Με επόμενο βήμα τον εντοπισμό του λεγόμενου «διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου», δηλαδή του ύψους των «πλεονασμάτων» κατά το τμήμα τους που θα ξεπερνά και αυτούς τους στόχους της αντιλαϊκής συμφωνίας (3,5% του ΑΕΠ) εξελίσσονται οι διεργασίες και οι συγκλίσεις της κυβέρνησης με τους ευρωπαϊκούς «θεσμούς» αναφορικά με την τελική διαμόρφωση των μεγεθών του κρατικού προϋπολογισμού για το 2019.

Σε αυτό το φόντο, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Ολαφ Σολτς σε χτεσινές δηλώσεις του αναφορικά με το «χτίσιμο» του υπερπλεονάσματος χαρακτηριστικά τόνισε πως «αυτό είναι το μεγάλο πλεονέκτημα της ολοκλήρωσης του προγράμματος», δηλαδή των αντιλαϊκών μέτρων μόνιμου χαρακτήρα και επαναλαμβανόμενης απόδοσης, που εφαρμόστηκαν στο πλαίσιο και των τριών μνημονίων. Σχετικά με τα αντιλαϊκά παζάρια στο ζήτημα των συντάξεων ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έσπευσε να επιβραβεύσει την κυβέρνηση «για τη διαδικασία διαλόγου που ακολουθεί», για να προσθέσει ότι «βρισκόμαστε τώρα στην αξιολόγηση των αριθμών».

Σύμφωνα με τον ίδιο, η συνομιλία του με τον Αλ. Τσίπρα ήταν «πολύ καλή και εμπιστευτική», ενώ το ζήτημα των συντάξεων δεν αποτέλεσε θέμα στη συνάντηση στο Βερολίνο. Οπως μεταδίδει η γερμανική ιστοσελίδα «Deutsche Welle», «δεδομένου ότι έχουν συμφωνήσει να τηρήσουν τον εμπιστευτικό χαρακτήρα του περιεχομένου της συζήτησής τους δεν πρόκειται να δώσει περισσότερες πληροφορίες».

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Ρ. Στράουχ, σε χτεσινές δηλώσεις του τόνισε πως «η δέσμευση για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ δεν αμφισβητείται από κανέναν στην ελληνική κυβέρνηση, κάτι που είναι επίσης θετικό». Παράλληλα, όπως είπε, «οι προηγούμενες δεσμεύσεις (π.χ. κατακρεούργηση συντάξεων, αφορολόγητου ορίου) υπό το πρόγραμμα του ESM πρέπει να γίνονται σεβαστές ή να συζητούνται με τους θεσμούς. Αυτήν τη στιγμή είμαστε σε αυτήν τη διαδικασία».

Οι «εκκρεμότητες» θα συζητηθούν μεθαύριο Πέμπτη σε ειδική συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας του Γιούρογκρουπ, ενόψει της συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης τη Δευτέρα 19/11, στην ατζέντα της οποίας περιλαμβάνονται και ζητήματα που αφορούν στην «εμβάθυνση» της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ). Στη συνέχεια (στις 21/11) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, θα ανακοινώσει την έκθεση με τις «συστάσεις» που απευθύνει σε όλα τα κράτη-μέλη - συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας - αναφορικά με την τελική διαμόρφωση των προϋπολογισμών τους για την επόμενη χρονιά. Την ίδια μέρα ενδέχεται να δημοσιοποιηθεί και η συνοδευτική έκθεση της Κομισιόν, που προβλέπεται ειδικά για την ελληνική οικονομία, στο πλαίσιο του «ενισχυμένου εποπτικού πλαισίου», ενώ ταυτόχρονα θα κατατεθεί στην ελληνική Βουλή ο κρατικός προϋπολογισμός.

Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, η δυνατότητα «αναβολής» του προνομοθετημένου μέτρου για τις συντάξεις συνδυάζεται με τη συνοδευτική ρήτρα ενεργοποίησης σε περίπτωση που δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Σε κάθε περίπτωση, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται από πηγές, το μέτρο για τις συντάξεις δεν πρέπει να καταργηθεί, αλλά να ανασταλεί, προκειμένου να επιστρατευθεί «αν χρειαστεί», καθώς, όπως λένε, οι συνθήκες ενδέχεται να αλλάξουν στην πορεία προς το χειρότερο και έτσι να καταστεί επιβεβλημένη η κατάργηση της «προσωπικής διαφοράς».

Ως μια ακόμη «εναλλακτική», που οδηγεί στο ίδιο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, εξετάζεται η περαιτέρω συμπίεση κρατικών κονδυλίων που αφορούν στην κάλυψη ακόμη και στοιχειωδών αναγκών της λαϊκής οικογένειας, μέχρι και από το «πακέτο» των λεγόμενων «αντιμέτρων» που διαφημίζει η κυβέρνηση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο αντιλαϊκό τραπέζι βρίσκεται και νέα πρόταση αναφορικά με την αναταξινόμηση των περικοπών από τη μια κατηγορία κοινωνικών δαπανών στην άλλη. Σε αυτό το επίπεδο, συζητείται το τελικό μέγεθος του «επιδόματος στέγασης» φτωχών λαϊκών νοικοκυριών, το οποίο στο προσχέδιο προϋπολογισμού καρατομήθηκε στα 200 εκατ. ευρώ από 600 εκατ. που προβλεπόταν στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, με μείωση ύψους 400 εκατ. ευρώ.

Την ίδια ώρα, με φόντο την ολοκληρωτική διάλυση της όποιας δικαστικής προστασίας έχει απομείνει για την πρώτη κατοικία λαϊκών νοικοκυριών, εξετάζεται η ενεργοποίηση υπάρχουσας νομοθετικής διάταξης για την επιδότηση «κόκκινων» στεγαστικών δανείων. Μάλιστα, το ποσό αυτό ενδέχεται να ενσωματωθεί στο «καλάθι» με τα λεγόμενα «αντίμετρα», που διαφημίζει η κυβέρνηση, τάχα ως αντιστάθμισμα στην κλιμάκωση των αντιλαϊκών μέτρων, στη γενίκευση των πλειστηριασμών και την κατάργηση ακόμα κι αυτής της τυπικής προστασίας που προέβλεπε ο λεγόμενος «νόμος Κατσέλη». Σε κάθε περίπτωση, προϋπόθεση για την καταβολή της όποιας επιδότησης αποτελεί η υποχρέωση του οφειλέτη να καταβάλλει ελάχιστη δόση στις τράπεζες στο 5% του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος μέχρι 8.000 ευρώ και στο 10% για το κλιμάκιο πάνω από τα 8.000 ευρώ.