρη απεργία και τις μηχανοκίνητες πορείες που έκαναν στις 11 Απρίλη σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις.

Το ΠΑΜΕ εξέφρασε την υποστήριξή του στις κινητοποιήσεις και τα αιτήματά τους. «Η κακοπληρωμένη εργασία, η "ευελιξία" και η εντατικοποίηση της εργασίας χωρίς υποτυπώδεις κανόνες προστασίας βρίσκονται σε πλήρη ένταση στους κλάδους του Επισιτισμού, των Μεταφορών και εκατοντάδων χώρων δουλειάς όπου απαιτείται η εξωτερική εργασία και στους οποίους δουλεύουν χιλιάδες συνάδελφοι», ανέφερε σε ανακοίνωσή του. «Οι κινητοποιήσεις που βάζουν μπροστά αιτήματα διεκδίκησης στους μισθούς, στην ασφάλιση και στην προστασία των εργαζομένων είναι δίκαιες, βρίσκονται στην αντίπερα όχθη των συμφερόντων της εργοδοσίας και των κυβερνήσεών τους», τονίζει το ΠΑΜΕ.

Παράλληλα, καταθέτοντας για μία ακόμα φορά την Επίκαιρη Ερώτηση που τόσο καιρό αρνιόταν να απαντήσει η κυβέρνηση, το ΚΚΕ έφερε στη Βουλή τις επικίνδυνες συνθήκες εργασίας που αντιμετωπίζουν οι διανομείς, μαζί με τις δίκαιες διεκδικήσεις τους.

Στην αντίπερα όχθη, στο πλαίσιο της εικόνας των «θετικών μέτρων» που λανσάρει προεκλογικά, η κυβέρνηση εξήγγειλε «πλέγμα ρυθμίσεων» για την προστασία των διανομέων, μέσα από διατάξεις του επικείμενου πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας, χωρίς να περιλαμβάνει όμως σε αυτό μια σειρά από κομβικές και κρίσιμες διεκδικήσεις των εργαζομένων. Αντίστοιχα, καθώς σε εξέλιξη είναι και ο ανταγωνισμός ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ για τα «δωράκια» προς την εργοδοσία, ο πρόεδρος της ΝΔ βρήκε αφορμή να υποσχεθεί τη μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις της εστίασης, ως τρόπο για να αντιμετωπιστούν τάχα η «μαύρη» και η υποδηλωμένη εργασία...

Ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με εργαζόμενους ντελιβεράδες και κούριερ, τον Γιώργο και τον Εκτορα, μέλη των Συνδικάτων Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αττικής και Ταχυδρομείων - Ταχυμεταφορών Αττικής (ΣΕΤΤΑ) αντίστοιχα, για τις συνθήκες στις οποίες δουλεύουν, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, αλλά και το διεκδικητικό πλαίσιο για το οποίο παλεύουν.

Κοινό τόπο για όλους τους εργαζόμενους στη διανομή αποτελεί η δουλειά σε δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες. Τα δρομολόγια εκτελούνται είτε βρέχει, είτε χιονίζει, είτε φυσά δυνατός αέρας, είτε οι θερμοκρασίες βρίσκονται σε επίπεδα κάτω από το μηδέν, είτε χτυπάνε «κόκκινο». «Είμαστε στο δρόμο είτε έχει πάγο, είτε επικρατούν συνθήκες καύσωνα», τονίζει ο Εκτορας, ο οποίος εργάζεται ως κούριερ.

Οπως υπενθυμίζει ο Γιώργος, διανομέας στον Επισιτισμό, το Συνδικάτο ζητά να απαγορευτεί η διανομή με δίκυκλο σε επικίνδυνες καιρικές συνθήκες, στη βάση των διατάξεων που προβλέπονται μέχρι σήμερα και για άλλες ειδικότητες. Σήμερα δεν υφίσταται καμία τέτοια πρόβλεψη, ούτε περιλαμβάνεται στις κυβερνητικές εξαγγελίες.

Στις δύσκολες συνθήκες πρέπει να προστεθούν τα ακατάλληλα οχήματα και ο εξοπλισμός που συχνά χρησιμοποιούνται, η έλλειψη μέσων ατομικής προστασίας. «Στην καλύτερη περίπτωση δίνεται κάποιο αδιάβροχο ή μπουφάν κι αυτό περισσότερο για διαφημιστικούς λόγους, για να έχει πάνω τη φίρμα της εταιρείας. Στην ουσία κι αυτά είναι ακατάλληλα και δεν προστατεύουν τους εργαζόμενους», τονίζει ο Εκτορας. Επίσης, δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο που να θέτει συγκεκριμένες προδιαγραφές και χαρακτηριστικά για τον χρησιμοποιούμενο εξοπλισμό. Το ίδιο ισχύει και για τα μηχανάκια. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ιδιωτικά, ανήκουν στους ίδιους τους εργαζόμενους. Ακόμα κι εκεί που διατίθενται εταιρικά μηχανάκια, η συντήρησή τους είναι συχνά κακή, ώστε πολλοί εργαζόμενοι αναγκάζονται να πουν «καλύτερα με το δικό σου», χωρίς βέβαια αυτό να αποτελεί λύση.

Το Συνδικάτο Επισιτισμού - Τουρισμού δίνει μεγάλο βάρος στο αίτημα για ολοκληρωμένη επιστημονική μελέτη για την καταλληλότητα των μέσων μεταφοράς, όπως και για τους ελέγχους των οχημάτων και της συντήρησής τους.

Οι εργαζόμενοι στην εστίαση περιγράφουν το έδαφος πάνω στο οποίο καταγράφεται ένας πολύ αυξημένος αριθμός «ατυχημάτων», αρκετά από τα οποία έχουν κοστίσει τη ζωή συναδέλφων τους: Οι μισθοί κυμαίνονται στα κατώτερα όρια, με τις ώρες της δηλωμένης εργασίας να είναι λιγότερες από αυτές της πραγματικής, ενώ διαδεδομένη είναι και η «μαύρη» εργασία. Στις μεγάλες αλυσίδες, οι συμβάσεις είναι 2ωρες, 3ωρες, 4ωρες, ενώ τα ωράρια «τεντώνονται» ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης και τις παραγγελίες.

Υπάρχουν εργαζόμενοι που κάνουν δυο και τρεις δουλειές με ωράριο μερικής απασχόλησης, ενώ για άλλους η διανομή είναι η δεύτερη δουλειά που κάνουν, για να συμπληρώσουν τον πενιχρό μισθό της πρώτης. Σε όλες τις περιπτώσεις, καταλήγουν να είναι όλη τη μέρα στο δρόμο, χωρίς φυσικά να πληρώνονται υπερωρίες, νυχτερινά και αργίες. Αντίστοιχα, εργαζόμενος ως κούριερ περιγράφει πως πολλοί συνάδελφοί του είναι δηλωμένοι ως 4ωροι, παρά το γεγονός ότι το πραγματικό τους ωράριο μπορεί να αγγίξει το 12ωρο.

Οσον αφορά τους κούριερ, η χρήση εταιρικού οχήματος, όπου αυτή ισχύει, γίνεται ήδη ένα μέσο για να συμπιέζονται οι μισθοί γύρω από το επίπεδο του κατώτατου. Ετσι, ένα κακοσυντηρημένο μηχανάκι με φθαρμένα ελαστικά μπορεί να κοστίσει στον εργαζόμενο ένα σημαντικό μέρος του μισθού του.

Στο παραπάνω φόντο, η εξαγγελία του υπουργείου Εργασίας για πρόσθετη μηνιαία αποζημίωση στο 15% του κατώτατου μηνιαίου μισθού ή της αναλογίας που προκύπτει σε περιπτώσεις μερικής απασχόλησης, στους εργαζόμενους που χρησιμοποιούν το δικό τους μηχανάκι, μεταφράζεται πραγματικά σε φραγκοδίφραγκα.

Την ίδια στιγμή, παρά την επικινδυνότητα της ειδικότητας, οι εργαζόμενοι σε αυτήν δεν εντάσσονται στα ΒΑΕ, κάτι που η κυβέρνηση δεν προτίθεται να αλλάξει.

]

Οπως εξηγεί ο Γιώργος, τα καθήκοντα των ντελιβεράδων δεν αρχίζουν ούτε τελειώνουν στα δρομολόγια για την παράδοση των παραγγελιών. «Τα κάνουμε όλα και συμφέρουμε», σχολιάζει χαρακτηριστικά. Η πρακτική αυτή αποτυπώνεται και στις συμβάσεις τους, με «διπλές» ειδικότητες.«Η ειδικότητα στη σύμβασή μου είναι διπλή, είμαι διανομέας και τραπεζοκόμος», επισημαίνει ο Γιώργος. Συγκεκριμένα, η σύμβαση προβλέπει εργασία 6 ώρες στη διανομή και 2 ώρες σε καθήκοντα τραπεζοκόμου. Αυτός ο διαχωρισμός φυσικά είναι μόνο τυπικός: Στην πράξη, κάθε ώρα από την αρχή έως το τέλος του ωραρίου οι εργαζόμενοι καλούνται να δουλεύουν σε όποιο πόστο υπάρχει ανάγκη της επιχείρησης, έτσι που δεν μένουν ούτε καν ολιγόλεπτα διαλείμματα. Επιπλέον, μπορεί να τους ανατεθεί οποιαδήποτε άλλη εξωτερική εργασία: «Να κάνεις ψώνια για το μαγαζί, να πας στην τράπεζα και στην εφορία, να πληρώσεις την κλήση του αφεντικού σου», μεταφέρει την εμπειρία του ο ίδιος εργαζόμενος...

Ενα ακόμα σοβαρό ζήτημα που θέτουν είναι η ανάγκη να μπει ένα όριο στις αποστάσεις που επιτρέπεται ένας διανομέας να καλύπτει, ένα ακόμα αίτημα στο οποίο η κυβέρνηση κωφεύει. «Οι αποστάσεις είναι τεράστιες και τείνουν να μεγαλώνουν», μας επισημαίνουν και οι δύο εργαζόμενοι οδηγοί. «Οταν έκλεισε το κατάστημα των "Goody's" στη Βάρη δεν σταμάτησε η διανομή στην περιοχή, αλλά καλύφθηκε από το κατάστημα και τους εργαζόμενους στο κατάστημα στη Γλυφάδα», φέρνει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Γιώργος. Αντίστοιχα, αλυσίδες με σχετικά μικρότερο δίκτυο καταστημάτων «πηγαίνουν παντού». «Με 10 καταστήματα φτάνουν εκεί που φτάνει κάποια άλλη επιχείρηση με 30», σημειώνουν χαρακτηριστικά, με τους εργαζόμενους να καλούνται να σηκώσουν στην πλάτη τους τον ανταγωνισμό των επιχειρήσεων.

Ανάλογος ανταγωνισμός επικρατεί και όσον αφορά τους χρόνους παράδοσης των παραγγελιών.«Από 45 λεπτά ο προβλεπόμενος χρόνος παράδοσης έχει πέσει στα 38 λεπτά», μας εξηγούν, προσθέτοντας πως ανάλογα με τη μείωση του χρόνου αυξάνονται η πίεση και η εντατικοποίηση, ενώ οι εργοδότες επιβάλλουν «ποινές» και «πρόστιμα» στους εργαζόμενους που «καθυστερούν» στην παράδοση.

Χαρακτηριστικά για τις συνθήκες πίεσης και εντατικοποίησης κάτω από τις οποίες δουλεύουν οι κούριερ είναι τα δρομολόγια που διαμορφώνουν οι εταιρείες. Εκτελώντας τα, οι εργαζόμενοι συχνά διαπιστώνουν πως καλούνται να οδηγήσουν στο αντίθετο ρεύμα, όχι μόνο σε στενά αλλά και σε κεντρικές λεωφόρους. «Τα δρομολόγια αυτά διαμορφώνονται με κριτήριο τον πιο γρήγορο τρόπο να γίνουν οι παραδόσεις, ενώ δεν λαμβάνουν υπόψη ούτε τους κανόνες κυκλοφορίας», σχολιάζει ο Εκτορας.

Τα κλαδικά Συνδικάτα θέτουν στο επίκεντρο την ανάγκη για ενιαία οργάνωση και δράση των εργαζομένων με βάση τον κλάδο αλλά και την επιχείρηση που δουλεύουν. Στην κατεύθυνση αυτή, καλούν τους διανομείς να οργανωθούν στις γραμμές τους, να δυναμώσουν την ενότητα με τους συναδέλφους τους στον κλάδο, να διεκδικήσουν από κοινού Συλλογικές Συμβάσεις, μέτρα προστασίας της ασφάλειας και της υγείας τους, ανθρώπινα ωράρια και συνθήκες δουλειάς.

Στη δράση του με αιχμή τη διεκδίκηση κλαδικής ΣΣΕ, το Συνδικάτο Ταχυδρομείων - Ταχυμεταφορών έχει διαμορφώσει μια σειρά από αιτήματα που αφορούν ιδιαίτερα τους εργαζόμενους που δουλεύουν στο δρόμο και στο μηχανάκι. Για παράδειγμα, διεκδικεί κατάλληλο εξοπλισμό, διαλείμματα αλλά και καθορισμό ανώτατου ορίου στο χρόνο συνεχόμενης οδήγησης, Βαρέα και Ανθυγιεινά για όλους τους οδηγούς, μετατροπή όλων των συμβάσεων ορισμένου χρόνου και «ενοικίασης» σε αορίστου χρόνου. Τα ζητήματα που απασχολούν τους κούριερ δεν λείπουν από την εφημερίδα «Δρομολόγιο», που εκδίδει το Συνδικάτο.

Αντίστοιχα, το Συνδικάτο Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αττικής χαιρέτισε τους διανομείς που έκαναν το βήμα να απεργήσουν, καλώντας τους να συνεχίσουν τον αγώνα μαζί με όλους τους συναδέλφους τους στον κλάδο. Παράλληλα, σχολιάζει πως οι ρυθμίσεις που διαφημίζει η κυβέρνηση απέχουν πολύ από τα αιτήματα των εργαζομένων και υπενθυμίζει το πλαίσιο διεκδικήσεων που έχει καταθέσει από το Γενάρη στο υπουργείο Εργασίας. Το Συνδικάτο στο πλαίσιό του έχει συμπεριλάβει τα εξής αιτήματα:

• Να γίνει η κλαδική ΣΣΕ στον Επισιτισμό υποχρεωτική, με επαναφορά όλων των απωλειών σε μισθούς και δικαιώματα.
• Να υπάρξει ολοκληρωμένη επιστημονική μελέτη για την καταλληλότητα του εξοπλισμού και των μέσων μεταφοράς (π.χ. ειδικά κατασκευασμένα οχήματα για τη μεταφορά φορτίων).
• Μηχανάκια, εξοπλισμός, συντήρηση και έξοδα μετακίνησης να παρέχονται από την επιχείρηση. Στον εξοπλισμό να συμπεριλαμβάνεται το κράνος, εναλλακτικά να προβλέπεται επίδομα για αγορά και αντικατάστασή του όσες φορές χρειαστεί.
• Ενταξη της ειδικότητας των διανομέων στα ΒΑΕ.
• Να απαγορευτεί η διανομή με δίκυκλο σε επικίνδυνες καιρικές συνθήκες, στη βάση των διατάξεων που προβλέπονται μέχρι σήμερα και για άλλες ειδικότητες.
• Να οριοθετηθεί χιλιομετρικά η εμβέλεια διανομής των καταστημάτων.