Το συγκεκριμένο βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», είναι συλλογή κειμένων του Μπρεχτ, που καλύπτουν ολόκληρη τη δημιουργική περίοδό του από το 1920 έως το θάνατό του το 1956 και αντιπροσωπεύουν όσο το δυνατόν καλύτερα την αντίληψη που έχει το ΚΚΕ για ζητήματα τέχνης και αισθητικής, όπως ειπώθηκε εισηγητικά από τη Βαγγελιώ Πλατανιά, γραμματέα της ΤΟ.

Την εκδήλωση παρακολούθησαν σπουδαστές της Σχολής, αλλά και καλλιτέχνες από διάφορους χώρους (θέατρο, μουσική, κινηματογράφος, εικαστικά). Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος ήταν η πλούσια συζήτηση που ακολούθησε, με πολλά ερωτήματα και τοποθετήσεις, που κράτησε πάνω από μία ώρα. Στη συζήτηση συμμετείχε και η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού.

Η βιβλιοπαρουσίαση έγινε από τον Γιώργο Μηλιώνη, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ, ο οποίος στάθηκε κυρίως στα κείμενα του Μπρεχτ για το ρεαλισμό και το φορμαλισμό και σημείωσε ανάμεσα στα άλλα:

«Ο Μπρεχτ δεν χάνει καθόλου από το οπτικό του πεδίο την ιστορική αναγκαιότητα στην οποία στρατεύεται ο δημιουργός και γράφει: "Η ρεαλιστική γραφή δεν είναι θέμα μορφής. Πρέπει να λείψει κάθε τι το τυπικό που μας εμποδίζει να φτάσουμε στην ουσία της κοινωνικής αιτιότητας, ενώ πρέπει να τραβήξουμε κάθε στοιχείο μορφής που μας βοηθάει σε αυτό".

Ομως, ακόμα σημαντικότερο είναι το ότι θεωρούσε το ρεαλισμό, από τη σκοπιά του κομμουνιστή, ως αναπόσπαστο στοιχείο του αγώνα. Και εκεί βρίσκεται το κλειδί για την αντιμετώπιση του φορμαλισμού, της αποκλειστικής δηλαδή, έως το βαθμό αποθέωσης, μορφής, είτε κληροδοτημένης, είτε νέας. "Οταν θέλει κανείς να μιλήσει στο λαό, πρέπει να γίνει κατανοητός από το λαό. Αλλά κι αυτό δεν είναι μόνο υπόθεση μορφής. Ο λαός δεν καταλαβαίνει μόνο τις παλιές μορφές. Ο Μαρξ, ο Ενγκελς και ο Λένιν κατέφυγαν σε πολύ νέες μορφές για να αποκαλύψουν στο λαό την κοινωνική αιτιότητα. Ο Λένιν δεν μίλησε μόνο για διαφορετικά πράγματα απ' ότι ο Μπίσμαρκ, αλλά μίλησε και διαφορετικά. Δεν θέλησε να μιλήσει σύμφωνα με τις παλιές, αλλά ούτε και με τις νέες μορφές. Μίλησε με τον κατάλληλο τρόπο. Ολοι γνωρίζουν τα λάθη και τις πλάνες μερικών φουτουριστών. Πάνω σε έναν τεράστιο κύβο έβαλαν ένα τεράστιο αγγούρι, το έβαψαν όλο κόκκινο και το ονόμασαν «Πορτραίτο του Λένιν». Αυτό που ήθελαν ήταν: Ο Λένιν να μην μοιάζει με τίποτα απ' όσα είχε δει κανείς οπουδήποτε. Αυτό που κατάφεραν ήταν: Η εικόνα του δεν έμοιαζε με καμιά άλλη εικόνα που είχαμε δει. Δεν έπρεπε να θυμίζει τίποτε από τους παλιούς καταραμένους καιρούς. Δυστυχώς δεν θύμιζε ούτε τον Λένιν. Είναι φοβερά περιστατικά. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δικαιώνονται οι καλλιτέχνες εκείνοι που οι πίνακές τους θυμίζουν τον Λένιν, ενώ η ζωγραφική τους δεν θυμίζει καθόλου τον αγωνιστικό τρόπο του Λένιν. Κι αυτό το γνωρίζουν όλοι. Τον αγώνα ενάντια στο φορμαλισμό, πρέπει να τον διεξάγουμε σαν ρεαλιστές και σαν σοσιαλιστές".

Πρόκειται για μια πολύ σημαντική παρακαταθήκη, που έχει δύο πλευρές, διαλεκτικά δεμένες. Το "κλειδί" και πάλι, πάντα, είναι στην κίνηση. Ο Μπρεχτ σημειώνει πως από τη μια είναι φυσικό η προλεταριακή γραφή να προσπαθεί να μάθει τη μορφή από τα παλιά έργα και, όπως αναφέρει: "Υπάρχει το καινούργιο, αλλά δημιουργείται μέσα από τον αγώνα με το παλιό, δεν υπάρχει χωρίς αυτό, δεν δημιουργείται έτσι τυχαία".

Από την άλλη, η κίνηση αναπτύσσει το ρεαλισμό και τον διαχωρίζει από το νατουραλισμό, τη φωτογραφική δηλαδή απεικόνιση της πραγματικότητας και την αισθησιαρχία. Οπως αναφέρει, ο καπιταλισμός δεν γεννά μόνο απανθρωπιά, προκαλεί και αγωνιστική στάση, ακριβώς ενάντια στην απανθρωπιά. Ταυτόχρονα, τον "προστατεύει" από το φορμαλισμό που μπορεί να αναπτυχθεί από την ανάποδη, όχι δηλαδή ως αναπαραγωγή του παλιού, αλλά ως φυγή από την πραγματικότητα, σαν να βλέπει κανείς με τηλεσκόπιο την κορυφή ενός βουνού και να νομίζει ότι με μια δρασκελιά θα φτάσει σε αυτήν».

«Ο Μπρεχτ συνέβαλε στην οικοδόμηση της θεωρίας για το ρεαλισμό, επισημαίνοντας το κύριο χαρακτηριστικό του: Την ανάδειξη με τα μέσα της Τέχνης και με την ταυτόχρονη υποστήριξη όλων των επιτευγμάτων της ανθρώπινης εργασίας, της ρίζας της κοινωνικής αιτιότητας, όπως αναφέρει συχνά, και δεμένης με αυτήν την παρότρυνση σε δράση της εργατικής τάξης, της μόνης τάξης που έχει κάθε συμφέρον από το γκρέμισμα της σάπιας αστικής κοινωνίας, που έχει κάθε συμφέρον να προετοιμάσει και να πραγματοποιήσει το επαναστατικό άλμα για την θεμελίωση και οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.

Αυτό το κύριο χαρακτηριστικό του ρεαλισμού σε τίποτα δεν μειώνει - ίσα-ίσα το αντίθετο - το ιδιαίτερο ταλέντο, τη φαντασία του δημιουργού.

Από αυτή τη σκοπιά, θεμελιώνει τη δυνατότητα καλλιτεχνικής δημιουργίας σοσιαλιστικού ρεαλισμού και σε μη σοσιαλιστικές συνθήκες.

Από την άλλη, ως γνήσιος καλλιτέχνης δεν υποτιμά καθόλου το θέμα της μορφής, αλλά δεν εγκλωβίζεται σε αυτήν. Είδαμε πώς περιγράφει τη διαλεκτική άρνηση του παλιού και τη γέννηση του νέου».

«Η μέρα εκείνη δεν θ' αργήσει», αυτός είναι ο τίτλος του αφιερώματος στον συνθέτη Μάνο Λοΐζο που θα παρουσιαστεί σήμερα, στις 21.00, στον κινηματογράφο «Αλκυονίς New Star art cinema».

Το αφιέρωμα περιλαμβάνει αποσπάσματα από σημαντικούς σταθμούς στη δισκογραφία και στα μεγάλα έργα του Μάνου Λοΐζου. Η επιλογή τραγουδιών έγινε από τα άλμπουμ ή κύκλους τραγουδιών: Ο σταθμός - Θαλασσογραφίες - Ευδοκία - Να χαμε τι να χαμε - Καλημέρα Ηλιε - Τα τραγούδια του δρόμου - Τα Νέγρικα - Τα τραγούδια μας - Πρώτες εκτελέσεις - Τα τραγούδια της Χαρούλας - Για μια μέρα ζωής - Γράμματα στην αγαπημένη, σε δικούς του, μουσική και στίχους, αλλά και στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου, Δ. Χριστοδούλου, Γιάννη Νεγρεπόντη, Φώντα Λάδη, Μανώλη Ρασούλη, Πυθαγόρα και τον τελευταίο του δίσκο Γράμματα στην αγαπημένη, σε στίχους του Τούρκου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ με απόδοση στα ελληνικά του Γιάννη Ρίτσου.

Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Νίκος Θεοδωράκης

Συμμετέχουν: Νίκος Θεοδωράκης (τραγούδι, κιθάρα), Αμερίσσα Φτούλη (τραγούδι), Βασίλης Θαλασσινός (Τσατσάρας) (μπουζούκι), Φίλιππος Παχνιστής (πιάνο), Παναγιώτης Τσίτσικας ( κιθάρες) και ο Νίκος Τουλιάτος (κρουστά).

Εισιτήριο: 10 ευρώ, Φοιτητικό /ανέργων 5 ευρώ.

Πληροφορίες, κρατήσεις: 210 8220008

Δύο βραδιές με μουσική Μίκη Θεοδωράκη στο «Kremlino» (Καραΐσκου 119, Πειραιάς). Σήμερα και την ερχόμενη Τετάρτη 17 Μάη, στις 10.30 μ.μ., η Ορχήστρα Μίκης Θεοδωράκης συνυπάρχει στη σκηνή με τα Κίτρινα Ποδήλατα και τη Ζωή Παπαδοπούλου, σε ένα μουσικό πρόγραμμα με τίτλο: «Οταν σφίγγουν το χέρι».

Οπως άλλωστε σημειώνεται στο δελτίο Τύπου, «κάθε προσέγγιση του συνόλου της δουλειάς του δεν μπορεί παρά να είναι ένα ταξίδι στη σύγχρονη ελληνική Ιστορία, μια βουτιά στα ωραιότερα νερά της σπουδαίας και βραβευμένης ελληνικής ποίησης.

Από την "Ομορφη Πόλη" και τους "Λιποτάκτες" του 1962, τις "Μικρές Κυκλάδες", το "Αξιον Εστί", τα "Τραγούδια του Ανδρέα" και τα "18 Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας", μέχρι τη μουσική για ταινίες, όπως η "Κατάσταση πολιορκίας" και ο "Ζορμπάς", η δισκογραφία του Μίκη Θεοδωράκη είναι μία θάλασσα από επιλογές. Η σπουδαία μουσική "ντύνει" σπουδαίο λόγο: Την ποίηση του Δημήτρη Χριστοδούλου, του Μάνου Ελευθερίου, του Νίκου Γκάτσου, του Γιάννη Ρίτσου, του Οδυσσέα Ελύτη, του Γιώργου Σεφέρη. Γιατί εκεί βρίσκεται η δύναμη, στο "μαζί". Στο "όταν σφίγγουν το χέρι"».